رویداد۲۴ به سال ۲۰۱۵ و زمانی برگردیم که فرانک گورنک فرمانده پیشین نیروی هوایی آمریکا هشدار داد نیروی هوایی این کشور که مزیت رقابتی ایالات متحده در مقابل چین و روسیه بوده در حال افول است. این هشدار بخشی از تحلیلهای مفصل درباره کاهش موقعیت بین المللی آمریکاست. به نظر میرسد ارتش آمریکا در معرض خطر است.
از نظر دیپلماتیک هم ایالات متحده در ایجاد ائتلاف دچار بحران شده است. فرید زکریا ستوننویس سیانان در اظهار نظری درباره افول جایگاه آمریکا در دوران ترامپ گفته بود هیچکس از اظهارات عجیب ترامپ تعجب نمیکند زیرا ترامپیسم عادی شده است و با وجود اینکه رشد اقتصادی در جهان تقریبا ثابت بوده و کشورها رو به جلو حرکت میکنند، زمانه تغییر کرده است. جهانی شدن که یک زمان عنوان اصلی مباحث بود امروز جایش را به پوپولیسم داده است.
اما سوال این است که آیا این وضعیت به معنی افول قدرت جهانی ایالات متحده است؟ اگر چنین باشد آیا میتوان سیاستهای دولت کنونی را مقصر دانست یا دولتهای قبلی؟ دن دنزر در این باره میگوید این بستگی به نقطه آغازین دارد.
بیشتر بخوانید: عادی سازی ترامپیسم/ چرا دیگر هیچ کس از اظهارات عجیب و غریب ترامپ تعجب نمیکند؟
به گزارش رویداد۲۴ روبرت فیریلی در نشنال اینترست نوشته در اوایل دهه ۱۹۹۰ آمریکا درجه نادری از تسلط سیاسی و نظامی ایجاد کرد و این برتری با رشد اقتصادی طولانی مدت همراه شد. امتیازات جغرافیایی آمریکا نیز به کمک این کشور آمد و آن را به بازیگر اصلی در عرصه جهانی تبدیل کرد.
سرمایه گذاریهای درست در زمینه آموزش و حافظت از نیروهای نظامی آمریکا در جنگهای غیرمتعارف پیروزیهایی برای این کشور رقم زد اما این به آن معنی نبود که ارتش آمریکا همیشه به اهداف سیاسیاش با استفاده از زور دست پیدا کرده، بلکه عموما به این معنی بود که ارتشهای دیگر کشورهای جهان را تحت تسلط خود در میآورد.
فیریلی در استدلال خود میگوید: اندیشمندانی که نگران عدم استمرار قدرت آمریکا در دهه ۱۹۹۰ بودند درست میگفتند. امتیازات آمریکا در مقابل چین و روسیه و دیگر کشورها در دهه ۱۹۹۰ بسیار بیدوام بود و فاصله بین این کشورها در نتیجه بازگشت تعادل نرمال در قدرت جهانی کاهش پیدا کرده است.
سوال این نیست که آیا تک ابر قدرتی جهان ادامه خواهد یافت یا آیا سلطه آمریکا پایدارخواهد بود یا نه. تک ابر قدرتی و تسلط در دوران مدرن دیگر لزوما نتیجه ظرفیتهای اقتصادی، دیپلماتیک و نظامی برای تحمیل مرزبندی به روسیه و چین نیست. مساله اینجاست که آمریکا دیگر مانند دهه ۱۹۹۰ که دوران عجیبی از تاریخ ژئوپلتیک مدرن بود، احساس شکست ناپذیری را تجربه نخواهد کرد.
اما نکته هم این است که آمریکا به خاطر استکبار و تکبرش مستحق این نتیجه است. ژئوپلتیک، درام شکسپیر یا نمایش اخلاق نیست. اینکه روسیه وچین توانایی فزایندهای برای کنترل منطقه خودشان پیدا کردهاند به این معنی نیست که آنها عادلانه رفتار میکنند یا حق خاصی برای شکنجه همسایگانشان دارند.