رویداد۲۴ جمعه شب خبرهایی از حمله نیروهای «سازمان مبارزه با تروریسم عراق» به مقر نیروهای حشدالشعبی و بازداشت تعدادی از نیروهای کتائب حزبالله عراق با دستور مستقیم نخستوزیر تازه وارد بغداد منتشر شد و موجی از واکنشها را به همراه داشت.
الجزیره در گزارشی در این باره نوشت: نیروهای امنیتی عراق به یکی از پایگاههای گروه قدرتمند کتائب حزبالله در جنوب بغداد یورش برده و ۱۴ نفر از نیروهای این گروه که مورد حمایت ایران هستند را بازداشت کردند. به گزارش این رسانه قطری، سرویس ضد تروریستی ارتش عراق تعداد ده راکت را حین عملیات یورش به پایگاه کتائب حزبالله مصادره کرده که همه آنها از جنس راکتهایی بودهاند که پیشتر با استفاده از آن به نیروهای آمریکایی ساکن منطقه خضرا و فرودگاه بینالمللی بغداد حمله شده بود. گفته میشود از ماه اکتبر تاکنون بیش از ۳۵ حمله به منافع آمریکا در عراق انجام شده که واشنگتن هر بار کتائب حزبالله را مسبب این حملات خوانده است.
درباره تعداد بازداشتیها در نتیجه این یورش، اخبار ضد و نقیضی مخابره شده است، الجزیره در حالی تعداد بازداشتیهای این حمله را 14 نفر عنوان میکند که پایگاه خبری تلویزیون العربیه متعلق به عربستان ادعا کرد که ۵۳ نفر در این عملیات بازداشت شدهاند.
کتائب حزبالله بخشی از ساز و کاری است که به آن نیروهای بسیج مردمی یا الحشد الشعبی گفته میشود. نیروی مردمی حشد الشعبی در سال ۲۰۱۶ و در خلال مبارزات مردم عراق با داعش و با حمایت ایران شکل گرفت. این سازمان به اذعان برخی رسانهها حدود ۱۰۰ هزار نفر نیروی شیعه دارد که با هدف کمک به دولت عراق برای مبارزه با داعش و حفظ امنیت این کشور تاسیس شد.
برخی از رسانههای عربی، غربی و عبری، حشد الشعبی را بازوی نفوذ ایران در عراق میدانند. آنها بدون اعتنا به عملکرد این گروه در مبارزه با تروریسم، معتقدند حشدالشعبی تسهیل کننده توسعه نفوذ ایران در حوزههای اقتصادی و سیاسی عراق است.
الکاظمی به دنبال اتخاذ رویکرد ضدایرانی در عراق
الجزیره در ادامه گزارش خود مینویسد: اگر این بازداشتیها آزاد شوند مایه شرمساری دولت عراق خواهد بود چرا که این افراد به دستور رسمی مصطفی الکاظمی نخستوزیر عراق و در راستای وعدههای او برای خلع سلاح همه گروههای مسلح نظیر کتائب حزبالله بازداشت شدهاند.
مصطفی الکاظمی، نخستوزیر جدید عراق، پس از آن که نیروهای یگان ضدتروریستی عراق با یورش به یکی از مراکز گروه کتائب حزبالله در جنوب بغداد، شماری از اعضای این گروه را دستگیر کردند رسما اعلام کرد: «اجازه نخواهیم داد طرفهای خارجی در عراق دست به ماجراجویی بزنند؛ چراکه آینده عراق مهمتر از هر چیزی است و عراق کشور حاشیهای نیست و ماجراجویی پذیرفتنی نیست».
اخبار ضد و نقیض از ادامه بازداشت نیروهای حشدالشعبی
خبرگزاری رویترز به نقل از سخنگوی ائتلاف ضد داعش به رهبری آمریکا نوشته هیچ یک از این بازداشتیها به نیروهای آمریکایی تحویل داده نشدهاند. یکی از مقامات دولت عراق به رویترز گفته سه فرمانده کتائب حزب الله در جریان این یورش بازداشت شده اند که یکی از آنها ایرانی است، اما یکی از مقامات الحشد الشعبی چنین خبری را تکذیب کرده است.
در حالی که برخی گزارشهای ضد و نقیض از آزادی بازداشت شدگان حکایت دارد، پایگاه خبری «میدل ایست نیوز» به سندی دست یافته که نشان میدهد نخستوزیر عراق دستور تشکیل کمیتهای برای بازجویی از افراد بازداشت شده در مقر کتائب حزب الله در بغداد را صادر کرده است.
