رویداد۲۴ شادی مکی: جان باختن
آزاد خسروی و فرهاد خسروی برادران کولبر کردستانی در رسانه‌ها و در جامعه انعکاس زیادی داشت. حدود ۲ هزار نفر از مردم کردستان در کنار امدادگران هلال احمر در «ارتفاعات تته» محل مفقود شدن دو برادر به جستجو پرداختند. جسد آزاد برادر بزرگ‌تر در دومین روز جستجو و پیکر یخ زده فرهاد ۱۴ ساله در چهارمین روز جستجو پیدا شد.
به گفته افراد محلی تجهیزات هلال احمر در این عملیات کم بود و حتی از پرواز بالگرد خصوصی که در این ارتفاعات به منظور یافتن گم‌شدگان مشغول پرواز بود جلوگیری به عمل آمد. این درحالی بود که برخی از جستجوگران از عدم حضور بالگرد‌های هلال احمر در عملیات جستجو گلایه داشتند. دهیار روستای «نی» به رویداد۲۴ گفته بود که تنها تجهیزات امدادگران ۲ قلاده سگ بود که به دلیل شرایط کوهستانی خسته شده بودند.
کمبود تجهیزاتی که منابع محلی از آن سخن می‌گویند در حالی در این استان به چشم می‌خورد که بودجه پیش‌بینی شده دولت برای جمعیت هلال احمر در سال ۹۸، رقمی حدود هزار و ۵۱۹ میلیارد تومان بود. این در حالی است که طبق لایحه تقدیم شده به مجلس، بودجه هلال احمر در سال پیش از آن یعنی سال ۹۷، بیش از ۲۰۶۳ میلیارد تومان بوده است.
مدیر هلال احمر کردستان: یک هلی کوپتر داریم که اشتراکی با استان کرمانشاه استفاده می‌کنیم
به گزارش رویداد۲۴ محمدباقر محمدی مدیرعامل جمعیت هلال احمر کردستان در گفتگو با رویداد۲۴ درباره علت عدم پرواز هلی کوپتر در عملیات جستجوی فرهاد و آزاد خسروی می‌گوید: به لحاظ امنیتی اجازه پرواز بالگرد در این منطقه کوهستانی و مرزی را نداشتیم زیرا در قوانین پرواز، اجازه پرواز در خط صفر مرزی داده نشده است.
وی ادامه می‌دهد: نکته دیگر آن است که پرواز بالگرد در مناطق برفی حادثه ثانوی ایجاد می‌کند. ما در سال ۸۲ چنین تجربه‌ای را در اشترانکوه داشتیم. در این سال در حادثه‌ای که در ارتفاعات این کوه روی داد برای عملیات جستجو و نجات مفقودشدگان از هلی‌کوپتر استفاده شد که باعث ریزش بهمن شده و حادثه ثانویه ایجاد شد. این موضوعات باعث شد که از بالگرد استفاده نکنیم؛ گرچه نیازی هم نبود.
مدیرعامل جمعیت هلال احمر کردستان اظهار می‌کند: استان کردستان و کرمانشاه به صورت اشتراکی و ۱۵ روز به ۱۵ روز از یک بالگرد استفاده می‌کنند. البته در تمام استان‌های کشور از بالگرد به صورت چرخشی استفاده می‌شود. البته هر زمان نیاز باشد این بالگرد استفاده می‌شود. ما مشکلی نداریم هم آشیانه داریم و هم بالگرد، اما در این عملیات نیازی به حضور بالگرد نبود.
او خاطرنشان کرد: در عملیات جستجوی فرهاد و آزاد خسروی ۸ تیم امداد کوهستان، تیم واکنش سریع و تیم آنست (سگ‌های تجسس) هلال احمر از شهرستان‌های سروآباد و مریوان درگیر عملیات بودند.
آیا نیازی به هلی کوپتر امداد نبود؟
به گزارش رویداد۲۴ سخنان محمدی این سوال را ایجاد می‌کند که آیا هلال احمر قابلیت امداد و نجات افراد حادثه دیده در کوهستان را دارند و حتی اگر حادثه در خطوط مرزی رخ ندهد باز هم عملیات جستجو بدون حضور بالگرد‌ها انجام می‌شود؟
این موضوع که عملیات امداد و نجات با بالگرد در مناطق کوهستانی می‌تواند باعث ایجاد حوادث ثانویه از جمله ریزش بهمن شود این تناقض را ایجاد می‌کند که چطور عملیات امداد و نجات در کوهستان‌های برفی در سایر نقاط جهان انجام می‌شود و به چه علت بالگرد‌های سازمان امداد و نجات کشور قابلیت چندانی برای چنین عملیاتی در مناطق کوهستانی برفی ندارد؟
قابلیت کم بالگرد‌های هلال احمر
یک منبع آگاه به رویداد۲۴ می‌گوید: بالگرد‌های هلال احمر عموما پهن پیکر بوده و با هدف ترابری یعنی حمل و نقل اقلام امدادی و تجهیزات امدادی به مناطق حادثه دیده خریداری شده‌اند.
