رویداد۲۴ بولتون بالاخره زهرش را به ترامپ ریخت. او را ترامپ روزگاری با احترام بسیار به کاخ سفید آورد تا حلقه جنگ طلبان کاخ سفید را با اضافه کردن یک دیپلمات کارکشته جمهوری خواه و البته دوستدار جنگ کامل کند، اما بعد که با او به اختلاف خورد، بی مقدمه بولتون را از فهرست یارانش حذف و حتی اجازه استفاده از توئیتر را از او سلب کرد. حالا بولتون با نوشتن یک کتاب جنجالی به صحنه بازگشته است تا انتقام اخراجش از منصب مشاور امنیت ملی ترامپ را از او بگیرد. در سراسر کتابی که بولتون با نام"اتاقی که در آن اتفاق افتاد" منتشر میکند، ترامپ به عنوان رئیس جمهوری ساده لوح تصویر شده که سیاستمداران جهان با بی اطلاعی اش از جهان سیاست تفریح میکنند و حتی گاهی سرکارش میگذارند.
کاخ سفید به شدت تلاش کرد تا چاپ کتاب جان بولتون را به پای انتشار اسناد محرمانه بگذارد و مانع از این اتفاق شود. اما روز یکشنبه، یک قاضی در آمریکا درخواست وزارت دادگستری را برای اینکه جلوی انتشار کتاب گرفته شود، رد کرد. این قاضی آمریکایی حکم داد که "دولت نتوانست دادگاه را متقاعد کند که ممنوعیت انتشار این کتاب مانع از صدمات جبران ناپذیر خواهد شد. " قاضی البته منکر آسیبی که انتشار کتاب به حیثیت آمریکا و رئیس جمهور آن میزند، نشد. اما به نظر میآید فعلا کسی نمیتواند بولتون را از انتقام جویی باز دارد و اسرار بسیاری از پرده بیرون افتاده است.
با همه این احوال کتاب جنجالی جان بولتون امروز منتشر خواهد شد. تا کنون برخی از سیاستمداران آمریکایی و برخی از رهبران کشورها از جمله ونزوئلا و کره جنوبی به نوشتههای بولتون واکنش نشان داده اند. با مروری بر بخشهای مهم این کتاب شاید نگرانی ترامپ را کمی درک کنیم که چرا نزدیک انتخابات او معتقد است که اینها اسرار امنیتی است؟ زمانی که این سیاستمدار از کاخ سفید اخراج شد منابع اگاه در کاخ سفید به رسانهها گفته بودند که ایران، ونزوئلا و کره شمالی دلیل برکناری او بوده است او خواهان جنگ با ایران بود و او کسی بود که ناوهای جنگی آمریکا را روانه خلیج فارس کرد.
بخشی از این کتاب را میخوانیم:
آیا ترامپ مردی نادان است؟
مشاور امنیت ملی سابق کاخ سفید در بخشی از کتاب خود ترامپ را فردی نادان میخواند و مینویسد: او از ترزا می، نخستوزیر سابق انگلیس پرسیده بود آیا انگلیس یک قدرت هستهای است و یا از جان کلی، رئیس دفتر سابق کاخ سفید پرسیده بود آیا فنلاند بخشی از روسیه است. بولتون میگوید که اطلاعات رئیسجمهوری درباره ژئوپلتیک بیمعنی است، زیرا ترامپ "بیشتر وقت خود را صرف صحبت کردن میکند تا گوش دادن".
بر اساس این کتاب پمپئو، که به نظر سیاستمداری نزدیک به ترامپ میرسد، بعد از مذاکرات آمریکا و کره شمالی گفت که مذاکرات ترامپ با کیم جونگ اون "هیچ شانسی برای موفقیت نداشت".
