۲۲ بهمن پرونده تایید صلاحیت نامزدهای انتخابات مجلس یازدهم برای همیشه بسته و کورسوی امید رد صلاحیتشدگانی که همچنان به رأفت شورای نگهبان و رایزنیهای بزرگان انقلاب امید داشتند خاموش شد. اما از سویی، جریانی دیگر در یک انتخابات درونگروهی قرار است به رقابت با یکدیگر بپردازند.
رویداد۲۴ پس از اعلام نهایی نامزدهای انتخاباتی تایید صلاحیتشده از سوی شورای نگهبان، ستاد انتخابات کشور طی بیانیهای مهلت قانونی تبلیغات نامزدها را «صبح پنجشنبه ۲۴ بهمنماه» و پایان آن را «ساعت ۸ صبح روز پنجشنبه مورخ ۹۸/۱۲/۰۱ یعنی ۲۴ ساعت قبل از شروع اخذ رأی» اعلام کرد.
اگرچه عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان، تاکید کرد که «هفت هزار نفر» را تایید صلاحیت کردهاند و برای هر کرسی حدوداً ۲۴ نفر رقابت میکنند، اما در عین حال اقرار کرد که شورای نگهبان هم میتواند در بررسی صلاحیت نامزدها اشتباه کند. البته اعلام نکرد چند نفر از این هفت هزار نامزد تایید صلاحیتشده از جناحهای سیاسی دیگر از جمله اصلاحطلبان هستند.
در تهران امکان بستن لیست نداریمپیش از این، اصلاحطلبان، به عنوان جناح سیاسی ریشهدار و فعال درون نظام، به خاطر رد صلاحیت گسترده نیروهای خود از شورای نگهبان انتقاد کردند و حتی شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان اعلام کرد که امکان بستن و ارائه لیست در تهران را ندارند (بیشتر بخوانیم). حتی رئیسجمهوری هم در طعنه به شورای نگهبان، انتخابات مجلس یازدهم را رقابتی درونجناحی توصیف کرد.
برخلاف برخی اظهارات نادرست، انتخابات پیش رو کاملاً رقابتی است
اما احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان، طی سخنانی انتخابات مجلس یازدهم را رقابتی خواند و گفت: «برخلاف برخی اظهارات نادرست، انتخابات پیش رو کاملاً رقابتی است و نمایندگان همه جناحها در انتخابات حضور دارند. همچنین بنا بر گزارشهای رسیده، رقابت مناسبی میان داوطلبان در حال شکلگیری است که همزمان با آغاز زمان قانونی تبلیغات این مساله آشکار خواهد شد.»
دبیر شورای نگهبان حتی در سخنانی دیگر اعلام کرد: «ما کارمان را انجام دادیم و حالا نوبت مردم است که کارشان را انجام دهند و به نیروهای انقلابی رأی بدهند.» او در عین حال بر سلامت انتخابات ادوار گذشته تاکید کرد و گفت: «مردم به سلامت انتخابات اعتماد دارند.»
گرچه با رد صلاحیت نامزدهای اصلاحطلب، اصولگرایان در ظاهر در میدان بیرقیب بازی میکنند، ولی تایید صلاحیت بیش از حد نیروهای این جریان، آنها را با آشفتگی درونجناحی و تعدد لیست مواجه کرده است. حتی مدعیهای درونجناحی کنار گذاشتهشده از لیست برای دوستان خود خط و نشان میکشند و به تخریب دوستان دیروز و رقبای امروز میپردازند!
این انشقاق و چنددستگی زمانی فزونی گرفت که لیست نهایی شورای ائتلاف نیروهای انقلاب (شانا) برای حوزه انتخابیه تهران منتشر شد. فهرستی که این جدالها را به فضای مجازی کشاند و هر یک از مدعیان انقلابیگری که از این لیست کنار گذاشته شدهاند برای دوستانشان «کری» میخوانند و هجمههایی را به همطیفیهای خود وارد میکنند.
