روایت نجات دختر ۱۸ساله از مرگ توسط نوجوان ۱۵ ساله

رویداد۲۴- در پی نجات دختری از مرگ توسط نوجوانی 15 ساله که آموزش‌های طرح "دانش‌آموز آماده در روزهای سخت" را دیده بود،‌ رئیس جمعیت هلال‌احمر شهرستان اندیمشک توضیحاتی درباره ضرورت اجرای این طرح در کشور ارائه کرد.

علیرضا حسین‌زاده عضو تیم شهرستانی "دادرس جمعیت هلال‌احمر" استان خوزستان جان دختری که بی‌هوش شده‌ و در معرض خطر مرگ قرار گرفته بود را با اتکا به مهارت‌های امدادی آموخته از طرح "دانش‌آموزان آماده در روزهای سخت" را نجات داد. طرحی که در مدارس سراسر کشور مانند استان خوزستان به شکل همزمان به اجرا در می‌آید و اعضای دانش‌آموز عضو سازمان جوانان جمعیت هلال احمر را با مهارت‌های امدادی آشنا می‌کند. هدف از این کار افزایش سطح ایمنی و کاهش خطرات ناشی از حوادث است.

علی قلاوند، رئیس جمعیت هلال‌احمر شهرستان اندیمشک با بیان اینکه علیرضا حسین‌زاده عضو تیم شهرستانی "دادرس" جمعیت هلال‌احمر استان خوزستان جان دختری که بی‌هوش شده‌ و در معرض خطر مرگ قرار گرفته بود را با اتکا به مهارت‌های امدادی آموخته از طرح دانش‌آموزان نجات داد، بر ضرورت تسری آموزه‌های امدادی از سنین پایین در جهت کاهش صدمات تاکید کرد و گفت: یکی از دانش‌آموزان آموزش دیده در طرح «دادرس» جمعیت هلال‌احمر (دانش‌آموز آماده در روزهای سخت) با استفاده از همین آموزش‌ها توانست جان هموطن خود را در مقابل دیدگان خانواده‌اش از مرگ حتمی نجات دهد.

قلاوند با قدردانی از جامعه امدادگران، اعضا و مربیان باتجربه جمعیت هلال‌احمر، گفت: علیرضا حسین‌زاده پس از چند دوره آموزش‌های امداد و نجات در قالب طرح دادرس توسط مربیان مجرب این جمعیت، مبانی امداد را فراگرفته بود. بر این اساس خدا را شاکریم که تمام گفته‌ها و انجام وظایف ما در قالب یک دانش‌آموز آماده و آموزش‌دیده به واقعیت پیوسته و دانش‌آموزانی مانند علیرضا حسین‌زاده در طرح «دادرس» می‌توانند یک انسان را از مرگ حتمی نجات دهند.

او با تأکید بر الگوی مناسب طرح دادرس برای تمام دانش‌آموزان، ادامه داد: خوشبختانه مصدوم این حادثه بعد از هوشیاری توسط دانش‌آموز دادرسی، به همراه خانواده‌اش به منظور انجام مراحل تکمیلی درمان راهی بیمارستان شدند.

شهرستان اندیمشک یکی از شهرستان‌های فعال در زمینه آموزش امدادی دانش‌آموزان در قالب طرح دادرس است و این توان در جمعیت هلال احمر وجود دارد که چنانچه همکاری‌های لازم از سوی آموزش و پرورش این شهرستان بیشتر شود، آموزش‌های دادرس را در مدارسی که از این طرح بدون بهره مانده‌اند، گسترش دهد.

رئیس جمعیت هلال‌احمر شهرستان اندیمشک با بیان این موضوع بر لزوم همکاری‌ بین جمعیت هلال احمر و سازمان آموزش و پرورش در اندیمشک تاکید می‌کند و می‌گوید: ‌در حال حاضر برای اجرای طرح دادرس، جمعیت اندیمشک توانسته با ایجاد ارتباط با مدیران مدارس و معلمان آنها، مهارت‌های امدادی را به دانش‌آموزان آموزش دهد. ما با همین شرایط توانسته‌ایم در مراحل استانی المپیاد آماده در بخش پسران مقام نخست و در بخش دختران مقام دوم را از آن خود کنیم.