رئیسجمهوری آمریکا پس از آن از وزیر امور خارجه خود خواسته تا سیدی "مرد موشکی" را با امضای "التون جان"- با استناد به نام مستعار دونالد ترامپ در زمان تنشهای هستهای برای رهبر کره شمالی- به کیم جونگ اون هدیه دهد. بولتون در بخش دیگری از این کتاب از جان کلی، رئیس دفتر سابق کاخ سفید یاد کرد که میگفت: ترامپ میگوید جالب میشود اگر به ونزوئلا حمله کنیم. در این کتاب همچنین تاکید شده که ترامپ، ونزوئلا را بخشی از خاک آمریکا میدانست.
اوکراین و میل به انتخاب مجدد
بولتون در کتابش مینویسد که ترامپ به دلیل تخلفات دیگری به غیر از ماجرات اوکراین گیت، شایسته استیضاح بوده و معتقد است که دموکراتها به اشتباه خود را تنها به آن ماجرا محدود کرده اند. به نوشته دیلی میل در کتاب بولتون، "تخلف" بیشتر مربوط به تعاملات این رئیس جمهور آمریکا در قبال اوکراین که فرآیند استیضاحش را در کنگره رقم زد مطرح شده است. بر اساس این گزارش بولتون نوشته است: ترامپ شخصی است که برایش پیروزی مجدد در انتخابات تنها چیز مهم است. اگرچه دموکراتها استیضاح ترامپ را صرفا بر مبنای عملکرد او در قبال اوکراین به جریان انداختند، اما بولتون بر اساس یک بخش منتشر شده از کتابش، به شرح "قانون شکنیهای دیگر مشابه با پرونده اوکراین در طیف کامل سیاست خارجی ترامپ" پرداخته. او مینویسد که مجلس نمایندگان آمریکا به دلیل متمرکز کردن فرآیند استیضاح ترامپ به قضیه اوکراین دچار سوءعملکرد شد. بر اساس گزارش پایگاه آکسیوس آن را منتشر کرده، کتاب خاطرات بولتون قرار است مطالبی فراتر از کمپین اعمال فشار دولت ترامپ به اوکراین برای تحقیقات درباره خانواده بایدن رفته و شامل تخلفات این رئیس جمهور آمریکا در قبال کشورهای دیگر هم شده است. بولتون در کتابش ادعای دموکراتها را که میگفتند ترامپ با توقف کمکهای نظامی به اوکراین میخواهد که این کشور را وادار به تحقیق درباره پسر جو بایدن کند، تایید کرده است و میگوید رئیس جمهور آمریکا فقط به انتخاب مجددش فکر میکند.
بولتون آخرین فصل از کتابش را به مساله اوکراین که بعدا ترامپ را به سمت استیضاح کشاند، اختصاص داده است. بولتون حرفی را در کتابش نوشته است که هیچ شاهدی استیضاح آن را اینطور علنی نگفته بود؛ اینکه مستقیما شنیده است که ترامپ کمک امنیتی آمریکا را به تحقیقات اوکراین درباره خانواده بایدن منوط کرده بود.
بولتون نوشته است: فردای آن روز به سراغ ترامپ رفتم و خواستم نظرش را درباره کمک امنیتی به اوکراین بدانم و او گفت تا زمانی که تمام مسائل مرتبط به تحقیقات روسیه در ارتباط با کلینتون و بایدن وارونه نشود، مایل نیست که هیچ چیزی برای آنها ارسال شود.
