رویداد۲۴ نسخه شورایاریها، در هیاهوی سیاست ورزی شورای پنجم، پیچیده شده است. این را می‌توان ازتذکر روز یکشنبه محمدسالاری، عضو شورای شهر تهران در صحن علنی این نهاد دریافت. سالاری از شورای شهر درخواست کرد موعد ثبت نام داوطلبان حضور در شورایاری تمدید شود. این نگرانی بجایی است، چون این چنین که از شواهد برمی آید تعداد صندلی‌های خالی شورایاری در محلات تهران، بیشتر از تعداد ثبت نامی‌ها در زمان نگارش این سطور (شامگاه یکشنبه ۹ تیرماه) است.
البته شورایاریها هیچ وقت آش دهان‌سوزی برای فعالان حوزه شهری نبود. از اواخر سال ۱۳۸۹ که اولین انتخابات شورایاری در محله جوانمرد قصاب (منطقه ۲۰) و پس از آن در محله حکیمیه (منطقه ۴) برگزار شد تا امروز که سال‌ها از آخرین انتخابات شورایاریها می‌گذرد، آن‌ها هرگز از سوی مدیریت شهری، جدی گرفته نشدند.
با وجود این، شورای دوره پنجم تهران مصوب کرد برای هر محله، ۹ شورایار باید انتخاب شود و آنطور که محمدرضا جوادی یگانه، رئیس ستاد اجرایی شورایاریها گفته است، انتخابات شورایاریها در ٣۵٢ محله در ۴ مرداد اجرایی خواهد شد، کمتر از یک ماه دیگر. با یک حساب و کتاب ساده، می‌توان دریافت در شرایط فعلی، ۳۱۶۸ صندلی در شورایاریها برای شیفتگان خدمت، قرار داده شده، ولی آنطور که خبرآنلاین اطلاع حاصل کرده تا این لحظه، کمتر از ۲۷۰۰ نفر برای حضور در شورایاریها، اعلام آمادگی و ثبت نام کرده اند، یعنی صندلی بیشتر از داوطلبان است و عملا انتخاب از بین داوطلبان، معنایی ندارد. با این وجود محسن هاشمی رئیس شورای شهر تهران در بین خبرنگاران اعلام کرد تاکنون بیش از ۵ هزار نفر در انتخابات ثبت نام کرده اند، آماری که منابع خبری در درون شورای شهر، آن را تایید نمی‌کنند. حتی اگر این نقل قول را هم بپذیریم با توجه به غیرهمگن بودن ثبت نام در محلات مختلف، هنوز در بسیاری از محلات، رقابت وجود ندارد یا در نهایت، شانس برنده شدن، یک نفر از بین ۲ نفر است!
مهلت ثبت نام را تمدید کردیمیک عضو شورای شهر تهران به خبرآنلاین می‌گوید اعضای شورای شهر درخواست تمدید مهلت ثبت نام داوطلبان را دارند و در صورت تصویب این موضوع در ستاد شورایاریها، انتظار می‌رود، تعداد داوطلبان بیشتر شود.
حجت نظری می‌گوید: ظاهرا تعداد شرکت کنندگان در انتخابات بیش از کرسی‌های موجود است و امیدواریم در روز‌های آینده و تمدید که با درخواست اعضای شورای شهر و تصمیم گیری ستاد شورایاری رخ خواهد داد، تعداد داوطلبان بیشتر خواهد شد. ما معتقدیم با تقویت نهاد مدنی شورایاریها می‌توان اتفاق خوبی را رقم زد. هر چند نگرانی‌ها درباره وضعیت فعلی جدی است، ما معمولا می‌دیدیم در شورایاریها، مشارکت مردم کمتر از سایر انتخابات‌ها است، ولی به معنی تلاش نکردن ما نیست. زحمات همکاران ما در ستاد شورایاریها حداکثری است و دنبال این هستیم مردم در تعیین سرنوشت محلی خود بیش از گذشته مشارکت کنند.
او شورای پنجم را در سرد بودن مسئله شورایاریها مقصر نمی‌داند و می‌گوید: مجموعا تمایل مردم به شرکت در این انتخابات کمتر از سایر انتخاب‌ها بوده است و نمی‌توان گفت: این موضوع به عملکرد یک دوره مدیریت شهری مربوط بوده است، ما دنبال این هستیم با تمدید مهلت، مشارکت مردم را افزایش دهیم و امیدواریم این اتفاق رقم بخورد.
شامگاه یکشنبه هم اعلام شد مهلت ثبت نام برای شورایاریها تا نیمه تیرماه تمدید شده است. می‌توان اینطور گفت: شاید با تمدید مهلت ثبت نام داوطلبان، تعداد افراد ثبت نام کننده به اندازه صندلی‌های خالی مانده شورایاریها برسد، ولی مشکلات دیگری به وجود می‌آید، اول اینکه موعد تایید صلاحیت، تبلیغات و معرفی این اشخاص به سکنه محلات کمتر خواهد شد و در نتیجه باز هم انتخابات در ابتدای مردادماه، پرشور نخواهد بود، چون نمی‌توان پس از پایان مهلت ثبت نام در نیمه تیرماه، مراحل تایید صلاحیت، تبلیغات و تشکیل ائتلاف ۹ نفره در محلات را تنها در دو هفته شاهد بود مگر اینکه بپذیریم کل این بازی، نمایش بی رنگ و لعابی از دموکراسی محلی است که کسی آن را خیلی هم جدی نمی‌گیرد. از طرف دیگر، در صورتی که روز انتخابات شورایاریها به تعویق بیفتد، احتمال اینکه شورای نگهبان یا وزارت کشور با برگزاری آن موافقت نکند، بسیار بالاست، زیرا با انتخابات آینده مجلس تداخل خواهد داشت و زمینه آشکاری برای تبلیغات پیش از موعد برای برخی نامزد‌ها را رقم می‌زند.
