رویداد۲۴ صبح یکشنبه ایتالیایی‌ها در حالی از خواب بیدار شدند که در طول یک شب، تغییراتی مهم در کشورشان رخ داده بود. شیوع کرونا مقامات ایتالیا را ترغیب کرده بود که اقداماتی چشمگیر و محدود کننده برای کنترل شرایط انجام دهند؛ اقداماتی که تاکنون از سوی یک دموکراسی اروپایی در این سطح انجام نشده بود. قرنطینه شهر‌ها یکی از مهمترین تلاش‌های دولت ایتالیا برای کنترل شیوع کرونا است که سایر کشور‌های غربی از نزدیک شاهدش هستند. اما نگرانی بزرگ برای همسایگان ایتالیا این است که شاید به زودی مجبور شوند ایتالیا را سرمشق خود قرار داده و اقداماتی مشابه را دنبال کنند.
راشل دونادیو نویسنده و تحلیلگر نشریه آتلانتیک در مقاله‌ای در خصوص تحولات اخیر ایتالیا می‌نویسد: شهر رم محدودیت‌های شدید مسافرت را اعمال کرده است و کل منطقه لمباردی که یکی از محور‌های اقتصادی و مهم آن شهر میلان است در حالت قرنطینه قرار دارد. درواقع به شکل دقیق تر، ۱۴ استان در شمال ایتالیا و در منطقه ثروتمند این کشور قرنطینه شده است. از جمله ونیز و بخش‌هایی از منطقه امیلیا رومانیا. این منطقه ۱۶ میلیون نفری، مرکز تجارت با سایر کشور‌های اروپایی نیز محسوب می‌شود، اما به نظر می‌رسد اکنون ویروس کرونا بر کل منطقه تسلط یاقته و شمار مبتلایان رو به افزایش است.
ایتالیا همه اجتماعات عمومی را ممنوع کرده است و هیچ عروسی، تشییع جنازه، کنسرت، رویداد ورزشی، جشن و جشنواره، بازی‌های غیر رسمی و رسمی و ... حق برگزاری ندارد. اگرچه قطار‌ها و هواپیما‌ها هنوز به فعالیت خود ادامه می‌دهند، اما دولت به مردم هشدار داده در خانه بمانند و به هیچ وجه سفر نکنند، مگر این که سفر کاملاً ضروری باشد.
رستوران‌ها و کافه‌ها می‌توانند باز شوند، اما فقط از ساعت ۶ صبح تا ۶ بعد از ظهر و فقط درصورتی که بتوانند فاصله یک متری بین هر نفر از مشتریان را تضمین کنند. در سراسر کشور، دولت دستور بسته شدن کلیه سینما‌ها، تئاتر‌ها، سالن‌های کنسرت، کتابخانه‌ها و موزه‌ها را صادر کرده است. همچنین دولت اعلام کرده است هر فردی که تب بالای ۳۷.۵ درجه سانتیگراد (۹۹.۵ درجه فارنهایت) داشته باشد باید فورا قرنطینه خانگی شود و در اسرع وقت نیز برای کرونا آزمایش دهد. هفته گذشته، ایتالیا به سرعت، همه مدارس، مراکز مهدکودک و دانشگاه‌ها را تا اواسط ماه مارس تعطیل کرد.
پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های جهان نیز که به نظر می‌رسد دچار سرماخوردگی شده است، پیام هفتگی خود را با نام "آنجلس" در روز یکشنبه از طریق فیلم ویدئویی از یک کتابخانه واتیکان منتشر کرد. این در حالی است که پاپ هر یکشنبه از یک پنجره مشرف به میدان سنت پیتر موعظه می‌کرد. فرانسیس در پیام خود گفت: "من از یک تعبیر واقعی (در توصیف شرایط خطرناک کرونا) استفاده خواهم کرد. این پاپ است که در کتابخانه محصور شده است. "
این تغییرات در سراسر ایتالیا چشمگیر است و باعث عدم اطمینان و افزایش وحشت قابل توجه در این کشور شده است. این تغییرات گیج کننده نیز محسوب می‌شوند و چگونگی اجرای برخی قوانین جدید دولتی هنوز ناشناخته است. دولت ایتالیا پس از انتشار پیش نویس لایحه‌ای مبنی بر اقدامات جدید، فضای مطبوعاتی کشور را نیز به شدت دچار هرج و مرج کرد. در این لایحه قید شد که شمال ایتالیا رسما در حالت قرنطینه قرار دارد و به همین دلیل هزاران نفر با عجله سوار قطار‌های پر ازدحام شدند تا به سمت جنوب فرار کنند. سرانجام، در ساعت ۲ صبح به وقت محلی، نخست وزیر جوزپه کونته کنفرانس مطبوعاتی برگزار کرد و تصریح کرد که لمباردی و استان‌های دیگر مرز‌های خود را نمی‌بندند، مشروط بر آن که شهروندان به وظایف خود عمل کرده و تحرکات شهری خود را به حداقل برسانند و فقط برای امور ضروری از خانه خارج شوند.