درخواست حمایت از سوی چین برای پیروزی در انتخابات
ترامپ در سالهای اخیر با چینیها خوب تا نکرده است. او هنوز این کشور را به تحریم تهدید میکند و از روابط پکن و تهران عصبانی است. جان بولتون مشاور امنیت ملی سابق دونالد ترامپ، نوشته است که او از شی جینپینگ رئیس جمهوری چین، خواسته بود که با خرید محصولات کشاورزی بیشتر از آمریکا، به پیروزی اش در انتخابات ۲۰۲۰ میلادی کمک کند. بنا به روایت جان بولتون، شی جینپینگ در جریان دیدار ماه ژوئن ۲۰۱۹ خود با دونالد ترامپ از اینکه در آمریکا برخی از چین انتقاد میکنند، گلایه کرده بود. بولتون نوشته است: «ترامپ فورا فرض را بر این گذاشت که منظور شی دموکراتها هستند. ترامپ با تایید گفت که خصومت بزرگی بین دموکراتها وجود دارد.» به گزارش نیویورک تایمز، جان بولتون افزوده اس: «او سپس به طرز حیرت انگیزی صحبت را به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا سوق داد و به توانایی اقتصادی چین برای تأثیرگذاری بر مبارزات در حال انجام اشاره کرد و از شی خواست تا اطمینان حاصل کند که او برنده میشود.» «او بر اهمیت کشاورزان و تاثیر افزایش خرید سویا و گندم توسط چین در نتایج انتخابات تاکید کرد. من قصد داشتم عین کلمات ترامپ را چاپ کنم، ولی روند بررسی انتشارات دولت علیه این اقدام تصمیم گرفته است.» جان بولتون میگوید که رئیس جمهوری چین در همان جلسه از فرستادن صدها هزار نفر از اعضای اقلیت مسلمان اویغور به اردوگاههای دسته جمعی دفاع کرد و دونالد ترامپ هم این مساله را تأیید کرد. در کتاب جان بولتون آمده: «به گفته مترجم ما، ترامپ گفت شی باید به ساخت اردوگاهها ادامه بدهد و ترامپ فکر کرد که این دقیقا کار درستی است.»
بولتون همچنین در کتاب خود ترامپ را به لغو تحریمهای شرکت مخابراتی چینی ZTE برای مذاکره درباره یک توافق تجاری با پکن متهم کرده است.
از سوی دیگر بولتون در کتاب خود نوشته است مواضع منوچین با اعمال مجازاتهای سنگین اقتصادی علیه روسیه، چین، ونزوئلا ودیگر کشورها فاصله داشته چرا که میترسیده است کشورها با تحریمهای بیش از حد راغب شوند استفاده از دلار را متوقف کنند و فشار زیادی به نظام مالی جهانی وارد شود.
ایران مرکز توجه بولتون
بولتون در کتاب خود ۷۵۵ بار نام ایران را آورده است؛ بنابراین میشود حدس زد که موضوع ایران که مشاور امنیت ملی اسبق آمریکا شخصا به آن بسیار اهمیت میداد یکی از مواردی است که در کتاب به شدت به آن پرداخته شده است. بولتون در بخشی از کتاب مینویسد: باید ترامپ از دیدار با وزیر امور خارجه ایران دلسرد میشد، زیرا این نگرانی وجود داشت که طرف ایرانی در مذاکره بهتر عمل کند. این موضوع به بخشی بر میگردد که مشاور امنیت ملی سابق آمریکا در بخشهایی از کتاب جنجال برانگیزش به این موضوع پرداخته که دونالد ترامپ رئیس جمهور این کشور در سال ۲۰۱۹ در حال آماده سازی مقدمات یک ملاقات با محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران شده بود.
به نوشته بولتون، ترامپ ابتدا موضوع سفر ظریف را با رئیس جمهور فرانسه امانوئل ماکرون مطرح میکند، شخصی که از نظر بولتون به امید توافق هستهای با ایران میزیسته است و این موضوع پس از آن رخ داد که به گفته بولتون، ظریف در مصاحبهای گفته بود که نتانیاهو و محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی در تلاش برای جلوگیری از صحبت او با ترامپ بودهاند. نتانیاهو به وزیر امور خارجه آمریکا مایک پامپئو گفت که میخواهد با ترامپ درباره جلسه احتمالیاش با ظریف صحبت کند. سپس نتانیاهو و سفیر اسرائیل در آمریکا، ران درمر با بولتون هم تماس گرفتند.
