رویداد۲۴ تازهترین آمارها حاکی از آن است که شمار مبتلایان کروناویروس جدید در جهان تاکنون به ۱۶ میلیون و ۲۰۵ هزار و ۴۶۷ نفر رسیده و مرگ ۶۴۸ هزار و ۴۷۶ نفر در اثر این بیماری نیز تأیید شده است. همچنین بنابر اعلام وزارت بهداشت تا ظهر روز گذشته (شنبه - چهارم مردادماه) مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۲۸۸ هزار و ۸۳۹ نفر رسیده و متاسفانه ۱۵ هزار و ۴۸۴ نیز در کشورمان به دلیل این بیماری جان باخته اند.
کمیته اپیدمیولوژی بیماری کرونا در وزارت بهداشت، تحلیل استانی وضعیت این بیماری در هفته منتهی به سوم مردادماه را منتشر کرد.
روش محاسبه شاخص ها
در محاسبات روند، در این گزارش و گزارشات آتی، تعداد موارد جدید روزانه مبتلای بستری و سرپایی وارد آنالیز میشود. برای ارزیابی روند گسترش بیماری کووید ۱۹ دراستان های مختلف کشور از تحلیل روند تغییرات اتفاق افتاده برای موارد ابتلا و مرگ گزارش شده روزانه استفاده شد. برای محاسبه روند تغییرات ابتلا و مرگ در سه روز اخیر، ابتدا متوسط سه روزه تعداد گزارش ابتلا و مرگ هر روز با میانگین گرفتن از داده های همان روز، روز قبل و روز بعد محاسبه شد. سپس میزان افزایش هرروز نسبت به روزقبل محاسبه شد.
برای تحلیل احتمالی وضعیت منحنی اپیدمی موارد زیر مدنظر قرار گرفت:
درمواردی که هر دو شاخص تغییر روند ابتلا و مرگ در چند روز اخیر روند افزایشی داشت، منحنی اپیدمی احتمالاً روند افزایشی دارد.
درمواردی که شاخص تغییر روند ابتلا نزولی ولی شاخص تغییر روند مرگ صعودی بود، احتمالاً اخیراً پیک اپیدمی رد شده است.
در مواردی که منحنی اپیدمی تمام می شود، وضعیت به حالت ثبات می رسد و تغییرات در آن مختصر و نامنظم می باشد. باید توجه داشت هر لحظه این روند مستعد یک پیک دیگر می باشد. درمواردی که هردو شاخص تغییر روند ابتلا و مرگ در چند روز اخیر روند نزولی داشت، منحنی اپیدمی احتمالاً روند نزولی دارد.
منظوراز ناسازگاری داده ها این است که روند داده های مرگ و ابتلا از یک الگوی قابل تفسیر پیروی نکرده و تغییرات ناهمگن روند شاخص های ابتلا و مرگ دیده می شود. در این موارد تحلیل بهتر را در روزهای بعد و با داده های درست تر می توان ارائه داد.
ناسازگاری در داده ها به دلایل مختلفی میتواند رخ دهد؛ از جمله دلایل بروز ناسازگاری میتوان به ثبت غیردقیق روزانه داده ها توسط استان ها و وجود خطا هنگام ثبت داده ها، وجود ترکیبی از چند الگوی اپیدمی در استان (شروع اپیدمی در نقطه ای از استان و اتمام اپیدمی دیگر در نقطه دیگر(بیمارپذیری یا بیمارگریزی گسترده در استان و تغییرروند مهاجرت بیماران در طول زمان اشاره کرد.
بیشتر بخوانید: چرا کرونا در مشهد افزایش ۳۰۰ درصدی داشت؟
بنابر اعلام کمیته اپیدمیولوژی وزارت بهداشت که گزارش آن در پایگاه اطلاع رسانی وزارت بهداشت قرار گرفته، استان ها بر اساس میزان بروز تجمعی موارد بیماری به سه دسته پرگزارش، با گزارش متوسط و با گزارش پایین تقسیم شدند و روند بیماری در آنها در جدول و نمودارهای مرتبط مورد بررسی قرار گرفت. در مورد استان های با بروز کم، تغییرات کم در داده ها میتواند تغییرات سریع در شاخص ها ایجاد کند و از این رو تفسیر داده های این استانها سخت تر بوده و با عدم اطمینان بیشتری همراه است.
