چندی است که گمانهزنیهای زیادی درباره نامزدهای احتمالی جبهه اصلاحات در انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۴۰۰ مطرح میشود که در آن میان از محمدجواد ظریف تا اسحاق جهانگیری و محسن هاشمی تا علی لاریجانی به چشم میخورد که البته حضور آنها در انتخابات تا این لحظه مورد تأیید قرار نگرفته است. اما در این بین اخیرا یک گزینه دیگر هم مطرح میشود و آن سیدحسن خمینی است.
رویداد۲۴ اخیرا حسین کنعانیمقدم در گفتوگویی گفته است: «جریان اصلاحات این تجربه ناموفق را داشته که برای حفظ جناح سیاسی خود از نامزدی استفاده کند که متعلق به خود آنها نیست؛ آنها پاسخی برای هواداران خودشان ندارند که چگونه به کسی رأی دهند که با اصلاحات دمخور نبوده است؛ در نتیجه به نظر میرسد که اگر قرار است به صحنه بیایند، با فردی شبیه به خاتمی نظیر سیدحسن خمینی روی کار بیایند...
البته نامزدشدن مهم نیست، زیرا هرکسی میتواند نامزد شود، مهم رأیآوردن است؛ معتقدم که مجلس یازدهم نمونه بارزی از رقابت سیاسی جناحهای اصولگرا، اصلاحطلب و مستقل بود؛ به نظرم ما سه نامزد در انتخابات ریاستجمهوری خواهیم داشت که یکی اصلاحطلب، یکی مستقل و یکی اصولگراست و همه اینها سعی میکنند در یکی از ائتلافهای سیاسی با یکی از جناحها پیروز انتخابات شوند؛ در غیر این صورت به نظرم یک جناح سیاسی نمیتواند در عرصه رقابت موفق باشد و دولت آینده ائتلافی خواهد بود... کاندیداتوری ظریف احتمال بسیاری دارد و او یکی از گزینههای جدی اصلاحطلبان است؛ زیرا هم چهره بینالمللی دارد و با سابقه وزارت خارجه هم او میتواند در مجامع بینالمللی حرفی داشته باشد».
اما این سخن که در ادامه گمانهزنیهای زودهنگام انتخاباتی ارزیابی میشود تا چه حد میتواند به واقعیت نزدیک باشد؟ حسن خمینی همواره مواضع اصلاحطلبانه داشته است و او را از نظر سیاسی میتوان کاملا اصلاحطلب دانست؛ خاصه آنکه سید حسن خمینی همواره به شخصیتهای سرشناس جبهه اصلاحات نزدیک بوده است؛ بنابراین اگر اصلاحطلبان بخواهند با تکیه بر هویت اصلاحطلبی خود و نه دیگر در ائتلاف با نیرویی اصولگرا وارد انتخابات شوند، میتوانند نیمنگاهی به حسن خمینی داشته باشند؛ علاوهبراین سید حسن خمینی هم نشان داده است که به ورود به عالم سیاست بیمیل نیست، چنانچه او در سال ۹۴ در انتخابات مجلس خبرگان ثبتنام کرد و هنگام ثبتنام گفت: «بنده به صورت مستقل وارد انتخابات شدم. دست یکایک مردم شریف را میبوسم».
پس از ثبتنام او در انتخابات، شورای نگهبان اعلام کرد که برای احراز اجتهاد کسانی که سابقه نمایندگی خبرگان را نداشتند آزمون اجتهاد برگزار میشود. دفتر حسن خمینی متعاقب این موضوع گفت که از او دعوتی به عمل نیامده و او پیامک یا دعوتنامهای در این رابطه دریافت نکرده است. بعد از این اتفاق سخنگوی شورای نگهبان رسما اعلام کرد صرف عدم حضور داوطلبان در آزمون اجتهاد به منزله انصراف آنها نخواهد بود و ممکن است فقهای شورای نگهبان برای اطمینان از درجه اجتهاد داوطلبی، نظر علما و مراجع تقلید را جویا شوند. از سویی رسانههای طرفدار سیدحسن خمینی مدعی شدهاند که برخی روحانیون برجسته و مراجع تقلید مانند وحیدخراسانی، محققداماد، موسویاردبیلی، عباس محفوظی، سیدجعفر کریمی، ابراهیم امینی، مرتضی مقتدایی و ... اجتهاد وی را تأیید کردهاند.
بیشتر بخوانید: کاندیدای اصلاحطلبان برای انتخابات ۱۴۰۰ چه کسی است؟/ جهانگیری شانسی ندارد، محسن هاشمی شاید
در ابتدا بعضی رسانهها در ۲۷ دی ۹۴ اعلام کردند که با وجود عدم شرکت او در آزمون، اجتهادش در شورای نگهبان تأیید شده است و از سویی اعلام شده بود تغییر رویه شورای نگهبان درباره تأیید سیدحسن بهخاطر اعلام صلاحیت تذکر چند نفر از مراجع تقلید به این شورا بوده است، اما نهایتا در ۶ بهمن ۱۳۹۴ و همزمان با اعلام نتیجه بررسی صلاحیتهای نامزدان انتخابات خبرگان از سوی شورای نگهبان، مشخص شد که شورای نگهبان صلاحیت سیدحسن خمینی را احراز نکرده است. ساعتی بعد، احمد خمینی، فرزند سیدحسن خمینی هم عدم احراز صلاحیت پدرش را تأیید کرد. پس از آن سیدحسن خمینی نسبت به عدم احراز صلاحیت خود از سوی شورای نگهبان، به این نهاد اعتراض کرد.
او دراینباره بیان کرده بود که فکر نمیکند «شکایت مسیر جدیدی را بگشاید» و با توجه به «درخواست عمومی مردم و برخی بزرگان حوزه و سیاست» به این امر اقدام میکند. درنهایت شورای نگهبان پس از رسیدگی به اعتراضات تغییری در رأی خود نسبت به عدم احراز صلاحیت سیدحسن خمینی نداد.
پس از آن کانال تلگرامی سیدحسن خمینی از قول یکی از نزدیکان او دلیل عدم احراز صلاحیت او را از سوی شورای نگهبان، استناد به بند ب ماده ۳ قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری اعلام کرد. دراین بند از ماده ۳ قانون که یکی از شرایط خبرگان منتخب مردم را تعیین میکند، آمده است: «اجتهاد در حدی که قدرت استنباط بعضی مسائل فقهی را داشته باشد و بتواند، ولی فقیه واجد شرایط رهبری را تشخیص دهد».
حال باید دید که اولا حسن خمینی شخصا تمایل به شرکت در انتخابات دارد؟ ثانیا اگر بیاید، جبهه اصلاحات او را بهعنوان نامزد نهایی خود اعلام میکند و ثالثا شورای نگهبان که سید حسن خمینی را در انتخابات مجلس خبرگان ردصلاحیت کرد، اینبار صلاحیت او را تأیید میکند یا نه؟ که برای پاسخ به همه اینها باید منتظر ماند.