رویداد۲۴ علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی به مناسبت پایان کار دهمین دوره مجلس شورای اسلامی در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما به تشریح عملکرد این دوره از مجلس پرداخت.
رئیس مجلس در این گفتگو به همزمانی مسئله گام دوم انقلاب با مجلس دهم اشاره کرد و گفت: یکی از نکات مهم این است که مجلس پایگاه اصلی مردمسالاری و دموکراسی است.
بیشتر بخوانید: انتقاد فلاحت‌پیشه به لاریجانی: تعدد جلسات غیرعلنی بزرگترین ظلم به مجلس دهم بوده است
وی افزود: هرچه پشتوانه مردمی مجلس قوی‌تر باشد، مجلس نماینده واقعی مردم است.
رئیس مجلس اضافه کرد: ۸۰ درصد مجلس فعلی سابقه اجرایی دارد، ۴ نفر سابقه وزارت، ۴ نفر سابقه استانداری، تعداد زیادی سابقه فرمانداری و شهرداری داشتند، در این دوره مجلس، ۱۶۷ نفر دکترا و فوق دکترا داشتند که حاکی از کارآمدی این مجلس داشت.
لاریجانی با بیان اینکه مجلس دهم ۶۲ درصد آراء مردم را داشت، اظهارداشت: ما پس از انقلاب فقط یک مجلس را داشتیم که پشتوانه رآی آن از این دوره مجلس بیشتر بود.
وی تصریح کرد: باید به ترکیب مجلس نگاه کنیم، مجلسی که ۲۹۰ نماینده دارد، ۱۳۰ ایثارگر و ۱۶ فرزند شهید دارد که حاکی از پیوند قوی این مجلس با انقلاب است.
نماینده مردم قم در مجلس دهم با اعلام اینکه در این مجلس قانون بازنشستگی و منع به کارگیری آن‌ها را اصلاح کردیم، اضافه کرد: با اصلاح این قانون دستگاه‌های اجرایی مجبور شدند که از جوانان استفاده کنند.
رئیس مجلس با بیان اینکه به شرکت‌های دانش بنیان در این مجلس توجه ویژه‌ای شد و بودجه‌ای خاص به ان‌ها تخصیص داده شد، عنوان کرد: با تصویب قانون حداکثر استفاده از توان تولید داخلی به دنبال آن بودیم که موانع کسب و کار را حل و فصل کنیم چرا که معمولاً در کشور ما برای سرمایه‌گذاری موانع زیادی وجود دارد و افراد باید کفش آهنی پا کنند.
عضو کمیسیون اصل ۹۰ مجلس با بیان اینکه در مجلس دهم قانون مربوط به توسعه اشتغال در مناطق روستایی و عشایری را تصویب کردیم، اظهار داشت: در روستا‌ها امکانی برای حضور جوانان برای فعالیت وجود ندارد و زمانی که جمعیت روستا زیاد می‌شود باید امکانات زیادی برای آنان فراهم کرد که ما در این قانون از صندوق توسعه ملی منابعی را در نظر گرفتیم تا این افراد در روستا‌ها بتوانند سرمایه‌گذاری در بخش‌های صنعتی، تولیدی و کشاورزی داشته باشند.
لاریجانی با بیان اینکه در مجلس دهم قانون تقویت و توسعه نظام استاندارد را تصویب کردیم که قانون مهمی بود، ادامه داد: درباره پسماند‌ها که مشکلاتی ایجاد کرده است قانونی را تصویب کردیم.
وی با اشاره به اینکه قانون مالیات بر ارزش افزوده یکی دیگر از قوانین بسیار خوب مجلس دهم بود، گفت: در حال حاضر و بیماری کرونا که خرید‌های رو در رو کاهش یافته است، تأثیر تصویب قانون صندوق مکانیزه فروش مشخص شد که بخشی از مشکلات مردم مرتفع شد.
نماینده مردم قم در مجلس دهم تصریح کرد: ما قانون بخشودگی جرایم را به تصویب رساندیم که اهمیت زیادی دارد چرا که بسیاری از افراد جرایم خرد دارند و با اینکه شورای نگهبان چندین بار آن را رد کرد، اما اصرار کردیم و به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع شد و در نهایت به تصویب رسید.
