رویداد۲۴ گزارش می‌دهد؛
آمار بانک مرکزی نشان می‌دهد که در بهار امسال، نرخ فروش دلار نسبت به زمان مشابه سال گذشته ۸۴ درصد افزایش قیمت را تجربه کرده است. از سوی دیگر، دلار این روز‌ها در قیمت ۲۰ هزار تومان متوقف شده است و این سوال از کارشناسان بازار ارز پرسیده می‌شود که چه آینده‌ای در انتظار دلار است؟
رویداد۲۴ بالاخره پس از چند هفته، قیمت دلار از تب و تاب افتاد و چند روزی است که روی قیمت ۲۰ هزار تومان متوقف شده است. کارشناسان معتقدند که این توقف قیمت موقتی است و تا زمانی که تحریم، تورم و اخلال در عرضه ارز وجود داشته باشد، ما هر از چندگاهی شاهد نوسان و افزایش قیمت دلار خواهیم بود.
قیمت ارز‌های خارجی در چند هفته اخیر به یک باره روند صعودی به خود گرفتند و دلار تا ۲۶ هزارتومان هم پیش رفت. با فرارسیدن مهلت نهایی بازپرداخت ارز ناشی از صادرات و با هشدار‌های بانک مرکزی، روند افزایش قیمت متوقف و کاهش حداقلی را شاهد بودیم. این نوسانات در حالی است که اطلاعات بانک مرکزی از نرخ دلار در بهار امسال نشان می‌دهد که قیمت فروش این ارز در بازار آزاد نسبت به زمستان سال گذشته معادل ۸۴.۹ درصد افزایش یافته است.
بانک مرکزی با انتشار گزارشی نرخ فروش دلار در بازار بین بانکی و بازار آزاد در بهار سال جاری را اعلام کرد، بر اساس این گزارش، در فروردین ماه دلار در بازار بین بانکی معادل ۴۲۰۰ تومان فروخته می‌شد و در همین ماه این نوع ارز در بازار آزاد به قیمت ۱۵ هزار و ۸۱۸ تومان فروخته شده است. علاوه براین، در اردیبشهت امسال نیز نرخ فروش دلار در بازار بین بانکی و بازار آزاد به ترتیب معادل ۴۲۰۰ و ۱۶ هزار و ۱۹۳ تومان بوده است.
همچنین، طبق این گزارش دلار در اسفند ماه در بازار بین بانکی معادل ۴۲۰۰ تومان و در بازار آزاد به قیمت ۱۷ هزار و ۵۵ تومان فروخته شده است. بنابراین، دلار در بازار بین بانکی با نرخ ۴۲۰۰ تومان و در بازار آزاد با میانگین نرخ ۱۶ هزار و ۵۲۲ تومان در بهار سال جاری معامله شده است.
اکنون ناظران با نگاه نگران به بازار ارز چشم دوخته‌اند. از آنجایی که افزایش نرخ ارز‌های خارجی، ارتباط مستقیمی با قیمت کالا‌های اساسی و همچنین کسب و کار‌ها در کشور دارد و کاهش ارزش پول کشور را به همراه دارد، این نگرانی در جامعه نیز در جریان است. بر همین اساس نوسانات قیمت در بازار دلار و یورو همواره مورد توجه است.
بر همین اساس، امروز شنبه، یازدهم فروردین ماه، قیمت دلار ۲۰ هزار و ۸۰۰ تومان، و قیمت یورو ۲۳ هزار و ۸۰۰ تومان اعلام شده است. امروز در بازار آزاد قیمت سکه تمام‌بهار آزادی طرح جدید ۱۱ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان و طرح قدیم ۱۰ میلیون ۸۰۰ هزار تومان است.
حرکت همزمان تورم و افزایش قیمت دلار
هادی حق شناس استاندار گلستان و کارشناس مسائل اقتصادی در گفت و گویی به رویداد ۲۴ گفت: قیمت دلار در ایران متاثر از چند عامل از جمله رشد نقدینگی داخل کشور است و تا زمانی که ما شاهد تورم هستیم، باید شاهد نوسان در بازار ارز نیز باشیم. ما زمانی می‌توانیم انتظار داشته باشیم که نرخ دلار ثابت بماند که ایران هم مانند همه اقتصاد‌های دنیا تورم یک رقمی و زیر ۵ درصد را داشته باشد. تا زمانی که ما تورم زیر ۵ درصد نداشته باشیم، طبعا نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که نرخ دلار افزایشی نباشد؛ بنابراین این یک اصل بدیهی در اقتصاد است. اقتصاد‌هایی که دارای تورم هستند، باید انتظار افزایش نرخ دلار را هم داشته باشند.
