رویداد۲۴ محسن جلواتی قائم مقام مدیرعامل سازمان مردم‌نهاد دیده‌بان شفافیت در نشست خبری «دیده بان شفافیت و پیگیری مسائل دارو» گفت: طی چهار سال گذشته موسسه مردم نهاد دیده بان بیش از هزار ساعت کار تخصصی در حوزه غذا و دارو انجام داده است. در سازمان غذا و دارو در گذشته هیچ فردی قدرت اعتراض هم نداشت، اما دیده بان به این فضا ورود کرد و اعتماد مردم به ما منجر شد تا مطلعان و مأیوسان در این حوزه فعال شوند، در نتیجه چهار هزار سند در حوزه دارو، تجهیزات پزشکی، غذا و ... به سازمان دیده بان ارسال شد.
وی افزود: حدود دو سال قبل اولین شکایت را از تخلفات، متخلفان و به طور کلی سو جریان در سازمان غذا و دارو به دستگاه قضا برده و از رئیس اسبق این سازمان شکایت کردیم و این شکایت به اطلاع مردم نیز رسید. در ماه‌های گذشته افراد مختلفی در سازمان غذا و دارو توسط نهاد‌های نظارتی بازداشت شدند که این افراد جزوی از زنجیره مافیای دارو بودند که در حال حاضر این پرونده‌ها در حال رسیدگی و طی مراحل قضایی است. هم اکنون نیز در شعبه ۱۵ دادگاه کارکنان دولت این پرونده‌ها باز است، هر چند این پرونده ارتباطی با جریان‌های اواخر سال ۹۷ و ابتدای ۹۸ ندارد و آن پرونده دیگری است که از سوی مقامات قضایی در حال پیگیری است. از جمله دیگری مسائلی که دیده بان به آن رسیدگی کرده انحرافات ارز و حیف و میل آن بوده که در حال حاضر برخی در فضای مجازی در حال اختصاص آن به خود هستند.
جلواتی تصریح کرد: ابتدای امسال سازمان بازرسی گزارشی را به رئیس جمهور ارائه داد که بیش از ۹۰ درصد آن با شکایت‌های ما مطابقت داشت. خوشحالیم که در حال حاضر سازمان مبارزه با مفاسد اقتصادی، اطلاعات سپاه و سازمان بازرسی با ما همراه شده و در برخورد با متخلفان اقدام می‌کنند، هر چند برخی از این موارد جرم نیست، بلکه خیانت و جنایت است.
وی ادامه داد: سه سال پیش، قبل از جلسه با رسانه‌ها با وزیر بهداشت وقت جلسه گذاشتیم و تمامی این مسائل را مطرح کردیم، اما به دلیل عدم دریافت پاسخ، شکایت کرده و مسئله را رسانه‌ای کردیم. در این میان از ما درخواست‌های زیادی شد تا پرونده را به سمت تخلف ببریم، در صورتی که این مسائل همگی شامل جرم بود نه تخلف.
وی با بیان اینکه مهمترین عامل زمینه ساز برای تخلف در سازمان غذا و دارو، سامانه تی‌تک است، عنوان کرد: در جلسه ۲۳ تیرماه در مجلس و در کمیسیون بهداشت، وزیر بهداشت اعلام کرد که طبق گفته رئیس بانک مرکزی، سازمان غذا و دارو ۱۷۰ میلیون یورو ارز گرفته این در حالی است که پیرصالحی رئیس وقت سازمان غذا و دارو اعلام کرد که این سازمان ۱۰ میلیون یورو گرفته است. علت فسادآمیز بودن سامانه تی‌تک نیز امکان دستکاری در آن و وارد کردن اطلاعات دلخواه است به طوری که حتی کسانی که به آنها ارز تعلق نمی‌گیرد، با واردات دارو‌های ممنوعه موفق به دریافت ارز شده اند. این در حالی است که در برخی گزارشات، دارو‌هایی که حتی به طور کامل در داخل تولید می‌شوند اعلام شده که تولید داخل نداریم و برای واردات آنها ارز مصرف شده است و این امر موجب تعطیلی تولیدکنندگان داخلی می‌شود.
