رویداد۲۴ بهره مندی از یارانه پنهان، بسته به میزان مصرف دارد یعنی هر چقدر بهره برداری بیشتر باشد از یارانه بیشتری بهره مند می‌شویم و این یعنی نظام پرداختی یارانه توسط دولت از اساس غلط است. چنانکه رئیس اتاق بازرگانی تهران نیز با اعلام رقم ۱۳۰۰ هزار میلیارد تومان
یارانه آشکار و پنهان سالانه گفت: «این عدد یعنی سالانه به ازای هر ایرانی ١۶ میلیون تومان یارانه پنهان و آشکار توزیع می‌شود که غیرهدفمند، غیرعادلانه و فساد برانگیز است.»، اما آیا در شرایط فعلی می‌توان به اصلاح در نظام پرداخت یارانه اقدام کرد؟ تجربه هدفمندی یارانه‌ها در دولت قبل چندان برای اقتصاد کشور خوشایند نبود، اما در وضعیتی که مردم با انواع مشکلات روبرو هستند می‌توان ساز و کاری پیاده کرد که یارانه از ثروتمندان دریغ و به طبقات پایین‌تر جامعه تعلق گیرد؟
محمدقلی یوسفی استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی درباره باتلاق یارانه پنهان که کشور به آن گرفتار شده است، می‌گوید: اقتصاد کشور در باتلاقی است که محصول مدیریت غلط و بی توجهی به نظرات کارشناسی در چند دهه گذشته بوده است. در این شرایط هر تصمیمی شرایط را بدتر می‌کند. اگر یارانه‌ها حذف شود نارضایتی مردم زیاد می‌شود و اگر حذف نشود کسری بودجه را نمی‌توان حل کرد. هر اقدامی انجام شود مردم لطمه خواهند دید.
دولت طلبکار است یا مردم؟
پرداخت یارانه پنهان توسط دولت هر چند به ظاهر اقدامی در جهت منافع مردم است، اما آیا به واقع دولت به مردم لطف می‌کند؟ محمد قلی یوسفی گفت: یارانه پنهان و البته غیر پنهان تعریف مشخصی دارد. یارانه در واقع همان خدمات یا امتیاز‌هایی است که دولت به مردم می‌دهد تا قیمت کالا‌ها را برای خریدار ارزان و برای فروشنده آن را بالا ببرد.
وی افزود:، اما این به شرایط هر کشوری بر می‌گردد و معمولاً در شرایط خاص، بحرانی و موقتی یارانه پرداخت می‌شود.
این اقتصاددان تصریح کرد: ما اگر بخواهیم جریمه‌های دولت را محاسبه کنیم به مراتب بیشتر از یارانه‌هایی است که می‌پردازد. بی ثباتی دولت در سیاست ها، تحمیل سیاست‌های تورمی که آرام آرام جیب مردم را خالی می‌کند، مشکلات مربوط به تحریم‌های بین المللی، بزرگ بودن دولت و کسری بودجه همه مسائلی است که برای مردم دردسر بزرگی درست کرده است و اگر بخواهیم یارانه پرداختی دولت را با خساراتی که به جیب مردم زده شده مقایسه کنیم در واقع دولت یارانه‌ای به مردم پرداخت نکرده است.
یارانه پنهان تئوری‌ای برای جبران کسری بودجه؟
قلی یوسفی با بیان اینکه ۸۵درصد اقتصاد در دستان دولت است، اظهار کرد: اگر به واقع مسئولان قصد حذف یارانه‌ها را دارند باید در کنار آن شفاف سازی کنند. به این معنا که دولت باید پاسخ دهد که درآمد‌های نفتی ۴۰ سال گذشته در کجا هزینه شده و چه میزان آن را در تولید و نسل‌های آینده سرمایه گذاری کرده است؟
وی افزود: اینکه بخواهیم به خاطر جبران کسری بودجه موضع علمی بگیریم و از کنار بقیه جوانب موضوع عبور کنیم نادرست است.
