مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران ضمن تشریح اقدامات انجام شده جهت تضمین سلامت خون‌های اهدایی و غربالگری اهداکنندگانِ بار اول خون، در عین حال گفت: به دنبال متمرکزسازی مراکز اهدای خون هستیم؛ هرچند که در حال حاضر کمبود امکانات و منابع مالی سد راه‌مان است.
رویداد۲۴ علی‌اکبر پورفتح‌الله با اشاره به برنامه سازمان انتقال خون برای غربالگری اهداکنندگان بار اول در کشور، گفت: در حال حاضر در ۱۵ استان کشور برنامه آزمایش و غربالگری اهداکنندگان بار اولی را انجام می‌دهیم. علت اجرای این طرح این است که بر اساس گزارش‌هایمان ۸۰ درصد رخداد مثبت شدن آزمایش‌های هپاتیت B، C. و HIV در اهداکنندگان بار اولی است. بر همین اساس اهداکنندگان بار اول در ۱۵ استان کشور ابتدا مورد ارزیابی آزمایشگاهی قرار می‌گیرند و بعد از چهار ماه برای اهدای خون فراخوان می‌شوند. البته این اقدام هزینه‌ها و حجم کار ما را بسیار افزایش می‌دهد، اما بر روی سلامت خون تاثیر مستقیمی دارد.
وی با بیان اینکه به هر حال در ۱۵ استان کشور این برنامه را اجرا کردیم که طبیعتا چالش‌های خاص خود را دارد، افزود: در استان‌هایی که این برنامه اجرا شده حدود ۵۰ درصد اهداکنندگان بعد از انجام آزمایشات‌شان، دیگر به مراکز اهدای خون مراجعه نمی‌کنند، اما به هر حال برای ارتقاء سلامت خون این اقدامات الزامی است. در عین حال این برنامه را در استان‌هایی انجام می‌دهیم که حجم اهدای خون‌مان کم است.
شبکه خونرسانی کشور ساماندهی شد
پورفتح‌الله از ساماندهی شبکه خونرسانی کشور خبر داد و گفت: به این ترتیب دیگر استان‌های ما برای نیاز استان‌شان خون تولید نمی‌کنند، بلکه همه استان‌ها برای شبکه خونرسانی کشور خون را تامین کرده و نیاز استان‌ها را از طریق شبکه خونرسانی کشور، تامین می‌کنیم. این مساله باعث شده که تاب‌آوری مراکز اهدای خون افزایش یابد و اگر در استانی با موقعیت‌های خاصی از نظر اهدای خون مواجه شدیم یا می‌خواستیم پروژه‌ای را اجرا کنیم، بتوانیم وضعیت خونرسانی را مدیریت کنیم.
ایمن‌سازی اهداکنندگان مستمر خون علیه هپاتیت B
مدیرعامل سازمان انتقال خون با اشاره به برنامه واکسیناسیون هپاتیت B. اهداکنندگان مستمر خون، اظهار کرد: واکسیناسیون اهداکنندگان مستمر خون علیه هپاتیت B. در تمام کشور انجام شده است و تمام اهداکنندگان مستمر ما از نظر هپاتیت ایمن هستند و امکان انتقال این بیماری را ندارند. اجرای این برنامه در کنار غربالگری اهداکنندگان بار اولی می‌تواند خطر بیماری‌های منتقله از طریق خون را به نزدیک صفر برساند. امروز در دنیا ادبیات آرزوی رسیدن به خطر صفر را در اهدای خون مطرح می‌کنند که ما امیدواریم با اجرای این برنامه‌ها بتوانیم به این مهم دست یابیم.
مراکز جامع اهدای خون و یک چالش هزینه‌ای
پورفتح‌الله درباره متمرکزسازی مراکز اهدای خون و تبدیل مراکز کوچک به مراکز جامع اهدای خون نیز گفت: تاکنون ۱۵ مرکز جامع اهدای خون در کشور ایجاد شده است، اما از آنجایی که تامین امکانات و دستگاه‌های مورد نیاز برای این مراکز پرهزینه است، این اقدام تداوم پیدا نکرده است و ما به دنبال به ظرفیت رساندن این ۱۵ مرکز هستیم. باید توجه کرد که یکی از معضلات بزرگ سازمان انتقال خون پراکندگی مراکز اهدای خون در کشور است که تغییر آن‌ها نیازمند فرهنگسازی است. در بسیاری از شهرستان‌ها مراکز اهدای خونی داریم که حجم اهدای خون بسیار پایینی دارند.
وی افزود: این درحالیست که سازمان بهداشت جهانی هم تاکید می‌کند که یکی از مشکلات کشور‌های در حال توسعه نسبت به کشور‌های توسعه‌یافته، این است که در کشور‌های توسعه‌یافته میزان اهدای خون به ازای هر مرکز اهدای خون حداقل ۲۰ هزار واحد در سال است، اما در کشور‌های در حال توسعه متوسط چهار یا پنج هزار واحد در سال است. وقتی که میزان اهدای خون در مرکزی کم باشد، امکانات کنترل کیفی، دقت و کارایی مجموعه به حداقل ممکن می‌رسد و منابع اقتصادی زیادی را هم به هدر می‌دهد.
وی تاکید کرد: بر همین اساس در تمام دنیا به دنبال متمرکزسازی انتقال خون هستند و ما هم به تدریج این اقدام را انجام می‌دهیم تا مراکز کوچک اهدای خون را جمع کنیم. البته با مراجعه مقطعی در روز‌های مشخص، دسترسی مردم در سراسر کشور برای اهدای خون را فراهم کرده و از طرفی بانک‌های خون بیمارستانی را تجهیز می‌کنیم تا ذخیره خوبی از خون و فرآورده‌های خونی داشته باشند. طبیعتا بخشی از برنامه‌مان هم ایجاد مراکز سیاری است که در مواقع مختلفی از آن‌ها استفاده می‌کنیم.
پورفتح‌الله کمبود امکانات و منابع مالی را سد راه ایجاد مراکز متمرکز اهدای خون عنوان کرد و گفت: به هر حال ایجاد این مراکز نیازمند زنجیره سرد و سایر تجهیزات است، اما در حال حاضر در منابع مالی برای تامین این تجهیزات دچار کمبود هستیم.