رویداد۲۴ میهمان ناخوانده‌ای به نام ویروس کرونا، با آمدنش همه چیز را دستخوش تغییر کرد و نه تنها برای برگزاری رسم و رسوماتی که ریشه دیرینه در فرهنگ و عرف و مذهب دارد، محل اِعرابی نگذاشته بلکه نوعی سردرگمی یا حیرانی را برجای گذاشته است.
حال هم که واپسین روز‌های ماه شعبان را پشت سرمی گذاریم و با رویت هلال ماه، آغاز ماه مبارک رمضان را پیش رو داریم، حکم گرفتن روزه و این که چه بخوریم تا در کنار اجرای فریضه معنوی روزه داری، در چنگال کرونا گرفتار نشویم نقل محافل شده و همگان در رصد پاسخ چه کنیم‌های خود هستند.
موضوعی که خبرنگار ایرنا را برآن داشت تا روز پنج شنبه با کوروش صمدپور متخصص تغذیه و رژیم درمانی گفتگو کند و جویای پاسخ پرسش‌های عامه مردم باشد.
به باور این متخصص تغذیه، همانطور که در ماه رمضان می‌توان از فیض معنوی آن بهره‌مند شد اگر تغذیه مناسب نداشته باشیم ممکن است به جسم خود آسیب برسانیم. پس بهترین کار این است که ضمن بهره بردن از فیض معنوی این ماه، تغذیه سالمی داشته باشیم.
تغذیه مناسب افطار و سحر‌های ماه مبارک رمضان چیست؟
متخصص تغذیه و رژیم درمانی درباره تغذیه مناسب در این ماه معنوی، یادآور شد: به طور کلی همانطور که غیر از ایام ماه مبارک رمضان، باید یک رژیم متعادل و متناسب را دنبال کنیم در این ماه هم باید سعی کنیم حدفاصل افطار تا سحر حتما از همه گروه‌های غذایی استفاده کنیم.
وی توضیح داد: یعنی در این فاصله باید در کنار پروتئین و غلات، حداقل سه بار میوه، سالاد و سبزی استفاده شود. سحر باید شامل پروتئین اعم از مرغ، ماهی یا گوشت قرمز، غلات اعم از برنج یا نان و قسمتی هم سالاد یا سبزیجات باشد.
بیشتربخوانید: چای خوردن در این ساعت از ماه رمضان ممنوع
صمدپور با رد باور برخی افراد که به اشتباه سحری نمی‌خورند، تاکید کرد: سحر بیدار شوند و حتما هم غذای کامل تری بخورند.
وی تاکید کرد: حتما در سحر از گروه سبزیجات استفاده شود به دلیل این که سبزیجات یا سالاد باعث می‌شود فرد دیرتر احساس تشنگی کند. همچنین از خوردن غذا‌های شور یا زولبیا بامیه در سحر خودداری کنند و همان ترکیب غذایی ذکر شده مصرف شود.
باید‌ها و نباید‌های روزه‌داری در روز‌های کرونایی
صمدپور درباره تغذیه افطار هم خاطرنشان کرد:روزه داران، افطار را باید با یک لیوان شیر یا چای به همراه خرما شروع کنند و اگر وعده شام، غذایی سبک باشد بهتر است.
از مصرف نوشیدنی‌های کافئین دار، در وعده سحر خودداری شود
این رژیم درمانگر، با تاکید بر اینکه ساعات روزه داری و این مقدار گرسنگی هیچ مشکلی برای افراد سالم ایجاد نمی‌کند، گفت: با توجه به این که در روز‌های آتی، با گرمای هوا مواجه هستیم افراد باید مواظب باشند بدنشان دچار کم آبی نشود و در صورتی که ضرورت ندارد، جلوی آفتاب و در محیط بیرون قرار نگیرند.
صمدپور در مورد مصرف چای، قهوه و به طور کلی نوشیدنی‌های کافئین دار که بنا بر قانون نانوشته‌ای افراد برای رفع تشنگی مصرف می‌کنند، تصریح کرد: اتفاقا این نوشیدنی‌ها دفع ادرار را زیاد و کم آبی ایجاد می‌کند. پس نباید به لیوان‌های چای مصرف شده تکیه کرد چرا که تبدیل به ادرار می‌شود و نقشی در کم آبی ندارد.
