رویداد۲۴ نرخ اشتغال و نرخ بیکاری یکی از شاخص‌هایی است که توسعه یک کشور را نشان می‌دهد و مشخصا نرخ بیکاری برای ارزیابی شرایط اقتصادی کشور‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. ویروس کرونا از زمستان سال گذشته تا کنون تغییرات زیادی در آمارها ایجاد کرده است؛ هرچند جای شهرها در بیکاری چندان تغییر نکرده اما جمعیت بیکاران به شدت متغیر بوده است. در این گزارش آخرین آمارها درباره میزان بیکاری در ایران را بخوانید.
بر اساس گزارش‌های مرکز آمار و با بررسی شاخص‌های زمستان ۱۳۹۸ در می‌یابیم که نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر برابر با ۱۰/۶ درصد است که نسبت به فصل مشابه سال گذشته به میزان ۱.۷ درصد کاهش داشته است.
همچنین نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله نسبت به زمستان ۱۳۹۷ به میزان ۲/۴ درصد کاهش یافته است. ارزیابی نرخ مشارکت اقتصادی گویای آن است که در زمستان سال گذشته نسبت به فصل مشابه سال ۱۳۹۷ شاخص مذکور به میزان ۱/۱ درصد کاهش یافته است.
در این میان میزان ساعات کار جمعیت شاغل در فصل زمستان ۱۳۹۸ نسبت به فصل زمستان ۱۳۹۷ افزایش پیدا کرده است؛ به گونه‌ای که در زمستان سال گذشته جمعیت شاغل از ۴۴ ساعت بیشتر کار کرده‌اند؛ این در حالی است که در سال ۱۳۹۷ این رقم کمتر از ۴۴ ساعت در هفته بوده است.
بررسی نتایج طرح آمارگیری نیروی کار در فصل زمستان سال گذشته نشان می‌دهد که بیش از ۲۶ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر از جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر (جمعیت در سن کار) از قابلیت مشارکت برخوردار بوده‌اند؛ یعنی شاغل یا بیکار هستند و نسبت به زمستان گذشته بیش از ۴۳۰ هزار نفر از جمعیت مذکور کاسته شده است.
ضمن آنکه جمعیت فعال زنان و مردان به ترتیب کاهش بیش از ۲۵۰ و ۱۷۰ هزار نفری را تجربه کرده‌اند؛ این تغییرات جمعیتی به نوبه خود موجب کاهش نرخ مشارکت اقتصادی نسبت به فصل مشابه سال قبل شده است.
بررسی روند تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی به تفکیک جنس گویای آن است که این شاخص نسبت به فصل مشابه در سال قبل (زمستان ۱۳۹۷) به میزان ۱/۳ درصد برای مردان و ۱/۰ درصد برای زنان کاهش یافته است. تغییرات نرخ بیکاری در حالی است که طبق برآورد‌های صورت گرفته بیش از ۷۱ درصد زنان شاغل در استان تهران در بخش خصوصی فعال هستند. این یعنی بیشترین مشکل ایجاد شده در همین بخش بوده که بالاترین آمار را داشته است.
بیشتر بخوانید: تقابل کرونا و کارگران/ ویروس کرونا چه تاثیری بر زندگی کارگران گذاشت؟
بر اساس نتایج آمارگیری در سال گذشته نیروی کار غیرفعال در زمستان ۱۳۹۸ نسبت به زمستان ۱۳۹۷ افزایش ۱ میلیون و ۱۰۴ هزار نفری را تجربه کرده و از ۳۴ میلیون و ۵۸۹ هزار نفر در زمستان ۱۳۹۷ به ۳۵ میلیون و ۶۹۰ هزار نفر در زمستان ۱۳۹۸ رسیده است. به عبارت دیگر با توجه به شرایط فصلی بیش از ۱ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر بطور موقت از بازار کار خارج شده اند و این قابلیت را دارا هستند که در فصول آینده به بازار کار برگردند.
نرخ مشارکت اقتصادی در ایران چقدر است
بررسی نرخ مشارکت استانی گویای آن است که بیشترین میزان افزایش در نرخ مشارکت اقتصادی در جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر استان هرمزگان با ۵.۹ درصد رخ داده و در مقابل استان آذربایجان غربی بیشترین کاهش را با ۴.۳ درصد تجربه کرده است.
این بررسی نشان می‌دهد، در زمستان ۱۳۹۸ نسبت به زمستان ۱۳۹۷ نرخ مشارکت اقتصادی ۲۰ استان کشور روند کاهش داشته و در مقابل نرخ مشارکت ۱۰ استان دربازه زمانی مورد بررسی افزایش یافته است.
نرخ مشارکت اقتصادی استان گلستان نیز تغییری نکرده است. همچنین این نتایج گویای آن است که بیشترین و کمترین نرخ مشارکت در زمستان ۱۳۹۸ مربوط به استان هرمزگان و مرزکی به ترتیب با ۴۹.۹ درصد و ۳۵.۶ درصداست.
نرخ بیکاری
بررسی نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر به تفکیک استانی در این بازه زمانی نشان می‌دهد؛ در زمستان ۱۳۹۸ بیشترین نرخ بیکاری مربوط به استان کردستان با ۲۰/۰ درصد و کمترین نرخ بیکاری مربوط به استان خراسان جنوبی با ۶/۰ درصد است.
همچنن در زمستان ۱۳۹۸ نسبت به زمستان ۱۳۹۷ بیشترین کاهش نرخ بیکاری در استان خوزستان اتفاق افتاده و در این دوره از ۱۷/۲ درصد به ۱۲/۴ درصد رسیده و با کاهش ۴/۸ درصدی مواجه شده است، در مقابل استان لرستان با افزایش ۴/۱ درصدی نرخ بیکاری بیشترین افزایش نرخ بیکاری را در دوره مورد بررسی تجربه کرده است.
دامنه نرخ بیکاری در دوره بررسی برابر با ۱۴/۰ درصد است و بطور کلی در زمستان ۱۳۹۸ نسبت به دوره مشابه سال گذشته در ۸ استان نرخ بیکاری افزایش و در ۲۲ استان نرخ مذکور کاهش یافته و در استان قم این نرخ تغییری نداشته است.
جمع بندی:
ارزیابی نتایج جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر نشان می‌دهد که در دو فصل مورد بررسی جمعیت شاغل افزایش ۵۲ هزار نفری را تجربه کرده و در مقابل جمعیت بیکار ۴۸۲ هزار نفر کاهش داشته است. از سوی دیگر جمعیت غیرفعال نیز در حدود ۱ میلیون و ۱۰۴ هزار نفر افزایش یافته است.
با نگاهی به شاخص‌های جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر ملاحظه می‌شود که نرخ بیکاری کل کشور با کاهش ۱.۷ درصدی مواجه شده است.
بیشترین میزان افزایش نرخ بیکاری به ترتیب در استان‌های کردستان، لرستان، مازندران و گلستان و در مقابل بیشترین میزان کاهش به ترتیب در استان‌های خوزستان، خراسان رضوی و ایلام رخ داده است.