رویداد۲۴ کمتر از یک ماه به پایان سال باقی مانده است و امید کارگران به جلساتی است که هنوز به صورت جدی آغاز نشده است.
جلسات شورای عالی کار از هفته آینده به صورت جدی با دستور کار دستمزد 99 آغاز به کار می کند. هر ساله برگزاری این جلسات و تعیین دستمزد با چالش هایی همراه است.
اما امسال سال سخت تری برای شرکای اجتماعی در به نتیجه رسیدن عدد و رقم دستمزد است چرا که تورم حاکم بر اقتصاد کشور بسیاری از واحدهای تولیدی را با مشکلاتی همراه کرده است و از سوی دیگر قدرت خرید جامعه کارگری بیش از حد کاهش یافته است. به گونه ای که به اعتقاد نمایندگان کارگران دستمزد فعلی تنها بخشی کمی از هزینه های خانوار کارگری را پوشش می دهد.
فرامرز توفیقی، رئیس کمیته دستمزد کانون عالی شوراها ،با اشاره به تعیین سبد معیشت کارگران به میزان 4میلیون و 940 هزار تومان گفت: این عدد حداقل هزینه های زندگی کارگران براساس آمارهای حداقلی است، این رقم به صورت میانگین برای تأمین هزینه سبدمعیشت یک خانوار3.3 نفره در کشور است و به عنوان مبنای ورودی برای آغاز مذاکرات در جلسات شورای عالی کار قرار می گیرد.
وی درباره ریز محاسبات سبد معیشت سال 99 بیان کرد:سبد معیشت سال گذشته کارگران حدود 3میلیون و 759 هزار و 662 تومان تعیین شد که این رقم برای سال آینده به 4 میلیون و 4940 هزار تومان افزایش یافت.
توفیقی با اشاره به اینکه برای حفظ سبد سال آینده دستمزد کارگران باید 58.04 % افزایش یابد گفت:حداقل دستمزد سال 1398 با مزایا 20.344.155ریال است که
قدرت پوشش دستمزد بر سبد 1398 بالغ بر 54.12% است. بنابر این درصد افزایش دستمزد مورد نیاز جهت حفظ سبد باید 58.04 % باشد.
در حالی که نمایندگان کارگری معتقد هستند که برای حفظ سبد باید دستمزد سال آینده کارگران حدود 58.04 درصد افزایش یابد، حاتم شاکرمی اواخر بهمن ماه در نشست خبری با اصحاب رسانه درباره نهایی شدن رقم سبد هزینه معیشت کارگران، گفت: کمیته دستمزد شورای عالی کار تاکنون شش جلسه تشکیل داده و روند کار به خوبی پیش رفته است. مقرر شده بر اساس ماده 41 قانون کار و آمار و اطلاعات دریافتی از مرکز آمار ایران جلسه کمیته دستمزد تشکیل شود تا به بحث سبد هزینه معیشت ورود کنیم و به احتمال زیاد تا اوایل هفته آینده هزینه سبد معیشت کارگران نهایی میشود. از سوی دیگر منتظریم که مجلس درباره رقم دستمزد کارکنان چه تصمیمی اتخاذ میکند و پس از آن در هفتههای آتی جلسات دستمزد شورای عالی کار را به طور رسمی آغاز کنیم.
اظهارات شاکرمی قبل از جلسه کمیته دستمزد مطرح شد.
هفته گذشته بحث هزینه دستمزد کارگران به میزان 4میلیون و 940 هزار تومان تعیین شد. جزییات محاسبات سبدمعیشت کارگران درسال 99 نشان می دهد کبرای حفظ سبد سال آینده دستمزد کارگران باید 58.04 % افزایش یابد.
این درحالی است که اگر اظهارات معاون وزیرکار درباره توجه به تصمیم مجلس برای رقم دستمزدکارکنان در نظر گرفته شود، رقم دستمزد باید چه عددی باشد تا سبدمعیشت کارگران حفظ شود.
با توجه به اینکه دولت برای دستمزد کارکنان خود در سال 99 افزایش 15 درصدی در نظر گرفته، برخی بر این گماناند که افزایش دستمزد کارگران هم همین میزان خواهد بود. آنچه که در سالهای گذشته اتفاق میافتاد این بود که افزایش دستمزد کارگران تنها بر اساس تورم بوده توجهی به نیازهای این قشر نمیشد. نیازهایی که از آن به عنوان «سبد معیشت» خانوار یاد میشود ولی افزایش دستمزد هیچ تاثیری بر آن ندارد.
در واقع افزایش دستمزد همیشه به میزانی انجام میشود که به حداقل هزینه سبد معیشت خانوار هم نمیرسد. در سال 98 حداقل سبد معیشتی خانوار 3 میلیون و 800 هزار تومان اعلام شده بود که به افزایش دستمزد به هیچ وجه با آن همخوانی نداشت.
*افزایش ریالی دستمزد برای ما مهم است نه درصد افزایش
فرامرز توفیقی، رئیس کمیته دستمزد کانون عالی شوراها در گفت وگو با تسنیم درباره نحوهی محاسبات سبد معاش گفت: از عدد نهایی شده سبدمعیشت رضایت کامل را نداریم.رقم سبدمعیشت سال جاری در زمستان 97،حدود 3 میلیون و 760 هزار تومان محاسبه شد.
