رویداد۲۴ فرمانده ستاد مقابله با کرونا در استان تهران درخصوص احتمال بازگشت محدودیت‌ها به این استان گفت: مهمترین عاملی که برای بازگشت محدودیت‌ها در نظر می‌گیریم شاخص مولد پایه است. در صورتی که این شاخص به عددی بیش از یک افزایش یابد ممکن است در برخی از تصمیم‌گیری‌های خود برای اجرای محدودیت‌ها تغییراتی اعمال کنیم.
دکتر علیرضا زالی با اشاره به اینکه استان تهران به دلایل مختلفی از جمله جمعیت شناور، وجود جمعیت حاشیه‌نشین، وجود کارخانه‌های متعدد و به ویژه سیستم حمل و نقل عمومی جایگاه متفاوتی نسبت به سایر شهر‌های کشور دارد، گفت: یکی از مهمترین موضوعات در کنترل ویروس کرونا فاصله‌گذاری اجتماعی بود که باید به عنوان یک راهبرد عمومی تا زمان تولید واکسن از آن بهره جست.
بیشتر بخوانید: زالی: برخی فاصله‌گذاری‌های اجتماعی در استان تهران نگران کننده است / بستری ۲۵۱ بیمار در ۲۴ ساعت گذشته در مراکز درمانی
وی درباره تاثیر فاصله‌گذاری اجتماعی در کنترل این بیماری اظهار کرد: از زمانی که این موضوع در کشور جدی گرفته شد تا امروز آمار و ارقام متفاوتی از میزان رعایت این نکته به دست ما رسیده است. به عنوان مثال در فروردین‌ماه سال جاری مردم تا ۷۸ درصد فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت می‌کردند در حالی که این عدد در اردیبهشت‌ماه به ۲۳ درصد و اکنون در خردادماه به ۱۸ درصد رسیده است. در استان تهران نیز رعایت نکات فاصله‌گذاری اجتماعی در فروردین‌ماه ۶۲ درصد بود که متاسفانه طی روز‌های اخیر به ۱۱ درصد رسیده است. موضوعی که در بررسی‌های ما مشخص شده است این است که میان فاصله‌گذاری اجتماعی و زنجیره انتقال و ابتلا به ویروس کرونا رابطه‌ای تنگاتنگ وجود دارد که عدم توجه به نکات بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی می‌تواند سبب نگرانی شود.
وی در ادامه تصریح کرد: از تمام مردم کشور به ویژه مردم تهران و بخصوص شاغلین می‌خواهیم موضوعات بهداشتی را رعایت کنند. وقتی فردی به عنوان مشتری یا ارباب رجوع می‌خواهند به مغازه یا اداره‌ای مراجعه کنند در صورتی که فاصله‌گذاری اجتماعی و نکات بهداشتی به خوبی رعایت نشود احتمال آنکه خود و سایرین را به ویروس آلوده کند، افزایش می‌یابد.
زالی با اشاره به اینکه یکی از موضوعات غیرقابل انکار در تمام اپیدمی‌ها خستگی مردم از محدودیت‌ها و رعایت برخی نکات است، گفت: از آنجایی که ماهیت این ویروس مستمر است از مردم می‌خواهیم رعایت ملاحظات بهداشتی را در نظر بگیرند تا به حداکثر بهره‌جویی از راهبرد اجتماعی طرح‌هایی مانند فاصله‌گذاری اجتماعی و هوشمند برسیم.
وی درخصوص میزان مراجعه مبتلایان به کرونا در شهر تهران بیان کرد: در روز ۱۹ اسفندماه سال گذشته بیشترین مراجعه به مراکز درمانی در تهران صورت گرفت و بیشترین موارد بستری ناشی از کرونا در تاریخ ۲۲ اسفندماه اتفاق افتاد. همچنین تاکنون بیشترین میزان مرگ و میر ناشی از کرونا در تهران در تاریخ ۲۶ اسفند رخ داده است. در روز‌های چهارم، دهم و بیست و چهارم فروردین نیز امواجی در زمینه افزایش ابتلا به بیماری را مشاهده کردیم، اما همچنان دامنه آن کمتر از تاریخ‌هایی بود که در اسفندماه ذکر کردم.
وی افزود: همچنین در بیست دوم و بیست سوم اردیبهشت ماه هم نیز موج‌هایی از بیماری دیده شد که دامنه آن از اسفندماه کمتر بود.
زالی با تاکید بر اینکه شرایط مطلوب در تهران می‌تواند شکننده باشد، اظهار کرد: امروز در تهران ۱۹۳ بیمار جدید مبتلا به کرونا در بخش‌های عادی بستری شدند و همچنین ۵۳ بیمار در بخش‌های ویژه تحت درمان قرار گرفتند. خوشبختانه امروز ۱۹۵ بیمار نیز از بیمارستان‌ها مرخص شدند.
