رویداد۲۴ شادی مکی: اوائل تیرماه بود که رویداد ۲۴ گزارشی با عنوان
«خوزستان همچنان در بحران/ کارگران نیشکر هفت تپه چه میگویند؟» را منتشر کرد. در این گزارش به تجمع اعتراضی کارگران کارخانه نیشکر هفت تپه در مقابل فرمانداری شوش به دلیل عدم پرداخت حقوق آنها از ابتدای سال جاری پرداخته شده بود. در آن زمان نماینده کارگران عنوان کرده بود که بیشتر کارگران این کارخانه به دلیل شرایط فضای کار به ویروس کرونا مبتلا شدهاند، اما به دلیل عدم واریز حقوقشان امکان پیگیری درمان خود را ندارند و از عهده مخارج روزانه خانواههای خود نیز برنمیآیند. شرکت نیشکر هفت تپه،در حدفاصل ۴۵ کیلومتری جاده اندیمشک به اهواز در استان خوزستان قراردارد.
این اولین بار نیست که کارگران هفتتپه به دلیل عدم دریافت حقوق و دستمزد خود دست به اعتراض زده و در مقابل اعتراض منطقی خود با برخوردهای قهری مواجه میشوند. به هر حال آنچه مسلم است آنکه کارگران در ایران وضعیت خوبی نداشته و مساله خصوصی سازی نه تنها کمکی به بهبود حال صنایع و وضعیت کارگران نکرده است که آنان را در شرایطی بدتری نسبت به گذشته قرار داده است. در واقع خصوصیسازی در سایه بیتدبیری و واگذاری بنگاههای اقتصادی به افراد غیر متخصص تنها به دلیل داشتن پول و پارتی کار را به جایی رسانده است که بسیاری از این بنگاهها در آستانه ورشکستگی بوده و کارگران آنها نیز به لحاظ معیشتی در شرایط بسیار بدی قرار گرفتهاند. تصور عدم دریافت حقوق در ازای کاری که انجام میدهند آنهم در این شرایط کرونایی و سنگینی هزینههای زندگی، قطعا غیرقابل تصور است.
روایت ۵۳ روز اعتراض کارگران هفتتپه
حالا، اما ۵۳ روز از آغاز دوباره اعتصاب و تجمعات اعتراضی کارگران هفت تپه میگذرد و تعداد ماههایی که دستمزد کارگران این کارخانه پرداخت نشده است از عدد ۳ به اعداد ۴ و ۵ رسیده است. این درحالی است که معاون روابط کار وزارت تعاون اواسط تیرماه گفته بود: کارفرمای شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت تپه متعهد شد حقوق و مزایای اردیبهشت و خرداد ۱۳۹۹ را بلافاصله پس از رفع مسدودی حساب شرکت و حداکثر تا دهم مرداد پرداخت کند. وعدهای که تا کنون رنگی از عمل به خود ندیده است.
در حال حاضر اختلاف میان قوه قضائیه و مدیران شرکت هفتتپه بر سر پرداخت معوقات کارگران این مجموعه بالا گرفته است از یک سو «امیرحسین اسدبیگی» قائم مقام مدیرعامل شرکت هفت تپه مدعی شده است که حقوق کارگردان تا اردیبهشت ماه به روز پرداخت شده اما حالا به دلیل تشکیل پرونده قضایی که او نادرست میخواند! حسابهای بانکی مسدود شده و به همین دلیل هم نتوانستهاند حقوقها را پرداخت کنند. از سوی دیگر هم سخنان قاضی مسعودی قاضی رسیدگی به پرونده تخلفات ارزی مدیران هفت تپه شنیدنی است.
قاضی مسعودی در پاسخ به ادعای اسدبیگی عنوان کرده بود: «حساب مسدود شده مرتبط با تخلف ارزی است شما منابع دیگری هم دارید و از آن میتوانید حقوق را پرداخت کنید. تا شما را احضار میکنیم حقوق کارکنان را دو ماه عقب میاندازید. از وقتی که در اردیبهشت ماه دادگاه تشکیل شده است پرداخت حقوق را عقب انداختهاید و این کار را برای فشار به دادگاه انجام میدهید.»
