رویداد۲۴ نفس کشیدن برای شهروندان تهرانی روز به روز و ساعت به ساعت سخت‌تر می‌شود، تعطیلی مدارس کماکان ادامه دارد، صدها نفر به دلیل مشکلات تنفسی راهی بیمارستان‌ها شدند و محدودیت‌های طرح ترافیک همچنان سفت و سخت‌تر از قبل برقرار است.
آلودگی هوای تهران و سایر کلان‌شهر‌های کشور بیش از یک ماه است که در شرایط پایدار قرار دارد و شاخص آلودگی هوا روی عدد ۱۵۱-۲۰۰ متمرکز است. با تعطیلی چندروزه مدارس، بسیاری از کارمندان و دانشجویان نیز نسبت به عدم تعطیلی دانشگاه‌ها و ادارات اعتراض کردند و خواهان تعطیلی یا کاهش ساعات اداری ادارات و مراکز دانشگاهی شدند. هرچند که ایران درمیان ۳۲ کشور آسیایی و آفریقایی از کیفیت هوای بهتری برخوردار است، اما نام ایران همچنان درمیان فهرست ۴۰ کشور آلوده دنیا خودنمایی می‌کند. رستگاری کارشناس هواشناسی می‌گوید شرایط اقلیمی و میزان انتشار آلاینده‌ها از منابع متفاوت از مهمترین عوامل آلودگی هوا و تشدید آن است.
همه تصمیمات لازم و ضروری گرفته شده است
محمد رستگاری معاون پایش و نظارت اداره کل محیط زیست استان تهران به رویداد۲۴ می‌گوید: از ابتدای هفته جاری شاهید کیفیت نامطلوب هوا هستیم و روزهای آلوده‌ای را پشت سر می‌گذاریم. با توجه به شرایط موجود در مجموعه هواشناسی تصمیم بر این شد که تصمیمات محدود کننده اجرایی شود. از چهارشنبه هفته گذشته تعطیلی کارخانه‌ها، معادن، مدارس و محدودیت استفاده از سوخت‌های فسیلی مانند تعطیلی کارخانه‌های سیمان نیز در دستور کار قرار گرفت.
تعطیلی مدارس لازم بود/ باید منتظر پایان وارونگی دما باشیم
رستگاری با بیان اینکه تصمیمات محدود کننده در شرایط اضطرار مانند تعطیلی مدارس به معنای این نیست که آلودگی هوا به طور کامل رفع می‌شود، گفت: در شرایط وارونگی دما یا اینروژن امکان خروج آلاینده‌ها از سطح شهر وجود ندارد و این تصمیمات محدودکننده در راستای کنترل شدت آلاینده‌ها و مراقبت از افراد آسیب‌پذیرتر است؛ بنابراین از این نظر تعطیلی مدارس لازم و ضروری است.
رستگاری ادامه می‌دهد: همانطور که می‌دانید آلودگی هوا تابع دو موضوع عوامل اقلیمی و میزان انتشار آلاینده‌ها از منابع مختلف است. عوامل اقلیمی و پارامتر‌های هواشناسی طبیعتا دست ما نیست و برای رسیدن به هوای پاک حداقل نباید این عوامل را داشته باشیم. ما در واقع باید سعی کنیم منابع انتشار آلاینده‌ها را کنترل کنیم که کیفیت هوا کمتر تحت تاثیر آلودگی هوا قرار بگیرد. نمی‌توان گفت تا آخر زمستان شاهد چنین هوایی هستیم، اما عموما در فصل زمستان وارونگی دما نسبت به سایر فصل‌ها بیشتر رخ می‌دهد.
تصمیماتی که گرفتیم بهترین تصمیمات ممکن بود
معاون پایش و نظارت اداره کل محیط زیست استان تهران می‌گوید تصمیماتی که تاکنون گرفته‌ایم بهترین تصمیماتی هستند که باید در شرایط آلودگی هوا گرفته شود و تا زمانی که وارونگی دما وجود دارد ما شاهد این هوای آلوده در سطح شهر تهران هستیم، اما بر شدت آلودگی هوا طی روزهای آینده افزوده نخواهد شد.
