چگونه از موبایل های هوشمند استفاده کنیم تا مورد سوءاستفاده قرار نگیریم

رویداد۲۴- امروزه برق انواع و اقسام گوشی های همراه متنوع با کاربری های متفاوت و پیشرفته چشم ها را خیره می کند و این تنوع و گستردگی به حدی است که شهروندان را از انتخاب باز می دارد؛ اما درکنار این تنوع و فناوری، جرائم نیز متناسب با آن گسترش یافته است.

تنوع گوشی های همراه با امکانات و تجهیزاتی که دارد، راه های گریزی را برای مجرمان فراهم کرده است تا با شناخت از فناوری، بتوانند دست به انواع کلاهبرداری و سرقت بزنند و از غفلت کاربران سوء استفاده کنند.

فناوری در کنار تمام محاسنی که دارد معایبی را هم در پی خود آورده است که با شناخت از این معایب می توان راه های نفوذ مجرمان را بست و از جرائم احتمالی جلوگیری کرد اما مساله این است که عموما کاربران هیچ گونه شناختی از معایب این فناوری ها ندارند یا گمان می کنند هرگز به دام شیادان نمی افتند.

وابستگی افراد به گوشی های همراه در زمان حاضر به حدی است که افراد، تمام اطلاعات شخصی خود را در حافظه آن نگهداری می کنند بدون آنکه اطلاعی از نحوه نگهداری اطلاعات حافظه گوشی همراه خود داشته باشند.

گزارش های بسیاری به پلیس فتا مبنی بر سرقت اطلاعات گوشی همراه اعلام می شود که همه و همه ناشی از عدم آگاهی و بعضا غفلت کاربران است.

به عنوان مثال در موردی که اخیرا اتفاق افتاده است دختر دانشجوی 21 ساله‌ای در پی گم شدن گوشی همراهش در دانشگاه به پلیس فتا مبنی بر اخاذی و تهدید به انتشار عکس های خصوصی او در شبکه های اجتماعی، شکایت کرد؛ چرا که این دانشجو تصاویر و مطالب خصوصی خود را در حافظه مفقود شده گوشی تلفن همراهش نگهداری می کرد.

چند روز پس از ماجرای مفقود شدن حافظه گوشی یاد شده، فردی ناشناس با ارسال پیامک، شاکی را به انتشار تصاویر و اطلاعات خصوصی و خانوادگی اش در شبکه های اجتماعی تهدید کرد و دانشجوی جوان، ناچار به پلیس فتا مراجعه می کند.

متهم که یکی از دیگر از دانشجویان دانشگاه بود در کمتر از یک روز شناسایی شد؛ او در بازجویی های خود منکر هرگونه اقدامی در این خصوص شد اما با مشاهده دلایل و مدارک پرونده به سوء استفاده از حافظه گوشی تلفن همراه شاکی با انگیزه اخاذی از او اعتراف کرد.

در این زمینه موارد مشابه بسیاری به پلیس گزارش شده است و می شود و حتی در برخی از مواقع افراد برای انتقام جویی های شخصی، عکس های خصوصی افراد را در فضای مجاز منتشر می کنند و آبروها می برند.

روزانه حوادثی از این دست در فضای مجازی اتفاق می افتد و هر روز مجرمان راه های ساده و کم هزینه تری را برای رسیدن به مقاصد شوم خود در پیش می گیرند؛ بر این اساس لازم است در این فضا کاربران، هوشمند تر از مجرمان عمل کنند تا از قافله عقب نمانند.

کارشناسان پلیس فتا معتقدند که گوشی های همراه ابزار مناسبی برای ثبت اطلاعات شخصی نیست؛ زیرا احتمال سرقت گوشی ها وجود دارد و اگر سرقتی در کار نباشد ، مجرمان فضای سایبری به راحتی می توانند اطلاعات گوشی را با به کاربردن فوت و فن هایی از جمله به اشتراک گذاشتن اطلاعات شخصی در گوشی مثل عکس ها ، سرقت کنند که یکی از راه های سرقت از گوشی، همان به اشتراک گذاشته شدن اطلاعات گوشی در فضای مجازی از سوی صاحب آن است که راه را برای سارقان مدرن بازمی کند.

