رویداد۲۴ شادی مکی: بارندگی شدید طی چند روز گذشته در شهر اهواز شرایطی را ایجاد کرد که مردم این شهر به دلیل مشکلات تنفسی شدید و بروز حملاتی شبیه آسم به بیمارستان‌ها پناه ببرند؛ موضوعی که فرهاد حمزه لویی مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی اهواز ضمن تایید آن گفته بود از ساعت هشت صبح ۶ آبان تا گذشته تا ساعت هشت صبح ۷ آبان چهار، هزار و ۴۸۱ نفر برای مشکل تنفسی به بیمارستان‌ها مراجعه داشتند.
این اولین سال نیست که بعد از اولین بارش شدید در این شهر مردم با چنین پدیده عجیب و دردناکی مواجه می‌شوند و به گفته شهروندان و مسئولان حدود ۵ سالی می‌شود که هر سال اولین بارش باران پاییزی چنین سوغاتی آزاردهنده‌ای به همراه دارد.
دختری ۲۷ ساله و ورزشکار که از اهالی اهواز است در این باره به رویداد۲۴ می‌گوید: «شبی که باران آمد نزدیک بود از شدت تنگی نفس خون بالا بیارم. اولین بارم بود که اینجوری می‌شدم. مربی ورزشم که چند سالی از من بزرگتر است و مشکل تنفسی دارد هر سال بعد از اولین و دومین بارش شدید باران نفس کشیدن برایش خیلی سخت می‌شود. انقدر که حتی نمی‌تواند صحبت یا حرکت کند.»
یکی از کاربران فضای مجازی نوشته است: «کل خوزستان همین شرایط را دارد. فقط به خاطر کارخانه‌های پتروشیمی تمام هوا آلوده است به دود و اسید و پتروشیمی»
دیگری هم می‌گوید: «در اهواز و آبادان و دیگر شهر‌هایی که تاسیساتی نفتی دارند هوا آنقدر سنگین است که در حالت عادی هم نفس کشیدن سخت می‌شود. این موضوع عوامل زیادی دارد.» یکی هم از رسانه‌ها می‌خواهد که با توجه به اینکه هر سال این اتفاق رخ می‌دهد این موضوع را انعکاس ویژه دهند.
بیشتر بخوانید:
گاز فلر و درختان کهور آمریکایی، عوامل بروز مشکلات تنفسی اهوازی‌ها
سید محسن موسوی‌زاده نماینده مردم اهواز در شورای عالی استان‌ها به رویداد۲۴ می‌گوید: طی ۵ سال اخیر هر سال پس از اولین بارش شدید باران چند هزار نفر در اهواز به دلیل مشکلات تنفسی به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند و البته افرادی که دچار بیماری‌های تنفسی هستند شرایط بدتری را تجربه می‌کنند. فرزندم مبتلا به آسم بوده و در آن روز چنان حالش بد شد که ناچار شدیم از اسپری استفاده کنیم تا کمی نفسش باز شود.
وی با بیان اینکه برخی علت این پدیده را کاشت درختان آمریکایی کونوکاپوس و گرده افشانی این درخت در سطح شهر اهواز می‌دانند، ادامه می‌دهد: هنوز این موضوع به صورت علمی اثبات نشده است. این درختان در تمامی شهر‌های خوزستان و حتی عراق کاشته شده است و اگر مشکل مرتبط با این درختان بود باید در طول سال که بارندگی حادث می‌شد این اتفاق رخ می‌داد در حالیکه چنین نیست.
نماینده شورای عالی استان‌ها با اشاره به اینکه برخی دیگر وجود شعله‌های نفتی در اطراف اهواز را که طی سال‌های اخیر بر تعداد آن افزوده نیز شده است علت این ماجرا می‌دانند، اظهار می‌کند: این احتمال قوی‌تر است به این معنی که اگر شب از بالا به آسمان اهواز نگاه کنید مشاهده می‌کنید که ده‌ها چاه نفت و شعله‌های گاز روشن بوده و دود آن‌ها در فضا متراکم است و این طبیعی است که بارندگی این دوده‌ها را شسته، پایین آورده و در نتیجه مردم دچار مشکلات تنفسی شوند. در سطح شهر اهواز علاوه بر دکل‌های گاز و فلر‌های نفتی، شرکت‌های دودزای زیادی حضور دارند مانند شرکت صنایع فولاد، فولاد کاویان، کربن بلاک، نورد و لوله اهواز و... که دود ناشی از این صنایع می‌تواند چنین تبعاتی به دنبال داشته باشد.
وی یادآور می‌شود: دو سه سال پیش قرار بود یک شرکت چینی با وزارت نفت قرار دادی بسته و گازی که همراه با نفت خارج شده و می‌سوزد و از بین می‌رود را جمع‌آوری کرده و فرآوری کند که تا کنون عملیاتی نشده است.
