رویداد۲۴ محمد جواد ظریف در آغاز نشست خبری خود با رسانه های داخلی و خارجی که به مناسبت روز خبرنگار برگزار شد، گفت: روز خبرنگار اتفاق مهمی است من هر ساله اهمیت این روز را تاکید می‌کنم و می‌گویم در این روز ما یازده شهید بزرگوار در مزار شریف داریم ده نفر از همکاران ما در وزارت خارجه و یک نفر خبرنگار و این نشان می‌دهد خون دیپلمات‌ها و خبرنگاران به هم آمیخته، ولی خون خبرنگاران رنگین‌تر است، چون این روز نامش روز خبرنگار شد.
بخشی از سخنان مهم محمد جواد ظریف در ادامه می‌آید:
- ما شاهد دو گفتمان در دنیا هستیم امروز این دو گفتمان در دو جبهه روی به روی هم متبلور شده است. یکی گفتمان صلح و رعایت مقررات بین المللی و چند جانبه گرایی است، دیگری گفتمان تروریسم قانون شکنی و زورگویی است.
- تروریسم اقتصادی امروز یک واقعیت است این یعنی شما مردم عادی را به این امید که سیاست‌های شما را اعمال کند تحت فشار قرار دهند.
- آمریکا می‌گوید اگر مردم شما می‌خواهند نان بخورند باید سیاست تان را تغییر دهید. این یعنی تروریسم اقتصادی یعنی نان مردم را به سیاست گره زدن، یعنی تلاش کردن برای کشتن مردم و تلاش برای گرسنه نگه داشتن مردم. تلاش کردن برای محروم کردن بیماران. خدا را شاکریم نیاز ما به آنها بسیار کم است و با رفتار خودشان به دنیا نشان می‌دهند در چند حوزه محدودی که این تروریست ها توان دارند این توان را حتی در مسائل انسانی از بقیه مردم باز می دارند.
- ما تمدنی هستیم که در اوج پیشرفت و عقب‌ماندگی آنها دانش‌مان را مجانی به آنها دادیم امروز حتی اجازه نمی‌دهند آن را بخریم. هنوز در حوزه‌هایی که ایران پیشرفت دارد در حوزه دفاعی و نانو و هسته‌ای و صنایع پیشرفته آگاهی و دانش ما برای استفاده جهان مهیا است.
- تفاوت دو گفتمان خصومت و یک جانبه گرایی و قانون گریزی و حذف است که در کاخ سفید متبلور شده و تیم بی ایجاد کرده و گفتمان رعایت قانون و فراگیری و همراهی و همدلی که جمهوری اسلامی مطرح کرده برای همین امروز آمریکا در دنیا تنهاست.
- آمریکا حتی در حوزه‌هایی که برای دیگران نقش ابرقدرتی دارد مانند نظامی نمی‌تواند ایجاد ائتلاف کند. کشورها با وجود رابطه خوبی که با آمریکا دارند خجالت می‌کشند اسمشان در یک فهرست با آمریکا باشد. این وضعیتی است که آمریکا با قانون شکنی و جلوگیری از دسترسی مردم به غذا و دارو و ایجاد بحران برای خود درست کرده است.
- هرجا قدم گذاشتند از افغانستان که بعد از ۱۸ سال با طالبان مذاکره می‌کند و عراق که ایجاد داعش نتیجه حضورشان بود تا خلیج فارس که هرگاه به آن قدم گذاشتن ند فقط جنایت حاصل شد که بدترین آن کشتار ۲۹۰ نفر در حمله به ایرباس ایران بود.
- ایالات متحده که این قدر به خود می‌نازد کدام جنگ برده است؟ از ویتنام برده ؟ آیا این خوب است که فقط یک جنگ را در برابر یک کشور کوچک به نام گرانادا را برده باشد؟ دوره گفتمان سلطه گذشته است. گفتمان زورگویی دوره‌اش تمام شده است.
