رویداد۲۴ امیرعلی نعمت‌الهی قائم‌مقام سابق وزارت آموزش و پرورش و معاون سابق حقوقی و امور مجلس وزارت آموزش و پرورش در سومین میزگرد بررسی چالش‌ها و مسائل گلوگاهی برای تحول نظام تعلیم و تربیت و ویژگی‌های وزیر آینده آموزش و پرورش که در خبرگزاری فارس برگزار شد، اظهار کرد: در نظام تعلیم و تربیت آن چیزی که در این سال‌ها مغفول مانده است و مشکل اساسی نظام تعلیم و تربیت است، بحث مدیریت و تدبیر است و باید میان مدیریت، تدبیر، تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی در عرصه‌های مختلف آموزش و پرورش با حوزه‌های تخصصی تعلیم و تربیت تمایز قائل شویم.
وی با اشاره به نهاد‌های مختلف تصمیم‌گیر درباره آموزش و پرورش افزود: نهاد‌های مختلفی از جمله مجلس، دولت، شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای عالی آموزش و پرورش و ساختار‌هایی به صورت مستقیم و غیرمستقیم برای نظام تعلیم و تربیت نقشه‌سازی می‌کنند و این خودش موجب یک چالش می‌شود.
نعمت‌الهی به سیاسی‌کاری در آموزش و پرورش اشاره کرد و گفت: به دلیل گستردگی مخاطبان و فراوانی ذی‌نفعانی که نظام آموزش و پرورش دارد، همواره گروه‌های سیاسی، احزاب و جریانات به خصوص در انتخابات به آموزش و پرورش با دید سیاسی نگاه می‌کنند و دغدغه دارند و نگرانند که آموزش و پرورش با کدام گروه و جریان همراهی کند. این هم یکی از مباحث جدی است.
معاون سابق حقوقی و امور مجلس وزارت آموزش و پرورش تصریح کرد: نکته بعد عدم توجه کافی و لازم به منزلت فرهنگیان است چرا که ما نتوانستیم شأن معلم را فرهنگسازی کنیم.
وی ادامه داد: اینکه بخواهیم بگوییم در این دولت یا دولت‌های سابق کاری در آموزش و پرورش نشده، توجه نشده یا دغدغه آموزش و پرورش نبوده است، جفاست؛ با همه نقدی که به استعفای آقای بطحایی وجود دارد که بدون مشورت و بر اساس تصمیم خود ایشان استعفا کرده است، اما رئیس‌جمهور برای انتخاب وزیر آموزش و پرورش دغدغه دارد و به دنبال این است که فردی را معرفی کند که مشکلات آموزش و پرورش را کمتر کند، قابل تقدیر است.
نعمت‌الهی اضافه کرد: اینکه بخواهیم مشکلات آموزش و پرورش را مشکلات مالی و بودجه‌ای صرف بدانیم، به نظرم خیلی درست نیست و با همه مضایق دولت، همه تخصیص‌ها و آنچه مورد نیاز آموزش و پرورش بود، سازمان برنامه و بودجه و دولت تأمین کرد.
وی با اشاره به سند تحول بنیادین آموزش و پرورش گفت: در مورد سند تحول بنیادین و به ویژه در اواخر دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰ کار زیادی شد و سند پر افتخاری در کشور است، اما در همین دولت، زیرنظام‌های ششگانه آن آماده شد.
قائم‌مقام سابق وزارت آموزش و پرورش اظهار کرد: شنیده می‌شود که از وزرای پیشنهادی، برنامه خواسته می‌شود یا برخی کاندیدا‌ها برنامه دادند، اما به نظر می‌آید در حال حاضر نیازی به برنامه‌ای به غیر از اجرای سند تحول بنیادین نیست و برنامه‌ای بهتر از زیرنظام‌های سند تحول و برنامه‌های عملیاتی آن، نیست؛ در کنار آن، مطالبه‌ای که رئیس‌جمهور در ابتدای دولت دوازدهم از وزیر وقت آموزش و پرورش به عنوان زمینه حکم وزیر آموزش و پرورش داشتند و در آن به صورت جامع و کامل به مشکلات و مسائل آموزش و پرورش شده است نیز مورد توجه است و به نظر می‌آید وزیر آینده آموزش و پرورش می‌تواند روی همین برنامه‌ها متمرکز شود.