چون تبلیغات ضعیف بود مردم نیامدندیک عضو دیگر شورای شهر تهران، بی انگیزگی برای حضور در انتخابات شورایاری را ناشی از عوامل متعددی از جمله ضعف تبلیغات می‌داند. محمود میرلوحی معتقد است: شیپور انتخابات زده است و امیدواریم مردم فرصت را مغتنم بشمارد. محلات تهران دارای ۳ میلیون سکنه دانشگاه رفته هستند. خانه‌های مختلف هنر و فرهنگ و سینما و موسیقی و ... در تهران وجود دارد. چهره‌های پزشک، مهندس، کسبه معتمد، معلم، متخصص و دانشمند به شورایاری بروند تا خواسته‌ها و مطالبات محلات را به شورا منتقل کنند.
او تبلیغات ضعیف را مشکل این دوره از شورایاریها می‌داند و می‌گوید: امیدواریم در روز‌های آینده از ثبت نام در شورایاریها استقبال شود. ضعف تبلیغات را قبول دارم. دیشب فقط در میدان شمشیری یک پلاکارد درباره شورایاریها دیدم. به نظر می‌رسد تبلیغات کافی نبوده است. ما مشارکت مردم در اداره شهر و محله را طلب می‌کنیم. دفعه قبل هم آرا کافی نبوده و کل شرکت کنندگان انتخابات قبل ۵۰۰ هزار نفر بوده است. امیدواریم این تعداد بالای یک میلیون برسد.
بعید به نظر می‌رسد در شرایط فعلی و با عملکردی که مدیریت شهری دوره جدید از خود نشان داده، بیش از یک میلیون نفر از شهروندان تهران حاضر شوند در انتخابات فرمایشی برای معرفی نهاد مسلوب الاختیار دیگری پای صندوق رای حاضر شوند.
چرا یخ شورای شهر تهران در بازی شورایاری نگرفت؟به نظر می‌رسد عدم تمایل مردم برای درگیر شدن در صحنه‌ای که اعضای شورای شهر چیده است، دلایل واضحی دارد. شاید اولین مسئله‌ای که در این مورد قابل بحث است، مشکلات اقتصادی در کلان کشور است که دل و دماغ مبارزه سیاسی و شوق خدمت در سطوح پایینی مانند شورایاری که عموما دستشان به جایی بند نیست و از آن‌ها فقط در حد «سازمان رای» انتشار می‌رود، از بخش فعال جامعه، به خصوص جوانان و دانشجویان، گرفته است.
علل بعدی به عملکرد نامطلوب و نابسامان شورای شهر دوره پنجم تهران مربوط می‌شود. مسایلی مانند رها کردن امور شهر و چسبیدن به مبارزه انتخاباتی ۳ سال بعد از انتخابات، نمونه بارز این رویه است. رفتن به سفر‌های ماموریتی خارجی به چهارگوشه دنیا از سوی برخی اعضای شورای شهر بدون رعایت ترتیبات قانونی، اعلام تبلیغاتی شفاف سازی حقوق مدیران شهرداری بدون اینکه دریافتی واقعی آن‌ها منتشر شود، رفتار‌هایی است که در دوره شهردار اسبق تهران، محمدباقر قالیباف، بار‌ها مشاهده شد و شهروندان را آزرد، هم اکنون این رفتار‌ها به شکل دیگری از سوی اعضای شورای شهر تکرار می‌شود. به نهان بردن جلسات اصلی شورای شهر به بهانه «نشست هم اندیشی» و تصمیم گیری پشت در‌های بسته جلسات غیرعلنی، جابجا کردن سریع شهرداران و رکوردشکنی در بی ثباتی مدیریت شهرداری و مسایلی از این دست، اعتماد عمومی را نسبت به عملکرد مدیریت شهری مخدوش کرده است.
شاید بتوان گفت: مشکل پیش آمده برای محمدعلی نجفی و پرونده قتل منسوب به او، گرفتاری دیگری است که باعث می‌شود عملکرد شورای شهر تهران، با هاله‌ای از باندبازی، فامیل بازی و عزل و نصب‌های سیاسی همراه شود. مسایلی که مردم روی آن به شدت حساس هستند و نمی‌توانند بپذیرند شهرداری تهران به همان روشی اداره شود که در زمان تصدی ۱۲ ساله قالیباف اداره می‌شد، البته در این دوره، دیگر حداقل خبری از افتتاح ایستگاه‌های مترو، اتوبان سازی و ابرپروژه‌های شهری نیست، چون شهرداری دوره کنونی برای احداث یک پل معمولی در محله گیشا (کوی نصر) با مشکلات متعدد دست و پنجه نرم می‌کند، ولی برای هر محله، ۹ صندلی برای شورایاران کنار گذاشته است.