رویداد۲۴ روز گذشته سرانجام شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان اعلام کرد در انتخابات پیش رو در تهران فهرست انتخاباتی نخواهد داشت. به این ترتیب، اصولگرایان قبل از انتخابات برنده از پیش تعیین شده شدند و از امروز باید برای ریاست مجلس و چگونگی تعامل با دولت روحانی برنامه ریزی کنند. به نظر میرسد ۶ حلقه در این تصمیم شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان موثر بودند.
حلقه اول؛ مشارکتیها
پیش از این حزب اتحاد ملت از عدم تمایل به حضور در انتخابات سخن گفته بود و تمامی اعضای شاخص آن رد صلاحیت شده بودند. البته بعضی احزاب نزدیک به حزب اتحاد ملت، نامزدهایی تایید صلاحیت شده داشتند؛ مثل فرید موسوی یا فریده اولاد قباد، اما در نهایت جمع بندی این احزاب همین بود که در انتخابات شرکت نکنند.
حلقه دوم؛ احزاب نزدیک به خاتمی
حزب توسعه ملی به دبیر کلی صادق نوروزی و مجمع ایثارگران به دبیر کلی جواد امام و حزب پیشرو اصلاحات به دبیر کلی علی صوفی (از احزاب نزدیک به سازمان مجاهدین) که بعد از انتخابات ۹۲ تاسیس شدند و ارتباط نزدیکی با خاتمی دارند هم با رد صلاحیت گسترده نامزدهای حزبی مواجه شدند و از عدم تمایل به حضور در انتخابات صحبت میکردند.
حلقه سوم: مدرنها و دانشگاهیها
به گزارش رویداد۲۴ نیروهای مدرن و دموکراسی خواه عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان که با بخشی از بدنه حزب اتحاد ملت هم همپوشانی دارند و در ادوار تحکیم، نهضت آزادی و ... حضور دارند نیز از مخالفان انتشار لیست با وجود رد صلاحیت گسترده بودند.
انجمن اسلامی جامعه پزشکی و انجمن اسلامی مدرسین دانشگاهها و همچنین شخصیتهای حقیقی مثل مهدی شیرزاد، عماد بهاور و پرستو سرمدی را میتوان در این گروه دسته بندی کرد.
بیشتر بخوانید: نمایندگان رد صلاحیت شده عضو کدام فراکسیونهای مجلس بودند؟ +جدول و نمودار
دسته چهارم؛ سنتیها
بعضی گروههای سنتی جریان خط امام (حامیان کروبی در انتخابات ۸۴) نیز با توجه به بی سابقه بودن رد صلاحیتها، از حضور در انتخابات استقبال نمیکنند. انجمن اسلامی مهندسان ایران (به دبیرکلی ابراهیم اصغرزاده) حزب اعتماد ملی، مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم و حزب همبستگی اسلامی ایران مهمترین احزابی هستند که در این گروه قرار میگیرند.
دسته پنجم؛ احزاب زنان
چهار حزب با محوریت زنان نیز تمایلی به حضور در انتخابات پیش رو ندارند و پیش از این نیز از رد صلاحیت گسترده نامزدهای انتخاباتی خود ابراز نارضایتی کرده بودند. جمعیت زنان نواندیش، مجمع زنان اصلاح طلب، انجمن روزنامهنگاران زن و شهیندخت ملاوردی به عنوان عضو حقیقی و دبیرکل حزب حقوق بشر زنان، از این گروه به شمار میروند؛ و احزاب کوچک در این میان چند تشکل کوچک هم هستند که علی رغم اینکه در دسته بندیهای بالا قرار نمیگیرند، اما رای آنها در تصویب این طرح موثر بوده است. انجمن تولیدگرایان ایران و مجمع دانشآموختگان ایران اسلامی.
احزاب مردّد
تعدادی از احزاب اصلاح طلب با اینکه نامزد شاخصی برای انتخابات ندارند، اما با جان و دل هم حاضر نیستند وارد انتخابات شوند. این احزاب بعید است تا زمان انتخابات لیست رسمی منتشر کنند، اما صراحتا هم این مسئله را به زبان نمیآورند.
