رویداد۲۴ روز گذشته نامهای عجیب منتشر شد؛ نامهای که محمد رضا ظفرقندی رئیس سازمان نظام پزشکی در آن خطاب به رئیس سازمان امور مالیاتی کشور استدلال کرده بود چون پزشکان دوره استفاده از کارتخوان را ندیدهاند، استفاده این صنف از کارتخوان باید به تعویق بیفتد. در توضیحی که درباره این تصمیم مطرح شد، گفتند که «منظور از آموزش پزشکان، آموزش استفاده از دستگاه کارتخوان نیست، آنها موظف شده بودند تا ۲۳ مرداد نسبت به نصب دستگاه کارت خوان یا صندوقهای مکانیزه که بهش صندوقهای فروشگاهی هم گفته میشود اقدام کنند. بنابراین منظور از آموزش، استفاده از چنین صندوقهای فروشگاهی است که کار کردن با آنها به آسانی دستگاه کارت خوان نیست.»
ناگفته پیدا بود که چنین استدلالی آنقدر بی منطق بود که کسی را قانع نکرد. افکار عمومی این سوال را مطرح میکردند اگر قرار باشد پزشکان به عنوان پردرآمدترین قشر مالیات ندهند، چه کسی باید مالیات بدهد؟ چه آنکه پیش از آن مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی ارقام نجومی درباره فرار مالیاتی پزشکان منتشر کرد و اعلام شد که این صنف بیش از ۶ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی دارند؛ رقمی بالاتر از بودجه سالانه چند استان در ایران!
نامه ظفرقندی به سازمان امور مالیاتی به سرعت دستمایه طنز در شبکههای اجتماعی شد. یکی از کاربران تصویری درست کرده بود که کنار بساط یک هنداونه فروشی نوشته بود «برای پزشکان محترم در این محل آموزش رایگان با کارتخوان توسط میوه فروش با تجربه انجام میشود.»
یکی از کاربران به طنز نوشته بود «پزشکان باید دوره کار با کارتخوان بگذرانند؟ خب پزشکای عزیز دقت کنید کارت رو میگیرید دستتون میکشین تو کارتخوان یه چیزی باز میشه اونجا مبلغ را وارد میکنید دکمه سبز رو فشار میدهید بعد رمز رو میپرسید و وارد کارتخوان میکنید یه کاغذ میاد بیرون اون رو خیلی ارام جدا میکنید با کارت میدین دست مریض.»
کاربر دیگری نوشته بود: « اگر میگفتند پوست پزشکان به کارتخوان حساس است، منطقیتر بود تا بگویند نیاز به آموزش دارند.» نکته مهم این بود که درتناقضی عجیب پزشکان خود را باهوشترین صنف جامعه میدانند اما زمانی که پای مالیات دادن به میان میآید آنها از کار کردن با یک دستگاه ساده ناتوان هستند؛ آنهم در شرایطی حتی مجهزترین نوع کارتخوان با استفاده از سادهترین نرمافزارها در صدها فروشگاه استفاده میشود و کسی دوره آموزشی برای استفاده از آن ندیده است.
عمده انتقاد افکار عمومی این بود پزشکان با هزینه عمومی جامعه و پول مالیات دهندگان در دانشگاههای کشور رشد کردهاند بنابراین باید هزینه صرف شده را به جامعه بازگردانند نه آنکه با مخفی کردن درآمد خود، هزینه بیشتری بر دوش جامعه بگذارند.
به گزارش رویداد۲۴ استفاده از کارتخوان یکی از متداولترین روشهای جابهجایی پول در کشور است. روشی که علاوه بر شفاف کردن درآمد صنوف مختلف برای کسب درآمد از جابجایی حجم زیاد پول هم جلوگیری میکند و از این طریق هزینه چاپ پول و اسکناس کاغذی را هم کاهش میدهد.
در میان تمام اقشار جامعه و اصنافی که در بازارهای اقتصادی ایران مشغول فعالیت هستند تنها پزشکان هستند که در برابر استفاده از این وسیله مقاومت میکنند تا جایی که این شائبه میان بسیاری از مردم ایجاد شده که پزشکان برای فرار مالیاتی از نصب کارتخوان در مراکز درمانی و مطبهای خصوصی خود استفاده نمیکنند.
در حالی است که همه اقشار و اصناف جامعه میدانند که استفاده از کارتخوان یکی از سادهترین کارهایی است که حتی از یک کودک خردسال هم که صرفاً با اعداد لاتین آشنا باشد برمیآید. بعد از طرح این مطلب بسیاری از مردم در فضای مجازی این سوال را مطرح کردند که چگونه پزشکی که سالها تحصیل کرده نمیتواند از این دستگاه استفاده کند؟
آیا انتشار چنین نامههایی و آوردن چنین دلایل عجیبی برای این نیست که پزشکان به هر شکلی که شده از این دستگاه استفاده نکنند؟ سخنان ظفرقندی باعث شد بار دیگر شائبه فرار مالیاتی میان مردم مطرح شود و علت عدم استفاده از دستگاه کارتخوان از سوی پزشکان جلوگیری از شفافیت مالی و عدم پرداخت مالیات عنوان کنند.
