رویداد۲۴ اصلاح طلبان به دنبال تحریم انتخابات نیستند، این را رسما و بار‌ها از تریبون‌های مختلف عنوان کرده اند، تاکیدشان بر تحقق ائتلاف و انسجام حداکثری در انتخابات اسفندماه است، اما نگرانی‌ها از «ردصلاحیت» و «نظارت استصوابی» شورای نگهبان را هم پنهان نمی‌کنند، نگرانی که حتی ممکن است آن‌ها را مجبور به اتخاذ استراتژی جدید «لیست ندادن» در انتخابات اسفندماه کند. استراتژی که بدون شک پیام‌های پنهان و آشکاری به فضای انتخاباتی کشور خواهد داشت.
پرونده یک نگرانی کهنه دوباره باز شدنگرانی از ردصلاحیت چهره‌های شاخص اصلاح طلب با تکیه بر نظارت استصوابی شورای نگهبان دغدغه‌ای کهنه و قدیمی در این جریان است که با باز شدن پرونده هر انتخابات بازهم به سراغشان می‌آید. آن‌ها از چندماه قبل نیز بار‌ها و بار‌ها این نگرانی را زمزمه کرده اند تا به گوش هیات‌های نظارتی انتخابات برسد. یک روز بحث حضور مشروط را مطرح کردند و روز دیگر از رایزنی با شورای نگهبان گفتند. ایده‌هایی که در پس پرده همه آن‌ها نگرانی از ردصلاحیت کاندیدا‌های شاخص شان وجود داشت.
بیشتر بخوانید:
اصلاح‌طلبان نمی‌توانند با سرلیستی مطهری فهرست قوی ببندند
این نگرانی در هنگامه ثبت نام کاندیدا‌های انتخابات مجلس شکل عملیاتی‌تر به خود گرفت. آنچنان که بنا به برخی روایت‌ها چهره‌های شاخص این جریان بخاطر آنکه پالس امیدوارکننده‌ای از شورای نگهبان و دستگاه‌های نظارتی نگرفته بودند حتی وارد مرحله کاندیداتوری هم نشدند و راهشان را از انتخابات در همان ابتدای کار جدا کردند.
ردصلاحیت برخی چهره‌های شاخص این اردوگاه از سوی هیات‌های اجرایی گویی آن‌ها را حتی نگران‌تر از قبل هم کرده است، آنچنان که این روز‌ها زمزمه ندادن لیست در انتخابات پیش رو به صورت جدی‌تر از قبل مطرح و تکرار می‌شود. استراتژی که در ابتدا قرار بود فقط در برخی حوزه‌های انتخابیه که دستشان برای معرفی کاندیدایی با هویت اصلاح طلبی بسته بود دنبال شود، اما اظهارات مطرح شده از سوی برخی چهره‌های شاخص این جریان حکایت از فراگیرتر شدن این استراتژی دارد.
تحریم انتخابات به کلی منتفی است اما....اما آیا لیست ندادن در انتخابات به معنای تحریم انتخابات است؟ سوالی که چهره‌های شاخص این جریان به صراحت آن را رد می‌کنند، آن‌ها که تجربه پرهزینه تحریم انتخابات را پیشتر از سر گذرانده اند، هرگزینه‌ای را بر تحریم کامل صندوق رای ترجیح می‌دهند.
آنچنان که عبدالواحد موسوی لاری نایب رئیس شورایعالی سیاستگذاری اصلاح طلبان می‌گوید؛ «اصلاح‌طلبان هنوزهم باید در انتخابات شرکت کنند، زیرا هر نوع تغییری میسر نمی‌شود مگر از صندوق‌های رأی. نباید از این مجال غافل شد. ندادن لیست اصلا به معنای تحریم انتخابات نیست و پیش‌فرض اصلاح‌طلبان حضور در انتخابات است. ما به قطعیت می‌گوییم که هنوز تنها روزنه اصلاح‌طلبان شرکت در انتخابات است، ولو در مناطقی لیستی نداشته باشند.»
البته او در گفتگو با شرق تاکید کرده که «باید منتظر نتیجه بررسی صلاحیت‌ها باشیم و ببینیم شورای نگهبان چه تعدادی از نیرو‌های اصلاح‌طلب را تأیید صلاحیت می‌کند. اگر کاندیدایی نداشته باشیم طبیعتا نمی‌توانیم لیستی بدهیم و وقتی لیستی نباشد، جناب خاتمی از چه چیزی باید حمایت کند؟ در حقیقت این احتمال وجود دارد که اصلا لیستی ارائه نشود.»
شهیندخت مولاوردی، عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان هم پیش از این گفته بود: «منتظر نوع رفتار شورای نگهبان با اصلاح طلبان هستیم. امکان دارد اصلاح‌طلبان لیستی ارائه ندهند وائتلاف هم قابل پیش‌بینی نیست.»