وی ادامه داد: ما در ۴۰ سال گذشته همواره شاهد تورم بوده‌ایم و شاید بهتر است بگوییم از سال ۱۳۵۰ تاکنون تورم داشته‌ایم و همواره هم نرخ دلار صعودی بوده است. اما در برخی از مقاطع علاوه بر تورم دلیل دیگری هم وجود داشته که منجر به افزایش نرخ دلار شده است و آن‌هم اخلال در سمت عرضه ارز بوده است. این اخلال یا ناشی از جنگ بوده یا ناشی از تحریم بوده است. هر زمان که متغیر‌های سیاسی وارد متغیر‌های اقتصادی شد، طبیعتا شرایط از حالت عادی خارج شده است. علاوه بر تحریم گاهی اوقات اخلال در عملیات بانکی ایجاد شده است. به طور مثال FATF و امثال آن، گا‌ها اخلالی را در نظام بانکی ایجاد کرده که همه این موارد مزید بر علت شده تا شاهد این حجم از نوسان در بازار ارز باشیم.
اگر محدودیت های نظام بانکی برداشته شود...
حق شناس ادامه داد: از سوی دیگر وقتی نرخ رشد اقتصاد منفی می‌شود، معنای آن این است که شما نیاز کشور را نمی‌توانید از داخل تامین کنید؛ لذا بخشی از نیاز باید از خارج تامین شود و شرط تامین کالا این است که دلار داشته باشید. آن چیزی که مسلم است این است که اگر شرایط همینی باشد که ما امروز می‌بینیم، طبیعی است که انتظار داشته باشیم نرخ دلار افزایشی باشد، اما اگر در آینده، این آینده می‌تواند یک ماه یا ۶ ماه دیگر باشد، اخلالی که در سمت عرضه ارز ایجاد شده برداشته شود، محدودیتی که در نظام بانکی در نقل و انتقلات داریم برداشته شود و اقتصاد به خصوص تجارت خارجی ما به حالت عادی برگردد، انتظار این است که قیمت دلار کاهشی شود. چون قیمت دلار امروز براساس متغیر‌های واقعی اقتصاد نیست.
نوسانات دلار غیرقابل پیش بینی است
این کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه دلار در تمام دنیا تضعیف شده است، خاطرنشان کرد: با توجه به افزایش نرخ هر انس طلا در جهان، نرخ دلار تضعیف شده است، از همین رو انتظار این بود که دلار در کشور ما نیز تضعیف شود، اما چون آن پارامتر‌های واقعی همچون نرخ تورم، نرخ رشد، اخلال در عرضه ارز، تحریم و... وجود دارد، در نتیجه شرایط دلار در اقتصاد ایران رفتار دیگری را از خود نشان می‌دهد. ما نمی‌توانیم قیمت آن را پیش بینی کنیم و زمانی می‌توان این کار را انجام داد که نرخ آن متاثر از متغیر‌های واقعی اقتصاد باشد، چون نرخ دلار متاثر از متغیر‌های سیاسی است، لذا پیش بینی سخت است. به طور مثال انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، روابط چین و آمریکا و سایر متغیر‌های سیاسی پیش بینی در این خصوص را سخت کرده است.
استقراض از بانک مرکزی و افزایش تورم
هادی حق شناس ادامه داد: اگر دولت موفق نشود که کسری بودجه را از منابع مالیات، اسناد خزانه و ... تامین کند، یا به عبارت دیگر برای جبران کسری بودجه به دنبال استقراض از بانک مرکزی برود، طبیعی است که هم تورم و هم نرخ دلار افزایش پیدا خواهد کرد. دلار اصلا بازار امنی برای سرمایه گذاری نیست و بخش واقعی اقتصاد بازار امن است. یعنی سرمایه گذاری باید در بخش واقعی صورت بگیرد.