این اختلاف نظرها اما باعث بهبود شرایط زندگی این کارگران نشده و آنها همچنان به سفرههای خالیشان خیره ماندهاند. آنها چارهای ندارند جز آنکه اوقات خود را به دوبخش تقسیم کنند. آنها بخشی از روز خود را صرف برگزاری تجمعات اعتراضی برای دریافت حقوق معوقه میکنند و برای این کار حدود ۴۰ کیلومتر راه از هفتتپه تا فرمانداری شوش را با سختی طی میکنند و بخشی دیگر را صرف بازگشت بر سر کار خود و گرداندن امور کارخانه و مزرعه نیشکر میکنند تا مبادا کارخانه بیش از این از سکه بیفتد. گرمای هوا و بیپولی نتوانسته است احساس مسئولیت این افراد را نسبت به کارخانهای که سالهاست مشغول کار درآن هستند کاهش دهد. اما به نظر میرسد مسئولان کارخانه و مسئولان امنیتی و انتظامی استان آنچنان هم سر لطف با مطالبات به حق این کارگران نداشته و هربار با بازداشت و برخوردهای قهری این افراد را نگرانتر از قبل میکنند.
شرایط آب و هوایی در خوزستان آنقدر بد است که چند روز پیش «احمد نادری» نماینده تهران طی سفری که به این استان و برای رسیدگی به مطالبات کارگران نیشکر هفت تپه داشت نیمساعت پس از حضور در بین کارگران در مقابل درب فرمانداری شوش از حال میرود. این درحالی است که بیش از ۵۰ روز است که این کارگران در مقابل درب همین فرمانداری برای احقاق حقوقشان دست به اعتراض میزنند و نتیجهای هم عایدشان نمیشود. کارگرانی که به دلیل شرایط بد زندگی به لحاظ روحی و جسمی فرسوده شده و مشخص نیست ادامه این فرایند چه بر سر آنها و خانوادههایشان خواهد آورد.
بیشتر بخوانید:
۱۰ هزار تومان حق بدی آب و هوا در هفتتپه!
«فریدون نیکوفرد» دبیر سندیکای شرکت کشت و صنعت نیشکر هفتتپه به رویداد ۲۴ میگوید: ۹۰ کارگر هفت تپه از اردیبهشت ماه تا کنون حقوق نگرفتهاند. حدود ۱۰ درصد از کارگران که فصلی هستند حقوق فروردین ماه را نیز نگرفتهاند. این کارگران در قسمت نیبری ودر بدترین شرایط آب و هوایی کار میکنند.
وی با اشاره به اینکه حقوق ما در سال ۹۸ پرداخت شده است، ادامه میدهد: اما تمام مزایایی که به صورت عرفی هر ساله به ما تعلق میگرفت مانند جیره ماه رمضان، پاداش بهرهبرداری، لوازمالتحریری که در آستانه آغاز سال تحصیلی ارائه میشد، هدیه به مناسبت دهه فجر و... در واقع اکثر پرسنل هفتتپه تنها حقوق وزارت کار را دریافت میکنند.
سندیکای شرکت کشت و صنعت نیشکر با بیان اینکه ۴۰۰ نفر از کارکنان این کارخانه رسمی و قدیمی هستند مزایای دیگری نیز دریافت میکنند، توضیح میدهد: حق همسر در حدود ۱۳ هزار تومان و حق بدی آب و هوا که مبلغ آن ۱۰ هزار تومان است. البته این مزایا را افرادی که در دهه ۹۰ به استخدام شرکت درآمدهاند و ۹۸ درصد هم کارگران بخش نیبری هستند دریافت نمیکنند و تنها هر آنچه که در قانون کار آمده مانند حق اولاد، حق مسکن، بن به آنها پرداخت میشود. درحالیکه همه ما در شرایط یکسان کار میکنیم چه افرادی که سابقه طولانیتر دارند چه مستخدمان سال ۹۰ به بعد.
وی اضافه میکند: آنها که ۱۰ هزار تومان حق بدی آب و هوا را دریافت میکنند نیز معترضند. این آب و هوای گرم خوزستان آیا در خور ۱۰ هزار تومان است؟ چند روز پیش نماینده مجلس به خوزستان آمد و از شدت بدی آب و هوا و گرما دم در فرمانداری از حال رفت. ما به او گفتیم اگر وارد مزرعه نیشکر شوی چه میکنی؟ کارگران این بخش که همین مبلغ ۱۰ هزار تومان را هم دریافت نمیکنند، شرایط بدتری دارند. ارتفاع نیها ۱.۵ متر است و هوای آن به مراتب از مناطق بیرون بدتر است. کارگران این بخش وسط نیها سمپاشی میکنند. رطوبت در نیزار بالای ۹۰ و حرارت بیش از ۶۰ درجه است و هر کسی توان کار کردن در این قسمت را ندارد.
نیکوفرد با بیان اینکه ما کارگران هفت تپه به دلیل سختی کارمان آسیب زیادی دیده و دچار پیری زودرس و افسردگی شدهایم، میافزاید: در زمان بهرهبرداری ۸۰ درصد کارگران به صورت شیفتی کار میکنند شیفتها ۸ ساعته بوده و به مدت یک هفته عدهای از کارگران روز، عدهای عصر و عدهای هم شب کار میکنند؛ و هفته بعد به صورت چرخشی زمان شیفت هر کارگر تغییر میکند. در این بین هیچ زمان استراحتی برای کارگران در نظر گرفته نشده است.