این اقتصاددان تاکید کرد: واقعیت این است که وضعیت اقتصادی مردم در مرحله حادی قرار دارد. بیکاری و فقر در کنار نا امیدی برای جامعه خطرناک است. بی ثباتی در سیاست گذاری‌ها اقتصاد را به حالت کما برده است و این ثباتی که از آن نام برده می‌شود نتیجه رکود فراگیر در اقتصاد است.
باتلاق یارانه پنهان قابل رفع است؟
وی با اشاره به مسئله حذف یارانه‌های پنهان افزود: اگر قرار است اقتصاد اصلاح شود باید همه امور آن اصلاح شود که لازمه آن شفافیت و تغییر در قوانینی است که مانع واگذاری اقتصاد به دست مردم می‌شود.
قلی یوسفی اظهار کرد: اگر دولت‌ها مدعی هستند که می‌توانند تورم را کنترل و رشد اقتصادی ایجاد کنند نمی‌توانند بگویند یارانه پنهان مردم را پرداخت نمی‌کنم.
مردم نباید دستشان جلوی دولت دراز باشد
این استاد دانشگاه گفت: اگر دولت در همه امور شفاف عمل و اقتصاد را به مردم واگذار کند در آن صورت کسی انتظاری از دولت نخواهد داشت. مردم نباید دستشان جلوی دولت دراز باشد. دلیل آن این است که متاسفانه دولتمردان در ایران همواره به مردم وعده داده اند که مردم را سعادتمند و خوشبخت خواهند کرد. در حالی که اگر امور اقتصاد به مردم واگذار شود هر کس مسئول شرایطی خواهد بود که در آن قرار دارد.
وی یادآور شد: باید به مسائل اقتصادی نگاه بلند مدت داشته باشیم و با توجه به شرایط فعلی اقتصادی دست زدن به ساختار یارانه‌ها یک اشتباه است. مگر آنکه دولت شرایط را برای مردم توضیح داده و صادقانه به مردم بگوید که در شرایط حادی قرار دارد و نمی‌تواند مانند گذشته به مردم یارانه بپردازد و در این شرایط ناچار است تا برای مدت محدودی از مردم پول بگیرد.
اقتصاد در باتلاق مدیریت
قلی یوسفی با بیان اینکه اقتصاد کشور در باتلاقی است که محصول مدیریت غلط و بی توجهی به نظرات کارشناسی در چند دهه گذشته بوده است، اظهار کرد: در این شرایط هر تصمیمی شرایط را بدتر می‌کند. اگر یارانه‌ها حذف شود نارضایتی مردم زیاد می‌شود و اگر حذف نشود کسری بودجه را نمی‌توان حل کرد. هر اقدامی انجام شود مردم لطمه خواهند دید.
وی در پاسخ به اینکه می‌توان یارانه پنهان را به صورت هدفمند از اقشار پردرآمد گرفت و به اقشار ضعیف داد گفت: در تئوری بسیاری از اظهار نظر‌ها درست است، اما این امر در واقعیت اقتصاد ایران به هیچ عنوان شدنی نیست. در یک اقتصاد آزاد و رقابتی که کشور نه در شرایط اضطرار و بحران باشد و نه تحریمی در کار باشد نیاز به یارانه نیست.
این اقتصاددان یادآور شد: مشکل این است که اقتصاد ما بیمار است و در شرایط بحرانی فعلی هر تصمیمی در خصوص یارانه‌ها به ضرر مردم تمام خواهد شد.
وی خاطر نشان کرد: حداقل کاری که در این شرایط باید کرد این است که دولتمردان واقعیت‌های اقتصادی را به مردم بگویند چرا که افکار عمومی دیگر با تئوری‌های غیر عملی و وعده‌های کوتاه مدت قانع نمی‌شود. با اقدامات مقطعی نمی‌توان درد بنیادی اقتصادی را دوا کرد. در نهایت تعامل سازنده با دنیا و اصلاح قوانین دو پیش فرض مهم برای اصلاح در اقتصاد است.