رویداد۲۴ منطقه آزاد تجاری-صنعتی اروند در شمال غربی خلیج فارس و جنوب غربی استان خوزستان در شهرستانهای آبادان و خرمشهر در محل تلاقی اروند رود و کارون واقع و همجوار با کشورهای عراق و کویت قرار گرفته است که در نیمهٔ دوم سال ۱۳۸۲ به تصویب رسید. این منطقه بر اساس طرح جامع تهیه شده شامل ۳ بخش اصلی شهرکهای صنعتی خرمشهر و آبادان، شلمچه و جزیره مینو است. همسایگی با بزرگترین شریک تجاری ایران یعنی کشور عراق و همچنین مزیت برخورداری از امکانات حمل و نقل ترکیبی (دریایی، هوایی، ریلی و جاده ای) مهمترین ویژگی و مزیتهای رقابتی
منطقه آزاد اروند نسب دیگر مناطق آزاد کشور است.
سرمایه گذاری در اروند
منطقه آزاد اروند با مساحتی بالغ بر۳۷۴۰۰ هکتار میتواند شرایط خوبی برای سرمایه گذاری ایجاد کند. این منطقه با داشتن سابقهای طولانی در صنعت و بازرگانی و داشتن نیروهای متخصص در این دو زمینه میتواند موفق ظاهر شود.
علاوه بر آن منطقه آزاد اروند به علت داشتن مرز آبی و خشکی با کشور عراق و امکان دسترسی آسان به بازار کشورهای حوزه خلیج فارس و دارا بودن دومین بندر کانتینری کشور (خرمشهر) و همچنین بندر آبادان و امکان ترانزیت کالا به کشورهای منطقه و کشورهای آسیای میانه به عنوان نزدیکترین بندر و باصرفهترین و کوتاهترین راه ترانزیتی شمال-جنوب کشور شرایط ویژهای را برای سرمایه گذاران ایجاد میکند.
همچنین این منطقه میتواند علاوه بر حوزه صنعت و تجارت در زمینه کشاورزی نیز خوش بدرخشد چرا که حاصلخیزی خاک حاشیه رودخانههای منطقه جهت گسترش تولیدات کشاورزی بسیار مناسب هستند.
وجود پایانه مرزی شلمچه، وجود فرودگاه بین المللی آبادان و وجود بزرگترین پایانه مسافری دریایی کشور در بندر خرمشهر راههای دسترسی به آن را برای گردشگران داخلی و خارجی آسان کرده است.
وجود هتلهای مجهز، بالا بودن ظرفیت جمعیت پذیری در منطقه، وجود جزیره زیبای سیاحتی مینو و سفر سالانه نزدیک به ۲ میلیون نفر زوار در قالب کاروانهای راهیان نور و… جهت بازدید از زیارتگاه شلمچه موقعیت گردشگری اروند را ویژه کرده و از مزیتهای رقابتی منطقه آزاد اروند به حساب میآید.
پالایشگاه ۴۵۰ هزار بشکهای آبادان، تأسیسات عظیم سکوسازی وزارت نفت در نزدیکی منطقه و وجود پتروشیمی در شهر آبادان از دیگر مزیتهای رقابتی منطقه آزاد اروند محسوب میشوند.
در منطقه آزاد اروند بیش از یکصد شرکت و کارخانه تولیدی همچون پتروشیمی، تأسیسات نفتی، رینگ سازی، کشتی سازی، آرد، صنایع چوب، مواد غذائی، صابون سازی، تولید برق و …. وجود دارد که خود موجب ارتقاء جایگاه آن در اقتصاد ایران میشود.
واقع شدن بین دو قطب نفتی خاورمیانه یعنی مناطق نفتخیز جنوب ایران و مناطق نفتخیز جنوب عراق بر ارزش سیاسی و استراتژیک آن میافزاید.