حزب کارگزاران سازندگی
با توجه به عدم تمایل حزب اعتماد ملی و اتحاد ملت برای حضور در انتخابات، کارگزاران سازندگی مهمترین حزب باقی مانده به شمار میرود. از جمع اعضای برجسته این حزب فقط پروانه مافی تایید صلاحیت شده و برخی چهرههای موثر مثل فاطمه سعیدی رد صلاحیت شدهاند. رحیمی جهان آبادی هم وقتی از عضویت در کارگزاران سازندگی انصراف داد، تایید صلاحیت شد.
به نظر میرسد کارگزاران سازندگی تمایلی ندارد با انتشار یک لیست برخلاف مصوبه شورای عالی اختلاف جدیدی با اکثریت احزاب اصلاح طلب ایجاد کند. حزب جوانان ایران اسلامی و حزب اسلامی کار نیز سعی دارند خود را با کارگزاران سازندگی هماهنگ کنند. این احزاب در اطلاعیههایی، خبر رسانههای اصولگرا را تکذیب کردهاند.
احزاب سنتی
با وجود اینکه احزاب سنتی اصلاح طلب به صراحت حضور در انتخابات را نفی میکنند، برخی از این گروههای سنتی به خاطر برخی رودربایستیها، بدون آنکه نامزد شاخصی داشته باشند، مخالف تحریم انتخابات هستند. مجمع نمایندگان ادوار، مجمع روحانیون مبارز و مجمع نیروهای خط امام مهمترین گروههای این احزاب هستند.
بیشتر بخوانید: تحریم یا تایید صلاحیت؟/ دوگانه اصلاح طلبان برای حضور در انتخابات مجلس یازدهم
عاشقان حضور در انتخابات
بعضی احزاب هم قطعا در انتخابات شرکت میکنند. این احزاب بدون توجه به نتیجه تایید صلاحیتها و جمع بندی اکثریت اصلاح طلبان در انتخابات حضور خواهند یافت
صنفیها
در سالهای گذشته نهادهای حاکمیتی فعالان صنفی زیادی را بازداشت کردند و مانع فعالیت آنها شدند، اما برای خالی نبودن عریضه، به برخی نیروهای همسو با خود دستور دادند احزابی با محوریت کارگران و معلمان ایجاد کنند. مجمع فرهنگیان ایران اسلامی، انجمن اسلامی معلمان و خانه کارگر، مهمترین این احزاب هستند که با وجود تلاشهایی که برای حقوق کارگران و معلمان داشتهاند، در بزنگاههای سیاسی، از مواضع رسمی حاکمیت دفاع کردهاند. البته مجمع فرهنگیان هم از رد صلاحیتهای گسترده آسیب دیده است و میتوان اسم آن را در میان مرددها قرار داد.
انشعابهای اصولگرا
بعضی احزاب در این سالها با مشکل انشعاب قسمتی از بدنه خود مواجه شدند. اگر پیش از انقلاب، جناح تندروی احزاب انشعاب میکردند تا احزابی رادیکالتر را تشکیل دهند، انشعابهای احزاب اصلاح طلب توسط نیروهای میانه روتری بود که نگاه مثبتی به اصولگرایان داشتند و به دنبال نوسازی اعتماد با اصولگرایان بودند. انشعاب ندای ایرانیان از جبهه مشارکت مشهورترین این انشعابها بود به طوری که صادق خرازی از مشاوران و نزدیکان محمدباقر قالیباف دبیرکل این حزب شد. اما وحدت و همکاری ملی نیز متشکل از نیروهای میانه روتر حزب همبستگی (از احزاب موثر جریان خط امام در دهه هفتاد) است و اخیرا حزب جمهوریت نیز از حزب اعتماد ملی انشعاب کرده است که گرچه عضو شورای عالی نشده است، اما در این دسته بندی قرار میگیرد.
احزاب یک نفره
در جریان اصلاح طلب، چند حزب هم وجود دارند که به مدد دبیرکل فعال خود شناخته میشوند. در میان این احزاب، مصطفی کواکبیان حتما در انتخابات شرکت میکند و اسم حزب مردمسالاری را باید میان حامیان حضور در انتخابات قرار داد. البته حزب احمد حکیمی پور هم در همین دسته قرار میگیرد که با وجود رد صلاحیت او، بعید است به صورت رسمی از لیستی حمایت کنند.