رویداد۲۴ محسن پاک آیین در ارزیابی از تحولات اخیر افغانستان به ویژه روند
صلح طالبان با آمریکا اظهار کرد: در حال حاضر موضوع توافقی که بین طالبان و آمریکا مطرح شده، هنوز جزئیات آن مشخص نیست، البته برخی از اخبار تایید نشده و حاشیه‌ای هم مبنی بر این‌که طالبان با پذیرش این‌که آمریکا در پایگاه‌های نظامی خودش بماند، اما سایر نیروهایش از افغانستان خارج شود، مطرح شده است.
وی تصریح کرد: البته گفته می‌شود توافقاتی صورت گرفته که ظرف ۱۷ ماه آینده آمریکا نیروهایش را از افغانستان خارج کند، این موضوع هنوز قطعیت پیدا نکرده و جزئیات آن مشخص نیست، اما به فرض قطعی بودن دو مساله یکی در داخل آمریکا و دیگری در درون کشور افغانستان هم قابل توجه است.
این کارشناس مسائل افغانستان همچنین بیان کرد: در داخل آمریکا بسیاری از مقامات آن و حتی حزب جمهوری خواه با توافق آمریکا و طالبان برای خروج نیرو‌های نظامی آمریکا از افغانستان موافق نیستند و اعتقاد دارند که ترامپ این اقدامات را با هدف پیروزی در انتخابات دنبال می‌کند و این مساله به نفع منافع ملی آمریکا نیست.
پاک آیین افزود: در واقع معتقد هستند که با
خروج آمریکا از افغانستان؛ داعش، طالبان و سایر گروه‌های تروریستی فرصت بیش‌تری برای حضور پیدا می‌کنند و آن هدف آمریکایی‌ها که به اصطلاح می‌گفتند برای مقابله با تروریست به افغانستان آمده‌اند، محقق نمی‌شود.
وی در ادامه اظهار کرد: در داخل کشور افغانستان نیز ازبک‌ها، شیعیان و تاجیک‌ها اگر بدانند چنین توافقی انجام شده و سهم آن‌ها در آینده افغانستان مشخص نیست و با توجه به رویکرد تمامیت خواهانه طالبان که همیشه به دنبال تاسیس امارت اسلامی بوده و اجازه اشتراک دیگر گروه‌ها را در مدیریت کشور نمی‌داد، ممکن است درگیری‌هایی به وجود آید ضمن این‌که گروه‌های غیر طالبان و برخی از پشتون‌های معتدل هم احتمال دارد این مساله را نپذیرند و امکان ایجاد درگیری‌های مسلحانه دیگری در آینده بین طالبان و سایر گروه‌ها وجود دارد.
رییس سابق ستاد امور افغانستان وزارت خارجه همچنین گفت: از سوی دیگر دولت افغانستان به دنبال برگزاری انتخابات است و اشرف غنی از فرصت مذاکره طالبان با آمریکا به نحوی استفاده می‌کند تا انتخابات را به تعویق بیاندازد، اما به دلیل این‌که موعد برگزاری انتخابات مهرماه است، بعید است آمریکا نیروهایش را از افغانستان خارج کند.
پاک آیین ابراز کرد: همچنین طالبان هم اعلام کرده اگر نیرو‌های نظامی آمریکا در افغانستان حضور داشته باشند، با نا امن سازی کشور جلوی انتخابات را می‌گیرد؛ بنابراین
اشرف غنی رئیس جمهور این کشور بدش نمی‌آید که انتخابات به تعویق بیافتد و مدت بیش‌تری در قدرت باشد، در عین حال عبدالله عبدالله رئیس اجرایی دولت افغانستان و بسیاری دیگر از احزاب به دنبال برگزاری انتخابات هستند تا زودتر دولت را تغییر دهند و ثباتی را در حاکمیت افغانستان ایجاد کنند.
وی خاطرنشان کرد: با همه این مسائل، وضعیت
خروج آمریکا از افغانستان روشن نیست، همچنین برنامه‌های طالبان برای حضور در انتخابات و مشارکت در سرنوشت کشور و نوع تعاملش با سایر قبایل و دولت هنوز مشخص نیست بنابراین باید مدتی صبر کنیم تا ببینیم وضعیت چگونه خواهد شد.
این کارشناس مسائل افغانستان در رابطه با نقش ایران در روند
صلح افغانستان نیز اظهار داشت: یک نوع صلح وجود دارد که عادلانه و بر محور عدالت است و در آن هم اشغال وجود ندارد، نیروی نظامی کشوری خارجی در کشور دیگر نباید حضور داشته باشد، اما بعید است که به این سرعت در افغانستان صلح بر محور عدالت باشد.
پاک آیین تصریح کرد: با توجه به تمامیت خواهی طالبان و عدم تمایل جدی آمریکا برای خروج نیروهایش از افغانستان، به نظر می‌رسد دولت ترامپ هم از این موضوع به عنوان یک تاکتیک برای پیروزی در انتخابات و یک راهبرد بلند مدت نگاه می‌کند، همچنین ضعف دولت هم وجود دارد که نمی‌تواند کشور را مدیریت کرده و حاکمیت خودش را تثبیت کند و یک دولت با ثبات ایجاد کند.
وی در پایان گفت: همچنین با توجه به اختلافاتی که بین مقامات ارشد کشور افغانستان وجود دارد، بعید می‌دانیم در این شرایط صلحی در افغانستان ایجاد شود که صلح در محور عدالت باشد، جمهوری اسلامی ایران نیز به طور طبیعی تحولات افغانستان را دنبال می‌کند، به دلیل همسایگی حساس هم هست، به نظرم تصمیمات لازم را در شرایط خاص اتخاذ خواهد کرد.