تحلیل بر اساس این شاخص ها، احتمالی بوده و انتظار است تیم کمیته اپیدمیولوژی استانها همراه با سایر شاخص ها و تحلیل های دقیق تر، شواهد بهتری از روند اپیدمی در استان ها و دانشگاههای علوم پزشکی کشور ارائه دهند.
در روند کشوری بیماری، هر چند موارد ابتلا و مرگ نسبتا بالا است، اما ثبات و تغییرات مختصر صعودی در آن دیده می شود. روند ثبات با تغییرات مختصر و نامنظم در یک استان (لرستان) و با تغییرات مختصر کاهشی در یک استان (خوزستان) مشاهده شد. روند صعودی یا شروع پیک در ۹ استان (آذربایجان شرقی، خراسان شمالی، مازندران، خراسان رضوی، کرمان، قزوین، گلستان، قم و تهران) مشاهده شد. به نظر می رسد شش استان (زنجان، ایلام، آذربایجان غربی، اصفهان، کهگیلویه و بویراحمد و مرکزی) اخیراً یک پیک اپیدمی را تجربه کرده اند.
در ۱۴ استان (هرمزگان، کرمانشاه، کردستان، بوشهر، اردبیل، فارس، سمنان، همدان، سیستان و بلوچستان، یزد، البرز، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی و گیلان) ناسازگاری داده ها اجازه تحلیل درستی از وضعیت اپیدمی را نمی دهد.
باید مدنظر داشت که یک استان می تواند چندین پیک منحنی را تجربه نماید. جهت اطلاع از روش کار و اطلاعات بیشتر در مورد روندهای استانی در چند روز اخیر به وب سایت کمیته اپیدمیولوژی کووید-۱۹ به آدرس http://corona.behdasht.gov.ir مراجعه کنید.
بر اساس گزارش کمیته اپیدمیولوژی وزارت بهداشت، میزان مرگ و میر و کشندگی بیماری کووید-۱۹ در جهان چهار درصد است. همچنین تعداد موارد جدید بروز کرونا در جهان در روز یکم مرداد ماه ۲۰۲۷۲۶ نفر، در روز دوم مرداد ماه ۲۴۷۲۲۵ نفر و در روز سوم مرداد ماه ۲۸۴۱۹۶ نفر بوده است.
همچنین، ۱۵ کشور اول از نظر ابتلا به کرونا در جدول زیر اعلام شده اند که بر اساس آن کشور آمریکا با چهار میلیون و ۲۴۸ هزار و ۷۵۹ ابتلا در صدر موارد ابتلا به کرونا قرار داشته و بعد از آن کشور برزیل و هند در رتبه دوم و سوم قرار گرفته اند. ایران نیز با ابتلای ۲۸۸ هزار و ۸۳۹ نفر به کرونا در رتبه یازدهم جهان از نظر میزان ابتلا به بیماری کووید-۱۹ قرار گرفه است.
آزمایشات تشخیص بیماری کووید-۱۹ درحال حاضر دو نوع هستند؛ یا خود ویروس را تشخیص میدهند و یا آنتی بادیهای ساخته شده در پاسخ سیستم ایمنی بدن به ویروس را شناسایی میکنند.
آزمایش تشخیص ویروس، ماده ژنتیکی (اسید نوکلئیک) ویروس را در طی عفونت فعال تشخیص میدهد و به آن آزمایش واکنش زنجیرهای پلیمراز یا آزمایش اسید نوکلئیک (PCR) گفته میشود. این آزمایش در هفت روز اول بروز علائم در بیمار، بهترین عملکرد را دارد. در این آزمایش، ویروس کرونا را میتوان در سوابهای گرفته شده از بینی یا گلو، حتی قبل از ظاهر شدن علائم بیماری (به طور متوسط ۵ روز قبل از ظاهر شدن علائم بالینی)، تشخیص داد. حتی برخی از افرادی که در طول عفونت خود هیچ علائمی ندارند، در آزمایش تشخیص ویروس جواب آزمایش ایشان مثبت شده و این یعنی این افراد برای دیگران آلوده کننده خواهند بود.
