یک متخصص تغییر اقلیم و بلایای جوی ضمن بیان اینکه آتش‌سوزی‌های جنگلی دو پارامتر اقلیمی و انسانی دارد، گفت: شکست ناگهانی دما در کشور خشک شدن پوشش انبوه گیاهی را به دنبال داشت و در حال حاضر این پوشش انبوه خشک شده مانند انبار باروت است.
رویداد۲۴ سینا صمدی با اشاره به اینکه وقوع آتش در جنگل‌ها در دو بخش عوامل انسانی و پارامتر‌های اقلیمی قابل بررسی است، اظهار کرد: انسان در بخشی از جنگل‌ها که به آن دسترسی دارد می‌تواند با رعایت نکردن برخی موارد مانند رها کردن زباله‌ها، روشن کردن آتش و... سبب وقوع آتش شود. از سوی دیگر تغییر پارامتر‌های اقلیمی می‌تواند به‌طورکلی روی پوشش‌های سبز و جنگل‌ها اثرگذار باشد.
عوامل انسانی و پارامتر‌های اقلیمی در کنار یکدیگر بر وقوع آتش موثرند
وی با تاکید بر اینکه برای بررسی و مدیریت آتش‌سوزی‌های جنگلی باید عوامل انسانی و پارامتر‌های اقلیمی را در کنار یکدیگر ببینیم، تصریح کرد: زمانی‌که با تغییرات اقلیمی مواجه باشیم، پارامتر‌های مختلفی از جمله دما و رطوبت به‌طور ناگهانی افزایش یا کاهش پیدا می‌کند و این عامل روی پوشش سطح جنگل‌ها و مراتع اثراتی را خواهد داشت. به‌طور کلی هرگونه تغییر در پارامتر‌های اقلیمی و به هم خوردن شرایط نرمال می‌تواند سبب ایجاد مشکلاتی برای ما شود.
پوشش انبوه خشک گیاهی مانند انبار باروت است
مدیر گروه پژوهشی تغییر اقلیم و بلایای جوی مرکز اقلیم‌شناسی سازمان هواشناسی با بیان اینکه یکی از تبعات تغییرات اقلیمی افزایش پدیده‌های حدی است، گفت: به‌طور مثال پدیده‌های حدی زمانی اتفاق می‌افتد که تغییرات دما با ریتمی نرمال در یک محیط رخ ندهد یا تغییرات محسوسی در بارش‌های یک منطقه ایجاد شود. تمامی این موارد ایجاد تغییراتی روی پوشش گیاهی را به دنبال دارد. برای مثال منطقه‌ای که به بارش‌های متعادل و نرمال عادت کرده است، در صورت وقوع بارش‌های شدید ناگهانی با افزایش پوشش سطح مواجه می‌شود و این پوشش سبز انباشته با شکست ناگهانی دما و افزایش آن به پوشش خشک انباشته تبدیل می‌شود که مانند یک انبار باروت عمل می‌کند.
صمدی در ادامه گفت: پیش از این وزش باد‌های گرم می‌توانستند سبب وقوع آتش سوزی در جنگل‌های کشور ما شوند، اما در حال حاضر با تغییر پارامتر‌های اقلیمی و بارش‌های شدید و گرم شدن سریع هوا وزش باد‌های ملایم می‌توانند موجب وقوع حریق در پوشش انباشته خشک جنگل‌ها و مراتع شوند. طبیعت اگر شرایط نرمال خود را داشته باشد پوشش آن به‌تدریج خشک می‌شود و خود می‌تواند موارد مختلف دما، رطوبت و باد را متعادل کند. ما در جنگل‌های زاگرس شاهد افزایش بارش‌ها و به تبع آن انباشت پوشش گیاهی بودیم به همین دلیل شکست افزایشی ناگهانی دما اکوسیستم را برای آتش‌سوزی مستعد کرد.