همه این ویژگیها شرایط و موقعیت برای سرمایه گذاری در این منطقه را ویژه و ارزشمند میکند. علاوه بر آن سازمان منطقه آزاد اروند نیز در پی آن است تا بستری امن برای سرمایه گزاران بخش خصوصی فراهم آورد تا بتواند در شرایط آرام و بدون ریسک به فعالیت تجاری خود بپردازند. معاون سرمایه گذاری و امور اقتصادی این سازمان در گفتوگویی که با اقتصاد۲۴ داشت گفت: در نظر داریم از پتانسیل واحدهای تولیدی منطقه و سایر مناطق آزاد در جهت همافزایی واحدهای تولیدی و حمایت از آنها به خصوص در خصوص تامین خوراک و مواد اولیه مورد نیاز آنها، اعطای مشوقهای ویژه صادراتی جهت حمایت از تولیدات صادارت محور منطقه و توجه و حمایت ویژه از محصولات صادارت گرا، توجه ویژه به بخش صنعت کشاورزی با توجه به اشتغال خوبی که ایجاد خواهد کرد؛ استفاده کنیم و با نگاه ویژهای که به شرکتهای دانش بنیان داریم تلاش داریم تا توجه و حمایت مضاعفی از صنایع دانش بنیان در منطقه داشته باشیم.
شرکت توسعه و سرمایه گذاری منطقه آزاد اروند با هدف رشد و توسعه اقتصادی، صنعتی، عمرانی، بازرگانی و گردشگری از طریق جذب سرمایههای داخلی و خارجی و ارائه خدمات عمومی و بازرگانی به کلیه فعالان اقتصادی منطقه و حمایت از تولیدکنندگان داخلی در تاریخ ۹۲/۱۲/۲۸ به عنوان یکی از شرکتهای تابعه سازمان منطقه آزاد اروند، به منظور رشد و توسعه اقتصادی شهرهای آبادان، خرمشهر و مینوشهر از طریق ترویج و تسهیل سرمایه گذاری، ارائه خدمات کسب و کار مؤثر به فعالان اقتصادی و حمایت از حقوق ذینفعان شروع به فعالیت کرده است.
در ادامه برخی از زمینههای سرمایه گذاری در این منطقه را بررسی میکنیم:
فرودگاه بین المللی آیت الله جمی آبادان
فرودگاه آبادان در غرب شهر آبادان و در محدوده منطقه آزاد قرار گرفته است. این فرودگاه از اولین فرودگاههای ایران است که سابقه احداث آن به سالهای ایجاد ساختمان پالایشگاه آبادان برمی گردد که در سایت توریستی این منطقه واقع شده است. فرودگاه آبادان خود یکی از مزیتهای اساسی و استراتژیک منطقه به شمار میرود که باید این موقعیت را بیش از گذشته دریابد و برای فعالیت مجدد تجاری آن که قطعاً در مقایسه با دیگر فرودگاههای کشور موفقتر و درآمدزاتر خواهد بود، برنامه ریزی و سرمایه گذاری کند.
بندر خرمشهر و بندر آبادان در منطقه آزاد اروند
بندر خرمشهر
این بندر به وسعت ۲۳۰ هکتار در شمال غربی خلیج فارس در محل تلاقی اروند رود و کارون در محدوده منطقه آزاد اروند واقع شده است و در حال حاضر دارای ۹ پست اسکله فعال و ۷ پست اسکله در حال بازسازی با ظرفیت پذیرش کشتیهایی با آبخور ۶ متر است. ظرفیت بندر خرمشهر برای تخلیه کالای عمومی بین ۴ تا ۶ هزار تن در روز است.
بندر خرمشهربه علت برخورداری از ۲۵ درصد تخفیف سود بازرگانی، برخورداری از مزایا و تسهیلات منطقه آزاد تجاری – صنعتی اروند، اتصال و دسترسی آسان به خطوط ارتباطی بین المللی دریایی، هوایی، جادهای و راه آهن و برخورداری از بزرگترین پایانه مسافری دریایی کشور زمینه سودآوری برای سرمایه گذاران خواهد بود.
این بندر همچنین از تجهیزات مدرن تخلیه و بارگیری کانتینری برخوردار است و اسکلهای اختصاصی جهت پهلودهی کشتیهای رو-رو دارد.
