پس از گسترش استفاده از داروهای شیمیایی در بین مردم و شیوع بیماریهای مختلف ناشی از عوارض این داروها، بار دیگر گرایش به سمت طب سنتی و داروهای گیاهی افزایش یافته است.
رویداد۲۴ بسیاری از افراد و متخصصان معتقدند، اثرات مثبت و بدون عوارض درمان با طب سنتی در بسیاری از مواقع به وضوح قابل مشاهده بوده و از سوی دیگر عوارض کمتری نیز نسبت به درمانهای شیمیایی دارد.
یکی از این داروهای گیاهی روغنهای طبیعی مانند روغن زیتون، نارگیل، بادام، کنجد و... است که در بیشترعطاریها به وفور یافت میشود. اینکه این روغنها گاه خواص درمانی فوق العادهای دارند موضوعی انکار ناپذیر است، اما آنچه که جای نگرانی دارد این است که طبق پژوهشها این فرآوردهها ۹۰ درصد تقلبی هستند.
از این روست که نه تنها خاصیت درمانی ندارند، بلکه به دلیل استفاده از مواد مشابه روغن و اسانسهای مختلف موجب بروز مشکلات عدیدهای در مصرف کننده نیز میشود. دراین میان نیز افراد براین تفکرند که راههایی غیر علمی برای تشخیص روغنهای گیاهی تقلبی ازغیر تقلبی وجود دارد؛ به عنوان مثال یکی از راههای سنتی تشخیص روغنهای گیاهی اصل از تقلبی، بو کردن آن است که خیلی از افراد از این روش استفاده میکنند.
این در حالیست که مدیر آزمایشگاه مرکز خدمات تخصصی آنالیز و فرآوری گیاهان دارویی با بیان اینکه بهره گیری از روشهای سنتی مانند عطر و بو و رنگ و مزه در تشخیص روغنهای گیاهی اصل از تقلبی راهکار علمی نیست، گفت: چراکه، روغن کنجدی که بوی شدید کنجد دارد ممکن است با روغن بی بوی دیگری که ارزان قیمت است ترکیب شده و تشخیص آن تنها با آنالیز دستگاهی میسر است.
فاطمه تاج آبادی با بیان اینکه، بررسی این فرآوردهها نیازمند آزمونهای تخصصی است، گفت: تجهیزات پیشرفتهای در پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی وجود دارد که به صورت دقیق این ارزیابیها را انجام داده و علاوه بر اندازه گیری کمی کار شناسایی ترکیبات را نیز انجام میدهد.
وی با بیان اینکه آیتمهای کنترل کیفی بسیار متنوع هستند، گفت: یکی از آزمونهای بسیار مهم که در این آزمایشگاه انجام میگیرد، بررسی کیفیت روغنهای گیاهی موجود در بازار است که اغلب خواص درمانی برای آنها عنوان میشود.
تاج آبادی تصریح کرد: اغلب روغنها از بذرها تهیه میشوند و به دلیل هزینه بر بودن موضوع تقلب در آنها دیده میشود. از این رو، آزمونهای تخصصی برای بررسی این روغنها وجود دارد که تک تک اسیدهای چرب خاص روغن گیاهی را شناسایی و اندازه گیری کرده و سپس با مقدار استاندارد مقایسه میکنیم که دریابیم آیا با استانداردها مطابقت دارد یا خیر؟
وی با بیان اینکه از طریق ستونهای قطبی تقلب کاملا قابل شناسایی و بررسی است، گفت: البته در اسیدهای چرب سنگین این کار با ستونهای غیر قطبی میسر است که با روشی که در این آزمایشگاه وجود دارد میتوانیم با ستون غیر قطبی نیز به راحتی تمام اسیدهای چرب را ارزیابی کنیم و این ویژگی تنها خاص آزمایشگاه پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی است.
تاج آبادی با بیان اینکه این آزمایشگاه کاملا شناخته شده و مورد تایید سازمانها و متولیان دولتی غذا و دارو در کشور است گفت: بنابراین، توصیه من به مصرف کنندگان این فرآورده این است که از روغنهایی استفاده کنند که مورد تایید سازمان غذا و دارو و دارای تاییدیه سیب سلامت است. چراکه، قطعا کنترل کیفیت روی چنین محصولاتی انجام شده است.