بابک پورقلیچ بازرس انجمن پزشکان عمومی در حمایت از پزشکان مصاحبهای کرد و گفت: «هیچ قانونی برای استفاده از دستگاه کارتخوان در مطبها وجود ندارد، از طرفی هم استفاده نکردن از این دستگاه میزان درآمد را کتمان نخواهد کرد؛ چراکه ادارههای امور مالیاتی از طریق سیستمهایی که وجود دارد به حسابهای مالی، اعتباری، مشخصات داراییهای ملکی و سرمایهای دسترسی دارند.»
پورقلیچ در صحبتهایش به این مسئله اشاره نکرده وقتی که پزشکان اجازه نمیدهند درآمد واقعی آنها مشخص شود چگونه میتوانند از بروز شائبهها و جلوگیری از اجحاف احتمالی اقدامات قانونی لازم را به عمل آورند؟ پزشکان و اصناف مرتبط به آنها یکی از پرحاشیهترین صنوف در چند سال اخیر بودهاند.
در حالی که بعد از شکست طرح بیمه سلامت هزینههای درمانی به شکل سرسام آوری افزایش یافته است عدم نصب کارتخوان توسط این صنف معنایی جز فرار به جلو برای عدم پاسخگویی درباره میزان درآمد این قشر از جامعه ندارد. در بسیاری از مطبهای خصوصی که مرکز درمانی هم به حساب نمیآید مشاهده شده که از مریض بدحالی کارت قبول نکردهاند و او را وادار کردهاند تا به نزدیکترین دستگاه عابربانک مراجعه کند و با پول نقد برگردد.
نامه اخیر ظفرقندی به رئیس امور مالیاتی کشور با طرح این موضوع که پزشکان برای استفاده از دستگاه کارتخوان نیاز به آموزش دارند نشان داد اساساً ارادهای برای استفاده از این دستگاه میان پزشکان وجود ندارد حتی اگر قانون آنها را ملزم به این کار کند.
پزشکان یکی از ثروتمندترین و پردرآمدترین اصناف کشور به حساب میآیند. این درآمد بسته به تخصص پزشک مزبور به چندین میلیون میرسد. کمترین توقع جامعه از پزشکان این است که درآمدهای چندین میلیونی خود را اعلام کنند و مانند تمام اصناف دیگر مالیات خود را بپردازند تا با رعایت این قانون ساده چرخهای اقتصادی کشور راحتتر بچرخد. این تناقض و شکاف زمانی بیشتر خودش را نشان میدهد که نگاهی به فیش حقوقی کارمندان و کارگران بیاندازیم. کارمندان و کارگرانی که از همان حقوق اندک آنها هم مالیات اخذ میشود. وقتی اقشار آسیبپذیر جامعه مثل کارمندان و کارگران مالیات میپردازند و درآمدهای شفافی دارند چرا پزشکان از اعلام رسمی درآمد خود امتناع میکنند؟
مسئله دیگری که اعتراضات را افزایش میدهد و به تعارضات دامن میزند، نحوه نگاه دولت به اصناف مختلف جامعه است. دولت یازدهم و دوازدهم تا به امروز برای شفاف کردن درآمد جامعه پزشکی و به دنبال آن اخذ مالیات از آنها ارادهای از خودش نشان نداده است. حتی آن اشکال دیگری که بازرس انجمن پزشکان عمومی درباره اخذ مالیات به آنها اشاره کرده درباره پزشکان رعایت نمیشود.
این در حالی است که با تصویب نمانیدگان مجلس شورای اسلامی، تمام صاحبان حرفه و مشاغل پزشکی، پیراپزشکی، داروسازی و دامپزشکی که مجوز فعالیت آنها توسط وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، سازمان نظام پزشکی ایران یا سازمان دامپزشکی ایران صادر میشود، مکلف شدند در چارچوب آییننامه تبصره ۲ ماده ۱۶۹ قانون مالیاتهای مستقیم مصوب ۴ اسفند ۱۳۶۶ و اصلاحات و الحاقات بعدی آن از ابتدای سال ۱۳۸۹ از پایانه فروشگاهی استفاده کنند. معنای این قانون بسیار واضح و مشخص است.
پزشکان طبق این قانون موظف شدهاند که از کارتخوان برای شفافیت مالی استفاده کنند. اما در دولت ارادهای مبنی براینکه به پزشکان را ملزم به استفاده از کارتخوان کند وجود ندارد. نامه رئیس سازمان نظام پزشکی که به شکل عجیبی در آن نوشته شده پزشکان برای استفاده از این دستگاه نیاز به آموزش دارند نشان میدهد از سوی این صنف ارادهای برای شفاف کردن درآمدها وجود ندارد. اما باید دید آیا دولت و سایر دستگاههای نظارتی ارادهای برای شفاف کردن درآمد پزشکان و اخذ مالیات از آنها دارند یا فقط زورشان به کارمندان و کارگران و سایر اقشار کمدرآمد جامعه میرسد.