رویداد۲۴ مفهوم حزب در ایران به یک کاریکاتور از احزاب بزرگ دنیا شباهت دارد. در کشور‌های مدرن و دموکراتیک عموما رقابت بین ۲ تا ۳ حزب بزرگ و اثرگذار است، اما در ایران تعداد احزاب مدعی حتی سه رقمی است و البته این روند تمامی ندارد و همچنان شاهد تولد احزاب جدید در کشور هستیم.
در میان اصلاح طلبان حزب اتحاد ملت، ندای ایرانیان، اعتماد ملی و کارگزاران سازندگی در میان اصولگرایان، موتلفه اسلامی و ایثارگران و جبهه پایدرای هستند که نیرو‌هایی به جز شورای مرکزی هم دارند و با تشکیلاتی جدی فعالیت می‌کنند. سایر احزاب، فقط در شورای مرکزی یا حتی دبیرکل تعریف می‌شوند و کسی نفر دوم این احزاب را نمی‌شناسد.
با اینکه از سال ۹۲ فضا برای فعالیت احزاب بازتر شده است، اما بسیاری از مجموعه‌هایی که نام حزب را برای خود انتخاب کرده‌اند، گعده‌های کوچکی هستند که حتی توانایی برگزاری نشست‌های سالانه را ندارند.
در میان اصلاح طلبان، حدود چهل حزب در ایران فعالیت می‌کنند. این چهل حزب هر کدام مرام و مسلک متفاوتی دارند و برای انتخابات مجلس یازدهم در حال برنامه‌ریزی هستند. عمده احزاب در آستانه انتخابات مختلف فعالیت خود را پر رنگ می‌کنند و معمولا با گرفتن سهم یا در لیست‌های انتخاباتی یا در پست‌های اجرایی کنار می‌کشند و هیچگونه فعالیت تشکیلاتی خاصی جز همین کار ندارند. در میان اصولگرایان نیز ماجرا تفاوتی نمی‌کند و مشابه همین روند تکرار می‌شود.
بیشتر بخوانید:
جریان شناسی احزاب اصلاح طلب/ چهل حزب به یک لیست می‌رسند؟
سال گذشته وزارت کشور آئین نامه جدیدی را به احزاب ابلاغ کرده بود و احزاب ناچار بودند کنگره‌هایی را برگزار کنند. برگزاری کنگره اعتماد ملی بعد از ۱۰ سال و احزابی مثل مردمسالاری و اراده ملت در همین زمان رخ داد، اما حالا که منع قانونی نیست، خبری از کنگره این احزاب هم نیست.
حتی احزابی مثل مجمع ایثارگران و توسعه ملی که حدود دو سال از تاسیس آنها می‌گذرد و تحت تاثیر تشکیلات موفقی مثل سازمان مجاهدین انقلاب بودند نیز برنامه‌ای برای برگزاری نشست سالانه ندارند و همچنان شورای مرکزی سابق به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
حزب پیشرو اصلاحات نیز که در ابتدا خود را ضلع جدید جریان اصلاح طلب کشور معرفی می‌کرد، به مرور به حاشیه رفته است و به جز مصاحبه‌های علی صوفی دبیرکل این حزب، خبری از آن منتشر نمی‌شود. البته این حزب مرداد امسال دومین کنگره خود را برگزار کرد تا لااقل از این نظر از سایر احزاب جلوتر باشد.
وضعیت احزاب اصولگرا از این هم بدتر است. اصلاح طلبان هنوز با اسم خاتمی دست می‌زنند و از بازرگان و میرحسین موسوی به نیکی یاد می‌کنند. اما اصولگرا‌ها حتی در مبانی اولیه هم اختلاف دارند. قالیباف، احمدی نژاد، حداد عادل، لاریجانی و... همانقدر که در قسمتی از احزاب اصولگرا محبوب هستند، برای بعضی دیگر خط قرمز محسوب می‌شوند. شاید مثلا محمدرضا باهنر در کنگره جامعه اسلامی مهندسین از همه این افراد دعوت کند، اما این تصویر در قلب هیچ اصولگرایی ثبت نشده است.
در این شرایط بعد از یک سال کش و قوس رسول منتجب نیا هم مقدمات تاسیس حزب جمهوریت را فراهم کرد تا عضو جدید جریان اصلاح طلب باشد. کنگره چند حزب دیگر هم در آبان برگزار می‌شود تا شاید کمی از سرمای انتخابات بکاهد. اما شرایط نشان می‌دهد زمستان سرد انتخاباتی در پیش است.