رویارویی علنی جبهه پایداری با شورای ائتلاف در انتخابات دوم اسفند
البته آقاتهرانی، دبیر کل جبهه پایداری، پیش از این گفته بود حداقل ۲۲ نفر در لیست پایداری و ائتلاف اصولگرایان مشترک هستند . برخی این حرف را سهمخواهی پایداریها دانستند، ولی غلامعلی حدادعادل که طی چند سال اخیر سعی کرده در نقش رئیس شورای ائتلاف اصولگرایان ظاهر شود بالاخره تکلیف خود را با پایداریها روشن کرد و حاضر نشد این بار تن به سهمدهی و سهمخواهی به جبهه پایداری بدهد. سخنانی که حداقل ۲ لیست اصولگریان تهران را قطعی کرد؛ بنابراین پس از انتشار لیست نهایی شورای ائتلاف نیروهای انقلاب (شانا) برای حوزه انتخابیه تهران، پایداریها هم لیست نهایی خود برای حوزه انتخابیه تهران را اعلام کردند.
لیست اصولگرایان نتوانست انتظارات دوستداران انقلاب را تامین کند
محمد حسینی، وزیر ارشاد دولت احمدینژاد، در واکنش به لیست شورای ائتلاف اصولگرایان و توجیه لیست پایداریها اعلام کرد: «قرار بر این بود که بر اساس نظرسنجیای که انجام شده لیست تهیه شود و افرادی را که مورد اقبال مردم بودند انتخاب کنند. اما افرادی به جای کسانی که مورد اقبال مردم بودند جایگزین شدهاند که روحیه انقلابی در آنها نمیبینیم و در بزنگاههای مختلف کار جدی نکردهاند.»
حدادعادل: گلایههای موجود در مورد لیست شورای ائتلاف برای ما تعجبآور نیست
غلامعلی حدادعادل، رئیس شورای ائتلاف نیروهای انقلاب، اما در توضیح لیست انتخاباتی این شورا و همچنین برخی انتقادات در مورد این لیست گفت: «این لیست شورای ائتلاف نسبت به فهرستهای دورههای گذشته یک لیست متفاوت است، چراکه ما تلاش کردیم «جوانگرایی» را که مد نظر رهبری بوده و نیاز امروز انقلاب است رعایت کنیم.»
رئیس شورای ائتلاف نیروهای انقلاب ادامه داد: «در این دوره ما اسامی ۱۸ نفر از جوانان را در لیست قرار دادیم و در چنین شرایطی طبیعی است که عدهای آنها را نشناسند یا اسامی تعدادی از اشخاصی که به لحاظ سن و سابقه انتظار دارند در لیست قرار بگیرند در فهرست نباشد، بنابراین گلایهها برای ما تعجبآور نیست.»
لیست واحد ندهید حریفتان برنده میشود
در این آشفتهبازار سیاسی، حالا که به مدد رد صلاحیتهای گسترده، اصلاحطلبان از میدان رقابت بازماندهاند، اصولگرایان باز هم مثل دورههای پیش نتوانستهاند به وحدت و انسجام لازم برسند و همچون گذشته درگیر رقابتهای درونجناحی شدهاند؛ بنابراین حسین شریعتمداری، مدیرمسئول روزنامه کیهان، برای سروسامان دادن به این اوضاع سعی کرده است از ابزار ترساندن دوستان خود از پیروزی رقیبی که حضور فیزیکی در میدان رقابت ندارد استفاده کند و به کمک دوستان اصولگرای خود بیاید. او در یادداشتی خطاب به اصولگرایان نوشته است: «لیست واحد ندهید حریفتان برنده میشود.»
رقیب سیاسیای که نامزد ندارد!
حال در شرایطی که اصولگرایان به اشباع نیروهای تایید صلاحیتشده رسیدهاند، برای بستن لیست از بین نیروهای مازاد خود سردرگم هستند و بابت گرفتن سهم بیشتر از مجلس سر و دست میشکنند و به جان هم افتادهاند، اما در اردوگاه اصلاحطلبی وضعیت به صورت دیگری است و پیش از ورود به انتخابات، از لیست رقابت خط خوردهاند.
در این راستا، محمدرضا عارف، رئیس شورای عالی اصلاحطلبان، طی گفتوگویی عنوان کرد: «رد صلاحیتها دیگر از دلخوری گذشته است. ما انتظار داشتیم به مر قانون عمل شود، اما احساس میشود در برخی موارد سلیقهای کار شده است. متاسفانه جریان اصلی اصلاحات در بسیاری از حوزهها عملاً نمیتواند لیست کیفی خودش را ارائه کند، اما در عین حال سیاست کلی ما مشارکت و حضور جدی پای صندوقهای رأی است.»
