رویداد۲۴ بررسی آماری نشان می‌دهد که در دو سال اخیر حدود ۵۰۰ هکتار از اراضی جنگلی و مراتع در حوزه مدیریت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری و مناطق حفاظتی تحت مدیریت محیطزیست استان مازندران (میانکاله) براثر آتش سوزی که اکثر آن‌ها به نوعی عمدی و یا ناشی از خطای انسانی اعلام شده است، خاکستر شد و همچنان با رو به گرمی نهادن دمای هوا در واپسین روز‌های بهاری شروع این آتش سوزی با هر بی دقتی وجود دارد.
اگرچه از چند سال گذشته تاکنون بحث اجرای طرح اطفاء حریق برای جنگل‌های شمال از سوی وزارت جهاد کشاورزی با نیت تجهیز امکانات و نیروی انسانی برای حفاظت از جنگل‌های شمال در برابر آتش سوزی در دستور کار قرار گرفت، ولی به دلیل عدم تامین بودجه دو هزار میلیارد ریالی پیش بینی، این طرح تاکنون ابتر ماند تا همچنان دست استان‌های شمالی از جمله مازندران از امکانات و تجهیزات اطفاء حریق در برابر شعله‌های بی رحم آتش خالی باشد.
فقر امکانات و نیروی انسانی چاشنی آتش سوزی
با وجود تکلیف قانونی دولت برای تخصیص سالیانه اعتبار برای تجهیز امکانات اطفاء حریق در مناطق حفاظتی و منابع طبیعی گزارشات دستگاه‌های مرتبط حاکیست که در حداقل یک دهه اخیر امکانات و تجهیزات چندانی به استان مازندران که بیشترین مساحت جنگل‌های هیرکانی و مناطق حفاظتی را در بین استان‌های شمالی کشور در اختیار دارد، قرار نگرفت و اکثر تجهیزات و ماشین آلات در اختیار این دستگاه‌ها فرسوده اند که حداقل در آتش سوزی‌های دو ساله اخیر نتوانستند آن گونه که شاید و باید برای اطفاء حریق مراتع و جنگل‌ها به کار آیند.
علاوه بر آن در چند سال اخیر نبود تجهیزات و ماشین آلات مدرن از قبیل بالگرد مستقر در منطقه و راه اندازی ایستگاه‌های آتش نشانی در مناطق در معرض خطر به خصوص مناطق حفاظتی (میانکاله) با وجود صراحت قانونی و وعده مسوولان ملی از یک سو و کمبود نیروی انسانی آموزش دیده در اختیار دو اداره کل منابع طبیعی و محیطزیست موجب شده تا در نبود تجهیزات مدرن و کمبود نیروی انسانی، نیرو‌های بومی به عنوان عامل کمک کار در اطفاء حریق باشند.
کمبود امکانات و تجهیزات در کنار محدودیت نیروی انسانی به خصوص نیرو‌های آموزش دیده در حاشیه جنگل‌ها و مراتع و مناطق حفاظتی استان مازندران که در مجموع بیش از دو میلیون هکتار از اراضی استان مازندران را تشکیل می‌دهند، باعث شده تا با گرم شدن هوا و افزایش دما به دلیل تردد افراد بومی و غیر بومی به ویژه دامداران در جنگل‌های استان، مسووولان و مردم نگران آتش سوزی سهوی و یا عمدی ناشی از برافروختن آتش از سوی این گروه‌ها باشند.
مدیرکل محیط زیست مازندران گفت: این استان با وجود داشتن حدود ۵۳۰ هزار هکتار از اراضی حفاظتی نه تنها از کمبود نیروی انسانی که از فرسودگی تجهیزات در اختیار برای مهار آتش سوزی نیز رنج می‌برد و این کمبود‌ها موجب شده تا در مواقع آتش سوزی میزان خسارت‌های وارده گونه‌های گیاهی و جانوری ما از افزایش چشمگیری برخوردار باشد.