اکثر ایتالیایی‌ها با تعجب به این تحولات نگاه می‌کنند آن‌ها می‌پرسند این محدودیت‌ها چه مفهومی دارد؟ چه کسی این قوانین جدید را اجرا می‌کند؟ و آیا قوانین جدید تاثیری در کنترل شیوع خواهد داشت؟ ایتالیا مدتهاست که به عنوان یک آزمایشگاه سیاسی در منطقه عمل می‌کند، آزمایشگاهی که گاه بستر ساز تحولات بزرگی در منطقه است که بعد‌ها گسترش می‌یابد. ایتالیا کشوری قانون مدار است، اما معمولاً از اجرای قوانین غافل می‌شود. در ایتالیا معمولا برنامه ریزی‌های بلند مدت جواب نمی‌دهد، مگر این که شرایط اضطراری به اوج خود رسیده باشد و چاره‌ای به جز اجرای سریع دستورات وجود نداشته باشد. این کشور نمونه‌ای از یک جامعه آزاد است که اطلاعات در آن غالباً غیرقابل اعتماد و سیاسی است. با این وجود همین کشور، امروز میزبان آزمایشی است که ممکن است به زودی مشابهش در در سراسر اروپا و جهان مشاهده شود. وقتی ببینیم که چگونه ایتالیا با کرونا مواجه شده است، متوجه می‌شویم که کرونا هیچ گونه مرزی را نمی‌شناسد.
این ویروس، فشار‌های عظیمی بر ساختار‌های بهداشت عمومی وارد کرده است و اقتصاد شکننده ایتالیا را تحت فشار قرار می‌دهد. لمباردی به تنهایی مسئولیت بیش از ۲۰ درصد تولید ناخالص ملی کشور را بر عهده دارد و جهانگردی یکی از مهمترین بخش‌های درامد در ایتالیا است.
بحران بدهی اروپا نواقص موجود در سیستم مالی کشور‌ها را به رخ کشید و نشان داد گرچه کشور‌های اتحادیه اروپا ارز یکسان دارند، اما سیاست مالی واحدی ندارند. بحران مهاجرت سال ۲۰۱۵ نشان داد که کشور‌های اروپایی به شکلی جداگانه می‌خواهند از مرز‌های خود محافظت کرده و تعداد مهاجران را کنترل کنند، اما چنین رفتاری در منطقه‌ای که قرار بود مسافران بدون ویزا و محدودیت سفر کنند (بر اساس قوانین اتحادیه اروپا) یک تناقض بزرگ است. ویروس کرونا می‌تواند یک آزمایش بسیار بزرگ و مهم‌تر برای اتحادیه اروپا باشد. منطقه‌ای وسیع که دارای مرز‌هایی آزاد است، اما هیچ پروتکل بهداشتی استاندارد مشترکی بین سراسر کشور‌های عضو ندارد. آیا کشور‌های عضو اتحادیه اروپا برای حمایت از ایتالیا با یکدیگر همکاری خواهند کرد یا آن‌ها ایتالیا را قرنطینه می‌کنند؟ آیا کشور‌های ثروتمند اروپای شمالی که تجهیزات پزشکی بسیاری را در خود جای داده اند با کشور‌های فقیر جنوب و شرق اروپا همکاری خواهند کرد تا شیوع این بیماری را کاهش دهند؟ آیا ایتالیا بیش از حد واکنش نشان می‌دهد و بقیه قاره تحت تأثیر کرونا قرار نمی‌گیرند؟
واقعیت این است که هر کشور اروپایی امور را به روش خاص خود اداره می‌کند. ایتالیا دارای دولتی با ائتلاف شکننده و حکمرانی منطقه‌ای قوی است. آلمان که حدود ۹۳۹ مورد ابتلای تایید شده دارد و هنوز مرگ بر اثر کرونا را ثبت نکرده است، ساختار کاملاً فدرالی دارد که در آن مناطق مختلف، استقلال زیادی در رسیدگی به بحران‌هایی از این نوع دارند.
