رویداد۲۴ هفته گذشته زلزلهای به قدرت ۵.۱ دهم ریشتر تهران را لرزاند. زلزله تهران در ساعت ۴۸ دقیقه بامداد روز جمعه در عمق ۷ کیلومتری زمین شهر دماوند را لرزاند که شدت آن در کلانشهر تهران کاملا احساس شد. وقوع زلزله باعث شد مردم برای ساعاتی از ویروس کرونا خارج شوند و صرفا به نگرانی درباره زلزله و تخریبهای احتمالی آن فکر و صحبت کنند.
بسیاری از زمین شناسان و کارشناسان زلزله شناسی معتقدند که هر ۵۰ سال در تهران باید یک زلزله ۷ ریشتری رخ دهد، اما زمان دقیق آن مشخص نیست، اما همین زلزلههای چند ریشتری که رخ میدهد شاید بتواند از گستردگی زمین لرزه و فشار آن بکاهد و از همین رو آسیب کمتری را به همراه داشته باشد. کردوانی یک از جغرافیدانان برجسته کشورمان نیز در گفتوگویی به رویداد۲۴ میگوید مسئولان پس از هر زلزله فقط چند روز درباره آن صحبت میکنند و به جای اینکه فکری اساسی درباره آن کنند، موضوع را رها میکنند و بار دیگر به ساخت و سازهای عجیب و غریب روی گسلهای عمیق تهران میپردازند.
کردوانی میگوید: کشور ما کشوری است که همواره سیل و زلزلههای بسیاری دارد و زلزلههای ۷ ریشتری ویرانگر که هر ۵۹ سال یک بار در ایران رخ میدهد تاکنون بسیار اتفاق افتاده است. زلزلهای که پنج شنبه در تهران رخ داد مربوط به گسل مشا است و پس لرزههای زیادی هم داشت و همین پس لرزهها نشان میدهد که خطرناک بودن آن کاهش پیدا کرده است.
کردوانی با بیان اینکه این زلزله هیچ ارتباطی با آتشفشان دماوند ندارد، تصریح کرد: تهران منطقه زلزلهخیزی است، از جمله لواسانات، شهرری و اتوبان همت دارای گسلهای فراوانی است. این امکان وجود دارد که بازهم زمین انرژی خود را جمع کند و بار دیگر شاهد زلزله چند ریشتری باشیم. اما زمان دقیق وقوع آن را نمیدانیم. من در کتابی که سال ۶۳ نوشتم این مسائل را کامل توضیح دادهام. مثلا در مرکز زلزلهنگاری البرز که از گیلان تا شاهرود ادامه دارد، هر ۵۰ سال یکبار باید یک زلزله ۷ ریشتری نابود کننده بیایید.
بیشتربخوانید: روی دیگر زلزله تهران/ خطرناکترین گسلهای زلزله کجا واقع شدهاند؟
این زمین شناس با تاکید بر اینکه باید برای تهران فکری کرد، میگوید: تهران مانند سایر شهرها کوچک نیست، اگر در تهران زلزلهای ۷ ریشتری بیایید، کاملا نابود کننده است و متاسفانه هیچ فکری برای این مسئله نمیکنند. البته گسلها در بیشتر موارد نعمت الهی هستند، به طور مثال همین ۵ رود کرخه، جراحی و ... که از تهران به سمت خوزستان میروند، قسمت قابل توجهی از آنها از گسلها هستند، زیرا گسلها منبع آب هستند.
بدون توجه به گسلها در تهران ساخت و ساز میشود
این زمینشناس توضیح میدهد که ساخت سازها در تهران بدون توجه به گسلها انجام میشود؛ این در حالی است که در تمام کشورهای پیشرفته دنیا برجها را در پستترین نقطه میسازند و هرچه به سمت مناطق مرتفع میروند خانهها ویلایی و با طبقات کم ساخته میشود، اما در کشور ما همه چیز برعکس است. تهران بسیار خطرناک است و نباید به همین صورت ساخت و ساز صورت بگیرد. باید گسلها بررسی شود و اجازه ساخت وسازهای غیرقانونی داده نشود. مسئولان شهرداری و ژئوفیزیک باید به ژاپن بروند و ببینند که در این کشور چگونه زلزلههای ۷ ریشتری میآید، اما ویرانی به جا نمیگذارد. ما نمیتوانیم جلوی زلزله را بگیریم، اما راهکارهایی دارد که بتوان جلوی آسیبهای احتمالی آن را گرفت.
گسلهای تهران فعال شوند خرابی عظیمی به جا میگذارند
کردوانی ادامه داد: تهران گسلهای فراوانی دارد که هریک از آنها فعال شود ویرانی عظیمی به جا میگذارد و باید فکری برای آن شود نه اینکه بگویند انشاءالله زلزله نمیآید. توصیه میکنم که مردم حتما حتما ساختمانهایشان را بیمه کنند. هر چه وضع مالی ضعیفتر باید سریعتر به فکر بیمه کردن باشند. توصیه دیگرم به مردم این است زمانی که زلزله میآید به بیرون از خانه فرار نکنید! حتما به زیر میز یا چارچوب در بروید. هنگام زلزله مردم روستاها باید سریعا از خانه خارج شوند و در شهرها مانند تهران مردم باید به زیر میز و چارچوب در بروند. حتی در ماشین هم نباید حضور داشته باشید.
کردوانی ادامه داد: برخی از خانهها در عمق زمین استخر و سونا درست کردهاند، اگر هنگام زلزله به آنجا که در عمق است بروید هم احتمال خطر کم است. من زمان دقیق وقوع زلزله چندریشتری و خطرناک رانمیدانم اما میدانم که حتما و یقینا رخ خواهد داد. برخی از مقامات میگویند نترسید! بله نمیتوان زندگی را از ترس وقوع زلزله تعطیل کرد. زلزله میآید، اما باید تمهیدات لازم برای پیشگیری را صورت داد.