مدیریت ناکارآمد، تراکم فروشی و بنزین آلوده، مهمترین دلیل آلودگی هوا
از سوی دیگر، کارشناسان و سیاسیون بر این عقیده هستند که مدیریت ناکارآمد عامل اصلی آلودگی هوای تهران و سایر کلان‌شهر‌ها است. پیروز حناچی چندی قبل اعلام کرده بود که برای رفع آلودگی هوا باید دعا کنیم که باد بیایید. این سخنان اما با انتقادات زیادی مواجه شد و برخی آن را دستمایه طنز قرار دادند. این انتقادات ادامه داشت تا اینکه اسماعیل کهرم کارشناس هواشناسی اعلام کرد که این وضعیت محصول ناکارآمدی است و همانطور که شهردار گفت باید دعا کنیم تا باد بیاید.
غلامرضا انصاری عضو سابق شورای شهر تهران تراکم فروشی بیش از اندازه در دوران شهرداری محموداحمدی‌نژاد و محمدباقرقالیباف و عدم نظارت بر تولید بنزین را عامل اصلی حال و هوای این روزهای تهران می‌داند.
انصاری به رویداد۲۴ می‌گوید: تعطیلی مدارس تاثیری چندانی برای کاهش آلودگی هوا ندارد و مانند یک مسکن موقتی برای یک بیمار سرطانی است. برای حل درست و پایدار مسئه آلودگی هوا نیازمند چند نکته هستیم از جمله مدیریت یکپارچه که باید به صورت جدی و اصولی این موضوع پیگیری شود. یکی از مشکلاتی که ما اکنون با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم تعدد تصمیم‌گیری‌ها است و نهاد‌های متعددی در بحث آلودگی هوا ورود می‌کنند، اما زمان پاسخگویی که می‌رسد، هیچ‌یک از آن‌ها پاسخگو نیستند.
هیچ یک از دستگاه‌های متولی آلودگی هوا پاسخگو نیستند
انصاری ادامه داد: بحث تقویت و تامین حمل و نقل عمومی نیز یکی دیگر از مباحثی است که باید به آن رسیدگی شود، موضوعی که هریک از نهاد‌ها از پذیرفتن مسئولیت آن شانه خالی می‌کند. ما باید تلاش کنیم تا به سمت تقویت و تامین ناوگان حمل و نقل شهری برویم و مترو را هرچه سریعتر گسترش و توسعه دهیم. نکته بعدی توجه به سوخت‌های فسیلی است که متاسفانه هیچ کنترلی روی بنزین‌های تولیدی وجود ندارد و بخش مهمی از آلودگی‌های هوا مربوط به سوخت‌های غیراستاندارد است. توجه به ورود و خروج خودرو‌های دودزا، محدودیت برای ورود به طرح ترافیک، تعطیلی مدارس و ادارات در برخی از روزها، همگی می‌تواند به کاهش آلودگی هوا کمک کند.
باید زندگی در زیر سطح را تجربه کنیم
عضو سابق شورای شهر با بیان اینکه باید برای شهر برنامه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت در نظر گرفته شود، یادآور می‌شود: در برنامه میان مدت به نظرم بهتر است کارخانه‌ها و دستگاه‌هایی که حضور آن‌ها در شهر ضرورتی ندارد به شهر‌های دیگر منتقل شوند. حوزه عملیاتی بسیاری از دستگاه‌ها در خارج از تهران قرار دارد، به همین دلیل ضرورتی برای وجود آن‌ها در مرکز شهر تهران وجود ندارد. در برنامه بلند مدت باید زندگی زیر سطحی را در دستور کار خودمان قرار دهیم. شهر‌هایی مانند هنگ کنگ، توکیو و ... بسیاری از امکانات را به زیر سطح انتقال داده‌اند و خوشبختانه جوابگو هم بوده است. شهرداری می‌تواند این کار را به زیر سطح ببرد. با این کار حداقل نصف تراکم ماشینی کم خواهد شد.
تراکم فروشی بیش از حد شهرداری در تهران جنایت بود
انصاری ادامه داد: ما اکنون چند میلیون دانشجو در تهران داریم، توسعه دانشگا‌ها در تهران هم یک معضل جدی است و معتقدم اگر قرار است دانشگاه‌ها در تهران باشد، بهتر است فقط در دوره‌های تکمیلی دانشجو بپذیرند، با این وجود رفت و آمد این حجم از دانشجویان نیز کم می‌شود. رعایت و برنامه ریزی برای این مسائل می‌تواند به کاهش و رفع آلودگی هوا کمک کند. ما بیش از ۱۴ سال است که با آلودگی هوا در شهر تهران دست و پنجه نرم می‌کنیم و این جنایتی که در شهرداری تهران شد. تراکم فروشی‌های بیش از اندازه و مدیریت ناکارآمدی بود که باعث شد با این مشکل عظیم و آزاد دهنده مواجه باشیم.