پس از گذشت چند روز از بیماری، غلظت ویروس در مخاط کاهش مییابد و تشخیص ویروس از نمونه های سواب مشکل است، در این زمان است که سطح آنتی بادیهای موجود در خون بالا میرود. در واقع، آزمایش آنتی بادی عفونت گذشته را تشخیص میدهد و از حدود ۱۰ روز پس از شروع علائم بهتر عمل میکند و ابزار مناسب و توصیه شدهای برای تشخیص عفونت فعال نیست. به عبارت دیگر، آزمایش شناسایی ویروس عمدتاً برای تشخیص بیماری استفاده میشود. در حالی که آزمایش آنتی بادی عمدتاً برای بررسی میزان انتشار کووید-۱۹ در جمعیت استفاده میشود.
آزمایش ویروس (نمونه برداری مخاط بینی و حلق)، دارای ویژگی بالاست، یعنی اگر آزمایش کسی مثبت باشد، به احتمال بسیار بالا فرد بیمار است، اما حساسیت این آزمایش در مواقعی که عملکرد سیستم دفاعی بیمار بالا رفته باشد و یا نمونه سواپ خوبی گرفته نشود، پایین است و ممکن است افراد بیمار را تشخیص ندهد.
آزمایش آنتی بادی (آزمایش خون) آنتی بادیهایی که سیستم ایمنی در مقابله با ویروس در بدن ساخته است را تشخیص میدهد و حساسیت خوبی دارد. این آزمایش به سه علت از ویژگی بالایی برخوردار نیست؛ اول اینکه ممکن است بعضی از افراد مبتلا، آنتیبادی در بدنشان تولید نشود. دوم اینکه ممکن است در عفونتهای شبیه به کووید-۱۹ نیز این آنتیبادیها افزایش داشته باشند که تشخیص قطعی سخت میشود. سوم اینکه به دلیل ناشناخته بودن ویروس ما از مدت زمان دقیق وجود آنتی بادی در بدن اطلاع نداریم.
کوبا کشوری در آمریکای جنوبی و بزرگترین جزیره دریای کارائیب، با مساحت ۱۰۶.۴۴۰ کیلومترمربع و جمعیت ۱۱.۳۲۶.۱۶۲ نفر است. بانک جهانی، کوبا را پیشتازترین کشور در سرانه پزشک میخواند. در کوبا به ازای هر ۱۰۰۰ نفر ۸.۱۹ پزشک وجود دارد.
موارد کووید-۱۹ در این کشور از تاریخ بیست و یکم اسفند ماه ۱۳۹۸ گزارش شد. واکنش کوبا به پاندمی جهانی کووید -۱۹ هم به لحاظ ملی و هم از حیث مشارکت بین المللی چشم گیر بود و برخلاف بسیاری از کشورهای قاره آمریکا در این حوزه موفق عمل کرده است.
کوبا هم اکنون در رتبه ۱۱۴ کشورهای جهان از نظر شمار مبتلایان قرار دارد. در این کشور تاکنون تنها ۲.۴۱۶ مورد تأییدشده بیماری و ۸۷ مورد مرگ گزارش شده است.
برخی از تجارب و اقدامات انجام شده در این کشور شامل موارد زیر است:
- واکنش سریع مقامات این کشور از ابتدای گزارش بیماری در چین، با برگزاری کمیسیون مشترک ملی
- سفر متخصصان کوبایی به چین برای آگاهی از رفتار کرونا ویروس جدید
- بررسی خانه به خانه وضعیت سلامت مردم، نمونه گیری، رصد تماس ها و قرنطینه افراد از ۲۱ اسفند ۱۳۹۸
- منع کامل تردد در سراسر کشور، رعایت فاصله اجتماعی و زدن ماسک هنگام خروج از منزل از ۱ فروردین ۱۳۹۹
- بهرهمندی خانوارهای کم درآمد از برنامههای همیاری اجتماعی و خانوادگی (تحویل غذا، دارو و سایر اقلام ضروری درب منزل)
- تعلیق دریافت مالیات از بخشهای تجاری
- اعزام پزشک به حداقل ۱۴ کشور جهان برای کمک به کنترل و درمان کووید -۱۹ در این کشورها.