سرگرد حمید کیانی سرپرست اداره تشخیص جرائم سایبری پلیس فتا ناجا در این زمینه می گوید: حفظ و نگهداری اطلاعات مهم و شخصی مثل عکس و فیلم های خصوصی، شماره های تماس ، نشانی منزل و محل کار دوستان و آشنایان و بسیاری از اطلاعات دیگر را نباید درگوشی های همراه تعبیه کرد و پس از آن در فضای سایبر انتشار داد یا در شبکه های اجتماعی برای همه به اشتراک گذاشت. مجرمان سایبری که با اهداف سوء در شبکه های اجتماعی فعالیت دارند با به دست آوردن این اطلاعات می توانند برای ما یا دوستان و آشنایان دردسرهایی را درست کنند.

کیانی اضافه می کند: اخاذی، جعل عنوان، استفاده از اطلاعات شخصی دیگر کاربران به جای خود از شگردهای مجرمان است که با به دست آوردن اطلاعات خصوصی کاربران می توانند برای دیگر کاربران شبکه های اجتماعی ایجاد کنند.

سرپرست اداره تشخیص جرائم سایبری پلیس فتا ناجا می گوید: برخی از کاربران شبکه های اجتماعی عادت به انتشار عکس از طریق گوشی خود دارند که این عکس ها قطعا جزو اطلاعات شخصی و خصوصی شهروندان است در حالی که نباید آن را انتشار داد، حفظ حریم خصوصی در شبکه های اجتماعی در گام اول به عهده خود کاربر است که نباید فرصت سوء استفاده از حریم خصوصی و شخصی خود را به دیگر کاربران شبکه اجتماعی بدهد.

به گفته او باید در نظر داشته باشیم، استفاده از شبکه های اجتماعی داخلی، شناسایی و رسیدگی را به عمل مجرمانه را بسیار آسان تر می کند. به علت وجود سرورهای این شبکه ها در داخل کشور شناسایی مجرمین در کمترین زمان ممکن امکان پذیر خواهد بود.

با وجود تمام هشدارهای پلیس مبنی بر سرقت اطلاعات گوشی های همراه یا به اشتراک گذاشتن این اطلاعات و دردسرهای آن، همواره عده قابل توجهی از مردم بویژه نوجوانان و جوانان، بسیاری از اطلاعات شخصی یا عکس های خصوصی خود را در گوشی های همراه خود نگهداری می کنند یا آنها را به اشتراک می گذارند براین اساس لازم است تا در این شرایط حداقل ها را برای ایمنی گوشی های همراه رعایت کنیم.

افراد با استفاده از روش های مختلف سخت افزاری و نرم افزاری در سیستم عامل ها، می توانند از امنیت اطلاعات گوشی همراه، اطمینان یابند، علاوه بر روش های مختلف قفل گذاری و رمز گذاری روی داده های تلفن همراه، سیستم های ردیابی گوشی تلفن و مدیریت از راه دور، ویژگی خوبی برای کاربران فراهم کرده است اما نکته ضروری در این میان، نحوه نگهداری از اطلاعات حافظه گوشی، آن هم در زمانی است که کاربران در حال استفاده از این ابزار هستند.

نفوذ به دنیای مجازی کاربران و استفاده از اطلاعات شخصی آنها از طریق ابزارهای مختلف الکترونیک مثل تلفن های همراه، امروزه به امری فراگیر تبدیل شده است ، پس باید با آموختن نکاتی بتوانیم از گوشی های خود حفاظت کنیم این نکات را به صورت مداوم در توصیه های پلیس فتا به کاربران گوشی های هوشمند شاهدیم که در ذیل برخی از این توصیه ها یادآوری می شود:

پلیس فتا به استفاده کنندگان گوشی تلفن های همراه به ویژه گوشی های هوشمند ، توصیه می کند تا سیستم عاملی انتخاب کنند که رمزگذاری را پشتیبانی کند.

داده های ذخیره شده روی موبایل کاربر در برابر پیشرفته ترین هکرها نیز تا حد بالایی محافظت می شود چرا که بدون رمزگذاری ممکن است فردی بتواند داده های موجود روی دستگاه را حتی بدون در اختیار داشتن پین یا کلمه عبور بازیابی کند.براین اساس توصیه می شود تا افراد برای گوشی خود یک پین یا کلمه عبور انتخاب کنند.