گاهی اوقات طبیعت خودسوزی می‌کند
به گفته این متخصص تغییر اقلیم و بلایای جوی، طبیعت گاهی برای رسیدن به تعادل اقدام به خودسوزی می‌کند که این نوع از آتش‌سوزی می‌تواند به پایداری جنگل کمک کند، اما فراموش نکنیم که این نوع از آتش‌سوزی‌ها طبیعی است و پدیده تغییر اقلیم یا انسان سبب وقوع آن‌ها نمی‌شود.
وی با اشاره به اینکه تبعات تغییر اقلیم در همه نقاط جهان یکسان نیست و برای مثال در اروپا افزایش سطح پوشش گیاهی سبب وقوع پدیده بهمن در زمستان‌ها می‌شود، اظهارکرد: گاهی اوقات ما در کنار تغییر پارامتر‌های اقلیمی، دخالت‌های انسانی در طبیعت را نیز داریم که شرایط وقوع آتش‌سوزی را تشدید می‌کند. در حال حاضر مدل‌هایی که برای پیش‌بینی وقوع آتش در جنگل‌ها طراحی می‌شوند بر اساس پارامتر‌های تغییرات اقلیمی و عوامل انسانی هستند.
بیشتر بخوانید: مدیریت حریق جنگلی فقط تامین تجهیزات اطفا نیست/ زاگرس به این زودی‌ها احیا نمی‌شود
پدیده‌های حدی وقوع آتش در جنگل‌ها را تشدید میکندمدیر گروه پژوهشی تغییر اقلیم و بلایای جوی مرکز اقلیم‌شناسی سازمان هواشناسی افزود: افزایش پدیده‌های حدی یکی از تبعات تغییر اقلیم است و این پدیده‌های حدی وقوع آتش در جنگل‌ها را تشدید می‌کند. از سوی دیگر تغییرات اقلیمی در کره زمین سبب شده است که رودباد‌های جنب حاره‌ای تغییراتی کنند و این تغییرات به ویژه مناطق میانی کره زمین را مستعد آتش‌سوزی‌های اقلیمی کند.
این متخصص تغییر اقلیم و بلایای جوی در ادامه صحبت‌های خود با بیان اینکه گرمایش جهانی نیز یکی از اثرات تغییر اقلیم است، توضیح داد: سناریو‌های مختلفی درباره پیش‌بینی وضعیت اقلیمی آینده کره زمین وجود دارد. بر اساس برخی از آن‌ها تا سال ۲۱۰۰ میلادی دمای هوا در کل کره زمین بین ۱.۵ تا سه درجه افزایش پیدا می‌کند. این افزایش دما در مناطق مختلف جهان بسته به پارامتر‌های اقلیمی متغیر خواهد بود.
با تغییرات اقلیمی سازگار شویم
صمدی با ابراز نگرانی از اینکه طی یک دهه آینده با بحث تغییرات حاد اقلیمی مواجه خواهیم بود، گفت: لازم است همه کشور‌ها نگرش همسویی به تغییرات اقلیمی داشته باشند. در حال حاضر کشور‌های مختلف صنعتی و غیرصنعتی بر اساس سود و زیان خود به این موضوع می‌نگرند، درحالی‌که اهمیت تغییرات اقلیمی برای همه کشور‌ها باید قابل درک باشد. پس از آشنایی با تغییرات اقلیمی و پیش‌بینی آن در آینده باید بتوانیم راهکار‌های سازگاری با آن را در جامعه تبیین کنیم.
مدیر گروه پژوهشی تغییر اقلیم و بلایای جوی مرکز اقلیم‌شناسی سازمان هواشناسی در پایان تصریح کرد: برای مثال سازگاری کشت‌های کشاورزی با تغییرات اقلیمی کشور‌ها و به حداقل رساندن استفاده از عواملی که سبب ایجاد تغییرات اقلیمی می‌شوند (مانند سوخت‌های فسیلی) از جمله راهکار‌های سازگاری است. اگر تغییرات اقلیمی و راهکار‌های سازگاری با آن مدیریت نشوند کمتر از ۴۰ سال آینده بخش‌هایی از کره زمین از پا در خواهند آمد.