تحریم محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران پس از سفر او به نیویورک، دیدارش با رسانهها و همچنین سناتور آمریکایی که «کاتن» نام دارد و سپس بیان اینکه او از سوی ترامپ به کاخ سفید دعوت شد تا گفتوگویی با رئیس جمهور آمریکا در باب اوضاع ایران داشته باشد که اکنون در صدر خبرها قرار گرفته نمیتواند بدون یک چشم انداز معنادار از سوی آمریکاییها صورت پذیرفته باشد.
رویداد۲۴ اینکه فکر کنیم ترامپ با امضاهای خود بر تحریم افراد گوناگون براساس یک جهت گیری فردی وارد عمل میشود و آنگونه که بعضی از تحلیلگران در داخل و خارج از کشور او را بازیگر دیوانه و تیم او را تیمی متزلزل در عرصه سیاست خارجی میدانند برای من چندان قابل قبول نیست. آنچه که مسجل است در میان دیپلماتهای ایرانی در چندین دهه اخیر و شاید بتوان گفت در سده اخیر فردی مانند محمد جواد ظریف با تواناییهای متعدد علمی و تجارب گرانسنگی که در این بالغ بر ۳۰ سال در عرصه دیپلماسی پیدا کرده نمیتوان یافت.
آنچه که در باب ظریف گفته میشود میتواند بسیار معنادار باشد. چرا که او یک شخصیت معنادار در عرصه دیپلماسی بینالمللی است؛ کد تعریف شده دارد و از طرف دیگر وزیر امور خارجه کشوری است که میتواند در عرصههای گوناگون بینالمللی و مذاکرات مختلف با درایت خاص خود وارد شده و همانگونه که در برجام توانست آمریکاییها را مجاب کند؛ زمینههایی را بر سازد که ایران بتواند از آن بهرهبرداری کند. اینکه ظریف تحریم میشود یک امر نمادین برای تحریم دیپلماسی ایران در قالب دولت به عنوان زیر مجموعه حکومت در ایران است. در دو ساله اخیر بارها مسئولان آمریکایی از رئیس جمهور آمریکا گرفته تا برایان هوک و دیگر افراد موثر در سیاست خارجی آمریکا در دولت حاکم بر واشنگتن بیان کردهاند که ظریف با همه تواناییها و جایگاه خود به عنوان یک دشمن دانا جایگاهی در نظام تصمیمگیری در جمهوری اسلامی ایران ندارد و تنها به عنوان یک دیپلمات بیانگر مطالب موجودی است که از سوی نهادهای فرادولتی به دولت تجویز میشود.
این معنا به گونهای از سوی آمریکاییها پیگیری شد که اکنون جهان این گزاره آمریکاییها را پذیرفته و در داخل کشور نیز در لایههای گوناگون مردم این معنا تا حدود زیادی توانسته رخنه کرده و مورد پذیرش قرار بگیرد. این نکته را باید مورد توجه قرار بدهیم که بدین واسطه کل دیپلماسی ایران؛ نه تنها ظریف بلکه دیپلماتهای ایران در کشورهای گوناگون و سفرای ایران از سوی دولتهای پذیرنده ماموریت آنها؛ حالتی برزخ گونه پیدا کرده و بدین ترتیب دستگاه دیپلماسی ایران در کل جهان با گونهای برخورد مستقیم،
اما موثر روبهرو میشود و بسیاری از کشورهایی که از این به بعد با سفرای ایران برخورد میکنند نوعی برخورد معنادار نسبت به گذشته خواهند داشت. اینجاست که باید گفت آیا تحریم ظریف فرصتی خواهد بود یا یک تهدید؟ نوع بازیگری ظریف بسیار مهم میشود. او میتواند تحریم را برای خود به یک فرصت تبدیل کرده و بعدها از این فرصت به نفع آنچه که ایران نیاز دارد استفاده برد.
اکنون ظریف در یک حالت چالش گونه در برابر چالشی قرار گرفته که هم میتواند برای او و کشور فرصت باشد و هم میتواند برای خود و کشور تبدیل به تهدید شود. به هر تقدیر امروز ظریف در صدر اخبار مربوط به ایران قرار گرفته و این دیپلمات خندان با توجه به آنچه که از توئیتهای خویش گرفته تا مصاحبههای خود بیان کرده مورد توجه افکار عمومی در داخل کشور، منطقه و فرامنطقه است. همه این احتمالات و امکانها در گرو نوع بازی است که ظریف انجام خواهد داد. باید منتظر بود و دید آیا ظریف میتواند خود برای آینده خویش تصمیم بگیرد یا برای او و آینده وی تصمیمهایی در لایههای گوناگون دیپلماسی از داخل تا خارج کشور میتواند ترسیم شده باشد.
منبع: آرمان ملی