علی شکوری راد، دبیر کل حزب اتحاد ملت که برای حضور در انتخابات نامزد شده بود، اما صلاحیتش از سوی هیئت‌های اجرایی ردشده، تاکید دارد؛ «همانطور که آقای خاتمی گفتند شرکت در انتخابات لزوما به معنای ارائه لیست نیست.» به گفته او، مشکل اصلی اصلاح طلبان نظارت استصوابی است.
قاسم میرزایی نیکو، عضو فراکسیون امید هم در گفتگویی با ایلنا بر اخبار منتشر شده در مورد احتمال عدم ارائه لیست، صحه گذاشته و گفته؛ «اصلاح‌طلبان در صورت مشاهده رد صلاحیت باید تجزیه و تحلیل انجام دهند تا ببینند چه کنند؛ اگر لیستی داشتند مانند مجلس قبل معرفی کنند اگر نداشتند خب لیست ندارند، این کار به معنی تحریم خاموش و آشکار انتخابات نیست.»
ائتلاف به کما رفت؟«اگر در حوزه‌های انتخابیه نامزد اصلاح طلب با شاخص‌های مدنظر اصلاح طلبی حضور نداشته باشد، امکانی برای ارائه فهرست انتخاباتی و یا معرفی کاندیدا وجود نخواهد داشت چرا که این شورا رویکرد حذفی و غیر قانونی نسبت به کاندیدا‌ها را ناقض یک انتخابات آزاد، رقابتی، عادلانه و نیز مشارکت پرشور مردم می‌داند.» این بخشی از بیانیه امروز شورایعالی سیاستگذاری اصلاح طلبان بود، نکته‌ای مهم که هم احتمالات درباره عدم ارائه لیست را بیشتر می‌کند هم گزینه ائتلاف را به کما می‌برد.
چه آنکه عدم معرفی کاندیدا در برخی حوزه‌های انتخابیه که نیرو‌های اصلاح طلب وجود نداشته باشند یا احتمال بالاتر از آن یعنی عدم ارائه لیست در حوزه‌های انتخابیه بزرگ حکایت از آن دارد که اصلاح طلبان و خاصه شورایعالی سیاستگذاری عزم خود را برای کنار زدن گزینه ائتلاف با میانه رو‌ها جزم کرده اند. رویکردی که در انتخابات ۹۴ بخاطر مقابله با ردصلاحیت کاندیدا‌های شاخص شان در آن انتخابات در پیش گرفته بودند، اما گویا نتایج بدست آمده از آن ائتلاف آنقدر خوشایندشان نبوده که اینبار حضور اقلیت گونه در مجلس را به حضور حداکثری ترجیح داده اند.
پیامِ، اما و اگر‌های انتخاباتی اصلاح طلبان برای دستگاه‌های نظارتیمبهم بودن فضای انتخابات چه در بعد نظارتی چه از حیث مشارکت مردمی، سبب شده که اصلاح طلبان همچنان به تصمیم قطعی درخصوص نحوه حضور در انتخابات مجلس یازدهم نرسند یا حداقل ترجیح می‌دهند هیچ نظر قطعی در این رابطه اعلام نکنند. پالس‌هایی که از سوی آن‌ها دریافت می‌شود نشان از آن دارد که در تلاش هستند با مذاکره و مفاهمه با هیئت‌های نظارتی بهبودی در وضعیت حضورشان در انتخابات بدهند. در همین راستا نیز این روز‌ها اخباری از دیدار و رایزنی چهره‌های مختلف جریان اصلاحات با اعضای شورای نگهبان منتشر شده است.
اصلاح طلبان، اما در کنار تلاش‌ها برای بازکردن فضا، زمزمه «لیست ندادن» را هم تکرار می‌کند تا این پالس را هم به دستگاه‌های نظارتی بدهند که اگر به دنبال مشارکت حداکثری مردم در انتخابات هستند باید فضای نظارتی بازتر شده و نگاه شورای نگهبان در بررسی صلاحیت کاندیدا‌های این جریان تعدیل شود تا شاید از این طریق انگیزه مردم برای رای دادن بالاتر رود.
اما پیام دیگر ایده «لیست ندادن» می‌تواند پذیرش زودهنگام شکست در انتخابات آینده از سوی این جریان باشد. گویی اصلاح طلبان از هم اکنون شکست نسبی خود را پذیرفته و صندلی‌های سبز بهارستان را در چهار سال آتی از آنِ خود نمی‌بینند، لذا ترجیح می‌دهند تعداد اندکی اصلاح طلب واقعی در قوه مقننه داشته باشند تا اینکه بخواهند پاسخگوی بی عملیِ حدود ۱۰۰ عضو لیست امید باشند.