تحقیقات استیضاح ترامپ به کجا رسید؟

رویداد۲۴ با دعوت کنگره از دونالد ترامپ برای حضور در جلسات استماع تحقیقات استیضاح، روند استیضاح رئیس جمهور آمریکا وارد فاز جدیدی شد. اولین جلسه استیضاح ترامپ در کنگره در چهارم دسامبر برگزار خواهد شد.

ترامپ به تازگی تحقیقات استیضاح را «کلاهبرداری دمکرات‌ها» توصیف کرده و گفته «حقه استیضاح جعلی» به هیچ جایی نخواهد رسید. اما حالا او با دو گزینه مواجه شده: یا در جلسات استیضاح کنگره حاضر شود یا اینکه از گلایه کردن درباره تحقیقات استیضاح دست بردارد.

جرالد نادلر، رئیس کمیته قضایی مجلس نمایندگان آمریکا، در نامه‌ای به رئیس جمهور، این دو گزینه را برای ترامپ تشریح کرد. نادلر طی بیانیه‌ای اعلام کرد برای رئیس‌جمهور نامه نوشته و او را به جلسه استماع ماه آینده دعوت کرده است. وی گفت: «رئیس جمهور حق انتخاب دارد. او می‌تواند از این فرصت استفاده کند و در (جلسات) استماع استیضاح نماینده داشته باشد یا اینکه به گله کردن از روند (استیضاح) پایان دهد.» نادلر در ادامه، ابراز امیدواری کرده که ترامپ، مانند روسای جمهور قبلی، به طور مستقیم یا از طریق یک نماینده در تحقیقات استیضاح مشارکت کند.

در حال حاضر، کمیته‌های اطلاعات، نظارت و امور خارجی مجلس نمایندگان مشغول تحقیق و تفحص هستند. یک روز قبل از برگزاری جلسه استماع کمیته قضایی در چهارم دسامبر که ترامپ هم به آن دعوت شده، گزارش‌های کمیته‌های مزبور منتشر خواهد شد. با انتشار این گزارش‌ها، که حاوی یافته‌های تحقیقات کنگره هستند، روند استیضاح ترامپ وارد مرحله دیگری می‌شود.

تحقیقات استیضاح زمانی کلید خورد که یک افسر بلندپایه و ناشناس سازمان سیا، درباره تماس تلفنی ۲۵ ژوئیه ترامپ با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، افشاگری کرد. این افسر ادعا می‌کند که ترامپ در این تماس، با هدف تضعیف جو بایدن در انتخابات، از زلنسکی درخواست کرده که درباره فعالیت‌های اقتصادی هانتر پسر بایدن تحقیق کند؛ به امید اینکه زلنسکی تخلفاتی کشف کند که ترامپ بتواند از آن‌ها علیه بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آینده استفاده کند. علاوه بر این، ترامپ متهم است که کمک‌های امنیتی آمریکا به اوکراین را به نتایج تحقیقات ادعایی زلنسکی درباره خانواده بایدن مشروط کرده است. به عبارت دیگر، ترامپ متهم است که به بایدن گفته که تحقیقات علیه بایدن مابه ازا (quid pro quo) دارد. امری که ترامپ به شدت آن را رد می‌کند. در هفته‌های اخیر، این عبارت لاتینی، به یکی از مهمترین کلیدواژه‌های سیاسی آمریکا تبدیل شده است.

تعدادی از مقامات دولت ترامپ، تاکنون در جلسات استماع شرکت کرده و بعضا اطلاعات مهمی درباره تعاملات ترامپ با اوکراین افشا کرده و به پیشبرد تحقیقات استیضاح کرده‌اند. با این حال، ترامپ مدام ادعا می‌کند که هیچ اقدام نادرستی در تعاملات با اوکراین انجام نداده است.

احتمال اینکه ترامپ به جلسات استماع کنگره برود، بعید است. او حتی با شهادت دادن مقامات دولتش در مقابل کمیته‌های کنگره در تحقیقات استیضاح هم مخالفت کرده است. کاخ سفید به مقامات فعلی و قبلی دولت ترامپ دستور داده که از شهادت دادن یا ارائه کردن اسناد به تحقیقات استیضاح خودداری کنند.

با این حال، دمکرات‌ها تسلیم نشده و برای وادار کردن مقامات دولت ترامپ به شهادت دادن در کنگره، دست به دامن سیستم قضایی شده‌اند. به عنوان نمونه، اخیرا یک قاضی آمریکایی، حکم کرده که دان مگان، مشاور سابق کاخ سفید، باید در مجلس نمایندگان شهادت دهد. از سوی دیگر، کاخ سفید هم بیکار ننشست و از طریق وزارت دادگستری تلاش کرد این حکم را متوقف کند. در نتیجه، وکلای وزارت دادگستری از قاضی صادرکننده حکم درخواست کردند که اجرای حکم را به تعلیق درآورد.

ترامپ با بیان اینکه تحقیقات استیضاح یک امر غیرقانونی است، ممانعت از شهادت مقامات را در چارچوب محافظت از جایگاه و منصب رئیس‌جمهور ارزیابی کرده است. او گفته عاشق این است که مقامات دولتش، مانند مایک پمپئو، ریک پری و دیگران، در کنگره شهادت دهند، اما از آنجا که تحقیقات استیضاح «کلاهبرداری دمکرات‌ها» است و به جایی نمی‌رسد، مانع از شهادت این مقامات می‌شود. ترامپ گفته اتفاقاتی که برای او در تحقیقات استیضاح افتاده، نباید برای هیچ رئیس جمهور دیگری در آینده رخ دهد.

دعوای ترامپ و دمکرات‌ها به این زودی‌ها تمام نخواهد شد و هر چه انتخابات نزدیک شود، شدت آن بیشتر خواهد شد. ظاهرا حتی دمکرات‌ها هم پذیرفته‌اند که امکان برکناری ترامپ از طریق استیضاح وجود ندارد. فقط می‌توان از تحقیقات استیضاح به عنوان ابزاری برای بدنام کردن رئیس جمهور در آستانه انتخابات استفاده کرد. برندا لارنس، نماینده دمکرات کنگره، در اظهاراتی که بعدا آن‌ها را اصلاح کرد، گفت در آستانه انتخابات، برکناری ترامپ هیچ ارزشی ندارد و باید به مردم نشان داد که رفتار او غیرقابل قبول است.

لارنس به برنامه رادیویی «نو بی‌اس نیوز» گفت: «به انتخابات خیلی نزدیک هستیم. به شما می‌گویم که با عنایت به اینکه کشور دچار شکاف است، هیچ ارزشی در برکناری او (ترامپ) نمی‌بینم. اما این را ارزشمند می‌بینم که ما قصدمان را نشان دهیم و بگوییم رفتار او غیرقابل قبول است.»