- دیروز ناراحت شدیم که مردم آمریکا گرفتار فرهنگ هفت‌تیرکشی و تقدیس خشونت شده‌اند. فرهنگی که کشتن مردم بیگناه را تقدیس می‌کند و از جنگ به عنوان یک گزینه روی میز صحبت می‌کند فرهنگ موفقی نیست. در دنیای امروز ما این گفتمان تاب نمی‌آورد برای همین مجبورند تروریسم اقتصادی و تحریم کنند.
- مسئولین کشور و خدمتگزار کوچکی مثل وزیر خارجه را تحریم کنند. این یعنی شکست در دیپلماسی و گفتگو. این تفاوت دو گفتمانی است که در دنیا مشخص شده و یک مسیر محتوم را پیش می‌رود.
- دنیای کنونی ما دنیای سلطه نیست بازیگران متنبه شاه هستند و مراکز قدرت جابه جا شده و انسان قدرتمند شده است. قدرت رسانه به خاطر قدرت فرد است یک خبرنگار با یک موبایل و شبکه مجازی می‌تواند دنیا را تسخیر کند. این ارزش رسانه در دنیای امروز و مسئولیت رسانه است.
- کاری که رسانه می‌تواند بکند به خاطر متکثر شدن ابزار این قدرت است که رسانه به آینده جهان شکل می‌دهد. دوران ابر قدرت‌ها تمام شده است. دوران انسان‌ها و مردم آغاز شده و ما خوشحالیم که در چهل سال گذشته جمهوری اسلامی هیچ وقت کنار قدرت نبوده و سیاستش را بر اساس استقلال و تکیه بر مردمش تبیین کرده است و ارتباطش با مردم دنیاست.
- البته ما طرفدار روابط سالم و مبتنی بر منافع مشترک با همه کشورها هستیم، ولی مبنای کار کل پیروی از دیگران نیست ما امنیت خود را هیچ وقت نخریدیم و هیچ وقت قابل خرید نیست، چون امنیت ما مدیوم مردم است. ما پیشرفت را نخریدیم و نخواهیم خرید، چون ناشی از مردم است.
- هرقدر تحریم کردند با اتکا به مردم پیشرفت کردیم بعد گفتند چرا پیشرفت کردید .در زمان جنگ تحمیلی هرچه کردیم و خواستیم به ما سلاح ندادند. یک ساز و کار بین المللی ایجاد کردند که مانع فروش سلاح به ایران شوند ما را از ابتدایی‌ترین ابزار دفاع از مردم خودمان محروم کردند. در عوض عراق از همه اطلاعات و ادوات می‌گرفت. انگلیس چیفتن داد آلمان سلاح شیمیایی داد، ولی هیچ کسی به ما ابزار دفاعی نداد. آن جنگ را به لطف خدا و تکیه بر مردم از سر گذراندیم.
- کسانی که فکر می‌کردند جمهوری اسلامی ظرف یک هفته نابود می‌شود کجا هستند؟ صدام کجاست؟ ما موشک‌های خودمان را ساختیم و پهپاد آمریکایی را سرنگون کردیم می‌گویند چرا ساختید؟! چون نمی‌توانید با تحریم جلوی ایرانی را بگیرید.
- در مرحله دوم یک نیروگاه هسته‌ای و راکتور تحقیقاتی هسته‌ای در دهه ۵۰ میلادی برای ایران ساختند بعد گفتند سوخت نمی‌دهیم مانع شدند دیگران بدهند خیال کردند ما راکتور را می‌بندیم، ولی ما خودمان سوخت ساختیم.
- گفتند چرا سوخت ۲۰ درصد ساختید، چون شما ایران را با نوکران خود اشتباه گرفتید که از شما امنیت میخرند و گوش به فرمان هستند ایران جنس دیگری است دوران امپراتوری ایران چندین برابر عمر ایالات متحده است برای ما این قدرت گذراست. می‌دانیم همان گونه که امپراتوری ایران پایان یافت قدرت آنها هم تمام می‌شود تمام قدر قدرت خداست و ممکن است شما برای برخی خدا باشید، اما بر آب ایران هیچ گاه خدا نخواهید بود.
