رویداد۲۴ شادی مکی: در روزهای اخیر هشتگ «بندرعباس من کجاست» در توییتر توسط کاربران بندرعباسی به کار گرفته شده تا با استفاده از آن گلایههای خود به آنچه سوءمدیریت در اداره شهر بندرعباس میدانند را بیان کنند. آنها در گلایههای خود به مفاسد اقتصادی، بازی قدرت در میان نمایندگان مجلس و شورای شهر اشاره کردهاند که باعث شده شهر در موقعیتی قرار بگیرد که گویا کسی برای آن دل نمیسوزاند؛ فرآیندی که نتیجه آن از بین رفتن هویت بندرعباس شده است؛ تا حدی که منتقدان این وضعیت به مرحلهای رسیدهاند که این سوال را از مسئولان بپرسند که «بندرعباس من کجاست؟» نوک پیکان انتقادات به سمت شهرداری بندرعباس نشانه رفته است؛ نهادی که در مدت اخیر تعداد قابل توجهی از مدیران ارشد آن به اتهام مفاسد مالی بازداشت شدهاند.
در روزهای اخیر توییتهای زیادی در اینباره منتشر شده است و هر کدام از کاربران به اتفاقات مختلفی که باعث شهر بندرعباس به چنین روزی بیفتد اشاره کردهاند؛ بوموند در توییت خود نوشته «شهرداری نزدیک به ۱۰۰ متر به سمت دریا پیشروی داشته و آن را خشک کرده و ساحل تبدیل به خانه موشهای شهری شده است.»
گلگر با انتشار عکسی از آبنمای موزیکال پارک شهر بندرعباس نوشت «:برای این آبنما هزینهای بالغ بر ۳۳ میلیارد ریال بر دوش مردم این شهر گذاشته شد، اما مدتهاست که بدون آب و خاموش است.»
حسین هم نوشت: «از ماست که بر ماست. شهردار، شورای شهر نمایندگان مجلس و ... را خود ما انتخاب کردیم و با گرفتن هدایای کوچک و قبول سفارشها به آنها رای دادیم بعد میخواهیم این افراد برای شهرمان کار کنند.»
مهدی نوشت: «بندرعباس شهری است که با وجود داشتن بهترین موقعیت اقتصادی فاضلابش را به دریا میریزد و مکانهای تفریحی آن زیر خط فقر است. هیچکس هم نیست به دادش برسد.» محمد مینویسد: «شهرداران بندرعباس ماموران امضا و پیشبرنده اهداف و منویات آقایان در مجلس و پدرخواندهها هستند.»
به گزارش رویداد۲۴ وضعیت اسفناک شهر بندرعباس به دلیل ضعف در زیرساختها و مسائل درمانی و محیط زیستی بهگونهای است که هیچیک از مسئولان نمیتوانند آن را کتمان کنند. مفاسد اقتصادی برخی مدیران شهری نیز موضوعی قابل تامل است چه آنکه دو تن از شهرداران مناطق ۳ گانه بندرعباس تاکنون بازداشت شدهاند که اتهام یکی از آنها جرائم مالی و مفاسد اقتصادی عنوان شده است. مدیرانی که هر ۲ نفر انتخابهای عباس امینیزاده شهردار این شهر بوده است.
خبرهایی از مدیریت شهری بندرعباس
مضمون دیگری که در انتقادها به آن اشاره شده، اولویت منافع جناحهای قدرت بر خواستههای مردم است. در بندرعباس اعضای شورا عمدتا طرفدار یکی از نمایندگان مجلس یا چهرههای پرنفوذ شهر هستند. شاید همین فرآیند بوده که طی ۱۰ سال اخیر با وجود انتقادات فراوان، امینیزاده شهردار بندرعباس همچنان موقعیت خود را حفظ کرده و هیچگاه بحث استیضاح او جدی گرفته نشده است. در دوره گذشته، شورای شهر نسبت به نحوه مدیریت شهری سکوت کرد و در این دوره نیز میان اعضای شورای شهر اختلاف نظراتی وجود دارد. عدهای طرفدار عملکرد شهردار بوده و از او حمایت میکنند و عدهای دیگر با توجه به شرایط شهر و ایرادات پیشتر گفته شده در کنار تاخیر در پرداخت حقوق کارگران شهرداری و تعدد پروژههای نیمه تمام شهری عملکرد امینیزاده را زیرسوال بردهاند.