بیشتر بخوانید: چگونه بولتون، نتانیاهو و پمپئو رویای مذاکره ترامپ با ایران را نابود کردند؟
بولتون به ترامپ گفته بود که فکر میکند ملاقات با ظریف ایده بدی است، از این رو که «اگر ما فشار را از ایران برداریم، بازگرداندن آن بسیار سخت خواهد بود.» با این حال، کوشنر تصور کرد که چیزی برای از دست دادن در دیدار با ظریف وجود ندارد.
در کتاب خاطرات بولتون همچنین گفته شده که ترامپ فکر میکرد که حسن روحانی، رئیسجمهور ایران میخواسته با او مذاکره کند، پوتین خواستار گفتگو بود و همه میخواستند با او حرف بزنند، اما یک نفر این وسط همه چیز را به هم میریخت.
همچنین جان بولتون، مشاور امنیت ملی سابق آمریکا، در کتاب خاطرات خود در مورد پاسخ آمریکا به انهدام پهپاد گلوبال هاوک مطلبی نوشته و ادعاهایی را در خصوص لغو حمله به ایران بیان کرده است.
پمپئو وزیرخارجه ترامپ یکی از کسانی است که به شدت از دست بولتون عصبانی است. بر اساس گفتههای مشاور سابق امنیت ملی آمریکا، پمپئو از جمله کسانی در دولت است که ترامپ را چندان جدی نمیگیرد. بولتون در کتاب خود میگوید: مقامات دولت ترامپ بین نگرانی عمیق و تمسخر سرگردان بودند. در پیامی که در طول اجلاس تاریخی بین دونالد ترامپ و کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی در سال ۲۰۱۸ به جان بولتون رسید، مایک پامپئو، وزیر امور خارجه آمریکا با مسخره کردن ترامپ نوشته بود: "او فقط یاوهگویی میکند".
کره شمالی و جنوبی
مشاور امنیت ملی پیشین آمریکا در کتاب خاطراتش نوشت، دونالد ترامپ به خارج کردن نیروهای آمریکایی از کرهجنوبی، در صورتی که سئول طبق یک توافق دفاعی تقسیم هزینهها، پنج میلیارد دلار به آمریکا پرداخت نکند، تهدید کرده بود. در این کتاب به نقل از ترامپ آمده است: اگر ما توافق پنج میلیارد دلار را (برای حمایت کرهجنوبی از پایگاههای آمریکا) به دست نیاوردیم، از آنجا بیرون بیایید. ما ۳۸ میلیارد دلار در تجارت در کره از دست دادیم. بیرون بیایید.
همچنین بخشهایی از کتاب به روابط اون و ترامپ پرداخته است. جان بولتون در کتاب جنجالی خود عنوان کرده که عقیده دارد رهبر کره شمالی به تلقی دونالد ترامپ از روابطشان به شدت خندیده است.
بولتون همچنین در کتاب خود نوشته است: دونالد ترامپ مایل به پیوستن رئیس جمهور کره جنوبی به سومین دیدار او با رهبر کره شمالی در ژوئن ۲۰۱۹ در پانمونجوم نبوده است، اما به اصرار رهبر کره جنوبی با آن موافقت کرده است. مون جائه این، رئیس جمهور کره جنوبی ۱۱ آوریل ۲۰۱۹ به واشنگتن آمد تا درباره تبعات نشست شکست خورده ترامپ و کیم جونگ اون در دو ماه قبل از آن تاریخ در شهر هانوی بحث کند.
طبق گفته بولتون مون پیشنهاد داده ترامپ و کیم در پانمونجوم یا یک کشتی نیروی دریایی آمریکا دیدار کنند، زیرا خواهان یک اتفاق دراماتیک برای نیروبخشیدن به چیزی بود که به زعم وی میتوانست "نشست قرن" باشد.
پوتین
در بخشهای زیادی از کتاب، بولتون به تعریف و تمجید از پوتین پرداخته است. مشاور امنیت ملی سابق آمریکا در این کتاب نسبت به توانایی دونالد ترامپ در تقابل با ولادیمیر پوتین ابراز تردید کرده و مهارت اندک او را در انعقاد قراردادها و توافقنامههای بینالمللی مورد تمسخر قرار داده است.
