رویداد۲۴ اعضای شورای شهر تهران دچار سرگردانی خاصی در برابر گزارش حسابرسی سال ۹۳ شهرداری تهران شده اند. آن‌ها دو جلسه را به صورت کامل به بررسی چند بند از گزارش ۱۳۲ بندی مغایرت‌های حسابرسی شهرداری در سال ۹۳ اختصاص داده اند، ولی با این وجود نمی‌دانند این گزارش را باید بند به بند بخوانند؟ در کمیسیون تخصصی ببرند و بخوانند؟ شهرداری یکباره جواب بدهد؟ بند به بند جواب بدهد؟ اعضای شورای شهر در صحن علنی درباره هر بند مذاکره کنند؟ یا بگذارند پس از اعلام نهایی همه بندها، مذاکره کنند؟ لیست جدای تخلفات اداری برای این بندها تهیه کنند؟ موارد را به قوه قضاییه واگذار کنند؟ و...
این بی تصمیمی، همچنان بر عملکرد شورای شهر تهران سایه انداخته است. این روز‌ها عملکرد صحن علنی شورای شهر تهران اینطور است که حسابدار قسم خورده شورای شهر، پشت تریبون یکی از بندها را می‌خواند، بعد نماینده شهرداری پشت تریبون می‌رود و جوابیه و دفاع شهرداری درباره این که مغایرت عنوان شده، قابل توجیه است، بیان می‌کند و پس از آن اعضای شورای شهر بحث می‌کنند که باید بر این منوال جلسه ادامه داشته باشد، یا شکل رسیدگی به گزارش حسابرس را تغییر دهند.
اختلاف اصلی کجاست؟
امروز ابراهیم امینی نایب رئیس شورای شهر تهران که در بخشی از نشست، ریاست جلسه را بر عهده داشت معتقد بود باید گزارش حسابرسی توسط حسابرس قرائت شود و لزومی ندارد اعضای شورای شهر درباره آن اظهارنظر کنند یا بررسی بیشتری صورت گیرد. چون به بیان امینی، شورای شهر وظیفه قانونی استماع گزارش حسابرسی را دارد و وظیفه دیگری از جمله بحث و بررسی عملکرد شهرداری را ندارد. این نظر اقلیتی است که عضو حزب اعتماد ملی هستند.
در مقابل، اعضای حزب اتحاد ملت، یا همان مشارکت سابق –از جمله حسن رسولی و محمود میرلوحی- معتقدند باید گزارش به صورت بند به بند قرائت شود، شهرداری دفاعیه بدهد و پس از آن، اعضای شورای شهر تصمیم بگیرند دفاعیه شهرداری درباره این بند قانع کننده است یا نه، یا تخلف صورت گرفته یا جرم اتفاق افتاده و حسب مورد، تخلف را به هیات‌های رسیدگی به تخلفات اداری و جرایم را به قوه قضاییه ارسال کنند.
در این بین، برخی از اعضای دیگر احزاب مانند ندای ایرانیان مانند فراهانی هم اعتقاد دارند باید گزارش‌ها به صورت مفصل قرائت شده و نهایتا سه لیست، خروجی جلسات بررسی گزارش حسابرسی شود. در یک لیست، مواردی که شورای شهر پاسخ‌های شهرداری را قانع کننده می‌داند، درج شود. در لیست دوم، تخلفات شهرداری برای ارسال به هیات‌های رسیدگی به تخلفات اداری تهیه شود و در لیست سوم هم اعلام جرم به قوه قضاییه برود.
با وجود این اختلافات و با وجودی که محسن هاشمی، رئیس شورای شهر در جلسه گذشته گفت هیات رئیسه درباره روش بررسی گزارش حسابرسی تصمیم گیری خواهد کرد، همچنان شورای شهر در شش و بش اینکه چطور به حساب شهرداری تهران برسد، مانده است.