فاطمه جراره رئیس شورای شهر بندرعباس و اسماعیل بواشه دو عضو منتقد شورای شهر بودند که در آخرین روزهای اردیبهشت با طرح سوال کتبی از شهردار او را مکلف کردند که ظرف ۱۰ روز پاسخگوی سوالات باشد.
براساس قوانین، شهردار موظف است ظرف مدت ۱۰ روز پس از ابلاغ سوالات با حضور در صحن شورا پاسخگوی شورای شهر باشد و در صورت قانع نشدن سوالکنندگان، استیضاح شهردار با امضای حداقل یک سوم اعضاء شکل میگیرد. ایراد سوال از سوی این ۲ نماینده شورای میتوانست به معنای زمینهسازی برای استیضاح امینیزاده باشد.
استیضاح شهردار بندرعباس به نتیجه نرسید
۲۵ خرداد فاطمه جراره رئیس شورای شهر بندرعباس اعلام کرد که هیچیک از اعضای شورا حاضر به همراهی او و بواشه برای اجرای طرح استیضاح امینیزاده نشدهاند. جراره در این جلسه عنوان کرد: «بنده با تمام اعضای شورا تماس گرفتم و نظرشان را در مورد قانع شدن یا نشدن از پاسخهای شهردار بندرعباس جویا شدم. برخیها مانند آبتین امیری نظر خود را علنا و به روشنی بیان کرد و گفت که از پاسخهای شهردار بندرعباس قانع شدند. به جز من و آقای بواشه ۳ نفر دیگر از اعضای شورا اعلام کردند که از پاسخهای شهردار بندرعباس قانع نشدند.»
جراره گفته بود «این افراد امضای طرح استیضاح را منوط به امضای نفر سوم کردند و گفتند اگر نفر سوم امضا کند به عنوان نفر چهارم امضا میکنند. برخی از اعضا هم گفتند، چون جراره و بواشه طرح سوال از شهردار را مطرح کردند ما طرح استیضاح را امضا نمیکنیم و خودمان اشکالات موجود در شهرداری را اصلاح خواهیم کرد.»
با گذشت نزدیک به ۲ ماه از کان لم یکن شدن طرح استیضاح شهردار، روز ۶ مرداد رییس کل دادگستری استان هرمزگان از بازداشت هومن رفیعی شهردار منطقه یک بندرعباس و ۳ فرد دیگر به اتهام فساد مالی خبر داد و پیش از آن نیز شهردار منطقه ۳ بندرعباس بازداشت شده بود، به همین دلیل این سوال بسیار پررنگتر از قبل مطرح شد که چرا طرح استیضاح شهرداری که تا کنون ۲ تن از مدیران زیرمجموعه او به دلیل اتهامات مالی بازداشت شدهاند، لغو شد و چرا اعضای شورای شهر به عنوان نمایندگان مردم حاضر به نظارت جدیتر بر عملکرد شهردار بندرعباس نیستند؟
محسن یکی از کاربران توییتری که در کمپین «بندرعباس من کجاست» مشارکت دارد، به رویداد۲۴ میگوید: بازداشت چندین مدیر ارشد شهری در مدت اخیر بسیار حائز اهمیت است زیرا پیش از اینکه این بازداشتها صورت بگیرد، به صورت مستمر به اعضای شورای شهر و مجموعه شهرداری هشدار داده بودیم که فسادهای عمدهای در شهرداری بندرعباس رخ میدهد اما هیچیک از آنها به نگرانیهای ما توجهی نمیکردند؛ این موضوع وقتی اهمیت بیشتری مییابد که بدانیم عمده تخلف آنها اختلاس و سوء استفادههای مالی بوده است؛ این یعنی در شهری با جمعیت نه چندان زیاد که فقط ۳ منطقه شهرداری دارد، زیر گوش شورای شهر فسادهای کلان رخ داده اما نهاد ناظر شهرداری یکبار حتی تذکری بابت این مسئله نداده تا آنجا که آنقدر ماجرا علنی شده که بالاخره قوه قضاییه وارد شده است. به بیان دیگر اگر قوه قضاییه ورود نمیکرد، هنوز اختلاسهای مالی و فسادهای عمده و سوءمدیریتها ادامه داشت.