وی خاطرنشان میکند: نحوه شیفت بندی ما با توجه به سخت وزیانآور بودن کارمان استاندارد نیست. به این معنی که در سایر مشاغل زیانآور که نیاز به شیفت بندی وجود دارد پرسنل ۲۴ ساعت کار و ۴۸ ساعت استراحت دارند، اما این مساله درباره ما صدق نمیکند. ما در زمان شیفت به صورت مداوم یک هفته روزکار، یک هفته عصرکار و یک هفته هم شبکار هستیم.
کارگران هفت تپه: بخش خصوصی را نمیخواهیم
نیکوفرد با اشاره به وجود ۲ هزار و ۹۵۸ کارگر در نیشکر هفتتپه که تنها ۴۰۰ نفر کارگر رسمی هستند، عنوان میکند: سال ۸۷ در قالب سندیکا با کارفرما صحبت کردم. در اینجا کارکنان زیر نظر دو قانون متفاوت هستند سرپرستان و کارمندان با قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت کار میکنند و کارگران براساس قانون کار. سرپرستها بازنشسته شدند و امروز تنها چند نفر براساس نظام هماهنگ حقوق میگیرند. در این مدت حقوق هر دو گروه همسانسازی شد و قرار شد مزایای ما نیز افزایش پیدا کند، اما این اتفاق نیفتاد. در حال حاضر مثلا حق همسر افرادی که براساس نظام هماهنگ حقوق دریافت میکنند حدود ۱۵۰ هزار تومان است، اما برای ما این مبلغ از سال ۸۷ تا کنون ۱۳ هزار تومان بوده است. حق بدی آب و هوا نیز برای آنها بیش از ۱۰۰ هزار تومان است، اما برای ما همان ۱۰ هزار تومانی که از قبل بوده است. ما به شدت به دنبال همسانسازی مزایای کارکنان هستیم. همانظور که گفتم مستخدمین سال ۹۰ به بعد مزایایی دریافت نمیکنند.
وی با بیان اینکه براساس توافقی که پیش از انقلاب میان کارفرما و سندیکا انجام شده است ما ۳۰ درصد حق شیفت میگیریم، اظهار میکند: اما کارگران روزمزدی که از سال ۹۰ به بعد استخدام شدند طبق قانون کار حق شیفت ۱۵ درصدی دریافت میکنند. اگر چه این مبلغ قانونی است، اما ما عرفی داشتیم که باید برای همه یکسان باشد و این یکی از مطالبات اصلی ماست.
این فعال حقوق کارگران هفتتپه با تاکید براینکه یکی دیگر از مهمترین مطالبات کارگران معترض هفتتپه خلع ید کارفرمای ناکارآمد است، خاطرنشان میکند: از زمان خصوصیسازی و روی کارآمدن کارفرمای خصوصی سرمایهگذاری آنچنانی نکرده و تولیدمان خیلی کمتر از گذشته شده است. همچنین این کارفرما باعث ایجاد ناامنی و نارضایتی در منطقه شده است و اهلیت ندارد. ما مطالبه اولمان آن است که بخش خصوصی را نمیخواهیم.
وی با یادآوری حضور چند روز پیش نمایندگان مجلس در میان کارگران معترض هفت تپه میگوید: ما صراحتا به آنها گفتیم که بخش خصوصی ناکارآمد هست و همه مسئولان هم به این نتیجه رسیدند که خصوصیسازی درست انجام نشده و ناکارآمد است. کارفرمای هفت تپه وظایف مالی خود را در برابر کارگران به درستی انجام نمیدهد و بهانههای مختلف میآورد. از شورای تامین استان، شورای تامین شهرستان، وزارتخانه و مجلس نماینده میآید، اما کارفرما باز هم حقوق ما را پرداخت نمیکند و با کارگران و مسئولان قلدرمابانه رفتار میکند.
در تامین حداقلهای زندگی ماندهایم
نیکوفرد با بیان اینکه اسدبیگی با وجود تخلفاتی که داشته است هنوز از مدیریت هفت تپه برکنار نشده است، تصریح میکند: در حال حاضر دادگاهی که به پرونده این فرد رسیدگی میکند مربوط به تخلفات ارزی وی است جالب آنکه او مبلغی اعتبارات ارزی گرفت برای تعمیر ماشینآلات هفت تپه و وارد کردن ماشینهای جدید که هیچیک را هم انجام نداد و این دادگاه هم مربوط به همین مساله است. اما با بازداشت رئیس سابق بخش خصوصی سازی قرار است دادگاهی برگزار شود که درباره خلع ید هفتتپه نیز در آن تصمیمگیری شود که ما منتظر برقراری این دادگاه هستیم.
