رویداد۲۴ شادی مکی: شهرستان‌های جاسک و بشاگرد بیشترین آسیب را در سیل هرمزگان متحمل شده و تا مدت‌ها راه‌های ارتباطی روستایی در این مناطق بسته بود. گو اینکه اکنون نیز همچنان برخی راه‌های ارتباطی در این مناطق باز نشده است.
بیشترین حجم سیل و آسیب‌های ناشی از آن به گفته افراد محلی مربوط به بخش لیردف از توابع جاسک و بخش مرکزی شهرستان بوده است. منطقه گابریک از توابع جاسک نیز از دیگر مناطقی است که در این سیل خسارات زیادی را متحمل شده است.
برای آگاهی از شرایط منطقه ابتدا با فریدون همتی استاندار هرمزگان تماس می‌گیریم که مصاحبه را موکول به وقتی دیگر می‌کند. بعد از او با با رادمهر فرماندار جاسک تماس می‌گیریم، او می‌گوید در منطقه هستم بعدا تماس بگیرید، با مدیر کل ستاد بحران هرمزگان تماس بگیرید.
۱۰ روز انسداد مسیر‌های روستایی جاسک
عبدالحمید سعدینی شهردار شهرستان لیردف به رویداد۲۴ می‌گوید: شهرستان جاسک بیشترین سیل و خسارت را در سطح استان هرمزگان داشته است و روستای سدیچ از بخش لیردف این شهرستان نیز بیشترین آسیب را از این سیل تحمل کرد.
وی ادامه می‌دهد: اقبال با ما بود که سیل در طول روز آمد زیرا اگر در طول شب رخ می‌داد، خسارات جانی و مالی بیشتری داشت چون حجم سیل بسیار زیاد بود. قدیمی‌تر‌ها می‌گویند طی ۷۰ سال اخیر چنین سیلی نیامده است.
شهردار شهرستان لیردف می‌افزاید: بخش لیردف ۱۰۰ کیلومتر با شهر جاسک فاصله دارد، سیل که آمد تلفن، برق و راه‌های ارتباطی قطع شد به همین دلیل هم نتوانستیم با مرکز شهرستان ارتباط بگیریم، آن‌ها هم از شرایط ما بی‌خبر بودند و فکر می‌کردند تنها در منطقه گابریک بخش مرکزی سیل آمده است. ما با روستای سدیچ تنها ۱۰ کیلومتر فاصله داشتیم که این راه ارتباطی هم قطع بود.
او اظهار می‌کند: ما به سمت سیستان و بلوچستان حرکت کرده و بالاخره توانستیم به فرمانداری شرایطمان را گزارش دهیم. اما خوشبختانه روز دوم سیل مردم محلی پیاده به سمت گابریک حرکت کردند و برایشان مواد خوراکی و وسایل ضروری را بردند. طولی نکشید که راه‌های ارتباطی گابریک هم باز شد.
سعدینی می‌افزاید: شرایط برای روستای سدیچ فرق می‌کرد. وضعیت به قدری وخیم بود که تنها بالگرد توانست بعد از دو روز کمک‌ها را به روستا بیاورد. در روستا‌های، لیره‌ای و کروج آب کاملا داخل خانه‌ها آمده است و مردم داخل چادر زندگی می‌کنند. برای باز کردن راه ارتش، سپاه و هلال احمر فعالیت کردند و توانستند راه مرکز شهرستان را به قسمت‌های مسدود شده باز کنند.
او عنوان می‌کند: طی ۱۰ روز اول راه دسترسی به ۱۵ روستا که در مناطق جانوری، نگین و گیشدان از توابع بخش لیردف قرار دارند بسته بود و با بالگرد کمک رسانی می‌شدند. چند روز طول کشید تا مسیرجاسک - چابهار باز شود. بعد از ۳ - ۴ روز هم تلفن و برق وصل شد.
شهردار لیردف با بیان اینکه روز جمعه بارش دیگری باعث شد که برخی راه‌ها دوباره مسدود شود، می‌گوید: در حال حاضر کمک‌های مردمی رسیده است. فعالیت دستگاه‌های دولتی و تلاش‌های استاندار و فرماندار هم خوب بوده است. سپاه و ارتش هم تلاش زیادی کردند، اکنون بنیاد مسکن نیز ستاد بازسازی را تشکیل داده است.