طی آخر هفته اخیر، آلمان با ده‌ها هزار هوادار مسابقات فوتبال برگزار کرد که این موضوع باعث ناراحتی برخی پزشکان آلمانی شد که احساس می‌کنند دولت، تهدید کرونا را جدی نمی‌گیرد. وزیر بهداشت آلمان از برگزارکنندگان رویداد‌هایی با بیش از ۱۰۰۰ شرکت کننده خواسته است تا آن‌ها را لغو کنند. وی گفته است که بیشتر از این که نگران ویروس باشد، نگران وحشت ناشی از ویروس است.
فرانسه دارای یک دولت متمرکز قوی است، اما اقدامات این کشور برابر کرونا تا کنون ناامید کننده بوده است. رئیس جمهور این کشور، امانوئل مکرون کلیه برنامه‌های عمومی را با بیش از ۵، ۰۰۰ نفر شرکت کننده لغو کرد، اما خود، به این قوانین چندان پایبند نیست. برای مثال روز یکشنبه، مردم در فرانسه برای یک راهپیمایی به مناسبت روز جهان زن گرد هم آمدند و روز جمعه، مکرون و همسرش به تئاتر رفتند و دیگران را نیز به این کار تشویق کردند. می‌توان گفت در این زمینه، ایتالیایی‌ها نیز در روز‌های ابتدایی شیوع کرونا به شیوه‌ای مشابه رفتار کردند.
ماه گذشته، هنگامی که دولت در تلاش بود تا رویکرد " عادی سازی تجارت" را ارائه دهد، نیکولا زینگارتی، رهبر حزب دموکرات چپ و فرماندار منطقه لاتزیو، سفر‌های خود را در سایه کرونا لغو نکرد و به رم و میلان سفر و با جوانان دیدار کرد. او یکی از منتقدان اصلی توقف تجارت و فعالیت در شهر‌های منطقه لمباردی بود و هشتگ میلان را متوقف نکنید را حمایت می‌کرد. دو روز پیش تست کرونای زینگارتی مثبت شد. او اکنون در قرنطینه خانگی به سر می‌برد.
اکنون که میلان به معنای واقعی کلمه متوقف شده است. آیا بقیه اروپا نیز از روش رهبران ایتالیا پیروی می‌کنند و محدودیت‌های سنگینی را اعمال می‌کنند؟ سیاستمداران انگلیس در این زمینه به شدت در حال گفتگو هستند. پارلمان اروپا یک جلسه برنامه ریزی شده را به دلیل نگرانی از شیوع کرونا در شهر استراسبورگ فرانسه لغو کرده است. هفته گذشته، سخنگوی دولت فرانسه گفت که احتمالاً فقط زمانی تمامی رویداد‌های عمومی فرانسه لغو خواهد شد که این کشور به مرحله سوم خطر یا همان اپیدمیک شدن کرونا برسد. در داخل ایتالیا، بحران COVID-۱۹ بادبان‌های لیگ فوتبال را پایین کشیده و خبری از استقبال گرم از ایتالیایی‌ها در کشور‌های دیگر نیست. چرا که بسیاری از شهروندان ایتالیا ناقلان ویروس تصور می‌شوند و حتی وزیر امور خارجه جمهوری چک اعلام کرده که ایتالیا باید همه شهروندانش را از سفر به خارج از کشور منع کند.
روز یکشنبه در ایتالیا، سردرگمی‌های بسیاری در مورد اقدامات جدید دولت وجود داشت. برای مثال یکی از سوال‌ها این بود که اگر مردم سوار اتومبیل‌های خود برای ترک لمباردی شوند، آیا آن‌ها در ایستگاه‌های مرزی شهر‌ها متوقف می‌شوند؟ برای خروج از منطقه قرنطینه چه باید کرد و آیا اوراقی لازم است؟ چه کسی این اوراق را صادر می‌کند؟ رسانه‌های ایتالیایی روز یکشنبه پر از سؤال بودند.
