رویداد۲۴ پس از یک دوره آرامش نسبی، تظاهرات و ناآرامی در عراق و لبنان بار دیگر شروع شد. در دور جدید ناآرامیها در این دو کشور، دهها معترض در زد و خوردها با نیروهای امنیتی مجروح شدند.
در عراق پست نخست وزیری مانند توپ آتشین و ملتهبی شده که به رغم جذابیت آن، هیچکس مایل نیست آن را به دست گیرد. از زمانی که عادل عبدالمهدی، تحت فشار اعتراضات و با تشویق آیت الله سید علی سیستانی، از نخست وزیری استعفا کرد، گروههای سیاسی عراق مجدانه تلاش کردند جایگزینی برای او پیدا کنند. اما نتوانستند.
برخی چهرهها به دلیل حساسیت اوضاع، از پذیرش پست نخست وزیری در این برهه پر التهاب، خودداری کردند. برخی دیگر که برای تصدی این پست پیشنهاد شدند، با مخالفت گسترده معترضان و برخی گروههای سیاسی مواجه شدند. در نتیجه، به رغم اتمام مهلت قانونی برای انتخاب نخست وزیر، هنوز هیچ کسی به طور رسمی برای تصدی منصب نخست وزیر پیشنهاد نشده است.
در لبنان نیز تحولات مشابهی در جریان است. اعتراضات لبنان که در چند ماه گذشته مسالمت آمیز بود، در روزهای اخیر به خشونت کشیده شد. در اعتراضات شنبه شب لبنان، صدها نفر از معترضان و نیروهای امنیتی مجروح شدند. نهادهای غیردولتی مانند صلیب سرخ، اعلام کردهاند اعتراضات خیابانی شنبه شب بیش از ۳۵۰ مجروح برجای گذاشت. وزارت کشور لبنان نیز از زخمی شدن ۱۴۲ نیروی امنیتی خبر داد که جراحت برخی از آنها وخیم گزارش شده است. خشونتهای شنبه شب، در اعتراضات سه ماهه لبنان بی سابقه بود.
نصرالله تاجیک کارشناس مسائل عراق با اشاره به اینکه اوضاع در عراق بسیار پیچیده است، اظهار داشت: تمامی مشکلاتی که از سال ۲۰۰۳ به این طرف و بعد از سرنگونی صدام به وجود آمده این روزها سر باز کرده و مردم را به ستوه آورده است، طی این سالها فساد گسترده و ناکارآمدی دولت عراق وجود داشته و هیچ تلاشی برای بهبود وضعیت و عملکرد وجود نداشته است، با توجه به همین موضوع، مردم خواستار رسیدگی و اصلاح امور هستند، اما تاکنون اقدام جدی در این راستا انجام نشده است.
وی با تاکید بر این نظام سیاسی عراق به شدت دارای ضعف است و با این شکل از سیستم سیاسی عراقیها نمیتوانند کاری از پیش ببرند، گفت: به دلیل تقسیم قدرتی که به دلیل طایفه گرایی در این کشور صورت گرفته، عملا قدرت سهمیه بندی شده و این تقسیم بندی طولی و عرضی یعنی هم تقسیم بندی طایفهای، جغرافیایی و سیاسی عملا سیاست عراق را به بن بست کشانده است و هر روز نیز بر حجم و شدت مشکلات انباشته میشود، از سویی با
حمایت آیت الله سیستانی از اعتراضات به نظر میرسد، این روند سر دراز داشته باشد.
تاجیک با بیان اینکه دخالت کشورهای خارجی در امور داخلی عراق روی دیگر مشکلات این کشور است، افزود: این دخالتها از سوی کشورهایی نظیر آمریکا، عربستان و امارات صورت میگیرد، این در حالیست که آمریکاییها با توجه به هزینهای که در طول دو دهه گذشته در عراق انجامدادهاند بعید است که به همین راحتی از این کشور خارج شوند، بنابراین نباید به این زودیها شاهد باشیم که عراق روی آرامش و ثبات را ببیند.
این کارشناس با اشاره به اینکه عراق در حال حاضر دچار چند دستگی است، بیان داشت: خروج عراق از بن بست سیاسی نیاز به یک اجماع عمومی بین سیاسیون عراق از هر گروهی و همچنین مردم این کشور دارد، اما به نظر میرسد این اتحاد این روزها در عراق دیده نمیشود، به طور مثال زمانیکه یک مصوبه در پارلمان این کشور به تصویب میرسد، اما کردها و سنیها به هر دلیلی با آن مخالفت میکنند، معلوم است که عراق وضعیتش روشن نخواهد شد.