سبد تعیین شده برای سال 99، 4 میلیون و 940 هزار تومان است؛ در سبد سال گذشته، سهم خوراکیها 992 هزار تومان بود ولی در سبد امسال، سهم خوراکیها (مبنای اصلی تعیین سبد معاش خانوار)، 1 میلیون و 528هزار تومان است. تورم خوراکیها در دی ماه 98 (ماه مبنای تعیین سبد)، براساس اطلاعات مرکز آمار ایران، 52.1 درصد بوده که همین درصد حتی با کمی افزایش در سبد معاش در نظر گرفته شده است؛ سبد خوراکیهای امسال به نسبت سال گذشته، 54.06 درصد افزایش قیمت یا همان تورم نرخ داشته است؛ بنابراین تورم رسمی خوراکی ها و آشامیدنیها در سبد معاش 99کامل در نظر گرفته شده است.
توفیقی با بیان اینکه تفاوت سبد 3میلیون و 760 هزار تومانی سال گذشته و سبد 4میلیون و 940هزار تومانی امسال، 1 میلیون و 180هزار تومان است گفت: برای ما افزایش ریالی دستمزد مهم است نه درصد افزایش. برای حفظ قدرت خرید کارگران، باید این 1 میلیون و 180 هزار تومان به دستمزد اضافه شود؛ تازه با این افزایش، قدرت خرید حفظ میشود؛ بنابراین این رقم، کمترین و حداقلیترین مطالبهی ماست؛ ما خواستار بهبود سطح قدرت خرید هستیم و درنتیجه میزان افزایش دستمزد باید بسیار بیشتر از 1 میلیون و 180 هزار تومان باشد. در واقع ما خواستار آن هستیم که دستمزد، حداقل به اندازه سبد معاش محاسبه شده افزایش یابد یعنی به سطحِ 4 میلیون و 940 هزار تومان برسد.
توفیقی ادامه میدهد: حداقل دستمزد سال 98 با مزایا، 2میلیون و 34 هزار تومان تعیین شد؛ که در واقع تنها 54 درصد سبد معاش محاسبه شده را پوشش میدهد؛ حتی اگر بخواهیم فقط قدرت خرید را با پوشش تفاضل دو سبد در نرخ افزایش دستمزد 99 حفظ کنیم، دستمزد باید حداقل 58.04 درصد زیاد شود.
* در نظر گرفتن بن کالا در کنار افزایش دستمزد
حمید حاج اسماعیلی کارشناس کارگری درباره دستمزد سال آینده کارگران می گوید: در سال آتی علاوه بر افزایش دستمزدی که کارگران به صورت نقدی دریافت میکنند، بن خواربار و همینطور کمک هزینه مسکن نیز برای این قشر زحمتکش در نظر گرفته خواهد شد.
البته در این زمینه دولت نیز باید همکاریهای بیشتری از جامعه کارگری به عمل آورد و تعهدات بیشتری را در این زمینه متقبل شود. در این صورت چنین طرحی در کنار افزایش نقدی دستمزد به بهتر کردن وضعیت معیشت کارگران کمک قابل توجهی خواهد کرد.
وی گفت: که اگر قرار باشد دستمزدها به شکل نقدی افزایش پیدا کند، ممکن است به دلیل تورم باز هم مخالفتهایی در این زمینه صورت بگیرد. اما در نظر گرفتن سبد کالا و حق مسکن برای کارگران و افزایش حداقل دستمزد کارگران سال 99 راهحل خوبی به نظر میرسد.
ریز محاسبات سبد معیشت سال 99
سبد تعیین شده سال 1398 = 37.596.625ریال
سبد تعیین شده سال 1399 = 49.400.000ریال
سهم خوراکیهای تعیین شده برای سال 1398 = 9.924.453ریال
سهم خوراکیهای تعیین شده برای سال 1399 = 15.289.431ریال
درصد افزایش خوراکیها = 54.06%
تورم خوراکیهای کل دی 98 = 52.1%
تورم خوراکیهای دهک کارگری دی 98 = 50.3و51.1% میانگین = 50.7%
سهم سایر اقلام سبد تعیین شده برای سال 1398 = 27.672.172 ریال
سهم سایر اقلام سبد تعیین شده برای سال 1399 = 34.110.569 ریال
درصد افزایش سایر اقلام سبد = 23.27%
تورم غیرخوراکیهای دی 98 = 32.9%
تورم غیر خوراکیهای دهک کارگری دی 98 = 31.4و31.7% میانگین = 31.5%
سهم خوراکیها از سبد در پانزده گروه درآمدی کارگری = 32.40 و 30.16 % میانگین = 31.28%
سهم خوراکیها در سبد تعیین شده = 30.95%
سهم غیرخوراکی ها از سبد در پانزده گروه درآمدی کارگری = 67.80 و69.84% میانگین = 68.82%
سهم غیر خوراکیها در سبد تعیین شده = 69.04%
تفاوت دو سبد = 11.807.375ریال
درصد افزایش کل سبد = 31.40%
حداقل دستمزد سال 1398 با مزایا = 20.344.155ریال
قدرت پوشش دستمزد بر سبد 1398 = 54.12%
درصد افزایش دستمزد مورد نیاز جهت حفظ سبد = 58.04 %