او میگوید: عباس امینیزاده بیش از ۱۰ سال شهردار بندرعباس است. مدتی است که شورای شهر فشارهایی را بر او اعمال کرده و انتقادهایی نسبت به عملکرد او انجام میدهد، اما برای مردم این تصور وجود دارد که فشارها تنها یک وزنکشی سیاسی است نه بیشتر. زیرا مدیریت در سایه شهری به دو قسمت تقسیم شده که هر کدام منتسب به یکی از نمایندگان بندرعباس در مجلس هستند. این مساله نشان میدهد که شائبهی رقابت سیاسی نیز در این مسائل و افشاگریها بسیار مهم بوده است.
مرتضی نیکنهاد یکی از فعالان اجتماعی در بندرعباس به رویداد۲۴ میگوید: شورای شهر به شهرداری فشار میآورد، اما آنقدر شورای شهر خود دچار کاستی و نقص بوده که اگر حتی رئیس شورا تخلفات شهرداری را رسما اعلام کند بخش عمدهای از مردم باور نمیکنند، زیرا معتقدند که به جز شهردار بسیاری از اعضای شورای شهر به دلیل جفایی که مرتکب شدهاند باید از سوی افکار عمومی مورد بازخواست قرار گیرند.
او میگوید: اطلاعاتی که از سوی شورا علیه شهرداری عنوان میشود، برای مردم تازگی چندانی ندارد و شهروندان بندرعباس از بسیاری از این مسائل آگاه هستند؛ مثلا کیست که نداند تمام فاضلاب بندرعباس به دریا ریخته میشود؟ بنابراین نیازی نیست شورای شهر اینها را در حرف تکرار کند. این مساله هم ظلم بزرگی به محیط زیست و خلیجفارس است و هم سلامت ساکنان این مناطق و مردمی را که در ساحل حضور دارند تهدید میکند اما اساسا آلودگی محل زندگی مردم برای شهرداری اولویت ندارد و معلوم نیست بودجههای کلان و درآمدهای هنگفت بندرعباس چگونه هزینه میشود که در آن جایی برای مهمترین دغدغه مردم وجود ندارد. همه اینها در حالی است که اسکله شهید رجایی به عنوان بزرگترین اسکله صادرات و واردات کشور، پالایشگاههای بزرگ، فولاد و معادن مختلف در استان هرمزگان درآمدزایی بسیار بسیار زیادی دارند بنابراین ما با هشتگ «بندرعباس من کجاست» از مسئولان این پرسش را داریم که بودجهها چگونه هزینه میشوند و چرا شورای شهر بندرعباس برخوردی جدی با شهردار ندارد و در پشت پرده چه میگذرد که با این وضع شهردار استیضاح نمیشود؟
فیصل دانش: چرا استیضاح شهردار بندرعباس رای نیاورد؟
از فیصل دانش سخنگوی شورای شهر بندرعباس درباره هشتگ «بندرعباس من کجاست» پرسیدیم و اینکه چرا باید کار به جایی برسد که در سکوت شورای شهر، مردم خودشان دست به کار شوند؟ او در پاسخ میگوید: شرکت کنندگان در این پویش نه همه مردم شهر، که بخشی از جمعیت بندرعباس هستند!
دانش به رویداد۲۴ میگوید: ما هربار به مواردی رسیدهایم که شهرداری باید در قبال آن پاسخگو میبوده، سوالات خود را مطرح کردهایم و شهرداری هم موظف به پاسخگویی بوده است. هیچکس منکر اینکه شهرداری ایراداتی در کار خود داشته نیست و این ایرادات گاهی بسیار بزرگ بوده و گاهی نیز به نحوی بوده که اعضای شورای از پاسخهای شهردار قانع شدهاند.
عضو هیات رئیسه شورای شهر بندرعباس با اشاره به طرح سوال و قصد استیضاح شهردار از سوی ۲ تن از اعضای شورا (اسماعیل بواشه و فاطمه جراره) عنوان میکند: از آنجاییکه این حرکت با فاصله اندکی از انتخابات مجلس انجام شد کمی بوی سیاسی داشت و افرادی که در برابر سوال این افراد موضعگیری میکردند بر این باور بودند که این اقدام نوعی حرکت سیاسی است تا اقدامی اجتماعی برای مردم.
وی یادآور میشود: این افراد سوال را به صورت قانونی مطرح کردند و شهردار هم براساس وظیفه قانونی خود به سوالات آنها پاسخ داد. اما براساس قانون بعد از پاسخگویی شهردار به سوالات باید ۳ نفر از اعضای شورا که قانع نشده بودند از پاسخهای شهردار باید طرح استیضاح را امضا میکردند و جلسه استیضاح شهردار هم ۱۰ روز بعد از امضای طرح انجام میشد. اما برای استیضاح شهردار نفر سومی وجود نداشت.
