رویداد۲۴ ندا جعفری: لایحه حذف چهار صفر بعد از یکسال و نیم در بهارستان تصویب شد و عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی با ایراد سخنانی در مجلس این لایحه را همسو با عرف جامعه دانست و گفت: پس از تصویب شورای نگهبان در یک دوره ۳ ساله حذف چهار صفر نهایی می شود و این اقدام هیچ تاثیری بر تورم نخواهد داشت.
به گفته کارشناسان اقتصادی و بانکی این اقدام با چاپ اسکناسهای جدید همراه است ضمن آنکه کلیه سیستمهای مالی و حسابداری در کشور نیز نیاز به تغییر دارد و هزینه سرسام آوری را بدنبال خواهد داشت. اما در شرایطی که دولت برای فراهم کردم هزینههای جاری خود اموال خود را در بورس برای فروش گذاشته به نظر میرسد تغییر در صفرهای پول ملی تنها حفظ ظاهر باشد.
آنچه در گزارشهای بین المللی میبینیم این است که در حال حاضر پول ایران جزء ضعیفترین پولهای جهانی محسوب میشود و دولت به رغم تحریمها دست به اصلاح پولی زده است.
پس از جنگ جهانی دوم ۷۰ کشور از جمله ترکیه، زیمباوه، ونزوئلا، فرانسه، آلمان و تعدادی از کشورهای آفریقایی دست به اصلاح پولی زدند، ترکیه پیش از اصلاح پولی اقدام به آزاد سازی اقتصادی و کاهش کسری بودجه کرد و در جذب سرمایههای خارجی نیز موفق بود و صادرات خود را افزایش داد و از این راه ارز زیادی وارد کشورش شد و در نهایت ۶ صفر از پول ملی خود را برداشت و امروز پول این کشور در جهان مورد اعتماد است.
اما از میان آنها زیمباوه و ونزوئلا سرنوشت بدی داشتند که این اقدامشان منجر به افزایش تورم و سقوط اقتصادی در آنها شد. حال در ایران چقدر این اقدام میتواند به کاهش تورم و بهبود کسری بودجه کمک کند و آیا این اصلاح پولی ما را به سرنوشت کشورهای شکست خورده دچار نخواهد کرد؟
بیشتربخوانید: تقابل کرونا و اقتصاد/ آیا وقت خوبی برای حذف صفر از ریال است؟
احمد حاتمی یزد کارشناس ارشد بانکی در گفتوگو با رویداد۲۴ با انتقاد از لایحه حذف چهار صفر از پول ملی با وجود تورم افسارگسیخته میگوید: این موضوع جدیدی نیست و در دولت احمدی نژاد هم مطرح بود، اما به نظر میرسد با توجه به شرایط کنونی تنها میخواهند سر مردم را گرم کنند. کلیات آن در حال حاضر تصویب شده، اما امیدوارم اینقدر طول بکشد که از این موضوع منصرف شوند.
او با بیان اینکه این اقدام تنها کار پرزحمت، هزینهبر و بینتیجهای است که هیچ کدام از مشکلات جامعه ما را حل نخواهد کرد، میگوید: تنها زمانی حذف چهار صفر نتیجه خواهد داد که کشور ثبات اقتصادی داشته باشد، تورم و افزایش نرخ ارز نداشته باشیم و تحریم هم نباشیم.
حاتمی یزد با بیان اینکه پیش از این هم اقتصاددانها در زمینه بیفایده بودن این اقدام صحبتهای زیادی داشتهاند، میگوید: زمانی که آقای عادلی رییس کل بانک مرکزی بود هم در این زمینه سخنرانی داشت و گفت این اقدام کار کاملا بیهوده سیاسی و بیهدفی است.