او با بیان اینکه ابعاد بزرگ بالگرد‌ها باعث می‌شود که نتوانند در مناطق کوهستانی و به ویژه در دره‌های باریک و تنگ این مناطق مانور دهند، ادامه می‌دهد: بالگرد‌ها برای تردد در مناطق کوهستانی و انجام عملیات جستجو و امداد باید ظریف و کوچکتر بوده تا چابکی لازم را برای این اقدامات داشته باشند، اما هلی‌کوپتر‌های هلال احمر چنین ویژگی ندارند و اصولا این سازمان به دلیل اینکه کوهستان متولی نداشت عملیات جستجو در این مناطق را برعهده گرفت.
بهمن ماه سال ۹۷ بود که علی اصغر پیوندی رئیس وقت جمعیت هلال احمر عنوان کرد که در زمان حاضر ۲۴ بالگرد شامل ۱۲ بالگرد میل و ۱۲ بالگرد بل در بخش امداد و نجات هوایی فعال هستند که با توجه به اقلیم پهناور، کوهستانی، دشت و جاده این تعداد با نیاز‌های کشور همخوانی ندارند.
همچنین روح الله فروزش معاون پارلمانی جمعیت هلال احمر نیز درخصوص افزایش بودجه هلال احمر در سال ۹۸ گفته بود: «در بودجه سال ۹۸ مبلغ ۷ هزار میلیارد ریال به خرید تجهیزات امداد هوایی اختصاص داده شده است.» اینکه این بودجه چگونه هزینه شده و آیا تجهیزات مناسب خریداری شده، سوالی است که پاسخ آن در بزنگاه‌هایی همچون مفقود شدن افراد در کوهستان‌ها مشخص می‌شود.؛ پاسخی که البته چندان رضایت‌بخش نیست.
بیشتر بخوانید:
روایت همراهان فرهاد و آزاد خسروی از مرگ دو برادر کولبر +تصاویر اختصاصی
به گزارش رویداد۲۴ هلی‌کوپتر‌های «بل» و «میل» هر دو نظامی بوده و به دلیل ابعاد بزرگ‌شان توانایی رد شدن از دره‌ها در مناطق کوهستانی را ندارند. به عنوان مثال بالگرد «بل» قابلیت حمل و نقل ۸ تا ۱۲ نفر را دارد. قطعا چنین بالگرد غول پیکری توان مانور کمی در کوهستان داشته و برای عملیات جستجو و نجات نمی‌تواند در ارتفاع پایین پرواز کند. از سوی دیگر هر دو تیپ بالگرد‌های هلال احمر صدایی که در زمان پرواز تولید می‌کنند می‌تواند همانطور که مدیرعامل هلال احمر کردستان می‌گوید باعث ریزش و سقوط بهمن شود.
حال این سوال مطرح است که چرا به جای خرید بالگرد‌هایی که توان و قابلیت لازم برای جستجو در همه مناطق را داشته باشند، صرفا به خرید بالگرد‌های دست دوم نظامی که چنین قابلیتی ندارند اکتفا شد.
سوال مهمتر اینکه چرا استان‌های مختلف باید از بالگرد اشتراکی استفاده کنند؟ بودجه سازمان هلال احمر در این مدت صرف چه اموری شده است؟
شاید اگر بالگرد‌های مناسب برای جستجو در کوهستان در اختیار امدادگران هلال احمر بود این قابلیت وجود داشت که با هماهنگی با کشور هم مرز یعنی عراق این بالگرد‌ها در مناطق کوهستانی به پرواز درآمده و آزاد و فرهاد خسروی کمی زودتر پیدا می‌شدند.
باید دید که چند فرهاد و آزاد دیگر باید جان خود را از دست بدهند تا علاوه بر تدبیر ریشه‌ای برای حل مسائل معیشتی کولبران برای تجهیزات امداد و نجات این سازمان در همه استان‌های کشور فکری شود.