حسینعلی ابراهیمی کارنامی افزود: در شرایط فعلی امکانات در اختیار محیط زیست استان برای اطفاء حریق، تجهیزات سنتی شامل لودر و یا تراکتور دارای بیل مکانیکی است که کمتر در مواقع آتش سوزی پرحجم این دستگاه‌ها به کار می‌آیند و ما به ناچار با بهره گیری از نیرو‌های یگان حفاظت و نیرو‌های بومی منطقه با بیل و کلنگ باید به جنگ آتش برویم.
وی اضافه کرد: این در حالیست که ما در شرایط فعلی نیاز به راه اندازی پایگاه‌های آتش نشانی با خودرو‌های مدرن و بالگرد دارای قابلیت حمل آب داریم که با وجود وعده چندین ساله تاکنون اعتباری از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی ملی و استانی برای خرید این تجهیزات در اختیار ما قرار داده نشد.
ابراهیمی محدودیت قانونی را دلیل عدم تخصیص اعتبار برای این بخش از سوی سازمان مدیریت بیان کرد و اظهارداشت: استان‌های شمالی کشور حدود ۲.۵ میلیون هکتار از اراضی جنگلی کشور را در اختیار دارند، ولی یک پایگاه آتش نشانی با بالگرد مستقر ندارند که بتوانند در صورت آتش سوزی در کمترین زمان ممکن برای مهار آتش وارد منطقه شوند و بعضا نیز این امکانات با تاخیر در سایر ارگان‌ها تامین می‌شود.
وی از عدم قرارگیری نام محیط زیست استان مازندران به عنوان عضو اصلی شورای مدیریت بحران استانی نیز انتقاد کرد و افزود: بی اعتنایی قانون به عضویت محیطزیست به عنوان یکی از اعضای شورای مدیریت بحران نشان می‌دهد که محیط زیست اهمیت چندانی ندارد و در چنین شرایطی مدیریت مناطق حفاظتی دشوار است.
ابراهیمی علاوه بر عضویت در شورای مدیریت بحران استانی، راه اندازی پایگاه آتش نشانی در مناطق حفاظتی و جنگل‌های استان‌های شمالی به خصوص مازندران را از مطالبات مردم این خطه شمال کشور بیان کرد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران هم از کمبود امکانات و تجهیزات برای اطفاء حریق در این خطه شمال کشور ابراز گله مندی کرد و گفت: این استان در مجموع یک میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار اراضی جنگلی را در دو مدیریت منطقه ساری و نوشهر اداره می‌کند که کمترین امکانات و تجهیزات برای اطفاء حریق را در اختیار دارد.
سید محسن موسوی تاکامی به ایرنا افزود: تجربه آتش سوزی‌های سنوات گذشته نشان داده که ما در استان‌های شمالی کشور از جمله مازندران که بیشترین جنگل‌های هیرکانی شمال کشور را در اختیار دارد، نیاز به استقرار پایگاه اطفاء حریق و اختصاص یک فروند بالگرد با قابلیت حمل آب داریم.
وی بخشی از خسارت‌های ناشی از آتش سوزی و تاخیر در مهار آن را ناشی از نبود تجهیزات مدرن دانست و اظهارداشت: به نظر می‌رسد باید سازمان مدیریت بحران وزارت کشور نسبت به تجهیز امکانات اطفاء حریق در استان مازندران مساعدت بیشتری داشته باشد.
براساس آمار در یک دهه اخیر حدود ۱۵۰ هزار هکتار جنگل‌های کشور براثر آتش سوزی که ۹۵ درصد آن‌ها ناشی از خطای سهوی نیروی انسانی است از بین رفت که بیشترین خسارت‌های این آتش سوزی مربوط به استان‌های شمالی کشور بود.
استان مازندران ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار مساحت دارد و حدود ۲ میلیون هکتار از این مساحت استانی را اراضی جنگلی، مرتع و مناطق حفاظتی تشکیل می‌دهد.