ماسک و مواد ضد عفونی کننده پر حاشیه‌ترین اقلام در این ایام بودند که تمام مراحل آن از جمله تولید و تامین بازار تا فروش، قیمت گذاری و کنترل گران‌فروشی‌ها مورد بررسی قرار گرفت بارها به تیتر رسانه‌ها تبدیل شدند. بنا بر اعلام وزارت صمت مدتی است که تولید این اقلام در کشور به میزان کافی رسیده است و مشکلی در تامین هیچ یک از آن‌ها وجود ندارد. همین موضوع ثابت شدن قیمت‌ها در بازار را به همراه داشت و مدت‌هاست شاهد الکل‌های چندصد هزار تومانی و ماسک‌های چند ده هزار تومانی در بازار نیستیم.
اما مدتی است که دوباره وضعیت ماسک در کشور به هم ریخته و اجباری شدن استفاده از آن افزایش مصرف مردم را به همراه داشته است. افزایش مصرف و بروز کمبود، هر چند جزئی، به معنای فراهم شدن اوضا برای دلالان و سودجویان است. قیمت‌های ماسک در این روزها بیش از حالت معمول است و همین موضوع بگو مگوهای همیشگی وزارت صمت و وزارت بهداشت را به همراه داشته است.
روز ۲۷ تیر، محمدرضا شانه ساز در نامه‌ای به حسین مدرس خیابانی، سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت درباره کمبود ماسک و مواد اولیه و لزوم کاهش قیمت هشدار داد و نوشت: در هفته‌های اخیر به دلیل عدم تامین مواد اولیه ماسک‌های پزشکی، چند نرخی بودن این محصولات و عدم ساماندهی مناسب شبکه توزیع آن‌ها برخی از مراکز درمانی یا مناطق با کمبود ماسک رو به رو شده اند.
بیشتر بخوانید: قیمت رسمی ماسک اعلام شد
معاون وزیر بهداشت در نامه نوشت: با توجه به وظیفه ذاتی وزارت صنعت، معدن و تجارت و تصویب نامه هیات وزیران در امسال هر گونه تولید و تامین انواع ماسک‌های پزشکی مورد نیاز شهروندان و همچنین مراکز درمانی، تشخیصی درمانگاه‌ها و سایر موسسات پزشکی به عهده آن وزارت صنعت، معدن و تجارت بوده و سازمان غذا و دارو همکاری لازم برای بررسی کلی محصولات مربوط را انجام می‌دهد.
این نامه حتی واکنش ریاست جمهوری و مجامع عالی رتبه کشوری را به همراه داشت. صحبت‌های ریاست جمهوری درباره کمبود ماسک مهر تاییدی بر این ماجرا شد، اما این در حالی است که مسئولان وزارت صمت به عنوان اصلی‌ترین متولی تولید ماسک در کشور زیر بار این کمبود نرفته و آن را نمی‌پذیرند.
جمشید گلپور رئیس ستاد مقابله با کرونای وزارت صمت در گفت و گو با خبرنگار صنعت تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان گفت: هیچ کمبودی درباره تامین مواد اولیه ماسک در کشور وجود ندارد و حتی واحد جدیدی برای تولید این نوع پارچه راه‌اندازی می‌شود. روزانه بیش از ۶ میلیون ماسک صنعتی و ۶ میلیون ماسک کارگاهی در کشور تولید می‌شود. در اولین اوج بیماری مسئولان وزارت بهداشت اعلام کرده بودند که تولید ۶ میلیون ماسک برای تامین کشور کفایت می‌کند و امروز دو برابر این میزان در کشور تولید می‌شود.
او با تاکید بر افزایش میزان مصرف با اجباری شدن استفاده از ان گفت: علاوه بر این میزان تولید بخشی از ماسک‌هایی که در دست متولیان امر است شامل این ۱۸ میلیون اعلام شده می‌شود؛ ذخایر بیشتری از ماسک در کشور موجود است که می‌تواند در اختیار متولیان توزیع این حوزه قرار بگیرد. بنابر آمار‌ها ۱۸ تا ۳۰ میلیون ماسک وارداتی که در دوران پیک بیماری وارد کشور شد هنوز در دست واردکنتدگان باقی مانده و متاسفانه تعیین تکلیف نشده است تا به انبار‌های ماسک انتقال پیدا کند.
گلپور بیان کرد: بر اساس مصوبات ستاد لجستیک مقابله با کرونای وزارت صمت شرایط ویژه‌ای برای توزیع ماسک تعریف شده است. تا پیش از این مصوبه تمام فرآیند توزیع در اختیار وزارت بهداشت بود. مشکلی در تامین نداشتیم و بخشی از توزیع توسط واحد‌های جهادی و ایستگاه‌های عرضه انجام می‌شد؛ بخش صنعتی هم در اختیار وزارت بهداشت بود و بر اساس حواله‌ها توزیع می‌شد.
رئیس ستاد مقابله با کرونای وزارت صمت با اشاره به مشکلاتی که در تامین مواد ضدعفونی کننده وجود داشت و با سیستمی شدن فرآیند کنترل شد، تصریح کرد: نظمی در شبکه توزیع ایجاد شده تا از ابتدا تا انتهای آن قابل رصد باشد. اتفاق اخیر باعث خواهد شد تا عرضه‌های خارج از شبکه و حتی قاچاقی که در این حوزه وجود داشت از بین برود. در روال جدید بخش کارگاهی متولی تولید و توزیع ماسک در خواروبار فروشی‌ها شدند و بخش صنعتی که حدود ۶ میلیون ماسک است برای داروخانه‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای در نظر گرفته ایم.
او تاکید کرد: صراحتا اعلام می‌کنیم که تخلف هر یک از واحد‌های عرضه کننده ماسک اثبات شود؛ سهمیه ماسک واحد را قطع خواهیم کرد. بازرسان سازمان حمایت و تعزیرات حکومتی امادگی خود را برای همکاری با وزارت بهداشت اعلام کرده‌اند. هر داروخانه یا فروشگاهی که ماسک را دریافت می‌کند باید در سامانه ثبت شده باشد و با قیمت مصوب اقدام به عرضه محصولات کند. قیمت ماسک‌های صنعتی یک هزار و ۳۰۰ و قیمت ماسک‌های کارگاهی یک هزار و ۵۰۰ تومان است.
سلامت مردم و تامین اقلام مقابله با کرونا دوباره در کشمکش‌های بین وزارت بهداشت و وزارت صمت گیر افتاده است. هیچ کس مسئولیت این بی سروسامانی را به عهده نگرفته و حالا ماسک با هر قیمتی ک دلالان بخواهند در بازار به فروش می‌رسد.
با نامه ارسالی رئیس سازمان غذا و دارو و اظهارات اخیر رئیس جمهور حتی اگر مشکلی هم در تامین ماسک در کشور وجود نداشت، شوک عجیبی به بازار وارد شد. زمان مشخص خواهد کرد سازوکار جدید وزارت صمت، مثل توزیع مواد ضدعفونی کننده، بازار را کنترل خواهد کرد یا نه!