- این بار هم فشار‌های شما را با پیشرفت و تاکید بر توان ملی و اقتصاد مقاومتی و روابط با کشورهای دوست و همچون همیشه با اتکا به مردم خود جبران میکنیم.
- پشت مردم قایم نمی‌شویم ما خادم مردم هستیم حمایت از مردم نه تنها وظیفه انسانی و اخلاقی که وظیفه ملی ماست. لذا ما به مردم خود وام داریم و خیلی باید کار کنیم آنچه مردم برای ما کردند پاسخ بدهیم. مردم، ولی نعمت ما هستند ما صاحب مردم نیستیم.
- امام وقتی فرمود مردم، ولی نعمت هستند و رهبری گفت رای مردم حق الناس است یعنی مردم صاحب اختیار هستند و با همیت رابطه چهل ساله میان دولت و مردم هرکس فکر کند با فشار به مردم به آرزویش می‌رسد آرزویش را به گور می‌برد.
- ظریف در پاسخ به سوالی در مورد احتمال کاندیداتوری در ۱۴۰۰ اظهار داشت: من بیایم محضر امضا کنم؟ من کاری که بلدم انجام می‌دهم و به همه جهان اعلام می‌کنم آن کار را بلد نیستم. همین کاری که بلدم را اگر بگذارند انجام می‌دهم و به خاطر نگرانی از ۱۴۰۰ مانع کار ما نشوید. بعضا فکر میکنیم نگرانی از ۱۴۰۰ این داستان‌ها را برای من ایجاد کرده است. آیا لازم است من تعهد محضری بدهم که ۱۴۰۰ یا منزل هستم یا دانشگاه؟
- ظریف درباره نفتکش انگلیسی نیز بیان کرد: آمریکا هر وفت به خلیج فارس آمده جز خشونت نتیجه‌ای به بار نیاورده از من نشوید ترامپ گفته بود ما ۷ میلیارد دلار در منطقه هزینه کردیم و جز بدبختی چیزی نداشته است . آن مثل قدیمی چینی را آنها نمی‌فهمیدند که انسان عاقل از یک سوراخ دوبار گزینه نمی‌شود.
- جمهوری اسلامی معتقد است اقدام انگلیس در جبل الطارق راهزنی دریای بوده است توجیه تحریمی اتحادیه اروپا مبنایی ندارد.
- ما از اول هم گفته بودیم گرچه به انگلیس ربطی ندارد، اما این کشتی به سمت جایی که آنها گفتند نمی‌رفت این همدستی با آمریکاست.
- اقدام ما چشم پوشی نکردن از تخلفات است و الان با شکایت سازمان بنادر باید وضعیت کشتی انگلیسی در دادگاه ایران بررسی شود اگر بشود در بررسی کمک میکنیم تسریع شود.
- دوستانی که آماده فاتحه دیپلماسی را خواندن هستند باید خیلی منتظر بمانند؛ چه افرادی مانند بولتون چه کسانی در ایران که منتظر قرائت فاتحه هستند همه ما رفتنی هستیم ولی دیپلماسی خواهد ماند.
- اقدام آمریکا در تحریم من را نمی‌دانم چون کم آورده‌اند کرده اند یا نه. ولی این اقدام نشان‌دهنده دو گفتمان یکی مبتنی بر همراهی است و دیگری گفتمانی که آمریکا در آن تنهاست و آن گفتمان حذف و زور است. شما یک نفر را به جز آمریکا پیدا کنید (اسرائیل را حساب نمی‌کنیم) از یک جانبه گرایی دفاع کند. این نشان دهنده فقر گفتمان یک جانبه گرایی است
همین آمریکا دنبال ائتلاف است ولی کشورها همراهی نمی‌کنند. همراهان آمریکا در برجام مانده‌اند و آمریکا رفته و آنها مانده‌اند چه کنند. آمریکا باید بازسازی ذهنی و ادراکی کند و به قول خودشان cognitive rehabilitation داشته باشد.