لاریجانی همچنین در پاسخ به این سوال مجری که بعد از ریاست ۱۲ ساله مجلس در کجا ادامه فعالیت خواهید کرد؟، گفت: خانه اصلی ما دانشگاه است، من از این دوره مجلس خیلی درس آموختم، تلاش کردیم برخی از مشکلات مردم را حل کنیم، به دانشگاه میروم و تدریس می‌کنم، خانه اصلی من دانشگاه است، وظیفه‌مان را برای انقلاب ایفا می‌کنیم.
وی همچنین درباره ماجرای پوشیدن لباس یک دست سپاه در صحن پارلمان از سوی تمامی نمایندگان مجلس و در پاسخ به این سوال که این تعداد لباس سپاه را چگونه تهیه کردید؟، اظهارداشت: بنده در آن زمان برای حضور در کنفرانسی در قطر بود، هنگام سوار شدن به هواپیما آقای جعفری مسئول دفتر بنده، به من گفت که آمریکا در تصمیم احمقانه‌ای سپاه را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داده، این برای من خیلی عجیب بود، چون سپاه یک بخش نظامی ماست، در هواپیما که در فاصله دو ساعته بحث کردیم، به ذهن بنده رسید که بهترین راه این است که به آمریکایی‌ها بگوییم که اگر شما سپاه را تروریستی می‌دانید، ما همه سپاهی هستیم.
رئیس مجلس تصریح کرد: ساعت ۱۱ شب گفتم که با سپاه تماس بگیرند که ۳۰۰ دست لباس سپاه به مجلس بفرستند، آن‌ها هم انجام دادند، همه نمایندگان هم بدون اینکه یک نفر اعتراضی داشته باشد، بدون هماهنگی قبلی لباس سپاه را پوشیدند و این پیام را به آمریکایی‌ها دادند که اگر شما به سپاه یا هر نهاد نظامی دیگر توهینی بکنید، ما همه پشت سر آن هستیم.
رئیس قوه مقننه با تاکید براینکه مجلس دهم در شرایطی کار را انجام داد که از یک طرف تلاشش بر اجرای گام دوم بود و از یک طرف مشکلات پیش آمده از تحریم‌ها را پیش‌رو داشت که باید هر دو را مدنظر قرار می‌داد، اضافه کرد: نمایندگان در مجلس دهم قوانینی همچون حمایت از تولید جلوی واردات بی‌رویه، تاسیس و اداره مدارس غیردولتی و قانون بخشودگی وام‌ها و جرایم آن‌ها بود که میلیون‌ها نفر وام‌های خرد گرفته که نتوانسته بودند به موقع آن را پرداخت کنند، چون جرایم سنگینی هم داشتند. مجلس برای رفع این مشکل قانونی تصویب کرد که با اصرار به مجمع رفت و در نهایت تصویب شد. با این قانون جرایم بخشیده شده و وام‌گیرندگان نفسی گرفته تا بتوانند وام‌هایشان را پس دهند.
لاریجانی با اعلام اینکه قوانینی همچون حمایت از هنرمندان، استادکاران و صنایع دستی، قانون اصلاح چک در مجلس دهم تصویب شد، اظهار داشت: پیش از آن افراد زیادی به خاطر صدور چک به زندان می‌رفتند که با این قانون از این اتفاق جلوگیری شد.
وی با بیان اینکه درباره موضوع موسسات مالی و اعتباری که گرفتاری‌هایی برای چندین میلیون نفر ایجاد کرده بود، چندین جلسه علنی و غیرعلنی برگزار کردیم، گفت: موسسات مالی و اعتباری که بی‌حساب و کتاب تاسیس شده بودند که توانستیم مشکل مردم را رفع کنیم.
نماینده قم در مجلس دهم با بیان اینکه برای رفع مشکل مسکن نیز جلساتی با وزیر راه داشتیم، ادامه داد:خروجی این جلسات این بود که در نهایت مقرر شد در شهر‌های کوچک اراضی به افراد واجد شرایط داده شده و در شهر‌های بزرگ این افراد وام بدهند.
رئیس قوه مقننه در پاسخ به سوالی درباره عملکرد مجلس در حوزه نظارت گفت: برای بررسی این موضوع باید کارنامه مجلس و مقایسه آن با ادوار دیگر مورد بررسی قرار گیرد. مقام معظم رهبری درباره نظارت تاکید داشتند که نظارت و همکاری صمیمانه دو بخش تفکیک‌ناپذیر هستند. یعنی نظارت به معنای جدال با قوای دیگر نیست بلکه هدف از آن حل مشکل است.