حتی مقامات عالی رتبه نیز دقیقا نمی‌دانند اقدامات جدید چگونه جواب خواهد داد. لوکا زیا، فرماندار منطقه ونتو، که بخشی از منطقه آسیب دیده از کرونا است، گفت:"" ایتالیایی‌ها مدام از ما سوالاتی می‌پرسند که خود نیز پاسخی برایشان نداریم. این موضوع نشان دهنده برخی از نقاط ضعف دولت است. " تنش‌های سیاسی زیادی نیز در منطقه دیده می‌شود. زیا و دیگر فرمانداران مناطق لمباردی و پایمونت از اعضای حزب مخالفان دولت هستند و در نتیجه نسبت به برخورد دولت با بحران به شدت انتقاد کرده اند. کونته، در کنفرانس خبری شبانه خود اظهار داشت که سیستم مراقبت‌های بهداشتی وارد مرحله خطرناک شده است و ایتالیایی‌ها نباید خانه را ترک کنند مگر اینکه کاملاً ضروری باشد. برای مثال وقتی که از خانه بیرون می‌آیند تا از سلامت "مادربزرگ‌ها و پدربزرگ های" خود آگاه شوند (با توجه به اینکه افراد مسن بیشتر در خطر هستند).
خطر تعداد موارد ابتلا، اکنون بزرگ‌ترین دغدغه دولت ایتالیا نیست. بلکه مسئله مهم‌تر تعداد تخت‌های موجود در بخش‌های مراقبت ویژه است. آنتونیو پزنتی رئیس بخش مراقبت‌های ویژه لمباردی، به روزنامه برجسته ایتالیایی کوریره دلا سرا، گفت که سیستم مراقبت‌های بهداشتی منطقه او که از بهترین سیستم‌های کشور محسوب می‌شوند، اکنون در "آستانه فروپاشی"قرار دارد و افزایش شمار قربانیان باعث شده، حتی در راهرو‌های مراکز درمانی، بیمار بستری شود.
ایتالیا هزاران مورد ابتلا و صد‌ها کشته دارد. ارقامی که تا کنون بسیار بیشتر از هر کشور اروپایی دیگری است. پزنتی پیش بینی کرد که در کمتر از سه هفته آتی، در حدود ۱۸ هزار نفر در لمباردی بستری شوند، که احتمالاً حدود ۳ هزار نفر نیاز به مراقبت‌های ویژه دارند. این ارقام ۱۰ برابر بیشتر از ظرفیت فعلی منطقه است. وی گفت: "اگر مردم درک نکنند که باید در خانه بمانند، اوضاع فاجعه بار خواهد شد. "
سخنان وی هشداری است برای مقامات بهداشت عمومی در سراسر جهان. ایتالیا از خدمات بهداشت عمومی جهانی قابل قبولی برخوردار است. در این کشور حتی افراد بیکار نیز بیمه درمانی دارند و کارمندان دارای حقوق و دستمزد محفوظ در روز‌های مرخصی استعلاجی هستند. اما شکی نیست که ویروس فشار خود را روی سیستم‌های درمانی ایتالیا خواهد گذاشت. در جا‌های دیگر اروپا چه می‌توان گفت؟ بیمارستان‌های فرانسه و آلمان آماده اند؟
در پاریس، جایی که من زندگی می‌کنم، زندگی به طور معمول جریان دارد و کمبود دستمال و اقلام غذایی مانند سایر کشور‌ها دیده نمی‌شود. یکی از دوستان من که ساکن شمال ایتالیا است وقتی فهمید که سینما‌های فرانسه هنوز باز است شگفت زده شد چرا که فرانسه ۹۴۹ مورد تأیید شده کرونا دارد. کرونا در فرانسه حداقل ۱۱ نفر را کشته بنابراین، فرانسه دومین چهره برتر کرونایی در اروپا پس از ایتالیا است. دو عضو مجلس شورای ملی این کشور و شهردار آلپ فرانسه نیز کرونا دارند. منطقه وال دو در نزدیکی پاریس به کانون کرونا در فرانسه تبدیل شده است و مدارس در آنجا بسته شده اند.