وی توصیه کرد: روزه داران حتما آب و سبزیجات و سالاد بیشتری میل کنند. همچنین نان سبوسدار را جایگزین نان سفید کنند ضمن اینکه اصلا نباید فراموش کرد که خوردن شیرینی در وعده سحر، قند را بالا می‌برد و باعث ترشح انسولین می‌شود و سپس به شدت افت قند را به دنبال دارد. درواقع با ایجاد تعادل در مصرف انواع غذا‌ها در وعده سحری بهتر می‌توان رفع تشنگی کرد.
افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای در مورد روزه گرفتن چه کنند؟
وی به افرادی که دارای بیماری‌های زمینه‌ای مانند بیماری‌های دیابت، قلبی، کلیوی، فشارخون بالا و ... هستند توصیه کرد: این افراد حتما قبل از این که بخواهند شروع به روزه داری کنند با پزشک خود مشورت کنند.
صمدپور تاکید کرد: افراد دیابتی که انسولین می‌زنند یا افرادی که باید سر ساعت مشخص دارو مصرف کنند قاعدتا نباید روزه بگیرند.
وی تصریح کرد:، اما گروهی که دیابتی نوع دو هستند و می‌توانند دارو را در زمان افطار و سحر میل کنند و قند خون آن‌ها کنترل است، با رعایت یک اصول تغذیه‌ای می‌توانند روزه بگیرند.
در روز‌های کرونایی، چه کنیم با روزه داری؟
صمدپور درباره روزه داری در روز‌های کرونایی توصیح داد: امروزه که در بحران و شرایط کرونا روزگار سپری می‌کنیم و شایع شده به دلیل این که روزه سیستم ایمنی را ضعیف و آب بدن کم می‌شود نباید روزه گرفت. اما واقعیت این است که با توجه به جدید بودن این بیماری، این حرفا مبنای علمی ندارد، اما به طور کلی افراد سالم که هیچ بیماری زمینه‌ای ندارند در این دوران هیچ منعی برای روزه گرفتن ندارند.
وی ادامه داد: موضوع شایع دیگر اینکه عنوان می‌شود برای رفع کرونا باید مرتب دهان را شست شو داد تا ویروس خارج شود. این شست و شوی مرتب دهان، منعی بر روزه ندارد و باطل کننده آن نیست چرا که روزه دار می‌تواند در طول روز، با آب معمولی دهان را شست و شو دهد و اگر ویروسی هم در حفره دهان باشد با این کار خارج می‌شود.
این متخصص تغذیه درباره افرادی که به نحوی سیستم ایمنی ضعیف دارند مانند افرادی که تحت معالجه شیمی درمانی هستند یا دارو‌های کورتن مصرف می‌کنند یا افراد سالمندی که به کم آبی حساس هستند هم توصیه کرد: این افراد باید حتما با پزشک مشورت کنند یا روزه گرفتن را به فصلی که روز‌ها کوتاه‌تر است موکول کنند.
افرادی که کرونا گرفته و درمان شده اند می‌توانند روزه بگیرند یا خیر؟
صمدپور در پاسخ به این پرسش، گفت: این افراد اگر دو یا سه هفته از بهبودی کاملشان گذشته است، منعی برای روزه گرفتن ندارند. اما اگر به هر دلیل عارضه کرونا روی سیستم تنفسی شدید بوده و هنوز تنفس‌های معمولی و عادی ندارند نباید روزه بگیرند.
وی یادآور شد: به طور کلی، در ۸۰ درصد موارد افرادی که کرونا می‌گیرند، شدت بیماری زیاد نیست و بعد از یک مدت خوب می‌شوند و منعی بر روزه ندارند.
این متخصص تغذیه با تاکید بر اینکه روزه گرفتن در بحران کرونا به شرایط هر فرد وابسته است، در مورد افراد معمولی هم تصریح کرد: استرس و ترس از بیماری کرونا، سیستم ایمنی را تحت تاثیر قرار می‌دهد پس اگر کسی که خیلی زود سرما می‌خورد یا بیماری می‌گیرد باید نخست با ورزش و تغذیه مناسب استرس را کنترل کند سپس بداند بین افطار تا سحر چه غذایی مصرف کند تا نیاز‌های بدن تامین شود.