بندر آبادان
این بندر که در حاشیه اروند رود قرار دارد دارای ۵ پست اسکله فعال با طول پهلوگیری ۳۰۰ متر و آبخور تا عمق ۵/۵ متر است. مساحت کلی بندر، ۵/۶ هکتار، مساحت انبار مسقف ۲۰۰۰ متر مربع و محوطه بارانداز آن ۲۶ هزار مترمربع است. از اسکله چند منظوره بندر آبادان جهت فعالیتهای صیادی نیز استفاده میشود و به دلیل عمق آبخور کم، پذیرش انواع شناورها، تا ظرفیت ۵۰۰ تن است. جابجایی مسافر از این بندر به کشورهای همجوار امکان پذیر بوده و روزانه در حدود ۳۰۰ نفر مسافر توسط شناورها جابجا میشوند. این ظرفیت جابجایی در آینده نزدیک به ۷۰۰ نفر در روز خواهد رسید.
بندر آبادان با برخورداری از ۲۰درصد تخفیف سود بازرگانی، وجود پایانه مسافری دریایی، همجواری با پالایشگاه آبادان، همجواری با بندر خرمشهر و برخورداری از تمامی مزایای ارتباطی آن جذابیت زیادی برای سرمایه گذاران ایجاد میکند.
راه آهن خرمشهر در منطقه آزاد اروند
منطقه آزاد اروند از طریق خرمشهر به شبکه ریلی سراسری کشور متصل است. همچنین بندر خرمشهر از طریق خطوط ریلی به ایستگاه خرمشهر متصل و در انتقال کالاهای وارداتی به داخل کشور و یا انتقال کالا جهت بارگیری در بندر ایفای نقش مینماید. طرح اتصال راه آهن خرمشهر به شلمچه و ادامه آن تا شهر بصره و پیوند به راه آهن سراسری کشور عراق نیز با طول ۱۷ کیلومتر در خاک ایران به پایان رسیده است و ادامه آن تا شهر بصره در کشور عراق در دست اجراست که با تکمیل آن راه آهن کشور از طریق خرمشهر به عراق و کشورهای شرق مدیترانه متصل میشود و تحولی بزرگ در زمینه ترانزیت و تبادل کالا و مسافر انجام میپذیرد.
همچنین طرح اتصال خط آهن بندر امام خمینی به خرمشهر در دست بررسی است که این موضوع نویدبخش شکل گیری مسیر ترانزیتی مناسب از طریق منطقه آزاد اروند به مقصد کشور عراق است. این منطقه با داشتن ظرفیتی از قبیل حمل و نقل جاده ای، ریلی، دریایی و هوایی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
حمل و نقل زمینی – بندر خشک شلمچه
منطقه مرزی شلمچه در شمالغربی شهر خرمشهر در فاصله ۱۲کیلومتری از این شهر قرار گرفته است و ازجنوب و غرب به عراق وصل است. دشت شلمچه تا عمق خاک عراق ادامه دارد و به ادامه شلمچه درآنطرف مرز، شلمچه عراق میگویند. بندر خشک شلمچه پایانه داخلی ترکیبی کالا در پس کرانه است که به یک یا چند بندر ساحلی و بندر اصلی متصل است و چندین شیوه حمل و نقل اعم از جاده ای، ریلی و هوایی در آن در نظر گرفته شده است، و این منطقه درحال حاضر تا نقطه صفرمرزی به سیستم ریل مجهز شده است و در آیندهای نزدیک نیز به خط آهن بندر امام خمینی – شلمچه مجهز خواهد شد. بندر خشک شلمچه به عنوان یک مرکز تبادل کالا میان دریا و خشکی، یکی از بنادری است که به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی خود با بندر خرمشهر فاصله چندانی ندارد.
سرمایه گذاری در بندر خشک شلمچه میتواند مزایایی مانند ارایه خدمات بندری دریک منطقه داخلی کشور، کاهش تقاضا یا استفاده از اراضی حاشیه سواحل، تسریع توسعه اقتصادی کشور، یکپارچه سازی لجستیکی مناطق داخلی کشور ایجاد کند. همچنین با کاهش هزینه حمل و نقل هر تن کالا و خسارات زیست محیطی و ترافیک جادهای مزیت ارزشمندی برای حمل و نقل ایجاد میکند.