همچنین پلیس فتا توصیه کرده است که کاربران برنامه از بین بردن خودکار اطلاعات گوشی همراه خود را فعال کنند چرا که اغلب سیستم عامل های موبایل، حذف خودکار اطلاعات دستگاه را پس از چند بار تلاش ناموفق برای وارد کردن کلمه عبور، پشتیبانی می کنند البته این کار در صورتی که رمزگذاری توسط دستگاه پشتیبانی نشده باشد، بسیار ارزشمند است، اما برای دستگاه هایی که از رمزگذاری بهره می برند نیز می تواند مفید باشد.

پیش از آنکه گوشی یا دستگاه موبایل کاربر گم شود یا به سرقت رود، باید راهکار ردیابی و مدیریت از راه دور برای آن تنظیم شود. اغلب این راهکارها به کاربر اجازه می دهد که موقعیت دستگاه را روی یک نقشه مشاهده کند و این باعث می شود که هشدارهای صوتی برای کمک به پیدا کردن گوشی ارسال و با نمایش یک پیغام تصویری به دیگران می گوید که چگونه گوشی را به کاربر بازگردانند.

این راهکارها همچنین به کاربران اجازه می دهد که از راه دور موبایل خود را قفل یا داده های آن را پیش از دستیابی دیگران به آن، پاک کنند.

زمانی که کاربر از wi-fi hotspot هایی استفاده می کند که رمزگذاری شده، نیستند، تمام ترافیک اینترنت کاربر از طریق بیسیم منتقل می شود و به راحتی می تواند مورد نفوذ قرار گیرد.

مهم ترین وب سایت ها و سرویس ها مانند وب سایت های بانکی، معمولا رمزگذاری (HTTPS/SSL) خود را پیاده سازی می کنند که از ترافیک آنها محافظت می کند اما بیشتر ارائه دهندگان سرویس های ایمیل و بسیاری از شبکه های اجتماعی این کار را انجام نمی دهند؛ در نتیجه شنود کنندگان احتمالا می توانند کلمات عبور و ترافیک مربوط به این وب سایت ها را جمع آوری کنند.

باید توجه داشت که نسل سوم، نسل چهارم موبایل و اغلب ارتباطات داده ای سلولی دیگر، معمولا توسط بستر ارتباطی رمزگذاری می شوند. علاوه بر این استراق سمع روی این نوع از ارتباطات چندان معمول نیست براین اساس کاربر باید تا جایی که می تواند سعی کند به جای Wi-Fi hotspot های ناامن از ارتباطات داده ای استفاده کند. اما در صورتی که کاربر اصرار به استفاده از Wi-Fi hotspot ها دارد باید از آنهایی استفاده کند که رمزگذاری و احراز هویت را فراهم می آورند.

ویروس ها، بدافزارها و اقدامات هکری روی دستگاه های موبایل کم کم در حال تبدیل شدن به یک مساله بزرگ است و با این وجود کاربر باید یک برنامه امنیتی نصب کند تا بتواند از آلودگی و نفوذ جلوگیری کند.

بیشتر راهکارهای آنتی ویروس، ویژگی های دیگری را نیز در اختیار کاربر قرار می دهند که از آن جمله می توان به حذف اطلاعات از راه دور، پشتیبان گیری و تعیین موقعیت مکانی گوشی اشاره کرد.

معمولا تلفن های همراه می توانند اطلاعات مهمی را در حافظه خود ذخیره کنند. این اطلاعات می تواند شامل عکس ها، کلیپ های ویدئویی، فایل های متنی، سابقه تماس های تلفنی، اطلاعات افراد ذخیره شده در فهرست تلفن و اطلاعات شخص صاحب گوشی تلفن همراه باشد.

محافظت از این اطلاعات، مشکل و در عین حال مهم و ضروری است. از این رو انتخاب گوشی تلفن همراه دارای اهمیت ویژه ای است؛ بنابراین باید تلاش شود گوشی تلفنی انتخاب کرد که دارای قابلیت رمزگذاری برای بخش های مختلف اطلاعات باشد.

فناوری های نوین با وجود داشتن مزیت های بی شمار، همیشه قابل اطمینان نیستند؛ شاید برای شما هم این موضوع اتفاق افتاده باشد که تمام اطلاعات ذخیره شده روی تلفن همراه خود را به دلایل مختلف اعم از گم شدن تلفن یا خراب شدن آن از دست داده باشید.