بولتون در کتابش نوشته است که برای تنها گذاشتن ترامپ با پوتین حین نشست ۲۰۱۸ هلسینکی نگران بوده است. او گفت: نمیدانستم او چه میخواهد بگوید. هر لحظه، همین حس را داشتیم. الان مشخص شده است و این را در کتابم هم نوشتهام. کاملا مطمئن هستم که اتفاق نامناسبی در دیدار رو در رو رخ نداده است. این بدین معناست که ما بدون جراحت از این نشست فرار کردیم. این منافع آمریکایی را ارتقا نمیدهد. منظورم این است که بهتر از تحمل جراحت است. اما خوب منافع را ارتقا نمیدهد.
ماجرای هالک بانک و اردوغان
در این کتاب بولتون اشاره کرده است که نزد "ویلیام بار" دادستان کل آمریکا، به خاطر اراده ترامپ برای سرویس دادن به دیکتاتورها مثل رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه ابراز نگرانی کرده است. به گفته او، اردوغان از همتای آمریکایی خود درخواست کرده تا درباره شرکتی که هدف مقامات قضایی آمریکا قرار گرفته بود، کمک کند. ترامپ نیز در پاسخ به این درخواست گفته است که هیچ کاری نمیتواند بلافاصله انجام دهد، زیرا دادستان منهتن توسط باراک اوباما منصوب شده است، اما او بعداً این موضوع را حل میکند. بر اساس گزارش سی. ان. ان. رئیسجمهوری آمریکا سپس دادستان جدیدی به نام "جفری برمن" را انتخاب کرد که سرانجام با وجود فشارهای وزارت دادگستری، بانک ترکیهای "هالکبانک" را متهم کرد.
بولتون گفته که ترامپ به دنبال ایجاد توافقی برای متوقف کردن تحقیقات دادستانهای فدرال نیویورک درباره این بوده که آیا "هالک بانک" تحریمهای آمریکا را به منظور آزاد کردن یک کشیش آمریکایی زندانی در ترکیه نقض کرده است یا خیر.
بولتون در کتابش نوشته شش هفته بعد از آزادی این کشیش، ترامپ در تماسی با اردوغان گفته است که رشته امور را به دست میگیرد.
ترامپ در مورد رهبران جهان چه فکر میکند؟
به نقل از خبرگزاری اسپوتنیک، جان بولتون، مشاور امنیت ملی سابق آمریکا در بخشی از کتاب خاطراتش نوشته است، رئیسجمهوری آمریکا عقایدش را درباره رهبران جهان بیان کرده و برخی از آنها را "نزدیکترینها" دانسته، در حالی که در مواجه با دیگران چنین احساسی نداشته است.
بولتون خصوصا نوشته است، ترامپ فکر میکرد "امانوئل ماکرون، رئیسجمهوری فرانسه هر کار میکنه گند میزنه" و همچنین گفت بوریس جانسون، نخستوزیر انگلیس و شینزو آبه، نخستوزیر ژاپن جزو رهبرانی بودند که ترامپ فکر میکرد نزدیکترینها به او بودند.
مشاور امنیت ملی پیشین ترامپ گفت، او و رئیسجمهوری آمریکا جزو افراد نادری در کاخ سفید بودند که بریگزیت برایشان اهمیت داشته است. او همچنین متوجه عدم علاقه ترامپ به ترزا میشده و این حس درباره "سقوط آزاد" استراتژی بریگزیت مشترک بوده است. بولتون همچنین گفت، او تلاش کرد تا کمک بسیار بیشتری به اجرای برگزیت کند، چرا که برگزیت "به طور خاصی" برای ایالات متحده اهمیت داشت.