قلاوند با بیان اینکه آموزش فعالیت‌های امدادی و بشردوستانه به دانش آموزان به ارتقای ایمنی خانواده‌ها و جامعه در برابر حوادث کمک می‌کند، می‌گوید: در جلسات مختلف با مسئولان آموزش و پرورش سعی شده است ظرفیت بیشتری از مدارس در زمینه آموزش به دانش‌آموزان فعال شود که همه مسئولان به این امر آگاهند که این آموزش‌ها برای تمام خانواده‌ها و کل جامعه مفید است.

رئیس جمعیت هلال‌احمر اندیمشک در رابطه با تعداد مدارس تحت آموزش طرح دادرس در این شهرستان، گفت: در این طرح مدارس به دو بخش تقسیم می‌شوند. در بخش آموزش و پرورش مرکزی ۳۰ مدرسه و در بخش گرمسیری ۱۱ مدرسه با ما همکاری می‌کنند که از هر یک از این مدارس آموزش‌های امدادی طرح دادرس به 12 نفر داده می‌شود. این آموزش‌ها از سوی شش نفر از مربیان توانمند شهرستان تعلیم داده می‌شود.

بر اساس گفته‌های قلاوند، مربیان دادرس، مربیان ورزشی مدارس بوده‌اند که جمعیت ابتدا اقدام به آموزش طرح به آنها کرده و سپس این مربیان آموزش دهنده طرح دادرس به دانش‌آموزان شده‌اند.

او در پاسخ به این سوال که این آموزش‌ها چه تاثیری بر روحیه دانش‌آموزان می‌گذارد، گفت: دانش‌آموزانی که این آموزش‌ها را می‌بینند به شدت احساس اعتماد به نفس و توانمندی پیدا می‌کنند. آنها حس می‌کنند نسبت به سایر شهروندان قدرتی در اجتماع دارند که می‌توانند به وسیله آن به دیگران کمک کرده و مفید باشند. این همان حسی است که باعث شده این جوان اندیمشکی بتواند جان یک انسان را از مرگ نجات دهد.

بنا بر اعلام روابط عمومی سازمان جوانان جمعیت هلال احمر، منطقه گردشگری دره‌سید واقع در روستای چشمک از توابع خرم آباد است. این منطقه کوهستانی به دلیل آب‌وهوای مطبوعی که دارد، ایستگاه گردشی و تفریحی بسیاری از اهالی اندیمشک و ساکنان شهرهای اطراف است. علیرضا حسین‌زاده نیز در تعطیلات آخر هفته به اتفاق خانواده‌اش برای گذراندن اوقات فراغت به آنجا رفته بود و اصلا خبر نداشت که قرار است یک نفر را از مرگ نجات دهد. البته خود علیرضا می‌گوید که دوست ندارد از این کار با عنوان نجات دادن یاد شود. به عقیده‌اش، او تنها به یک انسان کمک کرده است؛ چرا که به نظرش نجاتگر بودن صفت بزرگی است که به هر کسی داده نمی‌شود.

علیرضا حسین‌زاده، عضو تیم دادرس، درباره حادثه‌ای که در منطقه دره‌سید رخ داد، گفت: در محوطه نشسته بودم که متوجه شدم میان خانواده‌ای که در نزدیکی ما نشسته بودند اضطراب و هیاهو برپاست. وقتی با دقت به آنها نگاه کردم متوجه حالت‌های غیر طبیعی دختر خانواده شدم. این اتفاق نگرانم کرد. از آنجا که می‌دانستم روزی می‌رسد که باید از مهارت‌های آموزش یافته‌ام در طرح دادرس استفاده کنم، بی‌درنگ به سمت آنها رفتم. به پدر خانواده توضیح دادم که آموزش‌های امدادی لازم را گذرانده‌ام و شاید بتوانم دخترتان را از خطر دور کنم.