لاریجانی در همین زمینه افزود:گاهی برخی فکر می‌کنند نظارت بدان معناست که مجلس مرتب یقیه دولت و قوه قضاییه را بگیرد. حال اینکه مقام معظم رهبری بیان کردند که نظارت به معنای دخالت در کار سایر قوا نیست و باید تنگنا‌ها در نظر گرفته شود کمااینکه ما در چهار سال کاری خود موضوع تحریم‌ها را داشتیم که با شیوع کرونا وضعیت بیشتر مشخص شد؛ ویروسی که همه دنیا را بهم ریخت. مقام معظم رهبری فرمودند که باید به قوه مجریه کمک کرد. ما هم تلاش کردیم در موضوع نظارت به تنگنا‌ها توجه کنیم و همکاری و تعامل داشته تا کار مردم حل شود و دعوا راه نیفتد.
وی درباره شفافیت آرا و دلیل تصویب نشدن طرح مربوط به آن در مجلس افزود:به نظرم موضوع شفافیت آرا حتی در رادیو و تلویزیون هم به خوبی باز نشده است. مذاکرات مجلس به صورت مستقیم از رادیو پخش شده و در‌های کمیسیون‌ها به روی خبرنگاران باز است. تنها آرایی که نمایندگان می‌دهند طبق آیین‌نامه معلوم نیست. پس قبل از هر چیزی باید این میزان شفافیت را با عملکرد سایر دستگاه‌ها مقایسه کرد. مثلا آیا مذاکرات مجمع تشخیص یا شورای نگهبان پخش می‌شود یا اینکه در شورای قوه قضاییه یا همین جلسات صداوسیما مردم اطلاعی از صحبت‌های مطرح شده دارند؟ همه ما جزء یک حکومت هستیم. نمی‌توان گفت که یک بخش مردمی نیست و سایر دستگاه‌ها مردمی هستند. پس برای پرداختن به این موضوع باید اول همسنگ جلو برویم یعنی هر وقت همه دستگاه‌ها مثل مجلس مذاکراتشان پخش شد آن وقت گام بعدی را برداریم. در حکومت نمی‌توان یک بام و دو هوا بود.
رئیس مجلس افزود: حال اینکه چرا برخی از نمایندگان با شفافیت آرا مخالف هستند دلیل آن است که برخی از نمایندگان از شهر‌های کوچک می‌آیند. در برخی از شهر‌ها بخش‌های قدرتمندی هستند که وقتی نماینده می‌خواهد رای دهد اگر بنا بر معلوم شدن رای او باشد ممکن است به او فشار آورده و خدای نکرده باعث لغزش نماینده شود. این فشار‌ها وجود دارد پس باید جلوی هر عملی که باعث می‌شود بر رای نماینده اثر گذارد را گرفت. راهکار آن است که انتخابات از سطح خرد فراتر رود که این با حزبی شدن انتخابات میسر می‌شود. اگر پشتوانه مردم حزب باشد حزب است که نظرش را درباره لایحه و طرح اعلام می‌کند و مسئولیت را قبول می‌کند.
لاریجانی با اعلام اینکه ده هزار تذکر به رئیس جمهور و وزرا و ۳ هزار سوال از وزرا که برخی از سوالات منطقه‌ای بوده و در کمیسیون رفع شده، در مجلس دهم مطرح شد، ادامه داد: علیرغم این پیگیری‌ها نمیدانم نمایندگان باید در این دوره چه می‌کردند؟ ۱۸۳ سوال از وزرا در صحن علنی مجلس بررسی و رأی‌گیری شد، ۵ سوال از رئیس جمهور و ۶ استیضاح در مجلس دهم صورت گرفت که دو استیضاح رأی آورده و مجلس رأی اعتماد خود را از دو نفر پس گرفت. ۶۳ مسئول برای توضیح درباره گرد و غبار، مشکلات حوزه کشاورزی، صنعت، آبیاری تحت فشار، موسسات مالی و اعتباری و نحوه سرمایه‌گذاری خارجی برای حضور در جلسه علنی به مجلس احضار شدند.
وی با بیان اینکه ۵۳ جلسه غیرعلنی با حضور مسئولان درباره مسائل سیاسی، امنیتی مانند مشکل اهواز و حمله داعش و مسائل اقتصادی در مجلس دهم برگزار شد که نمایندگان و کمیسیون‌ها نظرات خود را با مسئولان اجرایی در میان گذاشتند، اظهار داشت:کمیسیون ویژه حمایت از تولید ملی ۱۰ گزارش درباره عملکرد دستگاه‌های اجرایی ارائه کرد، گزارش‌های مذکور درباره رونق تولید، رفع موانع تولید، اصل ۴۴، بدهی‌های دولت، سرمایه‌گذاری و ... بود.
رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه بر اساس ماده ۲۳۴ آیین‌نامه داخلی مجلس اگر وزیری از قانون استنکاف کرده یا نقض قانون کند موضوع در کمیسیون بررسی شده و به صحن علنی ارجاع می‌شود و در صورت موافقت نمایندگان به قوه قضائیه ارسال خواهد شد، افزود: در مجلس دهم ۱۷ گزارش به قوه قضائیه ارسال شد، کمیسیون‌های مجلس دهم ۱۸۱۸ جلسه نظارتی علاوه بر بازدید‌های صورت گرفته داشتند که کار سنگینی است؛ همچنین ۱۳۳ نماینده در ۷۳ مجمع و هیأت ملی ناظر هستند.
لاریجانی با بیان اینکه ۲۷۹ نماینده در هیأت‌ها و شورا‌ها عضو هستند که یک هزار و ۶۰۰ گزارش نظارتی در این زمینه تدوین شده است، بیان کرد: کمیسیون اصل ۹۰ که یکی از فعال‌ترین کمیسیون‌ها بود ۱۳ گزارش نظارتی تدوین و به صحن علنی تقدیم کرد که برخی از این گزارش‌ها به قوه قضائیه ارسال شد.
رئیس قوه مقننه کشورمان به اقدامات هیأت تطبیق مصوبات دولت اشاره و ادامه داد: همه آیین‌نامه‌های دولت در این هیأت از نظر رعایت قانون بررسی می‌شود که بر اساس گزارشات ارائه شده ۲۴۲۵ آیین نامه بررسی شده که ۱۹۶۶ آیین‌نامه اشکال قانونی نداشته و ۱۱۰ آیین‌نامه خلاف قانون بود که اعلام رسمی و لغو شد.
وی با بیان اینکه دولت کنونی نسبت به دولت‌های قبلی بهتر به قانون عمل کرده است، ادامه داد: یکی از ابزار‌های نظارتی مجلس دیوان محاسبات بود که دیوان محاسبات ۸۵۱۶ گزارش تدوین کرد، یکی از موارد بررسی شده توسط دیوان محاسبات حقوق‌های نجومی بود که حدود ۶۰ هزار حقوق مدیران در این زمینه بررسی و اضافه دریافتی‌ها به خزانه بازگشت و ۳۲۸۵ گزارش به دادسرای دیوان محاسبات رفت.
رئیس قوه مقننه درباره تلخ‌ترین و شیرین‌ترین خاطرات خود از مجلس دهم اظهار داشت: در زمانی که مجلس قانون برنامه پنجم توسعه را تصویب می‌کرد یکی از دوستان آمد و گفت که برای آیت‌الله هاشمی رفسنجانی حادثه ناگواری رخ داده است و بنده جلسه را ترک کردم و فهمیدم که ایشان رحلت کرده است و بسیار متاسف شدم چرا که ایشان خدمت بسیار زیادی به انقلاب کرد.
عضو کمسیون اصل ۹۰ مجلس تصریح کرد: مورد دیگر هم درباره شهید حاج قاسم سلیمانی بود که بنده در حوزه انتخابیه قم بودم و شب قبل هم خوابم نبرد و تا صبح داشتم کارتابل‌های بسیار زیاد مجلس را انجام می‌دادم که یکی از محافظان بنده در زد و گفت که حادثه‌ای برای حاج قاسم رخ داده است و با هراس بلند شدم و به تهران آمدم و بین راه با آقای حجازی صحبت کردم که گفت حضرت آقا فرمودند ساعت ۱۱ خدمت ایشان بروم که این حادثه هم برای بنده بسیار تلخ بود.
