رویداد۲۴ کوپن کاغذی یا الکترونیکی برمی‌گردد؟ سؤالی که دغدغه این روزهای مردم شده است. با آنکه اقتصاد کشور شرایط با ثباتی را سپری می‌کند، مردم نگران این هستند که مسئولان برای حفظ ذخایر استراتژیک به سمت کوپن بروند.
اکثر کارشناسان حرکت به‌سمت کوپن را منطقی می‌دانند و می‌گویند با نظام توزیع هدفمند می‌توان تأمین کالا را بموقع و به اندازه نیاز انجام داد و دیگر شاهد رشد قیمت‌ها نخواهیم بود. ولی مسئولان شکل‌گیری کوپن را بی‌دلیل می‌دانند، چرا که معتقدند بازار آرامش لازم را دارد و در هیچ کالایی کمبود نیست. گروهی دیگر از کارشناسان می‌گویند وقتی بازار شرایط آرامی دارد و قیمت‌ها ثبات پیدا کرده است چرا باید به‌سمت کوپن کاغذی یا الکترونیکی رفت. زمانی سهمیه‌بندی کالاها باید در دستور کار قرار گیرد که ذخایر کالاهای استراتژیک مناسب نباشد. مسئولان در پاسخ به این گفته‌ها اظهارداشتند: ذخایر استراتژیک کشور مناسب است و به همین دلیل لزومی برای رفتن به سمت کالابرگ نیست.
ذخایر کالاهای اساسی 30 درصد بیشتر
محمد رضا کلامی مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی تأمین، توزیع و تنظیم بازار وزارت صنعت، معدن و تجارت درباره اینکه وضعیت ذخایر استراتژیک کشور چگونه است و آیا کمبودی در تأمین کالا وجود دارد می‌گوید: کشور به هیچ عنوان با کمبود کالا مواجه نیست و ذخایر کالاهای اساسی 30 درصد بیشتر از سال گذشته است. وی اذعان داشت: برای آنکه بازار با هیچ تنشی روبه‌رو نشود، واردات کالاهای اساسی با بهترین شکل دنبال شد و خوشبختانه تا پایان سال‌جاری وضعیت بسیار خوبی در تأمین کالاها داریم و همچنان این روند ادامه دارد.
بازار در آرامش
کلامی خاطرنشان کرد: وقتی تأمین کالا بخوبی اتفاق بیفتد، شبکه توزیع هم می‌تواند با شرایط بهتری فعالیت کند. طی چند وقت اخیر دیدید که بازار با هیچ آشفتگی مواجه نیست و تمام کالاها با قیمت‌های مصوب به فروش می‌رسد. وی با بیان اینکه عرضه مناسب کالا سبب شده دلالان و واسطه‌ها نتوانند سوء‌استفاده‌ای از بازار داشته باشند، اذعان داشت: واردات کالاهای اساسی طبق برنامه در حال انجام است و مردم نباید نگرانی از گرانی و کمبود کالا داشته باشند.
ایجاد سامانه
اما خبر راه‌اندازی سامانه مدیریت هوشمند توزیع کالاهای اساسی برای اعضای تعاونی‌های کارگران، کارمندان و فرهنگیان این موضوع را در ذهن‌ها یادآوری کرد که قرار است برای بخش‌های مختلف توزیع به‌صورت هماهنگ صورت گیرد.
مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی تأمین، توزیع و تنظیم بازار وزارت صنعت درباره این سامانه می‌گوید: هدف از ایجاد سامانه مدیریت هوشمند توزیع کالاهای اساسی شفافیت در عرضه است، این سامانه قرار نیست موضوع سهمیه‌بندی را دنبال کند. شفافیت عرضه کالا اتفاقی است که از سالیان گذشته دنبال شده و اکنون به مرحله اجرا نزدیک شده است.