وی خاطرنشان میکند: درحال حاضر ما کارگران هفتتپه بلاتکلیف هستیم و کسی هم پاسخگوی ما نیست. کارگران ما از جمله خودم به دنبال عدم دریافت حقوقمان طی ماههای گذشته در شرایط مالی بسیار نامناسبی قرار گرفتهایم و حتی نمیتوانیم گوشیهایمان را شارژ کنیم. ما در تامین نان و ارزاق روزانه زندگی ماندهایم. از هفت تپه تا شوش ۴۰ کیلومتر است و کارگران به دلیل نداشتن پول نمیتوانند این مسیر را طی کنند و در مقابل فرمانداری شوش به تجمع و اعتراض خود ادامه دهند به همین دلیل هم تعداد کارگرانی که در تجمع شرکت میکنند بسیار کم شده است.
دبیر سندیکای نیشکر هفت تپه میافزاید: کارمان به جایی رسیده است که خانواده و فامیل به ما کمک میکنند. آنها که نوزاد دارند با کمک خانوادهها شیر خشک کودک را تامین میکنند. اگر آنها نبودند ما نمیتوانستیم سرپا بمانیم. کارگران بخش کشاورزی مشغول به کارند و گاهی در تجمعات شرکت نمیکنند تا نیها رشد کنند و زمان بهرهبرداری آسیب نبینیم. کارگران با اینکه حقوق نمیگیرند در هوای کار با دل و جان کار میکنند.
بیشتر بخوانید:
نمایندههای مجلس کارگران را ناامیدتر کردند
وی ادامه میدهد: وقتی اسدبیگی روی کار آمد ما حدود ۲۲۰ میلیارد تومان به تامین اجتماعی بدهکار بودیم، اما در حال حاضر و با گذشت ۵ سال این عدد به بیش از ۷۰۰ میلیارد تومان رسیده است. ما کارگرها میگوییم اگر هفتتپه تا این حد به تامین اجتماعی بابت حق بیمه بدهکار است کارخانه را به تامین اجتماعی واگذار کنید.
نیکوفرد با بیان اینکه تا کنون برای ۷ نفر از کارگران معترض پرونده تشکیل شده است، عنوان میکند: ابتدا ۵ نفر را به دلیل اخلال در نظم عمومی به مدت ۲۴ ساعت در زندان فجر دزفول بازداشت کردند که با ضمانت آزاد شدند. دو یا سه روز پیش هم ۲ نفر دیگر از کارگران معترض را احضار کردند که بازداشت نشدند.
این کارگر معترض کشت و صنعت هفت تپه درباره نتایج حاصل از حضور نمایندگان مجلس در هفت تپه اظهار میکند: آنها به ما گفتند که حقوق ۲ ماه را دولت باید پرداخت کند که این موضوع ما را نگران کرده است. این حرف بر مبنای چه قانونی گفته شده است این حرف یعنی نمیتوانند به این زودی از کارفرما بخواهند حقوق ما را پرداخت کند. مالکیت این شرکت دست بخش خصوصی است دولت نه ردیف بودجهای برای پرداخت حقوق ما دارد و نه تکلیفی. حقوق ما حدود ۴۰ میلیارد تومان میشود و اگر دولت بخواهد این مبلغ را بپردازد مجلس او را زیر سوال میبرد. البته نمایندگان گفتند ما پیگیر هستیم که در صورت پرداخت از سوی دولت رفع مسئولیت از دولت شود. اما حقیقت آن است که این بین ما کارگران در حال نابود شدنیم.
وی با بیان اینکه کارگران نا امیدتر از قبل شدهاند میگوید: شورای اسلامی کار هفت تپه نه توسط کارگران و نه توسط کارفرما و مسئولان جدی گرفته نمیشود. کارگران ترجیح میدهند فعالان کارگری به جای نمایندگان شورای اسلامی کار با مسئولان صحبت کنند. زیرا نمایندگان این شورا و حتی نمایندگان شورای عالی کار در تهران نمیتوانند از حقوق کارگران دفاع کنند و ناکارآمد هستند. به همین دلیل هم سندیکایی در دهه ۸۰ تشکیل شد و حدودا تا سال ۹۳ مطالبات کارگران را پیگیری میکردیم. ما را رسما قبول نداشتند، اما به هر حال سندیکا به آنها تحمیل شد. اما مسئولان اصرار دارند که نمایندگان شورای کار پیگیر مسائل کارگران باشند این موضوع باعث میشود که کارگران احساس کنند این افراد نماینده کارگران نیستند.