لاریجانی در واکنش به سوالی مبنی بر اینکه آیت الله جنتی دبیر شورای نگهبان در اظهاراتی مطرح کرده است که مجلس درباره اصلاح قانون انتخابات کم کاری کرد، گفت: بنده برای آیت‌الله جنتی احترام زیادی قائل هستم و ایشان از السابقون در انقلاب اسلامی هستند و بنده برای افرادی که در انقلاب نقش سابقه داری دارند احترام زیادی قائل هستم. نمیدانم که آیا ایشان این حرف را مطرح کرده است یا خیر و شأن آیت الله جنتی را اجل ا ز این می‌دانم که خیلی در جزئیات دخالت کنند و نظر داشته باشند. در هر مجلسی درباره قانون انتخابات یک وصله و پینه‌ای می‌شد و ما در مجلس دهم گفتیم که یک بار و بر اساس سیاست‌های کلی قانون کامل انتخابات را بنویسیم. بنده جلسه برگزار کردم با حضور مسئولانی از مرکز پژوهش‌ها و کمیسیون‌های مجلس و آقای کدخدایی و در آن جلسه مطرح شد که مجلس چنین هدفی را دارد.
نماینده مردم قم در مجلس تصریح کرد: پس از بحث‌های متعدد ما به یک مدل تناسبی رسیدیم که تناسبی به این معناست که فرد باید حداقل ۱۵ درصد آرای مردم حوزه انتخابیه را داشته باشد، اما باید در کل استان رأی بیاورد.
رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه یکی دیگر از اهداف ما در این زمینه آن بود که همه احساس مشارکت در انتخابات کنند تصریح کرد: برای مثال در انتخابات مجلس دهم یک لیست از تهران رأی آورد و لیست بعدی هم از لیست تهران فاصله داشت، اما بطور مثال ممکن است که ۶۰ به ۴۰ درصد بودند، اما لیست دوم کلاً کنار رفت. در انتخابات تناسبی لیستی که برنده شده ۶۰ درصد کرسی‌ها را کسب می‌کند و لیست بعدی ۴۰ درصد کرسی‌ها را می‌گیرد و هر دو لیست احساس مشارکت می‌کنند.
رئیس قوه مقننه اظهار داشت: بنده به آیت‌الله جنتی به صورت تلفنی عرض کردم که چنین بحثی وجود دارد و آقای کدخدایی هم در این جلسات بودند و این موضوع را قبول داشتند و انصافاً هم همراهی کردند. با وجود این یک مرتبه دیدیم که شورای نگهبان اصل تناسبی شدن قانون انتخابات را بر هم زد و همچنین با استانی بودن آن مخالفت کرد و صرفاً بر شفافیت مالی کاندیدا‌های انتخابات تاکید کرد که مجلس در این قسمت حق داشت که ناراحت شود.
لاریجانی تصریح کرد: البته با اصراری که شورای نگهبان روی هزینه‌های تبلیغاتی کاندیدا‌های انتخابات داشت؛ مجلس آن را به تصویب رساند و بنده نمیدانم که گلایه شورای نگهبان از مجلس بابت چیست؟ حتی نظر شورای نگهبان درباره استانی شدن و تناسبی شدن انتخابات به کمیسیون مربوطه ارجاع شد و حتی این بخش‌ها حذف و به صحن علنی مجلس ارجاع شد.
وی با اشاره به اینکه بگومگو‌های اخیر بیشتر مربوط به بحث رد صلاحیت‌های انتخابات است، گفت: البته بنده فکر می‌کنم که جایگاه شورای نگهبان باید حفظ شود و مورد احترام باشد و بنده دفاع نمی‌کنم که به شورای نگهبان اسائه ادب شود.
رئیس مجلس با تاکید بر اینکه به جایگاه مجلس هم نباید اسائه ادب شود اظهار داشت: برخی افراد حرف‌هایی درباره مجلس می‌زنند که خوب نیست چرا که مجلس پایگاه دموکراسی در کشور است و بخش مهمی از نظام ولایت یک کشور است و کسی که می‌گوید من ولایت مدار هستم نباید بگوید که من فقط به آقا اعتقاد دارم بلکه باید به حکومت ولایی هم اعتقاد داشته باشد.
لاریجانی با اشاره به فرمایش امام خمینی مبنی بر اینکه اگر کسی مقررات راهنمایی و رانندگی را رعایت نکند خلاف شرع است گفت: سوال این است که کسی که ولایت مدار است، چطور به مجلس توهین می‌کند و این حتماً غلط است؟
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: این بگومگو‌هایی که شما می‌گوئید تا حدی مربوط به تأیید صلاحیت‌ها بود و ضمن اینکه باید پذیرفت در این باره شورای نگهبان فصل الخطاب است، اما این نقد را دارم که در برخی جا‌ها به صورت دقیق عمل نشد.