- ظریف درباره مذاکره با اروپا گفت اروپا تعهداتی دارد در برجام که معطوف به اقدام نیست بلکه معطوف به نتیجه است. آنها باید شرایطی فراهم کنند که شرکت‌هایشان در ایران کار کنند. تعهدات آمریکا گزینه‌های بعدی است و موکول به اجرای تعهدات دیگران نیست. بعد از خروج آمریکا از برجام، اروپا ۱۱ تعهد داد که سه بار در سطح وزرا و در سطح مدیران سیاسی مطرح شده است. این یازده تعهد از فروش نفت و بازگشت سرمایه‌گذاری و بیمه و همکاری هوایی است. اروپایی‌ها آخرین بار در شهریور و مهر سال گذشته همین تعهدات را تکرار کردند بنابراین نمی‌توانند ادعا کنند آثار تحریم‌های آمریکا را نمی‌دانستیم. اینستکس گام مقدماتی در اجرای تعهدات اروپاست.
- ظریف درباره دلایل عدم مذاکره با آمریکا گفت ما طولانی‌ترین مذاکرات را با آمریکا داشتیم هیچگاه وزیر خارجه آمریکا ۱۷ روز برای مذاکره با وزیر خارجه یک کشور خارج از کشور نبوده و ۹ ساعت متوالی با یک وزیر دیگر مذاکره نکرده است.
- چه بنده با آقای کری چه آقای صالحی صد‌ها ساعت مذاکره کردیم. ما مخالف مذاکره نیستیم اما نمی‌شود بگوییم چون دولت آمریکا صد در صد عوض شده، ما باز باید صد‌ها ساعت مذاکره کنیم. ممکن است آنها بیکار باشند اما ما نیستیم. در آمریکا انقلاب که نشده است. حتی اگر شده بود دولت‌های انقلابی موظف به اجرای تعهدات بین المللی رژیم گذشته‌شان هستند.
- دولت تعهدات دولت قبلی را به ارث می‌برد. می‌گویند این قانون تصویب کنگره را نداشته است ولی این تعهد بین المللی مبتنی بر قطعنامه شورای امنیت است بنابراین نمی‌توانید بگویید یک چیزی گفته‌اند. آمریکا دولتی است که نه تعهد خودش نه تعهد بین المللی نه شورای امنیت را رعایت نمی‌کند. البته تعحب می‌کنم آمریکا هنوز از شورای امنیت بیرون نرفته آرزو می‌کنم این دولت از صفحه روزگار بیرون برود.
- آمریکا بالاترین مقام یک کشور یعنی رهبر ابران را تحریم کرده است. با این وضعیت می‌خواهد با که مذاکره کند؟ ادعا می‌کند با صاحبان قدرت می‌خواهیم مذاکره کنیم. این اختیار شما نیست. شما دروغ گویی‌تان را با تحریم رهبر و وزیر خارجه ثابت کردید حالا در مورد چه مذاکره‌ای حرف می‌زنید؟
- ما هیچ گاه از میز مذاکره بیرون نرفتیم. مدتی پیش آقای عراقچی در نشست ۴+۱ حضور داشت. تا آپریل ۲۰۱۸ یعنی دو ماه قبل از هر خروج آمریکا از برجام. بریان هوک در جلسه بود؛ که از جلسه خارج شد؟ ما بودیم که از میز مذاکره کنار رفتیم یا آمریکا؟
آمریکا دنبال تغییر رژیم است ولی نمی‌تواند، اما هرکار می‌خواهد بکند، بکند نه اینکه بگوید مذاکره می‌خواهیم بکنیم.