او با اشاره به اینکه در روستای سدیچ ۴۰ خانه تخریب کامل شده است و مردم در چادر زندگی می‌کنند، خاطرنشان می‌کند: روستای لیره‌ای نیز ۹۰ خانوار دارد که همه در چادر هستند، در روستای کروج هم همه درچادر هستند این دو روستا جزو منطقه گابریک هستند و به علت آنکه در مسیر سیل قرار دارد کاملا تخلیه شده‌اند. اکنون هم کارشناسان در حال بررسی این موضوع هستند که آیا مردم این روستا‌ها را جا به جا کرده و به مناطق دیگری ببرند یا اینکه همانجا خانه‌ها بازسازی شود که هنوز تصمیم نهایی اعلام نشده است. اما مردم ترجیح می‌دهند از مسیر سیل جا به جا شوند.
سعدینی با بیان اینکه با توجه به سرما هوا ادامه زندگی در چادر برای مردم بسیار سخت است، خاطرنشان می‌کند: اولین نیاز مردم این مناطق بازسازی و تحویل خانه‌هاست. اما مشکلات دیگری نیز در پیش است. خانه و شغل مردم از بین رفته است.
او توضیح می‌دهد: ۶۰ درصد مردم اینجا کشاورز، ۲۰ درصد دامدار و ۲۰ درصد صیاد هستند. این سیل قایق صیادان را نابود کرد و دام‌ها و زمین‌های کشاورزی را از بین برد، لذا مشکل بعدی مردم از دست دادن شغل و سرمایه است.
شهردار لیردف با تاکید بر اینکه این منطقه شرایط سیل‌خیز دارد ومقداری آبی که از سوی کوه به دریا می‌آید این بار بسیار زیاد بوده و باعث طغیان رودخانه‌های سدیچ و گابریک طغیان شده است، عنوان می‌کند: سیل در مسیر ارتباطی جاسک به لیردف که ۱۱۰ کیلومتر است ۷ پل مستحکم را با خود برده است و هر جا پل کنده شده ۱۰۰ تا ۲۰۰ متر از مسیر اصلی ترانزیتی نیز از بین رفته است. در این مسیر روستا‌هایی که نزدیک رودخانه یا پل‌ها بودند نیز آسیب دیدند.
سعدینی با تاکید بر اینکه ما در اینجا تلفات جانی نداشتیم، اما مردم خسارات مالی شدیدی دیدند و خانه‌هایشان تخریب شد، اضافه می‌کند: وسعت شهرستان جاسک زیاد است و بیشترین وسعت را در سطح استان دارد. پراکندگی روستا‌های آن نیز زیاد است؛ لذا با توجه به قطع شدن راه‌های تلفنی از یکدیگر بی‌خبر بودیم. البته شهر لیردف آسیب زیادی ندید و تنها کمی زیرساخت‌های شهری آسیب دید، اما بیشترین خسارت را روستا‌ها متحمل شده‌اند.
عملکرد ضعیف فرمانداری جاسک در شرایط پساحادثه
یکی از فعالان محلی به رویداد۲۴ می‌گوید: واقعیت این است که فرمانداری جاسک به شدت ضعیف عمکل می‌کند. هلال احمر و وزارت بهداشت فعالیت خوبی داشته‌اند، اما فرمانداری عملکرد ضعیفی دارد. هرچند برخی از مناطق که در مسیر اصلی جاده چابهار بوده‌اند را باز کرده است، اما در باقی مسائل عملکرد خوبی نداشتند.
او ادامه می‌دهد: به عنوان مثال وقتی برای اعزام بالگرد پیگیری کردیم به ما می‌گویند نهاد دولتی نیستند و فرمانداری باید درخواست کنند. ما سراغ بالگرد را از فرمانداری گرفتیم گفتند یادمان رفته است برایتان درخواست کنیم. ارتش هم گفت فرمانداری درخواست بالگرد نکرده است. وقتی برای پیگیری درخواستمان می‌خواستیم فرماندار را ببینیم بسیار سخت بود و بعد از ۳ روز انتظار آنهم در شرایط اضطراری موفق شدیم.
مرگ یک کودک ۶ روزه در سیل جاسک به دلیل قطع بودن راه‌ارتباطی
محسن مسئول ستاد جمعیت امام علی در جاسک با اشاره به همزمانی به وقوع پیوستن سیل سیستان و بلوچستان و سیل هرمزگان به رویداد۲۴ می‌گوید: این سیل در حوزه شرقی و مرکزی شهرستان جاسک اتفاق افتاده است. دهستان‌های گابریک و لیردف دو دهستانی هستند که در مسیر سیلاب بوده و به شدت خسارت دیده‌اند.