وی در توضیح چگونگی عملکرد عدد مولد پایه خاطرنشان کرد: اگر عدد مولد پایه رقم سه اعلام شود یعنی هر یک نفر فرد آلوده به ویروس می‌تواند سه نفر دیگر را به بیماری مبتلا کند. این عدد در هفتم فروردین‌ماه به ۰.۶ رسید. اکنون نیز این عدد کمتر از یک برآورد شده است. هر چه این عدد کمتر از یک باشد شرایط بهتر بوده و نشان می‌دهد کنترل و مراقبت از بیماری بهتر انجام شده است.
وی درباره بازگشایی‌های جدید در برخی مشاغل تصریح کرد: آنچه باید در شهر تهران مورد توجه قرار گیرد بازگشایی طبقه‌بندی مشاغل است که این موضوع به همین شکل در تمام جهان نیز اتفاق افتاد. درخصوص بازگشایی‌ها اولویت ما با مشاغلی بود که معیشت مردم وابستگی بیشتری به آن داشت. حتی در روز‌هایی که محدودیت‌ها اعمال شده بود، برخی مراکز مانند داروخانه‌ها و فروشگاه‌ها به فعالیت خود مشغول بودند. در صورتی که مجبور به بازگشت به راهبرد پیشین و اعمال محدودیت‌ها باشیم به بخش‌هایی توجه خواهیم کرد که مشاغل و درآمد مردم آسیب کمتری ببیند.
وی افزود: عزیزان ما در مشاغل مختلف و اصناف تعهداتی را برای رعایت مسائل بهداشتی دادند. دقت کنید برای آنکه مجدداً مجبور به اعمال محدودیت‌ها نباشیم همه باید دست به دست هم بدهیم تا انتقال بیماری را کنترل کنیم تا با اعمال محدودیت‌ها مشکلات درآمدی و معیشتی برای مردم به وجود نیاید. در راستای همکاری بیشتر در جهت این موضوع از مردم می‌خواهیم تنها در موارد ضروری در مکان‌های عمومی حضور پیدا کنند.
وی با اشاره به اینکه احتمال افزایش شدت بیماری در همه جا وجود دارد، به استفاده از ماسک تاکید کرد و گفت: حتی به نظر بنده خوب است ماسک برای افراد کمتر برخوردار به عنوان یک کالای یارانه‌ای تلقی شود چراکه شاید برخی وسع خرید آن را نداشته باشند. در همین راستا از خیرین می‌خواهیم در صورت تمایل برای انجام این کار و خرید ماسک اقداماتی انجام دهند.
زالی ادامه داد: مهمترین عاملی که برای بازگشت محدودیت‌ها در نظر می‌گیریم شاخص مولد پایه است. در صورتی که این شاخص به عددی بیش از یک افزایش یابد ممکن است در برخی از تصمیم‌گیری‌های خود برای اجرای محدودیت‌ها تغییراتی اعمال کنیم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه پیش‌فرض‌های قبلی در مورد کرونا مصداق پیدا نکرد، گفت: به عنوان مثال تصور می‌کردیم این ویروس با افزایش دما قدرت انتقال کمتری پیدا کند که این موضوع و سایر موضوعات مشابه آن میسر نشد. ویروس کرونا یک ویروس بسیار فریبنده است و مردم باید به همزیستی با آن عادت کنند. البته قرار نیست این همزیستی مسالمت‌آمیز باشد، اما باید میزان سازگاری خود با ویروس را افزایش دهیم چراکه پیش‌بینی می‌کنیم شاید در فصل پاییز امواج قابل توجهی از بیماری را شاهد باشیم، زیرا ممکن است همپوشانی ویروس کرونا با ویروس‌های سرمادوستی همچون آنفلوآنزای H ۱ N ۱ اتفاق بیفتد.
زالی با اشاره به برگزاری چندین جلسه با اتاق اصناف بیان کرد: طی آخرین پروتکل‌ها تصمیم بر ایجاد گشت نظارتی بر صنایع و مشاغل با کمک استانداری تهران گرفتیم. البته تاکنون نیز بالغ بر ۹۵ هزار بازدید بهداشت محیطی داشته‌ایم. به نظر می‌رسد مهمترین مکان‌هایی که باید برای بازرسی‌ها در نظر گرفته شوند صنایع و کارگاه‌های کوچک هستند که می‌توانند درآمدزایی موثری برای استان داشته باشند.