وی با توضیح در خصوص کمبود داروی بی حسی دندان و فساد در این زمینه گفت: به عنوان مثال کارپول‌های بی حسی دندان به میزان ۱۲۰ درصد در کشور تولید می‌شود، اما شاهد واردات آنها از کلمبیا و اسپانیا بوده ایم و بر اساس گزارش نماینده غذا و دارو اعلام شده که این محصول در داخل تولید نمی‌شود تا به شرکت واردکننده ارز تعلق گیرد و تولید کننده داخلی به سمت تعطیلی برود.
وی با توضیح در خصوص متوقف کردن ترخیص واردات این دارو در فرودگاه امام خمینی (ره) توضیح داد: دو محموله دارویی در گمرک فرودگاه در حال ترخیص بود که براساس گزارش حسابرس مستقل فرودگاه یک شرکت لوازم خانگی با دریافت ارز اقدام به واردات این دارو کرده بود که با رسیدن گزارش آن به ما، اقدامات لازم برای ممانعت از ترخیص آن انجام شد. این در حالی است که مدیر کل فرودگاه این موضوع را انکار می‌کند. نماینده حسابرس نیز که این موضوع را تأیید کرده بود در همان روز برکنار شد، اما در حال حاضر مجددا به کار خود بازگشته است. با وجودی که نوع داروی وارداتی ممنوعه بوده و اجازه ترخیص نداشته است. نماینده سازمان غذا و دارو که نمی‌دانیم وجود خارجی دارد یا خیر اعلام کرد که این دارو تولید داخل ندارد و به شرکت وارد کننده ارز داده است. در حال حاضر نیز از میزان یک میلیون داروی وارداتی، تنها به ۱۷۵ هزار مورد آن اعتراف کرده اند.
وی با بیان اینکه گروه دیگری اقدام به واردات دارو‌های مکمل که تاریخ انقضای آن در حال اتمام بود، کرده اند، افزود: نوعی داروی مکمل که تاریخ انقضای آن برج ۹ سال ۲۰۱۹ است، وارد کشور شد که تا زمان ترخیص تاریخ انقضای آن پایان می‌یابد. برای واردات این دارو، یک میلیون و ۱۳۰ هزار دلار نیز مصرف شده است. در خصوص کارپول‌های دندانپزشکی نیز، شرکت‌های وارد کننده ۴.۳ میلیارد تومان عوارض گمرکی را نداده و یک چهارم آنها هم مالیات خود را پرداخت نکرده اند.
وی ادامه داد: یکی دیگر از مصادیق فساد در حوزه دارو کشف محموله‌ای بود که باید ۱۰ هزار آمپول وارد می‌شد که تنها ۲ هزار مورد وارد شده بود و در میانه محموله برای پرکردن حجم، یخ خشک کار شده بود. این در حالی است که به این شرکت نیز ارز تعلق گرفته است.
جلواتی تصریح کرد: در یکی از پرونده‌ها اعلام شد که داروها آمریکایی است تا با قیمت بیشتری وارد کشور شود. این در حالی است که داروها هندی بود.
قائم مقام سازمان دیده بان شفافیت گفت: تمام شرکت‌هایی که در بورس آمریکا سهام دارند باید همواره گزارشات خود را به وزارت خزانه داری آمریکا ارائه دهند. طبق این گزارش، یک شرکت اروپایی ۹۰۰ هزار میلیون دلار به یکی از شرکت‌های ایرانی دارو فروخته بود این در حالی است که طرف داخلی اعلام کرد ۴۰ میلیون دلار دارو خریده است. هرچند که پس از پیگیری ما این گزارش با لابی مفسدان دارویی از سایت خزانه داری آمریکا پاک شد، اما این اسناد این موضوع موجود است.
