رویداد۲۴ در میان ابهام مردم و سکوت مسئولان درباره جزئیات و آمار کشتهشدگان اعتراضات آبانماه ۹۸، رسانههای خارجی و عفو بین الملل آمارهای متفاوتی از کشتهشدگان اعتراضات در ایران منتشر کردند. خبرگزاری رویترز نیز در خبر خود از آمار ۱۵۰۰ کشته رونمایی کرد که البته با تکذیب مسئولان داخلی کشور مواجه شد.
از سوی دیگر، با محدودیت رسانههای داخلی، رسانههای خارجی به عنوان مرجع معتبر مردم برای دسترسی به اخبار قرار گرفته است. به عقیده بسیاری از کارشناسان، عدم انتشار آمار جان باختگان اعتراضات آبان، جز بی اعتمادی و عمیقتر کردن شکاف میان حاکمیت و مردم سود دیگری ندارد و مسئولان به جای تکذیب آمار منتشره، بهتر است به صورت مستقل آماری از تعداد کشتههای حوادث اخیر اعلام کند و مسئولیت آن را هم بپذیرد. جواد روح روزنامهنگار میگوید شکاف و بیاعتمادی که میان مردم و ساختار سیاسی و رسانهها و منابع رسمی ایجاد شده، با تکذیب و توجیه حل نمیشود و عدم انتشار آمار هیچ توجیهای ندارد.
محمدجواد روح روزنامهنگار و فعال سیاسی به رویداد۲۴ میگوید: سکوت و انفعال امروز رسانههای داخلی در قبال رخداد مهمی، چون اعتراضات آبانماه، نتیجه رفتار و اقدامات گذشته و محصول محدودیتهای ۲۰ سال گذشته است.
سردبیر هفتهنامه صدا توضیح داد: توقیف فلهای مطبوعات که در سال ۱۳۷۹ صورت گرفت نقطه آغاز روندی بود که نتایج آن را امروز میبینیم. توقیف مطبوعات و فیلترینگ سایتهای خبری مستقل در دو دهه گذشته، بهتدریج هم جایگاه رسانهها و روزنامهها و هم جایگاه خبرنگاران و روزنامهنگاران را از بین برد و خواسته یا ناخواسته باعث خروج بسیاری از روزنامهنگاران توانمند کشورمان به خارج از کشور شد. از سوی دیگر با فیلتر کردن توییتر، تلگرام و بدتر از آن قطع کردن اینترنت، به شکل جدیتری مرجعیت رسانههای داخلی را از بین بردند و حتی شهروند-خبرنگاران نیز به آن معنا نتوانستند در حوادث اخیر گزارشهای مستقلی را منتشر کنند.
در فضای تیره و تار و بدون اطلاعات قرار داریم
روح ادامه داد: در فضای تیرهوتار و بدون اطلاعاتی که اکنون در آن قرار داریم، شرایط به مانند آب گلآلودی است که هرکسی از آن ماهی مطلوب خود را میگیرد. در این شرایط امکان دارد هر فرد یا رسانهای آماری از تعداد کشتهشدگان را منتشر کند که بازهم نمیتوان ایرادی به آن گرفت. چنانکه اخیرا خبرگزاری رویترز آماری از کشتهشدگان حوادث آبانماه را اعلام کرد، حالا ما هرچقدر هم بگوییم این خبرگزاری یک رسانه صهیونیستی، آمریکایی و... است و تلاش کنیم تا سابقه و اعتبار آن را زیر سوال ببریم؛ بازهم چهره آن مخدوش نمیشود و اعتبار و سابقه آن زیر سوال نمیرود. حتی اگر این خبر و آمار آن تکذیب شود و نظام خبرهای جدیدتری را منتشر کند، تاثیر و قدرتی که خبر اول داشته بههیچعنوان قابلانکار نیست.
این فعال سیاسی با بیان اینکه «مسئله این نیست که رسانههای خارجی چه اقدام و واکنشی نشان میدهد، مسئله این است که ما در درون کشور چه رفتاری از خود نشان میدهیم»، تصریح کرد: ما از مرجعیت رسانهای در داخل کشور که پس از دومخرداد بوجود آمده بود؛ اکنون به جایی رسیدهایم که مردم خبرها را از رسانههای غیر از رسانههای داخلی دنبال میکنند و کمترین اعتمادی هم به صداوسیما و رسانههای داخلی ندارند.
بی اعتمادی مردم به صدا و سیما و مسئولان بیش از پیش شده است
او ادامه داد: نهتنها صداوسیما و رسانهها، بلکه مسئولان نیز در حوادث آبان همانند سایر مسائل دیگر سکوت کردند و باعث شدند تا بیاعتمادی مردم به آنها بیش از پیش شود. واقعا مشخص نیست که چرا مسئولان مسئله به این واضحی و شفافی را متوجه نشدند و صرفا به اتهام زدن و زیرسوال بردن رسانهها بسنده کردند.
روح در ادامه تصریح کرد: اینکه مسئولان نسبت به اعلام آمار تعداد کشتهشدگان به سکوت و تکذیب خبرها بسنده میکنند؛ تبعاتی جز بیاعتمادی برای جامعه و مردم به همراه ندارد. این یک موضع انفعالی است و حتی اگر منابع رسمی امروز بیایند و آمار بیشتری درباره کشتهشدگان نسبت به آمار رویترز را اعلام کنند؛ باز هم از این موقعیت انفعال خارج نخواهند شد.
عدم انتشار آمار جان باختگان اعتراضات آبان ماه هیچ توجیهی ندارد
این روزنامهنگار تصریح کرد: شکاف و بیاعتمادی که میان مردم و ساختار سیاسی و رسانهها و منابع رسمی ایجاد شده، با تکذیب و توجیه حل نمیشود.
روح با بیان اینکه «عدم انتشار آمار جان باختگان اعتراضات آبانماه با هیچ منطقی همخوانی ندارد»، تصریح کرد: واقعا نمیدانم هدفی که از این رویکرد داشتهاند، چیست؛ اما باید بدانند که این تصمیم و این سکوت و تکذیب هیچ توجیهی ندارد و نفعی هم از آن، نخواهند برد.