رویداد۲۴ الجزیره نوشت: بر کسی پوشیده نیست که مذاکرات هستهای معروف بین ایران و گروه ۵+۱ در واقع مذاکره بین ایران و ایالات متحده بود و پنج دولت دیگر تنها نقش ناظر این مذاکرات را بر عهده داشتند تا ضمانتهایی را به هر دو طرف بدهند. با این حال، ایرانیها که اعتمادی به آمریکا نداشتند، از اتحادیه اروپا خواستند توافق نهایی را امضا کند و همچنین خواستار صدور قطعنامهای از سوی شورای امنیت مبنی بر امضای توافق هستهای شدند.
در ادامه این مطلب آمده است: زمانی که دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ تصمیم به خروج از برجام گرفت، دولتهای اروپایی به ایران وعده دادند که تمام تعهدات خود در این باره را اجرا کرده و نظامهای مالی راه میاندازند که به ایران در راستای دور زدن تحریمهای آمریکا کمک کند.
با اینکه بسیاری از اصولگرایان در ایران وعدههای اروپاییها را تنها دامی برای تهران میدانستند تا باعث شود به تعهداتش در توافق هستهای عمل کند و معتقد بودند که اروپاییها نقش ضامن برای ایالات متحده را ایفا میکنند، اما دولت روحانی تصمیم گرفت این راه را ادامه دهد. در ادامه، به مدت یک سال ایرانیها منتظر اجرای وعدههای اروپایی شدند؛ اما این دولتها هیچ کار مفیدی انجام ندادند. تا آنجا که آمریکاییها بر فشارها و تحریمهای خود علیه ایران به نحو بی سابقهای افزودند.
در واقع، اعتماد روحانی به اروپاییها بی دلیل نبود؛ چرا که امیدوار بود بتواند با این سیاست مانع از اتحاد ایالات متحده و اروپا علیه ایران شود. اما پس از گذشت یک سال، ایران دریافت که اروپاییها تمام تحریمهای آمریکا را حتی شدیدتر از خود آمریکاییها اجرایی میکنند؛ امری که به معنای نا امید شدن ایران از نپیوستن اروپاییها به ایالات متحده در راستای فشار بر ایران بود.
ایران نبض آنها را میگیرد
بر این اساس، ایران در ابتدای ماه میاستراتژی خود را تغییر داده و برای آزمودن اروپاییها و اینکه شریک هستند یا رقیب، اعلام کرد که به بخشی از تعهدات خود در برجام عمل نمیکند و مهلت ۶۰ روزهای را برای آنها تعیین کرد تا در صورت عمل نکردن دیگر شرکا به توافق هسته ای، از دیگر تعهدات خود نیز کناره گیری کند.
تنش در منطقه طی ماه گذشته منجر به بروز نوعی ترس در اتحادیه اروپا در خصوص ذخایر انرژی خاورمیانه و قرار گرفتن آن در معرض خطری بزرگ شد؛ افزون بر اینکه اروپاییها نگران آن بودند که وقوع جنگی تازه در منطقه باعث سرازیر شدن سیل مهاجران به سمت غرب شود.
در نتیجه، آلمان فورا اعلام کرد که وزیر خارجه اش به تهران میرود تا در جهت کاهش تنشها در منطقه اقدامی کند. صحبتهای هایکو ماس در بغداد، مبنی بر اینکه مشکل در مذاکرات نیست، بلکه در تضمین اجرای نتایج مذاکرات است، تصویر مثبتی ایجاد کرد مبتنی بر اینکه آلمان متوجه موضع ایران میشود. اما پس از سفر او به ابوظبی و اعلام اینکه وی پیام جامعه بین الملل در مورد نگرانیهای آن در خصوص برنامههای موشکی ایران و نفوذ آن در منطقه را به طرف ایرانی میرساند، تصویر قبل را تغییر داد و به واکنش ایران در برابر اهداف ماس از سفر به این کشور منجر شد.
قطعا آلمان از میزان حساسیت این صحبتها برای ایرانیها مطلع است و اگر واقعا قصد میانجی گری دارد، باید به نحوی رفتار کند که باعث اعتراض ایرانیها نشود؛ مگر اینکه قصد آزمودن ایران و بررسی میزان تاثیر فشارها بر آن را داشته باشد.
اما دولت ایران امیدوار ماند که ماس حامل پیام مهمی باشد که بتواند مشکلات و اختلافات را حل کند. به گفته یک منبع آگاه از مذاکرات بین ظریف و ماس، وزیر خارجه ایران در دیدار با ماس از اینکه وزیر خارجه آلمان برای تکرار مکررات و وعدههای تو خالی به ایران آمده، غافلگیر و البته عصبانی شده است.
وزیر خارجه آلمان از راه اندازی اینستکس برای مبادلات مالی بین ایران و اروپا طی هفته آینده و به صورت آزمایشی صحبت کرد؛ در حالی که ایران اساسا با اینستکس مخالف است؛ چرا که آن را مطابق با طرح سازمان ملل مبنی بر اجرای اصل نفت در مقابل غذا میداند که در مورد عراقِ صدام حسین اجرا شد.
ظریف از ماس خواست که اروپا به تمام تعهدات اقتصادی اش در قبال توافق هستهای عمل کند، اما وزیر خارجه المان در پاسخ گفت: اروپا تلاش خود را میکند، اما قدرت آن محدود است؛ جوابی مشابه همان که روحانی ۱۴ سال پیش از جک استراو شنید.
عصبانیت در برابر میهمان آلمانی
به گزارش منابع آگاه، ظریف به شدت از صحبتهای ماس خشمگین شده و تصریح کرده است که از این موضع گیری اروپاییها قانع نشده است و طبق آنچه در کنفرانس مطبوعاتی متشنج او با وزیر آلمانی آمده، ظریف با درخواست اروپاییها در مورد عقب نشینی ایران از تعلیق اجرای تعهداتش در توافق هستهای مخالفت کرده است.
وزیر خارجه آلمان با پاسخ مشابهی از سوی روحانی نیز مواجه شد و ایران را با پیامی ترک کرد، که براساس آن، اگر اروپا بخواهد به رفتارهای فعلی اش ادامه داده و در کنار ایالات متحده بماند، روی دیگری از ظریف و روحانی را خواهد دید.