دلیل این بلاتکلیفی را باید در چندموضوع جستجو کرد. اول اینکه شورای شهر دوره پنجم تهران پس از گذشت حدود دو سال، هنوز به نظم و نسق معمول نرسیده است. سوای اظهارنظر‌های سیاسی و نگاه‌های حزبی اعضای شورای شهر، مسئله مهمی مانند پرداختن شورا در ماه‌های مختلف به موضوع تعیین شهردار، وقت زیادی از شورای شهر گرفته و اعضای این شورا هنوز نمی‌توانند به صورت کارشناسی و بهینه از وقت برگزاری جلسات استفاده کنند.
دلیل دومی که شورا قادر به تصمیم گیری در این باره نیست، به مسئله واهمه اعضای شورای شهر از شکایت مسئولان اسبق شهرداری مربوط می‌شود. هم اکنون مسئولان اسبق شهرداری چند پرونده برای اعضای شورای شهر ساخته اند و در صورتی که گزارش حسابرسی که در آن، موارد مغایرت بسیار زیادی از جمله واگذاری‌های میلیاردی، خیر و بخشش و خاصه خرجی‌های فوق العاده زیاد توسط حسابرس احصا شده و جواب‌های شهرداری هم قانع کننده نیست، به میان مردم کشیده شود، ممکن است اعضای شورای شهر را با اتهاماتی از جمله «افترا، نشر اکاذیب و تشویش اذهان عمومی» مواجه کند.
از این رو اعضای شورای شهر ترجیح می‌دهند با یک دست، گزارش مغایرت‌ها را پیش کشیده و به بانگ بلند اعلام کرده و به رسانه‌ها بدهند و با دست دیگر، آن را پس زده و بگویند هنوز تصمیم قطعی درباره نحوه بیان این مغایرت‌ها گرفته نشده است.
واکنش مردم به گزارش حسابرسی شهرداری
دلیل چهارم این تعلل و تعارف را باید در موضوع تبعات سیاسی این گزارش مشاهده کرد. الان در آستانه نیمه دوم سال ۱۳۹۸، شورای شهر پنجم تازه وارد بررسی عملکرد مالی شهرداری تهران در سال ۱۳۹۳ شده است که به صورت کاملا آرام و کند، پس از قرائت عدم انطباق بودجه توسط حسابرس، جوابگویی شهرداری، اعلام نظر کمیسیون تخصصی (برنامه و بودجه) و پس از آن، مشارکت اعضای شورای شهر در بحث و بررسی انجام می‌شود.
انتظار می‌رود بررسی شورای شهر درباره گزارش ۵ سال پیش (۱۳۹۳) دست کم دو ماه وقت این نهاد را بگیرد.
در این صورت، گزارش تلفیقی حسابرسی شهرداری در سال ۱۳۹۴، ۱۳۹۵، ۱۳۹۶ دست کم هر یک سه ماه از وقت شورای شهر را به شرط طرح مداوم این گزارش‌ها خواهد گرفت. به بیان دیگر، شورای شهر تهران تا آستانه نیمه دوم سال آینده فقط می‌رسد گزارش‌های حسابرسی شهرداری در دوره شهردار اسبق را بررسی کند و عملا توان انجام کار دیگری را نخواهد داشت. اینجاست که منتقدان شورا، این نهاد را به پرونده سازی علیه مدیران سابق، ناتوانی در انجام روند عمرانی در شهر و رفتار سیاسی متهم خواهند کرد. این مسئله به خودی خود، چالش بزرگی در مدیریت شهری خواهد شد. آیا در صورتی که شورای شهر پس از ۵ سال، آواربرداری شهرداری دردوره تصدی شهردار اسبق را به سرانجام برساند، مردم از آن‌ها قبول می‌کنند که به وظیفه قانونی خود عمل کرده اند یا اینطور تلقی می‌شود که شورای پنجم تهران، توان کار عملی نداشت و فقط به پرونده سازی برای رقیب پرداخت؟