به گفته او پدر دختر در ابتدا راضی به انجام این کار نبوده، اما با دیدن شرایط نامساعد دخترش می‌پذیرد تا علیرضا اقدامات امدادی را انجام دهد. علیرضا با معاینات اولیه، متوجه علائم مسمومیت در فرد می‌شود. چرا که با وجود آنکه مجرای تنفسی دختر آزاد بوده، تنفس و ضربان قلب نداشته است.

او گفت: با دیدن این علائم خیلی سریع کار احیای قلبی را آغاز کردم. دوبار انجام دادم و به نتیجه نرسیدم اما در دور سوم احیای قلبی، تنفس آغاز شد. بعد از آن شروع به ماساژ قلبی کردم. در همان دور اول ماساژ، ‌دختر به هوش آمد. با خارج شدن مواد غذایی از معده‌اش، حالش بهتر شد و من هم به محض مطمئن شدن از بهبود وضعیت جسمانی فرد، از محل دور شدم.

در این میان چیزی که علیرضا را در آن مدت مضطرب و ناراحت کرده بود برخورد پدر خانواده و سختگیری و ممانعت او از نجات دخترش بوده است. به نظر می‌رسد اگر خانواده‌ها با نگاه بهتری نسبت به این موضوع برخورد کنند، امکان فعالیت کسانی که آموزش‌های امدادی لازم را گذرانده‌اند، بیشتر می‌شود.

علیرضا با تاکید بر اهمیت اجرای طرح دادرس در مدارس گفت: کشور ما از لحاظ امدادی ضعیف است و فرهنگ‌سازی لازم هم در این زمینه انجام نشده است. اگر آموزش‌های امدادی به دانش‌آموزان یاد داده شود، آنها هم آموخته‌ها را در اختیار خانواده می‌گذارند و با همین کار می‌توان آمار تلفات ناشی از حوادث را بسیار کاهش داد.

اکنون تنها خواسته علیرضا از مسئولان این است که طرح دادرس یا همان دانش‌آموزان آماده در روزهای سخت را با جدیت ادامه دهند تا همه دانش‌آموزان آموزش‌های امدادی را فرا بگیرند.

دانش‌آموز آماده در روزهای سخت، تعریف طرحی با نام «دادرس» است که چهار سال از اجرای آن می‌گذرد. این طرح که با امضای تفاهم‌نامه‌ای میان معاونت تربیت بدنی و سلامت آموزش و پرورش با سازمان جوان هلال‌احمر ایجاد شد، به دنبال آموزش دانش‌آموزان برای روزهای سخت و افزایش‌ توانمندی آنها برای مقابله با حوادث و بحران‌هایی است که پیش روی آنها رخ می‌دهد.

سعید بابایی، معاون دانش‌آموزی سازمان جوانان جمعیت هلال احمردرباره طرح دادرس، گفت: در سال تحصیلی گذشته دستورالعمل اجرای طرح "دادرس" برای اجرا در ۱۲ هزار مدرسه دوره اول متوسطه ابلاغ شده است تا این آموزش‌ها در قالب هشت سرفصل پناه‌گیری و تخلیه اضطراری در حوادث، ارزیابی کنترل علائم حیاتی، تریاژ مقدماتی، حمل مصدوم، حمایت حیاتی پایه، پانسمان، بانداژ و آتل‌بندی، اطفای حریق و اسکان اضطراری به دانش‌آموزان آموزش داده شود.

او گفت: روند اجرای این طرح به این شکل است که دانش‌آموزان تحت آموزش، به تیم‌های ۱۴ نفره تقسیم می‌شوند و پس از آموزش دیدن هر یک از سرفصل‌ها در یک ساعت زمان تعیین شده، در آزمونی که در مدرسه برگزار می‌شود، شرکت می‌کنند. در نهایت تیم‌ برتر مدرسه به مرحله رقابت شهرستانی و استانی صعود می‌کنند. تیم‌های نخست هر استان متشکل یک تیم دختران و یک تیم پسران، راهی مسابقاتی کشوری باعنوان «المپیاد آماده» می‌شوند.