او در پاسخ به این پرسش که گفته شده تا زمان اجرای کامل این لایحه سه سال زمان لازم است، میگوید: اصلا این موضوع که سه سال باشد یا دو سال و پنج سال اهمیت ندارد، زیرا زمانی دولت باید اقدام به این کار کند که تورم ۴۰ درصدی نداشته باشیم و ارزش پول این میزان افت نکند. به نظر میرسد حذف چهار صفر تنها حرفهای عوامانهای است که نتیجه آن فقط تغییر نام در واحد پولی کشور است.
این کارشناس ارشد بانکی ادامه میدهد: این کار بیهوده تنها به تغییر فرمها، سربرگها و کاغذها و برنامههای کامپیوترها منجر میشود و چند صد نفر در وزارت کشور، سازمان امور مالیاتی و سازمان برنامه و بودجه باید روی این موضوع کار کنند.
او با بیان اینکه مطئمنا با توجه به اینکه روزهای پایانی مجلس کنونی است این طرح در این مجلس تصویب نخواهد شد، میگوید: در مجلس بعدی باز هم این طرح باقی خواهد ماند و در کمیسیونهای مربوطه باید بررسی شود که امیدوارم تصویب نشود.
او در پاسخ به این پرسش که آیا این اقدام دولت و تغییر نام واحد پولی منجر به سردرگمی مردم نخواهد شد؟ ادامه میدهد: مردم یک مدت با این موضوع سرگرم میشوند و از هم میپرسند خانه و ماشین ام با این واحد پولی چقدر ارزش دارد و از این دست سوالات. در همین حد، اما موضوع اصلی نیست چراکه این مسئله حلشدنی است بنابراین مسئله مهمی که باید به آن توجه کرد این است که این کار نه مسئله بیکاری حل میکند نه حجم تورم تغییری خواهد کرد و نه حجم نقدینگی را میکاهد و به درآمد ملی کشور هم اضافه نمیکند.
مدیرعامل پیشین بانکهای صادرات و تجارت با بیان اینکه گرانیهای اخیر و فشار قیمتها کمر مردم را خم کرده، ادامه میدهد: این قبیل اقدامات تنها راه حلهای مقطعی سیاستمداران برای سرگرم کردن مردم است، یعنی تنها تفاوت این است که کارگری که قرار بود ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان برای دستمزد دریافت کند، از این پس ۲۴۰۰ تومان خواهد گرفت؛ یعنی فقط ظاهر تغییر میکند. همچنین تنها اثری که دارد در محاسبات شرکتها و بانکها و زیرمجموعههای دولتی است زیرا در حال حاضر ارقام حسابداری آنها بزرگ شده و به چند هزار هزار میلیارد رسیده و اگر این صفرها برداشته شود این چند هزار هزار میلیارد تومان افت میکند.
او با اشاره به کشورهایی که این اقدام را داشتهاند نیز میگوید: هر چند در برخی از کشورها حذف چهار صفر مثبت بوده، اما آنها در شرایطی دست به این کار زدند که کشورشان دارای ثبات اقتصادی بوده، اما کشورهایی مثل زیمباوه و ونزوئلا که دارای ثبات اقتصادی نبودند نه تنها در اقتصادشان اثری نداشته بلکه اوضاعشان به مراتب بدتر هم شده و هر چند وقت یکبار مجبورند چند صفر را تغییر دهند و تورم هم ۲۰۰ درصد و ۵۰۰ درصد را رد کرده است.
حاتمی یزد با تاکید بر اینکه ثبات اقتصادی و سیاسی مهمترین شرط برای این اقدام مهم است، میگوید: هنوز ما گرفتار تحریمهای آمریکا هستیم، اما در صورتی که در ۶ ماه آینده ترامپ برکنار شود و مجددا روابط اقتصادی ایران با سایر کشورها از سر گرفته شود صحنه سیاسی ما کلا عوض میشود و روابط ما از سر گرفته خواهد شد، اما این تغییراتی که ظرف چند سال در ایران رخ داده مانع از این میشود که حذف صفرها ما را به نتیجهای مطلوب برساند.