او ادامه می‌دهد: روستا‌های کروچ، لیره‌ای، گنجک، گرندو و سدیچ ۵ روستایی بودند که در مسیر جاده اصلی به سمت نیک‌شهر (جاده چابهار) قرار دارند. این روستا‌ها به شدت تخریب شده‌اند مزارع کاملا از بین رفته و برق قطع شده است در اکثر خانه‌ها نیز آب و گل به حجم زیاد وارد شده است.
این فعال اجتماعی با بیان اینکه خسارت سیل در حوزه‌های پرکوه، گیشدان و جانوری به صورت قطع شدن راه‌های ارتباطی، از بین رفتن مزارع و تلف شدن دام بوده است، خاطرنشان می‌کند: به این دلیل که این روستا‌ها در مناطق مرتفع ساخته شده‌اند آب وارد خانه‌های مردم نشده است. اما در مجموع مشکلات مردم در این مناطق زیاد است. زیرا این مسیر‌ها را نمی‌توان با ماشین طی کرد. در حال حاضر نیز تعدادی از مسیر‌ها باز و تعدادی از مسیر‌ها هنوز بسته بوده و دسترسی به آن‌ها وجود ندارد و با بالگرد خدمات‌رسانی انجام می‌شود.
او درباره تلفات سیل در این منطقه می‌گوید: بر اساس اطلاعاتی که به ما رسیده است نوزادی ۶ روزه به نام فرشاد کوه‌پیشی نارس به دنیا می‌آید. وقتی والدین متوجه حال بد بچه می‌شوند سعی می‌کنند که از طریف تلفن شرایط خود را به اطلاع نیرو‌های امدادی برسانند. با مشقت فراوان موفق به این کار می‌شوند، اما از آنجایی‌که ساعت ۱۰ شب بوده و بالگرد‌ها تجهیزات پرواز در شب را ندارند نیروی‌های امدادی ساعت ۶ صبح حاضر می‌شوند که در این زمان کودک از دست رفته بوده است. با توجه به مسدود بودن راه‌های دسترسی خانواده هم نتوانست برای نجات جان فرزند اقدامی کند.
۲ روز در محاصره سیل جاسک بدون امدادرسانی
مراد نورالهی دهیار روستای سدیچ از توابع جاسک که می‌گویند بیشترین آسیب ناشی از سیل را دیده است برای رویداد۲۴ اینگونه ماجرا را شرح می‌دهد: در این روستا ۱۸۰ خانوار زندگی می‌کنند که ۹۱ خانوار دچار خسارت و آسیب شده‌اند. از این تعداد هم ۴۰ خانواده به دلیل تخریب منزل در چادر زندگی می‌کنند.
او با بیان اینکه از جمعه بارندگی‌ها آغاز شد و از روز شنبه رودخانه از سیل‌بند سرریز و به سمت آبادی حرکت کرد، ادامه می‌دهد: روز‌های شنبه و یکشنبه ما در محاصره سیل بودیم و امدادرسانی‌ها از روز دوشنبه شروع شد به این دلیل که تا پیش از این راه‌های مواصلاتی به کلی قطع بود. اولین محموله غذایی از طریق بالگرد روز دوشنبه برای ما ارسال شد.
دهیار روستای سدیچ با تاکید براینکه در این مدت تلفات جانی نداشته‌ایم، خاطرنشان می‌کند: در مدتی که در محاصره سیل بودیم حتی ارتباطات تلفنی ما نیز قطع شده بود و نمی‌توانستیم به هیچ فرد یا ارگانی اطلاع دهیم که در محاصره سیل هستیم و به همین دلیل اولین گروهی که به ما کمک کردند مردم روستا‌های اطراف بودند.
وی تصریح می‌کند: در این سیل حدود ۹۰۰ راس دام خانگی از بین رفت و حدود هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی که زیر کشت هندوانه و موز بودند هم به بستر رودخانه سدیچ فرورفته و از بین رفتند.
نورالهی می‌گوید: در حال حاضر سیل در منطقه ما فروکش کرده است، اما خانه‌های مردم و اثاث زندگی تخریب شده است و مردم بدون وسایل سرمایشی و گرمایشی و ... مانده‌اند.