وی اضافه کرد: علیرغم اینکه حدود چند ماهی از اعتراضات مردم عراق میگذرد، اما هنوز به خواستههای آنها رسیدگی نشده و تنها دولت استعفا داده، از سوی دیگر کشمکش بر سر انتخاب نخست وزیر همچنان ادامه دارد و به نظر میرسد حداقل در کوتاه مدت اتفاق خاصی در مورد این امر نیفتد و همچنان عادل عبدالمهدی به عنوان نخست وزیر موقت تا اطلاع ثانوی ادامه دهد.
تاجیک انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودرس را به عنوان راهکاری برای خروج عراق از بحران دانست و ادامه داد:، اما با این امر نیز همه مشکلات پایان نمییابد با توجه به سیستم سهمیه بندی در عراق، اما این اقدام میتواند بخشی از مشکلات را حل کند، اما نکته مهم همان اجماع عمومی در بین همه عراقیها برای خروج از بحران و حل مشکلات است، اما متاسفانه به نظر میرسد چنین شرایطی در حال حاضر بستر آن محیا نیست.
این کارشناس مسائل عراق در مورد نقش ایران در تحولات عراق نیز گفت: با توجه به اتفاقات اخیر طی سه ماه گذشته از جمله آتش زدن کنسولگری ایران در نجف و سفارت در بغداد و همچنین به شهادت رساندن سردار سلیمانی، قدری طول میکشد که نقش آفرینی دوباره کشورمان در عراق برای ایجاد ثبات و آرامش در این کشور به مانند گذشته شود و الان نباید در این رابطه انتظاری داشت.
مصیب نعیمی کارشناس مسائل لبنان با اشاره به اینکه همچنان دولت سعد حریری در این کشور سرکار است، اظهار داشت: الان تنها نخست وزیر آینده معرفی شده، اما وی هنوز کابینه تشکیل نداده و قدرت را از حریری نیز تحویل نگرفته، بنابراین نمیتوان انتظار داشت که تغییر خاصی در لبنان ایجاد شود، از سوی دیگر به دلیل عملکرد ضعیف حریری مردم لبنان در مشکلات اقتصادی غوطه ور شدند.
وی افزود: در این چند ماهه بیش از پنجاه درصد از ارزش پول ملی لبنان کاسته شد و حریری به دلیل اعتراضاتی که مردم انجام دادند پولهای آنها را در بانکهای این کشور بلوکه کرد، که این امر آتش خشم مردم را بیشتر کرد، در این بین ارتش لبنان نیز سعی کرد با توجه به اعتراض مردم این تجمعات را کنترل کند و از کمترین خشونت استفاده کند، اما در دور جدید اعتراضات، معترضین به سوی پارلمان حرکت کردند و قصد داشتند آن جا را تصرف کنند که این امر با مقاوت ارتش این کشور روبرو شد و کار به خشونت کشیده شد.
نعیمی با اشاره به اینکه در ابتدا اعتراضات مردم لبنان مسالمت آمیز بود، اما در ادامه عدهای بر این موج اعتراض سوار شدند و فضا را مسموم کردند، بیان داشت: عدهای از ثروتمندان لبنانی که در طول سالهای اخیر با دولت این کشور زد و بند کردند و منابع بسیاری را به جیب زدند، در این بین با تزریق پول فضا را متشنج کردند، از سویی به اعتقاد بنده در دور جدید اعتراضات لبنان دستهای خارجی در کار است تا اعتراضات مردم را به نفع خود بهرهبرداری کند.
این کارشناس با اشاره به نقش عربستان در بلوای اخیر لبنان، گفت: به طور سنتی در طول تاریخ عربستان به دلیل هزینهای که در لبنان انجام میدهد، آنجا را تبدیل به حیات خلوت خود کرده بود، اما طی این سالها این کشور دیگر آن جایگاه سابق را در صحنه سیاسی لبنان نداشت، اما بعد از این اعتراضات عربستان نیز از فرصت سوء استفاده کرده وبا تزریق پول، فضای لبنان را به سمت و سوی خشونت برده است، از سوی دیگر فرانسه و دیگر کشورهای منطقه و از مهمتر رژیم صهیونیستی از وضعیت جدید و ملتهب لبنان سود میبرند و قصد ایجاد نا آرامی در این کشور را دارند.
وی اذعان داشت: رژیم صهیونیستی از طریق آمریکا به کشورهای عربی به خصوص عربستان فشار میآورد که در لبنان هزینه کنند تا اهداف آنها را دنبال کرده و ثبات و آرامش را از لبنانیها بگیرند، از سویی در دوره جدید اعتراضات جمعیت شرکتکننده یک دهم دور قبل نیست و مردم لبنان نیز بعد از اینکه مشاهده کردند، دولتهای خارجی در این بین نقش ایفا میکنند، از اعتراض دست کشیدند، این در حالیست که طرفداران حریری نیز بعد از انتخاب نخست وزیر جدید نیز به معترضان پیوستهاند و آنها نیز میخواهند از آب گل آلود ماهی بگیرند.