علت مشکلات پس از باران در اهواز مشخص نیست
موسوی‌زاده تصریح کرد: تا به حال هیچیک از آقایان به صراحت مشخص نکرده‌اند که این مشکل از کجاست و چرا تنها در اهواز با این وسعت رخ می‌دهد، سازمان محیط زیست هم تا کنون به صراحت علت این موضوع را اعلام نکرده است.
او می‌افزاید: تا کنون هیچ نهاد و ارگانی اعلام نکرده است که علت اصلی این موضوع درختان کونوکارپوس است یا فعالیت تاسیستان نفتی. اما به احتمال قوی موضوع مربوط به احتراق گازهای همراه با نفت است که طرح جمع‌آوری و بهره‌برداری از آن‌ها توسط شرکت چینی تا کنون رخ نداده این موضوع را وزارت نفت و سازمان محیط زیست باید پیگیری می‌کردند که تا کنون در این حوزه اتفاقی رخ نداده است.
استاندار خوزستان: هرس کونوکارپوس‌ها راه حل مشکلات مردم اهواز
غلامرضا شریعتی استاندار خوزستان نیز با بیان اینکه سال گذشته این موضوع در شورای سلامت بررسی و مباحث علمی مرتبط با آن نیز بیان شد به رویداد۲۴ می‌گوید: علت اصلی این پدیده را کاشت درختان کونوکارپوس است. این درخت ۲ بار در سال یکبار در بهار و یک بار هم در پاییز گرده‌افشانی می‌کند. این موضوع باعث می‌شود بیماری‌هایی شبیه به آسم و مشکلات تنفسی برای مردم ایجاد شود.
وی می‌افزاید: از سال ۹۵ به این نتیجه رسیدم که برای حل مشکل باید این درختان را هرس کرد که اقدامات لازم انجام شد و شهرداری‌ها را واداشتیم که نسبت به هرس این درختان اقدام کنند. خوشبختانه این اقدام نتیجه‌بخش بوده و باعث شده تعداد مراجعه‌کنندگان به بیمارستان‌ها در این مدت کاهش قابل ملاحظه‌ای داشته باشد. آنچنانکه در سال‌های گذشته بیش از ۲۰ هزار نفر به همین دلیل به بیمارستان‌ها مراجعه کرده و در آی سی‌یو بستری می‌شدند و دچار مشکلات جدی می‌شدند، اما از تاریحی که کار هرس کردن این درختان را آغاز کردیم تعداد مراجعان به هزار تا ۲ هزار نفر تقلیل یافت که عمده آن‌ها نیز وضعیت خوبی دارند و به صورت سرپایی یا نهایتا چند ساعت تحت نظر بودن مداوا می‌شوند.
استاندار خوزستان با بیان اینکه در سایرشهر‌های خوزستان تعداد این درختان کمتر بوده و به همین دلیل این مشکل کمتر خود را نشان می‌دهد، می‌گوید: ما در سال ۹۵ یا ۹۶ این دستور را دادیم و در اهواز به شدت هرس کردیم، اما در آبادان این کار را نکردند نتیجه آن شد که در آن سال تعداد مراجعان به بیمارستان در اهواز از ۲۰ هزار نفر به هزار نفر رسید، اما در آبادان ناگهان به ۸۰۰ نفر افزایش یافت که این موضوع نیز به ما نشان داد که باید مساله توجه به این درختان به جد دنبال شود.
شریعتی با تاکید براینکه فعالیت نفتی مشکلات تنفسی ایجاد می‌کند، اما علت پدیده‌ای که بعد از اولین باران سنگین رخ می‌دهد نمی‌تواند باشد، خاطرنشان می‌کند: در خوزستان صد سال است که فعالیت نفتی انجام می‌شود واگر علت این پدیده بود باید در سال‌های قبل نیز خود را نشان می‌داد. این موضوع نشان می‌دهد که چیز جدیدی به محیط زیست خوزستان اضافه شده است که آنهم کاشت این درختان است.
وی تاکید می‌کند: حملات افرادی که در این شرایط به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند شبیه حملات آسم است، حملات آسم از تولیدات موجود زنده ایجاد می‌شود مانند گرده‌ها نه از مواد آلی، به همین دلیل است بحث فعالیت نفتی را به عنوان علت این حوادث رد می‌کنیم.
محمد جواد اشرفی مدیرکل محیط زیست خوزستان نیز در اینباره می‌گوید: دانشگاه علوم پزشکی اهواز بررسی در این خصوص داشت که نشان می‌دهد قوی‌ترین احتمال در این خصوص می‌تواند مرتبط با گرده‌های درخت کونوکارپوس باشد که به طور گسترده طی ۱۵ سال گذشته در سطح این استان کاشته شده است. این درحالی است که بررسی ما ما اسیدی بودن یا آلوده بودن باران به هیدروکربن‌ها را تایید نکرد هرچند که این احتمال هم می‌تواند وجود داشته باشد.