هرچند برخی احزاب اصلاحطلب از جمله کارگزاران سازندگی و همبستگی مثل عارف معتقدند حتی در شرایط موجود باید در انتخابات حضور یافت و اعلام کردهاند لیست میدهند، ولی برخی این کار را اقدامی از پیش شکستخورده میدانند چراکه سطح مشارکت و اقبال عمومی به انتخابات به دلیل نارضایتیها و کاهش اعتماد عمومی به مسئولان، در شهرهای بزرگ مثل تهران، پایین است.
نامزد تایید صلاحیتشدهی دقیقه نودی انصراف داد
البته اندک نامزدهای اصلاحطلبی هم که دقیقه ۹۰ تایید صلاحیت شدند تصمیم گرفتند برای اعتراض به وضعیت از رقابت کنار بکشند. از جمله این افراد محمدعلی افشانی، شهردار پیشین تهران، است که پس از گرفتن تایید صلاحیت خود از شوری نگهبان، از ادامه رقابت انتخاباتی انصراف داد تا اعتراض خود را به این روند اعلام کند. او در بخشی از پیام خود نوشته است: «متاسفانه تایید دیرهنگام شورای محترم نگهبان امکان برنامهریزی، سازماندهی و حضور موثر در این دوره از انتخابات را از اینجانب سلب نمود، همچنین احزاب اصلاحطلبی که داوطلب تایید صلاحیتشده دارند، نتوانستد به اتفاق لیست واحد انتخاباتی ارائه نمایند.»
آمار انصرافیها از رقابت بالا میرود
شکرالله حسنبیگی، رئیس ستاد اتخابات استان تهران، طی خبری اعلام کرده بود ۱۲۲ تن دیگر از داوطلبان انتخابات مجلس در استان تهران در مرحله نهایی تایید صلاحیت شدهاند. او در مجموع تعداد تایید صلاحیت شدههای استان تهران را یک هزار و ۶۷۴ داوطلب و رد صلاحیتشدگان را ۲ هزار و ۹۷ نفر اعلام کرد؛ ولی در عین حال آمار انصرافیها از ادامه رقابت تا تاریخ ۲۰ بهمن را ۱۰۸ نفر اعلام کرد.
پس از اعلام آمار انصرافیها، علاوه بر شهردار پیشین تهران، محمدجواد جمالی نوبندگانی نماینده مردم فسا که نایبرئیس فعلی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و سخنگوی هیات نظارت بر رفتار نمایندگان است نیز به دلایلی دیگر از ادامه رقابت انصراف داد. هرچند به گفته کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان، تعداد منصرفان از رقابت تا روز قبل از انتخابات رو به افزایش خواهد رفت.
شعار «رأی بی رأی» سیاست شکستخورده حاکمیت اکثریت بر اقلیت است
با وجود همه انتقاداتی که از شیوه بررسی صلاحیت شورای نگهبان در میان است، کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان طی توییتی تحریم انتخابات را «سیاست شکستخورده مخالفان جمهوریت» عنوان کرده و نوشته است: «تشکیل یک مجلس قوی دشمنان ملت را ناامیدتر از گذشته میکند.»
او با این توییت عملاً تحریمکنندگان انتخابات و کسانی را که نامزد و گزینه همسلیقه و نظرشان در بین نامزدهای تایید صلاحیتشده وجود ندارد مخالف جمهوریت خوانده است؛ بنابراین در این دوگانه حضور و عدم حضور اصلاحطلبان در رقابت و تعدد لیستهای اصولگرایان و سرودست شکستن جاماندگان از لیست اصولگرایان، باید تا ۲ اسفند صبر کرد. همچنین باید منتظر ماند تا مصوبات و خروجی مجلس اصولگرایی را، که داعیه انقلابیگریشان گوش فلک را کر کرده، اما برای ورود به مجلس و قدرت به همفکران خود چنگ و دندان نشان میدهند و به جان یکدیگر افتادهاند، ملاحظه کرد.