سخنگوی شورای شهر درباره علت به حد نصاب نرسیدن این طرح توضیح میدهد: تصور ما بر این بود طراحان استیضاح بیشتر به دنبال مطرح کردن خود هستند نه حل مشکلات، بنابراین همین تصور باعث شد سایر اعضای شورا از ورود به مساله استیضاح خودداری کنند. خاطرم هست عمده اعضای شورا که این طرح را امضا نکردند افرادی بودند که از شهردار بارها سوال کرده بودند و نسبت به عملکرد شهرداری اعتراضاتی داشتند. بنده هم جزو این افراد بودم چنانکه یکی از ۱۰ سوال مطروحه از شهرداری سوال خود من بود درباره نظافت شهر و اینکه مردم از وضعیت نظافت شهر ناراضی هستند.
وی خاطرنشان میکند: اگر این دوستان بهویژه رئیس شورای شهر کمی حوصله میکردند و در جلسهای مشترک با اعضای شورا اعلام میکردند که به این نتیجه رسیدهاند که باید از شهردار سوال شود و از سایرین هم میپرسیدند که آیا آنها نیز از شهردار سوالی دارند، قطعا افراد دیگری هم همکاری میکردند و این طرح معلق نمیماند. اما متاسفانه این اتفاق نیفتاد و ۲ عضو شورای شهر سوال خود را در همان جلسه شورا ابتدا با ۳ نفر از اعضای شورا مطرح کردند؛ آنهم در حالی که سوال را به صورت تایپ شده و آماده از قبل داشتند . آن را اعلام کردند که این نشان میداد تصمیم خود را از قبل گرفتهاند. در حالیکه اگر یک عضو شورا سوالی را از شهردار مطرح میکند که سوال مردم هم هست و صحیح هم هست ما باید به دور از حاشیه به آن رسیدگی کنیم تا مشکل مردم حل شود.
ماجرای بازداشت شهرداران بندرعباس
وی درباره موضوع دستگیری دو تن از شهرداران مناطق بندرعباس میگوید: اولین شهرداری که بازداشت شد شهردار منطقه ۳ بندرعباس بود و کسی هم به ما نگفت که او چه مشکلی داشت. دستگاههای نظارتی که به مساله ورود کردند باید برای اعضای شورا روشن میکردند که موضوع چه بوده است. ما فقط متوجه شدیم که این شهردار در انتخابات مجلس نقش داشته و به نفع یکی از کاندیداهای انتخاباتی اقداماتی انجام داده است. این تنها چیزی است که شنیدهایم. بعد که موضوع استیضاح آقای امینیزاده با ماجرای انتشار ویروس کرونا همزمان شد که وضعیت هرمزگان به شدت بحرانی شد این شرایط هم باعث شد که نتوان این موضوعات را به صورت پیوسته پیگیری کرد.
عضو شورای شهر بندرعباس اضافه میکند: این اواخر هم مساله دستگیری شهردار منطقه یک پیش آمد که به گفته رئیس دادگستری بندرعباس به جرم فساد مالی بوده است. این موضوع در مرحله تحقیقات است و آنطور که شنیدهام هنوز هم کسی این فرد را ملاقات نکرده است. به ما هم نگفتهاند که کجا و کی و در چه موردی این اتفاق رخ داده است. اگر از نهاد شورا توقع نظارت داریم و میخواهیم به او بگوییم که چرا کم کاری کردهای وقتی مسالهای پیش میآید هم باید اعضای شورای شهر را در جریان مسائل قرار بدهیم. اما این کار را نمیکنند. شاید اعضای شورا بتوانند سرنخهای دیگری را در اختیار دستگاه قضایی قرار دهند.
وی تصریح میکند: این تنها دستگاههای نظارتی و دستگاه قضایی نیستند که به این مساله ورود کردهاند بلکه هر کدام از اعضای شورا که اطلاعاتی را در دست داشتند میتوانستند در ارتباط با اداره کل بازرسی و اطلاعات یا دستگاه قضایی باشند؛ لذا نمیتوان گفت که اعضای شورا نسبت به این مسائل بیتوجه هستند بلکه ممکن است اعضای شورا باعث چنین اتفاقاتی شده باشند.