کونوکارپوس بهانه‌ای برای انحراف افکار عمومی
به گزارش رویداد ۲۴ اگر چه مسئولان استانی گیاه کونوکارپوس را علت پدیده‌ای می‌دانند که هرسال بعد از اولین بارش سنگین رخ می‌دهد، اما شهروندان، فعالان محیط زیستی و حتی نمایندگان شورای شهر اهواز علت این پدیده را در فعالیت‌های شبانه‌روزی تاسیسات نفت و گاز که در همسایگی اهواز دقیقه‌ای آرام ندارند می‌دانند. البته علی ساری نماینده مردم اهواز و باوی در مجلس هر دو عامل را برای این پدیده در نظر گرفته و تصاعد گاز فلر، درختان کهور آمریکایی و حوضچه نمک تالاب هورالعظیم را به عنوان عوامل بروز مشکلات تنفسی مردم اهواز برمی‌شمارد.
هژیر کیانی فعال و پژوهشگر محیط زیست به رویداد۲۴ می‌گوید: موضوعی که مشکل را گردن گیاه زبان بسته کونوکارپوس می‌اندازند بر پایه هیچ مستند و پژوهش علمی نیست و لذا در حال حاضر مردود است.
وی انجام تحقیق در این زمینه را یک ادعا خواند و می‌افزاید: ما نمی‌توانیم درباره اثرگذاری کونوکارپوس در این رخداد نظری بدهیم، زیرا این گیاه در بسیاری از نقاط دنیا هم کاشته شده و اگر علت مشکلات تنفسی مردم پس از بارش این گیاه است باید در سایر مناطق جهان نیز مشاهده شود.
این فعال محیط زیست با بیان اینکه به نظر ما دلیل این پدیده آلودگی‌های نفتی و صنعتی شهر است، عنوان می‌کند: وقتی در میدان چهار اسب اهواز یا در سایر نقاط مسکونی این شهر تنها از یک واحد فلر نفتی یا همان گازهای همراه نفت بیش از ۱۵ هزار مترمکعب گازهای آلاینده وارد آسمان شهر اهواز می‌کنیم، نیاز به پژوهش آنچنانی ندارد.
وی تصریح می‌کند: بیش از ۲۰ پژوهش مستقل و بین‌المللی نشان می‌دهند که حدود ۴۰ ماده سمی مضر برای انسان و محیط زیست در یک متر مکعب گازهای همراه نفت وجود دارد، این درحالی است که صد‌ها فلر نفتی در خوزستان و به همین تعداد هم در اطراف شهر اهواز وجود دارد. وقتی از ایذه به سمت ایرانشهر حرکت می‌کنید آسمان پاک است، اما مشاهده می‌شود که جهت چاه‌ها و فلر‌ها و بقایای نفتی و گازی که آتش زده شده و می‌سوزد به سمت شهر اهواز در حرکت هستند.
کیانی با اشاره به اینکه قرار شد طرح آماک یا جمع‌آوری گازهای همراه با نفت و فرآوری کردن این گاز‌ها را انجام دهند که بیش از بیست سال است در حد یک وعده مانده است، می‌گوید: آخرین وعده را ۲ سال پیش خانم ابتکار در این زمینه دادند و بعد از اینکه کلانتری رئیس سازمان محیط زیست شد حتی وعده‌ای هم در این زمینه ندادند.
وی بیان می‌کند: هزاران مترمکعب گازهای سمی شبانه‌روز وارد اهواز می‌شود در حالیکه کشور کویت ۹۸ درصد فلر‌ها را کنترل کرده است. وزارت نفت ما که مدعی انتقال و صادرات تکنولوژی و دانش است، چگونه نمی‌تواند چنین کاری کند؟ این کار در انحصار وزارت نفت است، اما حتی اجازه نمی‌دهد که بخش خصوصی نسبت به جمع‌آوری و فرآوری فلر‌ها اقدام کند که البته بر صدمات انسانی و محیط زیستی از بین رفتن سرمایه کشور است.
این پژوهشگر محیط زیست تصریح می‌کند: ما دلیل این موضوع را مسئولیت ناپذیری وزارت نفت دربرابر سلامت شهروندان دانسته و معتقدیم که رفتار‌های وزارات نفت در خوزستان اقدام علیه سلامت مردم است و امیدواریم که رئیس قوه قضائیه به موضوع ورود کرده و این مصیبت را از سر مردم خوزستان بردارند.
وی موضوع گیاهان کونو کارپوس را نوعی منحرف کردن افکار عمومی دانسته و اظهار می‌کند آسیب‌هایی که مردم می‌بینند به دلیل تغییر فصل و انباشت آلاینده‌های ناشی از نفت و گاز و پتروشیمی است که باعث عذاب مردم شده است.
کیانی پیشنهاد می‌دهد کمیته‌ای حقیقت‌یاب متشکل از نهاد‌های مردمی، دستگاه‌قضایی، وزارت بهداشت، وزارت نفت، استانداری و شهرداری تشکیل شود تا بتوانند این پدیده را علت‌یابی و رفع کنند.