وی افزود: وزیر آینده آموزش و پرورش باید فرد توانمند و تحول‌خواه باشد و خیلی اعتقاد ندارم از معلمی، کار را شروع کرده باشد؛ البته اگر فردی اینگونه باشد و انگیزه تحول داشته و تحول خواه باشد، ترجیح دارد و می‌تواند موثرتر باشد لکن لزوما نیاز نیست وزیر آموزش و پرورش حتما از درون آموزش و پرورش باشد.
نعمت‌الهی ادامه داد: متقدم در حال حاضر آموزش و پرورش به عملیات و اجرا نیاز دارد نه به شیرین زبانی و چرب زبانی؛ امروز معلمان و آموزش و پرورش، خانواده و بازنشستگان آموزش و پرورش منتظر تحول هستند و وزیر آموزش و پرورش در کنار اجرای سند تحول، کار‌هایی که در گذشته وزرای سابق شروع کردند و با سند تحول تطبیق دارد و به مصلحت آموزش و پرورش است را باید تکمیل و اجرا کند.
وی با بیان اینکه باید به بحث اقتصاد آموزش و پرورش توجه ویژه شود، گفت: در بحث اقتصاد آموزش و پرورش چند موضوع به ذهن متبادر می‌شود اولاً آشنا بودن دانش‌آموزان و فرهنگیان با الفبا و مفاهیم اقتصاد است؛ نکته بعد بحث معیشت فرهنگیان و بازنشستگان است و مورد دیگر، پیگیری و رفع مشکل صندوق ذخیره فرهنگیان، ارتقاء، توسعه و اقتصادی عمل کردن در آن است.
قائم‌مقام سابق وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: ساختار آموزش و پرورش نکته بعدی است که آموزش و پرورش به ساختار اداری کم حجم، اما پربهره و پرانگیزه نیاز دارد و فرد مورد نظر باید بتواند تصمیم‌گیری، ادغام و منحل کند البته باید تدبیر را چاشنی کارش کند.
وی با بیان اینکه نکته بعد املاک و ساختمان‌های آموزش و پرورش است، اظهار کرد: شاید یکی از نکات ضعف آموزش و پرورش عدم تصمیم‌گیری است به رغم وجود قوانین است؛ ما به اندازه کافی به دلیل توجه دولت، مجلس و ارکان نظام به آموزش و پرورش دارد، قانون و آیین‌نامه داریم، اما پیگیری برای اجرا و بهتر اجرا شدن آن است که می‌تواند کمک کند.
نعمت‌الهی گفت: باید کسی از بیرون برای آموزش و پرورش نسخه نپیچد بلکه خودش مدیر و اهل قاطعیت باشد و بتواند برای آموزش و پرورش مدیر تحول خواه و جهادی انتخاب کند؛ امروز آموزش و پرورش به مدیریت جهادی و تحول خواه نیاز دارد.
وی با بیان اینکه آموزش و پرورش باید تبدیل به نهاد شود و ساختار موجود آن به دلیل نقشی که این وزارتخانه در پیشرفت کشور دارد، ارتقا پیدا کند، اظهار کرد اگر وزیر آموزش و پرورش بخواهد مدیون گروه‌های سیاسی و تفکرات سیاسی باشد حتما آموزش و پرورش به مشکلات بیشتری بر می‌خورد؛ در آموزش و پرورش باید فردی فارغ از گرایش‌های سیاسی با تعامل با همه ارکان نظام، ذی‌نفعان و با استفاده از تجارب بومی و سند تحول به سمت و سوی اجرا برود و با مدیریت جهادی برای اجرای سند تحول آموزش و پرورش بکوشد.