کاربر حرفه ای از تمام اطلاعات تلفن همراه خود یک نسخه پشتیبان دارد انواع نرم افزارهای گرفتن بک آپ یا نسخه پشتیبان در اینترنت وجود دارد. همچنین بعضی از شرکت های تلفن همراه برای گرفتن نسخه پشتیبان اطلاعات نرم افزاری را در سایتشان برای دانلود قرار می دهند.

بهتر است پیام های ناشناس یا ایمیل های نامطلوبی دارای لینکی درج شده را مورد استفاده قرار ندهید زیرا در بیشتر مواقع، مخربان با ارسال یک اکسپلوت و کد مخرب می توانند اسمارت فون و یا تبلت شما را تحت کنترل در بیاورند و این بدان دلیل است که شما ایمیل حاوی لینک را مورد استفاده قرار داده اید.

اگر به بازی یا اپلیکیشن احتیاج دارید سعی کنید آن ها را از منابع معتبر دریافت کنید چرا که برخی از همین اپلیکیشن ها و بازی ها می توانند آغشته به کد های مخربی باشند که باعث بروز مشکلاتی حاد می شوند.

اگر علاقه مند به عکاسی با تلفن هوشمند خود هستید و نمی خواهید که اطلاعات موقعیتی و برخی دیگر از اطلاعات شخصی شما منتشر شود کافی است گزینه های مربوط به GPS Camera را غیر فعال کنید.

بلوتوث و وای فای خود را در مراکز شلوغ خاموش نگه دارید چرا که امروزه بدون آنکه شما متوجه امری شوید، می توانند به تلفن شما نفوذ کنند و اطلاعات شما را به سرقت ببرند البته اگر شما به هردلیلی نمی خواهید بلوتوث یا وای فای خود را خاموش کنید بهتر است از گزینه «عدم نمایش به دیگران» یا «حالت امن» یا گزینه های مشابه موجود در بخش امنیتی تنظیمات دستگاه استفاده کنید.

با افزایش روز افزون استفاده از تلفن های هوشمند همواره تعداد ویروس ها که برای این نوع دستگاه ها و سیستم عامل های موجود رو به افزایش است برای حفظ امنیت گجت خود شما به یک مسئول امنیتی یا همان آنتی ویروس ها نیاز دارید.

همچنین شما باید توجه داشته باشد که فقط نصب یک آنتی ویروس خوب جلوی ویروس ها را نمی تواند بگیرد و شما باید همواره آنتی ویروس خود را بروز نگه دارید.

همه روزه تعداد زیادی از حفره های امنیتی سیستم عامل های گوشی های هوشمند و اپلیکشین ها شناسایی می شوند و نفوذگران در صدد استفاده از این نوع حفره ها هستند؛ بهتر است برای حفظ امنیت دستگاه خود همیشه از آخرین نسخه سیسیتم عامل و اپلیکیشن ها استفاده کنید و آنها را به روز نگه دارید. به روزرسانی های خود را از منابع معتبر و سایت اصلی گجت خود دریافت کنید.

باید امور بانکی خود را از طریق نرم افزار های بانکی مخصوص شعب خود انجام دهید، انجام امور بانکی با تلفن هوشمند توسط مرورگر ها یک اشتباه بسیار بزرگ است چرا که اطلاعات در حافظه ذخیره شده یا برای شرکت سازنده مرورگر ارسال می شود.

شاید رعایت این نکات بسیار پیش پا افتاده یا خیلی دور از ذهن باشند اما باید دانست که امنیت هیچ گاه صد در صد نیست و رعایت این نکات تا حدودی به امنیت اطلاعات گوشی های هوشمند، کمک می کند.

در دنیایی که تکنولوژی در حال گسترش است و ابزارها نیز به همان نسبت توسعه می یابد، لازم است تا هماهنگ با این تکنولوژی حرکت کنیم و از آن عقب نمانیم؛ براین اساس لازمه آن بالا بردن آگاهی و نحوه محافظت از خود و خانواده در برابر خطراتی است که ما را در این فضا ، تهدید می کند چرا که بسیاری از کارشناسان براین باورند که فناوری، مزایای خاص خود را دارد و باید از آن عقب نمانیم؛ اما نباید از معایب و خطرات آن نیز غفلت کنیم که غفلت از آن گاهی به قیمت از هم پاشیده شدن خانواده خواهد بود.