6 هزار فروشگاه داریم
در این باره محمد علی ضیغمی معاون اقتصادی اتاق تعاون ایران به خبرگزاری مهر گفته بود که سامانه مدیریت هوشمند توزیع کالاهای اساسی برای کمک به توزیع و مدیریت توزیع در حوزه کالاهای مدنظر دولت است. اتحادیه‌های تعاونی‌های کارگران، کارمندان و فرهنگیان بالغ بر ۴۶۰۰ فروشگاه هستند که با نقاط فرعی حدود ۶ هزار فروشگاه را شامل می‌شوند؛ این فروشگاه‌ها ظرفیت‌های بسیار مناسبی برای توزیع کالاهای مورد نظر به جامعه هدف در صورت نظارت هستند.
توزیع بهینه
در این میان محمد قبله مدیر کل دفتر خدمات بازرگانی وزارت صنعت، معدن و تجارت هم می‌گوید: سامانه جامع تجارت وقتی ایجاد شد کلی زیرمجموعه آن شکل گرفت. در این سامانه هدف اصلی این است که وضعیت کالاها از زمان واردات تا رسیدن به دست مصرف‌کننده کنترل شود. اگر بتوان به‌صورت جزئی وضعیت کالاها را رصد کرد توزیع با شرایط بهتری اتفاق می‌افتد و از همه مهم‌تر این است که جلوی قاچاق کالا گرفته می‌شود. وی افزود: اگر بتوان زنجیزه تأمین را دقیق رصد کرد و همه بخش‌ها همکاری کنند، براحتی می‌توان سیاست‌های توزیع را پیاده‌سازی کرد.
سامانه جامع تجارت با هدف جلوگیری از قاچاق
وی با بیان اینکه سامانه جامع تجارت بیش از 12 سامانه زیرمجموعه دارد که به نظام توزیع و اقتصاد کشور کمک می‌کند، تصریح کرد: سامانه ثبت سفارش (برای واردات کالا)، سامانه بهین یاب (ثبت تولیدات تولیدکنندگان)، سامانه گمرک(ایجاد پنجره واحد برای ترخیص کالا)، سامانه انبارها(ورود و خروج کالاها از انبارها)، سامانه پخش سراسری(توزیع کالا)، سامانه اعتبارسنجی برای تجار و سامانه شناسه کالا بخشی از زیرمجموعه‌های سامانه جامع تجارت هستند. قبله اذعان داشت: سامانه‌های یاد شده به دولت کمک می‌کند که فرآیند واردات کالا در تمام مراحل قابل پیگیری باشد. از طرفی برای آنکه از وضعیت ورود کالاها تا سرزمین اصلی و توزیع آن به مردم مطلع شویم، سامانه رصد زنجیره تأمین کالا ایجاد شده است. این سامانه به‌صورت پایلوت در استان هرمزگان آغاز شد که خوشبختانه موفقیت‌آمیز بود. قرار است در دو استان دیگر هم به‌صورت آزمایشی این سامانه انجام و در نهایت در سطح کشور پیاده‌سازی شود.
مالکان کالا در تمام مراحل ثبت دارند
وی تأکید کرد: بر اساس این طرح مالک کالا موظف است از زمان ورود تا مرحله نهایی عرضه را در سامانه ثبت کند یعنی هر زمان که مالک تغییر کرد، مالک جدید باید اطلاعات را وارد کند. مدیر کل دفتر خدمات بازرگانی وزارت صنعت، معدن و تجارت خاطرنشان کرد: ایجاد سامانه‌هایی که به آن پرداخته شد ربطی به کمبود کالا ندارد و خوشبختانه با وفور عرضه روبه‌رو هستیم. در سال‌های گذشته ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز از وزارت صمت خواست که سراغ سامانه‌ای برویم که رصد کالا در تمام مراحل امکانپذیر باشد از این‌رو سامانه جامع تجارت شکل گرفت.
شفافیت اطلاعات توزیع
وی گفت: درست است که سامانه‌های کنترل‌کننده کالا طی چند وقت اخیر به نتیجه رسیده است اما این امر ربطی به کمبود کالا و کاهش ذخایر استراتژیک ندارد. قبله تأکید کرد: ما برای آنکه در حوزه بازرگانی بخوبی تصمیم‌گیری کنیم به شبکه توزیع قدرتمند نیاز داریم و این شبکه زمانی در دسترس خواهد بود که اطلاعات به روز و جامع باشد. دولت به‌دنبال شفافیت اطلاعات است.