واردات مواد اولیه دارو ۲ برابر نیاز کشوروی با بیان اینکه در سال نود و هفت ۱.۶ میلیارد دلار دارو وارد کشور شده است، یادآور شد: این در حالی است که در سال نود و شش ۱.۱۸ میلیارد دلار دارو وارد کشور شده است. به علاوه تا مهرماه سال نود و هفت نیز برای به خطر انداختن جان مردم و مجبور کردن کشور به وارد کردن دارو، مواد اولیه وارد کشور نمی‌شد تا با کاهش مواد اولیه دارویی نظام به خطر افتد. کل نیاز دارویی کشور در مواد اولیه ۷۰۰ میلیون دلار است، اما در سال نودو هفت ۱.۴ میلیارد دلار مواد اولیه وارد کشور شده است که این رقم دو برابر نیاز کشور است. بر این اساس در حال حاضر باید انبار‌های ما از مواد اولیه پر باشد در حالی که این طور نیست و شاهد فساد در این زمینه هستیم.
قائم مقام سازمان دیده بان شفافیت در خصوص واردات تجهیزات پزشکی توضیح داد: در سال نود و شش ۱.۵ میلیارد دلار تجهیزات پزشکی وارد کشور شده، اما سال نودو هفت این رقم به ۲.۳ میلیارد دلار رسیده است. به علاوه سال نودو شش ۶۵۰ میلیون دلار تجهیزات آرایشی وارد کشور شده که در سال نود و هفت این رقم به ۹۸۰ میلیون دلار رسیده است. این موارد همگی نشان از وجود تیم‌های عظیم فساد در حوزه غذا و دارو دارد.
جلواتی افزود: در لوازم آرایشی، سازمان مبارزه با مفاسد اقتصادی واردات برخی محصولات را ممنوع کرد و نتیجه آن واردات قاچاق این محصولات بود. به دنبال این موضوع نیز نمایشگاهی با این محصولات در برج میلاد برپا شد که همگی تقلبی بودند. به طوری که به عنوان مثال بر روی برخی محصولات، عنوان تولید در کانادا زده شده بود، اما در سلفچگان بسته بندی شده بود. سازمان غذا و دارو دستور جمع آوری این نمایشگاه را داد، اما این اقدام عملی نشد.
نابینایی ۵۲ نفر بر اثر واردات چمدانی دارووی درخصوص نابینایی ۵۲ نفر از هموطنان کشور به دلیل استفاده از برخی از داروها، تصریح کرد: دارویی به نام اوستین وارد کشور شد و به دلیل مصرف آن توسط مردم، ۵۲ نفر بینایی خود را از دست دادند. این دارو از ترکیه که یکی از گران‌ترین نقاط جهان است، وارد شد و در ایران ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان قیمت گذاری شد. این عامل موجب واردات قاچاقی و چمدانی این محصول شد. مصرف این دارو برای درمان سرطان است که کاربرد ثانویه آن درمان بیماری‌های چشمی است که مصرف این دارو‌های بی‌کیفیت باعث کور شدن هموطنان در کشور شد.
جلواتی تصریح کرد: در حوزه قیمت‌گذاری برای برخی از داروها تا ۱۰ برابر قیمت را بیشتر محاسبه کردند. در حالی که سرمایه‌گذار داخلی از این موضوع متضرر شده است. این موضوع به این دلیل رخ می‌دهد که برخی از افراد و مسئولان سازمان غذا و دارو ذینفع بوده و در شرکت‌های دارویی فعالیت می‌کنند.
قائم مقام سازمان دیده بان شفافیت خاطرنشان کرد: برخلاف ماده ۱۰ قانون، تمام سیاست‌های سازمان غذا و دارو به ظاهر برای حمایت از تولید کنندگان داخلی و کاهش ارز است، اما در حقیقت برای فساد است. وقتی سامانه‌ای هنوز به بهره برداری نرسیده است چرا باید به سامانه وزارت صمت و گمرک متصل باشد در حالی که این سامانه مربوط به بخش خصوصی است و این موضوع یکی از مصادیق فساد در حوزه غذا و دارو است.
