رویداد۲۴ درحالی روزهای اخیر برخی رسانههای بیگانه درباره توافق ایران- چین اقدام به انتشار اطلاعات کذب در سایتها و شبکههای مختلف اجتماعی کردهاند تا از این طریق، ضمن ایجاد نگرانی، فضای منفی در میان مردم علیه مسئولان کشور ایجاد کنند که هنوز این توافق به امضای طرفین نرسیده و نزدیک به پنج سال است که مسئولان دولتی دراینباره اطلاعرسانی کردهاند.
سالهاست که بحث معاهده و توافق ایران و چین مطرح است، اما در روزهای اخیر با جنجال آفرینی رئیس جمهوری سابق، دوباره این موضوع بر سر زبانها افتاده. احمدینژاد گفته است: «اکنون شنیدهام که در حال مذاکره هستند و میخواهند یک قرارداد جدید ۲۵ ساله با یک کشور خارجی منعقد کنند و هیچکس هم خبر ندارد.».
اما به راستی ماجرا چیست؟ آیا نمایندگان مجلس از این موضوع بیاطلاع بوده و یا دولت درصدد پنهان کاری است؟ چرا رسانههای غربی دایه مهربانتر از مادر شده و با اظهار نگرانی از این قرارداد برای مردم ایران، اقدام به انتشار مطالبی کذب از بندهای آن میکنند در حالی که هنوز هیچ توافقی امضا نشده که مفاد آن اعلام شود؟
حمایت رهبری از توافق همکاری با چینبحث توافق همکاری ایران و چین هنگام توافق برجام مطرح شد. حدود پنج سال پیش و در سال ۱۳۹۴، شی جین پینگ رئیسجمهوری خلق چین در دیدار با رهبر ایران تأکید کرده بود «آمادگی داریم همانگونه که در زمان تحریمها در کنار ایران بودیم، پس از برداشته شدن تحریمها نیز همکاریهای خود را در همه زمینهها گسترش دهیم.»
در سال ۱۳۹۴ و ۱۱ روز پیش از توافق هسته ایران و کشورهای گروه ۱+۵، رئیس جمهوری خلق چین در سفر به تهران با رهبر معظم انقلاب دیدار کرد. رهبری در این دیدار اظهار داشتند: «دولت و ملت ایران همواره به دنبال گسترش روابط با کشورهای مستقل و قابل اطمینان همچون چین بوده و هستند و بر همین اساس، توافق رؤسای جمهوری ایران و چین برای یک روابط استراتژیک ۲۵ ساله، کاملاً درست و حکمتآمیز است… جمهوری اسلامی ایران هیچگاه همکاریهای چین در دوران تحریم را فراموش نخواهد کرد… [سیاستهای سلطهگرانه برخی کشورها بهویژه آمریکا و همکاری غیرصادقانه آنها با کشورهای دیگر]موجب شده است که کشورهای مستقل، بهدنبال همکاریهای بیشتر با یکدیگر باشند و توافق ایران و چین برای روابط استراتژیک ۲۵ ساله در همین چارچوب است که باید با پیگیری شود.»
رئیسجمهوری چین نیز در این دیدار گفته بود: «اقتصاد چین و ایران مکمل یکدیگرند و در این سفر درخصوص برنامهریزی برای همکاری استراتژیک ۲۵ ساله به توافق رسیدهایم و آماده گسترش و تعمیق همکاریها در بخشهای فرهنگی، آموزشی، فناوری، نظامی و امنیتی در سطح شرکای راهبردی هستیم و ایجاد سازوکاری برای افزایش همکاریهای امنیتی در مواجهه با تروریسم را ضروری میدانیم.»
بیشتر بخوانید: قرداد ربع قرنی/ چین چه امتیازاتی از ایران میخواهد؟ +فیلم
آیا توافق ایران- چین محرمانه بود؟سوم بهمنماه ۱۳۹۴، متن توافقنامه جامع همکاری بین ایران و چین به زبان انگلیسی منتشر شد. به عبارتی ۶ ماه پس از سفر رئیس جمهور چین به ایران، این متن منتشر شد؛ در واقع توافقها بعد از دیدار با رهبری و تائید ایشان کلید خورده است.
در متن این قرارداد آمده، دو طرف درباره تدوین نهایی سند توافق جامع ۲۵ ساله بحثوتبادل نظر خواهند کرد و هیچگونه اعداد و ارقامی هم مطرح نشده. تنها همکاریها را «سیاسی»، «اجرایی»، «انسانی و فرهنگی»، «قضایی، امنیتی و دفاعی» و «منطقهای و بینالمللی» اعلام کردند.
بعد از هفتههای اخیر که بحثهایی درباره جزئیات این همکاری مطرح شد، سخنگوی وزارت خارجه اعلام کرد که هنوز چیزی تصویب نشده و تنها در حد پیشنویس است. بعد از اینکه هیات دولت پیشنویس این برنامه را تصویب کرد و به وزارت خارجه ماموریت داد تا چینیها درباره جزئیات برنامه توافق و متن اصلی را برای امضا آماده کنند.
سومتیرماه امسال نیز محمدجواد ظریف در توئیتی به زبان چینی نوشت: در تماسی ویدئویی با همتای چینیاش، درباره مشارکت جامع استراتژیک دو کشور و پیشبرد برنامه ۲۵ ساله همکاریهای دوجانبه گفتگو کرده است. این توضیحات و اخبار کلی و بدون ذکر جزئیات لازم برای رسانهها منتشر شده و مسلماً جنبه خبری نخواهد داشت. اما در لابهلای برخی صحبتها میتوان به جزئیاتی نیز دست یافت.
همچنین به گفته رئیس جمهوری، در جلسه نخست امسال دولت، متن پیشنویس آماده شده است. وی در این باره گفته: «این همکاری، زمینهای برای مشارکت ایران و چین در پروژههای اساسی و زیرساختهای توسعهای از جمله طرح بزرگ کمربند ـ راه ابریشم است و فرصتی برای جلب سرمایهگذاری در حوزههای مختلف اقتصادی از جمله صنعت، گردشگری، فناوری اطلاعات و ارتباطات خواهد بود. گسترش همکاری دو طرف در حوزه انرژی و سرمایهگذاری مشترک در توسعه مناطق آزاد برای ارتقای نقش این مناطق در تولید و تجارت بینالمللی از فواید این توافقنامه است.»
مجیدرضا حریری رئیس اتاق مشترک ایران و چین نیز ۹ تیرماه امسال در این زمینه گفت: «هنوز قرارداد مشخصی در حوزههای اقتصادی میان دو کشور منعقد نشده است.»
به گفته وی، سال گذشته برآوردهای اولیه وزارت امور خارجه به صورت پیشنویس در سفر آقای ظریف به چین، به مقامهای این کشور ارائه شد؛ پیشنویس برای بار نخست از طرف دولت چین دریافت و اصلاحات مورد نظر آنها روی آن اعمال و دوباره به دولت جمهوری اسلامی ارائه شد.