زالی با اشاره به نگرانی‌هایی که درخصوص شبکه حمل‌ونقل در استان تهران وجود دارد، بیان کرد: میزان مسافرانی که در تهران توسط مترو جابه‌جا می‌شوند با هیچ کجای دنیا قابل مقایسه نیست. اکنون رقم جابه‌جایی به ۹۲۰ هزار نفر رسیده است در حالی که در مدت مشابه در سال قبل این عدد روزانه حدوداً دو میلیون نفر بود.
وی افزود: پس از افزایش سفر‌ها با مترو هر روز داده‌های مختلف از این محل توسط کارشناسان ما بررسی و تحلیل می‌شود. اما می‌دانیم یکی از مشکلات اساسی در تهران کمبود ناوگان حمل‌ونقل عمومی است.
وی با تاکید بر اینکه مردم می‌توانند به خوبی برای کنترل زنجیره انتقال ویروس به کمک بیایند، بیان کرد: همگی مشاهده کردیم با همکاری خوب مردم در روز طبیعت و همچنین آخرین روز سال میزان خروج از منزل تا چه حد کاهش یافت.
وی افزود: در بحث برگزاری آزمون‌های حضوری در مدارس تصمیم با ستاد ملی کرونا است. البته در مورد تهران نگرانی‌های ما و همچنین والدین بیش از سایر استان‌ها بود. چراکه تهران شرایط متفاوتی را تجربه می‌کند و از این رو برخی مداخلاتی که در تهران انجام می‌شود شاید در نقاط دیگر کشور به کار نیاید.
وی درخصوص آخرین یافته‌ها درباره این بیماری بیان کرد: کرونا یک بیماری هزار چهره است. یکی از مواردی که اخیراً براساس مطالعات به اثبات رسیده است، درگیری سیستم اعصاب مرکزی بود. به عنوان مثال پیاز بویایی، لب گیجگاهی مغز، ماده سیاه مغز، ساقه مغز و مقدار زیادی از سلول‌های عصبی در معرض خطر حمله ویروس‌ها قرار دارند.
وی افزود: دور مغز حصاری به عنوان سد خونی مغزی وجود دارد که از مغز محافظت می‌کند. هنگام ابتلا به این ویروس ممکن است این حصار شکسته شود و این ویروس وارد مغز شود.
وی درباره علائم و مشکلات مختلفی که حمله یک ویروس می‌تواند به سیستم اعصاب به وجود آورد، تصریح کرد: یک بیماری ویروسی و میکروبی می‌تواند با حمله مستقیم به مغز منجر به آنسفالین شود. البته این یک حالت نادر است. توجه کنید که بیماری کرونا از دو فاز حمله و طوفان التهابی تشکیل شده است که این طوفان التهابی می‌تواند منجر به بروز مشکلات جدی در مغز و حتی بروز سکته مغزی شود.
وی با بیان اینکه یکی از مشکلات کرونا بروز آسیب‌های عروقی است، بیان کرد: عروق مغز نیز از این قاعده مستثنی نبوده و از همین رو ممکن است سکته مغزی در فرد مبتلا رخ دهد. پیش‌بینی ما این است در ایران حدود پنج تا هفت درصد بیماران سخت کرونایی به علت سکته مغزی جان خود را از دست بدهند. توجه کنید بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت و فشار خون می‌تواند یک عامل خطر مهم در این زمینه باشد.
وی با اشاره به مواردی که درباره از بین رفتن حس بویایی و چشایی در برخی از بیماران رخ داده بود، گفت: ویروس از طریق بویایی می‌تواند از طریق کف مغز وارد آن شده و به پیاز بویایی برسد و این اختلال را در سیستم بویایی به وجود آورد. البته تمام کسانی که اختلال بویایی دارند به این ویروس مبتلا نیستند، اما به دلیل همزمانی این ویروس با بروز اختلال بویایی این احتمال را در نظر می‌گیریم که ممکن است فرد به بیماری کووید ۱۹ مبتلا شده باشد.
وی در پایان با تاکید بر اینکه مردم باید به برخی علائم همچون اختلال هوشیاری، افت قوای دماغی، سرگیجه، سردرد و... توجه کنند، گفت: حتی گاهی ۴۰ درصد از بیماران نسبت به سردرد‌های شدید اعتراض داشتند که مشخص شد این موضوع نیز می‌تواند نشانه جدیدی برای ابتلا به کرونا باشد. کسانی که بیماری زمینه‌ای مغز و اعصاب مانند ام‌اس دارند جزو گروه‌های پرخطر محسوب می‌شوند و باید از حضور در امکان عمومی و پرتردد خودداری کنند.