رویداد۲۴ رضا رحمانی وزیر صنعت، معدن و تجارت چندی پیش در جمع خبرنگاران عنوان کرد هر دو خودرو ساز بزرگ کشور را به بخش خصوصی واقعی واگذار میکنیم. او با این عنوان که واگذاری اموال غیرتولیدی خودروسازان شروع شده خبر داد که در سال ۹۹ واگذاری کامل میشود.
اما واگذاری این دو خودروساز با اما و اگرهایی مواجه است و آیا اینکه شرایط برای واگذاری مهیا است یا خیر موضوعی است که مورد پرسش واقع شده است. خصوصی سازی برای افزایش بهره وری و رقابت پذیر شدن شرکتها صورت میگیرد، اما بسیاری از کارشناسان معتقدند که در واگذاریهای قبلی این موضوع صورت نگرفته است.
رییس کمیته فقهی سازمان بورس نیز عنوان کرده است "واگذاری سهام ایران خودرو و سایپا به بخش خصوصی موجب خروج این دو شرکت از وضعیت دولتی میشود؛ خروج آنها از موضع دولتی، در رقابتی عمل کردن آنها در بازار خودرو بسیار تأثیرگذار خواهد بود و با توجه به چنین مسألهای، این دو شرکت مجبور خواهند شد تا امکانات و منابع خود را به صورت اقتصادی مدیریت، هزینهها را کاهش و تولیدات خود را بهبود ببخشند."
اما در مورد چگونگی انجام این امر برای جلوگیری از تکرار تجربه تلخ خصوصی سازی ها، در واگذاری سهام دولت در خودروسازیها رضا رحمانی وزیر صنعت، معدن و تجارت عنوان کرده است "سهام دولت در ایران خودرو و سایپا واگذار میشود و این واگذاریها با برنامهریزی و اخذ تدابیر ویژه انجام میگیرد."
او تصریح می کند: "برای ارائه سهام دولت در خودروسازیها در برهه نخست اموال غیرتولیدی این شرکتها واگذار و در مرحله بعدی شرکتهای تابعه واگذار خواهد شد."
"رحمانی تاکید دارد که باید این سهام به افرادی واگذار شود که اهلیت داشته و کاربلد باشند." این موضوعی است که کارشناسان خودرویی نیز به آن اشاره دارند و آن را مهم تلقی می کنند.
اما محمد صدری کارشناس بازار سرمایه در این رابطه می گوید: «چنانچه بعد از واگذاری دو شرکت بزرگ خودروسازی به بخش خصوصی، سهامداران جدید بتوانند گره ای از مشکلات شرکت ها را از طریق تزریق منابع مالی باز کنند، این اقدام، بازار سرمایه را با واکنش های مثبت همراه خواهد کرد. اما اگر این مهم اتفاق نیافتد دردی از خودروسازان و مشکلات شان دوا نخواهد شد»
او تاکید می کند: «ابتدا باید مشخص شود که خریداران سهام ایران خودرو و سایپا کدام گروه و شرکتها هستند؛ چنانچه از گروههایی باشند که تخصص و مهارت کافی در زمینه خودرو دارند و یا به هر نحوی سرمایهای را به گروههای خودروسازی تزریق کنند، سهام این گروهها رشد میکند، زیرا تزریق منابع از جمله مشکلات اصلی خودروسازها محسوب میشود.»
به گفته محمود گودرزی معاون بازار بورس تهران ، باقیمانده سهام دولت در ایران خودرو ۱۴ درصد و در سایپا ۱۷.۳۱ درصد است که این دو شرکت به زودی از طریق بورس اوراق بهادار تهران باید واگذار شوند و به نظر می رسد که دولت عزم خود را برای این موضوع جزم کرده است.
اما فعالان اقتصادی نیز معتقدند باید زیرساخت های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در این حوزه کاملا مساعد شده تا بتوان شرایط را برای اجرای جدی خصوصی سازی ها فراهم کرد. اما اکنون چنین چیزی مهیا نیست و در شرایط فعلی اقتصاد کشور می توان گفت هنوز هم نمی توان امیدوار بود صنعت خودرو به طور کامل خصوصی شود.