جلواتی عنوان کرد: سازمان غذا و دارو، بخشنامه‌های این سازمان و برخی مسئولان آن همگی فاسد هستند، اما متأسفانه در گذشته حاکمیت با بخش فاسد این سازمان همراه بوده است. اما در حال حاضر وزیر بهداشت فعلی به دنبال پیگیری این موضوعات است. چرا که بسیاری از مدیران این سازمان در پوشش سامانه تی‌تک، فساد‌های خود را انجام می‌دادند در حال حاضر برخی می‌گویند قرار است این سامانه به بخش خصوصی واگذار و برون سپاری شود، اما برخی افراد ذی نفع حتی مانع این اقدام شدند.
توزیع دارویی مرگ بار در بازاروی با اشاره به یکی دیگر از مصادیق فساد در این حوزه گفت: به عنوان مثال دارویی در کشور تولید شد که در مرحله آزمایش بود، اما به بازار توزیع شد. این در حالی است که این موضوع برخلاف قانون است، اما لابی باند فساد و دارو، این امر را عملی کرد. در نهایت آزمایشات نشان داد که این دارو موجب مرگ افراد می‌شود. مراجع مرتبط اعلام کردند که باید این دارو از بازار جمع شود، اما شرکت تولید کننده اعلام کرد که به دلیل کمبود داروی سراسری این شرکت در بازار، اقدام به جمع آوری دارو نخواهد کرد. این در حالی است که سازمان غذا و دارو، حتی آمار و اطلاعات مراکز توزیع کننده دارو را در اختیار داشت. این موضوع فساد مالی نیست بلکه یک فساد جانی است.
ماجرای واردات دارو از رژیم صهیونیستیقائم مقام سازمان دیده بان شفافیت با اشاره به واردات دارو از رژیم صهیونیستی نیز اظهار داشت: یکی از شرکت‌های فاسد در این حوزه تمامی مخالفان خود را متهم به واردات دارو از رژیم صهیونیستی می‌کرد در حالی که اطلاع پیدا کردیم این شرکت یک محموله مواد اولیه دارویی از رژیم صهیونیستی وارد کشور کرده است که با نامه فراکسیون دارویی مجلس و وارد شدن پدافند غیرعامل، اعلام کردند که این محموله به صورت اشتباهی وارد کشور شده است. این در حالی است که عوامل سازمان غذا و دارو در مکاتبات خود برای واردات این محموله اعلام کرده بودند که ترخیص و واردات این دارو بلامانع است.
جلواتی تصریح کرد: وقتی ۶۰ درصد از ارز تخصیصی تنها به ۵ شرکت اختصاص می‌یابد، مشخص است که میزان فساد در حوزه دارو به چه میزان زیاد است. کل رزین مورد نیاز کشور ۳ میلیون دلار بوده که سال ۹۷ تنها یک شرکت ۱۵ میلیون دلار برای واردات این محصول دریافت کرده است. حتی در یکی از موارد تولید کننده داخلی اعلام کرده که موظف به پرداخت ۳۲ درصد عوارض گمرکی است، اما مسئولین سازمان غذا و دارو براساس سامانه تی‌تک اعلام کردند که باید تنها ۴ درصد بپردازد. در واقع در سال‌های ۹۲، ۹۳ و ۹۴، ۷ هزار میلیارد فرار مالیات گمرکی داشته ایم.
وی در پایان تصریح کرد: برخی کارشناسان معتقدند که از طریق سامانه تی‌تک می‌توان حتی مواد منفجره نیز وارد کشور کرد به همین دلیل باید هر چه سریع‌تر به این موضوع رسیدگی شود.