- ظریف درباره میانجی‌گری کشورهایی نظیر عمان گفت : آمریکا علاقه‌ای به دیپلماسی ندارد. آنها از برجام خارج شدند. آمریکا می‌خواهد مردم را تحت فشار بگذارند. پمپئو گفته آنقدر فشار می‌آوریم تا ایران رفتارش را عوض کند. آنها گفتند با تروریسم حرف نمی‌زنند ما هم نمی‌زنیم آنها تروریسم اقتصادی را علیه ایران اجرا کردند. بنابراین آنها باید ترور را متوقف کنند و فشار ایران را بردارند. البته ما همیشه از مذاکره با همسایه‌هایمان و شرکایمان در اروپا و آسیا استقبال میکنیم.
ظریف درباره تحولاتی در روابط ایران و امارات و ایران و عربستان گفت : وقت تنش زدایی خیلی قبل بوده است. من ابتدای وزراتم در الشرق الاوسط مقاله نوشتم و هم پیام خصوصی هم علنی هم ملاقات با مقامات سعودی داشت. هنوز در گفت‌وگو باز است. ما آمادگی داریم. گفت‌وگو به نفع امارات و عربستان و همه کشورهای منطقه است. همه مسائل باید با گفت‌وگو شروع شود چراکه سیاست‌ها علیه یکدیگر راه به جایی نمی‌برد.
- تلاش علیه یک کشور عضو شورای همکاری مثل قطر درست نیست و نباید تلاش کنیم یکی از کشورهای عضو شورای همکاری را هم از خودتان دور کنید. ما باید این شورا را گسترش دهیم. معتقدیم ایران و عراق و شش کشور عضو شورای همکاری گفت‌وگو کنند و پیمان عدم تعرض با هم امضا کنند. اینها حرفی است که اولین بار در نامه ولایتی خطاب به دبیر کل سازمان ملل مطرح شد. آنها استقبال نکردند و فکر کردند با پول دادن به صدام امنیت میخرند. راه گفت‌وگو و امنیت منطقه‌ای باز است و درهای گفت‌وگو با جمهوری اسلامی به روی همسایگانش بسته نشده و ان‌شاءالله بسته هم نخواهد شد.
- ظریف در پاسخ به روزنامه کیهان که پرسید «اگر به چهار سال پیش برگردد باز برجام را امصا می‌کند» گفت: برجام توافق با آمریکا نبود. آمریکا یک عضو ضروری بود و بدون حضور آمریکا قطعنامه‌هایی که نمی‌خواهم بگویم دولت مورد حمایت شما، ولی قطعنامه‌های دولت قبلی ایجاد کرده بود، از بین نمی‌رفت.
- امروز دوستان ما اشتباه می‌کنند، فکر می‌کنند روشی که ما برای برخورد با این قضیه داریم این است که اگر کسی به آمریکا اعتماد کرده بود برجام دو صفحه می‌شد. اما برجام شد ۱۵۰ صفحه، چون اعتماد نداشتیم برای همین ماده ۳۶ را جا دادیم و ماده ۳۶ را جوری اجرا کردیم که طرف مقابل نتواند قطعنامه‌ها را برگرداند.
- هیچ راه قانونی رای اسنپ بک وجود ندارد، چون جمهوری اسلامی اقدامات جبرانی پیش بینی کرده است. برخلاف گفته برخی که برجام کلاه بزرگی بر سر مردم بود، دیدیم چه کسی کلاه سرش رفته بود که خارج شد.
- برجام یک توافقی بود که همه در آن نفع داشند ایران نفع استراتژیک داشت. امروز اجماع امنیتی علیه آمریکاست، نه ایران. بنابراین ده سال دیگر هم برگردم باز برجام را امضا می‌کنم چون برجام سند افتخار مردم ایران بود، چون من با پشتوانه مردم و رهبری و مقاومت برجام را امضا کردم. از روز امضای برجام، مقاومت شد برخی دوستان ما نخواستند ببینند، ولی امیدوارم یک روزی حقایق را ببیند.
ادامه دارد ...