بابایی ادامه داد: المپیاد آماده، یکی از برنامه‌های تعریف شده آموزشی و تربیتی است که به منظور رشد و شکوفایی استعدادهای علمی و امدادی، افزایش روحیه کار جمعی و همچنین افزایش سطح آگاهی دانش‌آموزان عضو سازمان جوانان هلال‌احمر طرح‌ریزی و اجرا می‌شود.

او هدف از این برگزاری این المپیاد را افزایش سطح ایمنی و کاهش خطرپذیری مدارس کشور با تکیه بر تربیت تیم‌های دانش‌آموزی آماده برای مقابله با حوادث دانست و گفت: توسعه و ترویج ظرفیت‌های خودامدادی در میان دانش‌آموزان و ساماندهی تیم‌های اولیه مدیریت بحران مبتنی بر دانش‌آموزان آموزش دیده توانمند و برخوردار از مهارت‌های کارگروهی از دیگر اهداف المپیاد آماده محسوب می‌شود. همچنین هدف دیگری که برگزاری این مسابقات به دنبال تقویت آن است، دسترسی به اهداف والای کارگروهی اجتماعی و روانشناسی در راستای رشد و پرورش روحیه مسئولیت‌پذیری،‌ همدلی، مشارکت‌جویی و ... است.

بنابر اعلام روابط عمومی سازمان جوانان جمعیت هلال احمر، سازمان جوانان جمعیت هلال احمر قصد دارد؛ به وسیله گسترش آموزش‌های امدادی و بشردوستانه در طرح دادرس، مهارت‌های امدادی و علاقه‌مندی به کمک به هم نوع را به اعضای نوجوان عضو خود آموزش دهد تا آنها بتوانند در شرایط سخت، مانع از افزایش آسیب‌ها و تلفات بیشتر شوند.

از طرفی کیانوش کیان‌منش از خراسان شمالی هم نمونه دیگری از اعضایی است که با به کارگیری مهارت‌های امدادی دادرس موفق به نجات جان فردی شد. این عضو تیم دادرس توانست با یاری گرفتن از مهارت‌های امدادی، برادر کوچک خود را از خفگی نجات دهد. مورد دیگر نیز مربوط به استان یزد است؛ طوری که در مهرماه سال گذشته بود که فاطمه قنبری، یکی از اعضای تیم دادرس جمعیت هلال‌احمر شهرستان ابرکوه با 16 سال سن، توانست با آموزش‌های کسب شده در طرح دادرس برادر خود را نجات دهد.

در این زمینه دکتر حسن ضیاء‌الدینی، مدیرکل دفتر سلامت وتندرستی وزارت آموزش و پرورش نیز با ابراز خشنودی از بازدهی طرح دادرس گفت: طرح دادرس یا «دانش‌آموز آماده در روزهای سخت» با هدف تحقق شعار «هر دانش آموز یک امدادگر» با استقبال دانش‌آموزان روبرو شده است.

او گفت: در مرحله اول این طرح مدارس راهنمایی تحت پوشش قرار گرفتند و در سال تحصیلی 91-92 که سال آغاز اجرای این طرح بود، فقط مدارس مقطع متوسطه اول مراکز استان‌ها مجری طرح بودند، اما در سال جاری 8000 مدرسه در سراسر کشور طرح را اجرا کردند.

بنابر اعلام روابط عمومی سازمان جوانان هلال احمر، مدیرکل دفتر سلامت وتندرستی وزارت آموزش و پرورش با اشاره به ضرورت اجرای این طرح در کشور، تاکید کرد: ایران از کشورهای حادثه‌خیز و در زمره 10 کشور آسیب‌پذیر است و طی سالیان متمادی تلفات و خسارات فراوانی را متحمل شده است.