دانش با تاکید براینکه دستگاه قضا و دستگاههای نظارتی ابتدا باید مساله را روشن کرده و درجلسهای محرمانه با اعضای شورا موضوعات را به صورت کامل برای اعضا توضیح دهند، عنوان میکند: بعد از این مرحله باید دید که شهردار منطقه یک که میگویند دچار فساد مالی شده، از مافوق خود (شهردار بندرعباس) دستور میگرفته یا به صورت خودسرانه اقداماتی کرده است. اما اینکه باید نظارت میکرده است که زیرمجموعه وی دست به چنین اقداماتی نزند یا اینکه به گونهای دست این فرد را باز گذاشته بوده که هر اقدامی میتوانسته انجام دهد مسالهای است که شهردار باید درباره آن پاسخگو باشد.
وی اظهار میکند: اعضای شورا هم میخواهند بدانند که ماجرای دو شهردار دستگیر شده چیست؟. این روزها ضروری است که آقای امینی زاده توضیحاتی دراین خصوص داده و ثابت کند که تخلفی از جانب وی وجود نداشته باشد. باید واقعیت را به مردم بگوییم که در این صورت مردم پویشی راهاندازی نمیکنند که تمام کارها و خدمات شهرداری و شورای شهر را زیرسوال ببرند. زیرا نمیتوان گفت که شهرداری هیچ کاری برای این شهر نکرده است. با عدم پاسخگویی شرایطی را فراهم میکنیم که مردم تمام خدمات ارائه شده به شهر را نیز نادیده بگیرند.
سخنگوی شورای شهر با بیان اینکه شنیدن فساد مالی یک شهردار آنهم در شرایط سخت اقتصادی که مردم به سر میبرند بسیار سخت و غیرقابل پذیرش است، میگوید: ورود دستگاه قضایی به چنین موضوعاتی باعث دلگرمی مردم است. از سوی دیگر احمد مرادی نماینده بندرعباس در مجلس در سخنان خود بر ضرورت نظارت شورا بر مسائل شهرداری تاکید داشتهاند. من هم با ایشان موافق هستم و البته شورا وظیفه خود را انجام میدهد، اما نکته آن است که شورا اهرمهایی را که دستگاههای نظارتی دارند را ندارد و قدرت نظارتی قوی هم ندارد. این قدرت را مجلس باید به شورا بدهد و امثال آقای مرادی باید قدرت نظارت بیشتر را به شورا از طریق قانونگذاری بدهند تا ما شاهد باشیم که شوراهای کشور با بلوغ بیشتر در سالهای آینده نظارت بیشتری بر شهرداری داشته باشند.
رویداد۲۴ برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر با فاطمه جراره رئیس شورای شهر بندرعباس و طراح سوال و استیضاح از شهردار این شهر تماس گرفت که وی حاضر به پاسخگویی به سوالات نشد.
فاطمه جراره خواهر ابوالقاسم جراره نماینده پیشین بندرعباس در مجلس است. جراره رییس ستاد هرمزگان حجت الاسلام رییسی در انتخابات ریاست جمهوری بود. برخی معتقدند پس از انتصاب رییسی در راس قوه قضاییه، نفوذ ابوالقاسم جراره بیشتر شده است و پیگیریهای فاطمه جراره در شورای شهر را از این زاویه تحلیل میکنند و میگویند این اقدام برای کاهش قدرت محمد آشوری و سایر رقبای سیاسی انجام شده است. چه آنکه امینی زاده شهردار کنونی بندرعباس از نیروهای نزدیک به آشوری و منصور آرامی نماینده مجلس هستند. چه این تحلیل درست باشد چه غلط، آنچه مسلم است اینکه در شهرداری فساد عمدهای رخ داده و هر چند دیرهنگام اما فعلا چند مدیر شهرداری و تعدادی از نیروهای آنها بازداشت شدهاند و شهروندان نیز با کمپین «بندرعباس من کجاست» در تلاش هستند برای بهبود وضعیت شهرشان گامی بردارند؛ اکنون با ورود دستگاه قضا این امیدواری وجود دارد که در سکوت شورای شهر، مسئولان قضایی موضوع را نصفه و نیمه رها نکنند و تا انتها را پیگیری کنند؛ اگر چنین باشد باید منتظر موج جدید بازداشتها در شهرداری بندرعباس بود.