جان بولتون همچنین بخشی را به بن سلمان اختصاص داده و نوشته است: هدف ترامپ از صدور بیانیه سال ۲۰۱۸ در دفاع از محمد بن سلمان در دوره بعد از قتل بی رحمانه جمال خاشقجی در کنسولگری عربستان در استانبول منحرف کردن افکار عمومی از رسوایی مربوط به ایمیل شخصی دخترش بود. بعد از قتل جمال خاشقجی ستون نویس روزنامه واشنگتن پست در استانبول ترامپ بیانیهای خطاب به رسانههای خبری منتشر کرد تا توجه همه را از این حقیقت که دخترش ایوانکا صدها ایمیل شخصی برای دستیاران کاخ سفید و مقامهای کابینه فرستاده و به این ترتیب قوانین مربوط به اسناد فدرال را نقض کرده، منحرف کند.
آنگونه که در این کتاب منتشر شده از سوی واشنگتن پست ذکر شده ترامپ در آن زمان گفت: این کار توجهات را از ایوانکا منحرف خواهد کرد. اگر من این بیانیه را شخصا قرائت کنم، این باعث پوشیده ماندن مسئله ایوانکا خواهد شد. در زمان کمپین انتخاباتی سال ۲۰۱۶ آمریکا دونالد ترامپ از رسوایی استفاده رقیب سابقش هیلاری کلینتون از سرور ایمیل شخصی در دوران وزارت خارجه خود برای حمله و تخریب وی استفاده میکرد و به همین دلیل خود دولت ترامپ علاقه ویژهای به منحرف ساختن توجه عمومی از رسوایی ایمیل شخصی ایوانکا ترامپ نشان داد.
بولتون نوشت: ترامپ تصمیم گرفت بیانیهای مناقشه برانگیز را به منظور تاکید بر حمایتش از عربستان قرائت کند تا توجه را از ایمیلهای دخترش منحرف کند و این به رغم این حقیقت بود که بیانیه او با یافتههای سازمان سیا مبنی بر دست داشتن محمد بن سلمان ولیعهد عربستان به قتل خاشقجی مغایرت داشت. همچنین مشاور سابق امنیت ملی آمریکا گفته است که نخستوزیر رژیم صهیونیستی نسبت به قدرت داماد و مشاور رئیس جمهوری این کشور برای حل و فصل مناقشه اسرائیل و فلسطین تردید داشت.
جان بولتون در کتاب خود نوشته است، دونالد ترامپ خواستار مذاکره با رئیس جمهور سوریه برای آزادی گروگانهای آمریکایی بود، اما سوریها با این مذاکرات مخالفت کردند. بولتون نوشته است: تمامی این مذاکرات درباره نقش ما در سوریه به دلیل تمایل مداوم ترامپ برای درخواست از بشار اسد در خصوص قضیه گروگانهای آمریکایی پیچیده شدند. خوشبختانه سوریه ترامپ را از دست خودش نجات داد؛ سوریها حتی از مذاکره با پامپئو امتناع کردند. ترامپ از پاسخ مذاکره کنندههای سوریه برآشفته شد و فریاد زد: به آنها بگویید اگر گروگانهای ما را به ما برنگردانند حمله سختی علیه آنها خواهیم داشت. شما به او این را بگویید. ما میخواهیم آنها از امروز تا یک هفته دیگر بازگشته باشند و در غیر این ضربه سختی به آنها وارد میکنیم که هرگز فراموش نخواهند کرد.
به نوشته بولتون، ترامپ با تهدیدها و وعدههای رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه مجاب به ترک سوریه شد و نگرانیهای همپیمانان آمریکا در خاورمیانه و اروپا را نادیده گرفت.
ترامپ از رفتار ان بولتون به شدت عصبانی است و حالا که نتوانسته مانع از انتشار کتاب شود، به توئیتهای تند علیه مشاور سابق خود اکتفا میکند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا در توییتی نوشت: جان بولتون قادر به گرفتن تأیید سنا نبود، زیرا یک روانی در نظر گرفته میشد و مورد اقبال نبود، اما من به او یک فرصت دادم. او به طرز ناخوشایندی بیکفایت از آب درآمد و دروغگو بود. نظر قاضی را ببینید.