پیش از این برخی رسانهها مدعی شده بودند که افراد بازداشت شده پس از مذاکراتی آزاد شدهاند که این سند خلاف آن را اثبات میکند. این رسانه با اشاره به خبر آزادی چند نفر از بازداشت شدگان به نقل از یک مقام امنیتی در فرماندهی ستاد مشترک نوشت: ۳ نفر از افراد بازداشت شده همچنان در بازداشت دستگاه مبارزه با تروریسم هستند.
این مقام گفت که یکی از افراد شهروندی لبنانی و عضو حزب الله لبنان و متخصص کارگذاشتن و شلیک راکت کاتیوشاست که قاضی دستگاه مبارزه با تروریسم به اتهام فعالیت تروریستی حکم بازداشت وی را صادر کرده است. این مقام افزود که در عملیات مزبور تلفنهای همراه و رایانهها و اسناد بسیاری کشف و ضبط شده که نشان میدهد عامل حملات راکتی سابق هم همین گروه بوده اند. به گفته این مقام ۱۳ فرد دیگر نیز در حال بازجویی هستند و کسانی که در رسانهها خبر آزادی شان مطرح شد در واقع کسانی اند که در اطراف این مقر حضور داشته و عدم ارتباطشان با حزب الله احراز شده است.
این حمله اولین رویکرد خصمانه مصطفی الکاظمی نخستوزیر جدید عراق علیه ایران نبوده، اما مهمترین آنها محسوب میشود. ماه گذشته روزنامه الشرق الاوسط در گزارشی از
پایان سفرهای ناگهانی سردار اسماعیل قاآنی فرمانده سپاه قدس ایران به خاک عراق خبر داده و مدعی شده به درخواست مصطفی الکاظمی نخستوزیر جدید عراق، ورود قاآنی جانشین سردار سلیمانی به خاک این کشور منوط به دریافت ویزا شده است.
تنشها میان ایران و آمریکا در یک سال گذشته در خاک عراق شدت گرفته است. در ماه ژانویه این تنشها با ترور قاسم سلیمانی میتوانست بدل به یک جنگ تمام عیار شود با این حال بسیاری از رسانهها مدعیاند که الکاظمی در نهایت با حمایت ایران و آمریکا بر سر کار آمده است.
واکنشها به اقدام علیه نیروهای کتائب حزبالله عراق
از سوی دیگر، اقدام الکاظمی و سازمان مبارزه با تروریسم عراق در بازداشت اعضای کتائب حزبالله واکنشهایی را در پی داشته است.
در پی این یورش تعدادی از مبارزان کتائب حزبالله در منطقه خضرا و روبهروی دفتر سرویس مبارزه با تروریسم جمع شده و خواستار آزادی افرادشان شدهاند. به گفته آنها بازداشتهای انجام گرفته غیرقانونی بوده است.
برخی سران الحشد الشعبی و سیاستمداران عراق نیز به این بازداشتها واکنش نشان دادهاند. «حسن فدام» نماینده جناح حکمت عراق در پارلمان این کشور گفته یورش و بازداشت این اعضا اقدامی تحریک کننده بوده که نتایج خوبی در پی نخواهد داشت. نوری المالکی نخستوزیر پیشین عراق نیز گفته الحشد شعبی یکی از عناصر قدرت ملت عراق است و باید به این نیروها احترام گذاشت و موقعیت آنها را حفظ کرد.
جناحی که در پی شهادت ابومهدی المهندس تحت عنوان «جناح مقاومت» و «انتقام المهندس» شکل گرفته نیز بیانیهای در شبکههای اجتماعی صادر کرده و تهدید کردند که دستهایی که به مجاهدین آنها خورده و سر کسانی که دستور این یورشها را دادهاند را قطع خواهند کرد.
هنوز دولت عراق و الحشد الشعبی بیانیه رسمی صادر نکردهاند. بر اساس گزارش نشنال امارات «مصطفی الکاظمی» از نزدیک در حال رصد اوضاع است.
جنبش النجبا که یکی از گروههای تشکیل دهنده حشد شعبی عراق است امروز شنبه در بیانیهای اعلام کرد: «هیچ کس نمیتواند میان نیروهای امنیتی عراق و الحشد الشعبی اختلاف بیاندازد.»