رفتار رئیس جمهور فرانسه در بیروت بسیاری را معترض و نگران کرد چرا که او بی توجه به مقامات لبنانی به میان مردم آسیب دیده از انفجار روز سه شنبه رفت و به آن‌ها وعده داد که شخصا به اصلاحات در این کشور رسیدگی خواهد کرد.
رویداد۲۴ آخر هفته گذشته سفر مکرون به بیروت خشم بسیاری را بر انگیخت. او بی توجه به مقامات لبنانی به میان مردم آسیب دیده از انفجار روز سه شنبه رفت و به آن‌ها وعده داد که شخصا به اصلاحات در این کشور رسیدگی خواهد کرد. او فرصتی کوتاه به دولت داده تا در این زمان وضعیت را بهبود بخشند. اما به نظر نمی‌رسد که دولت حسن دیاب بتواند در این زمان کوتاه اوضاع را سر و سامان دهد. به ویژه آنکه از یک سو با اعتراضات مردمی در خیابان‌های بیروت طرف است و از سوی دیگر وزرایش در حال کناره گیری از دولت هستند. رفتار رئیس جمهور فرانسه در بیروت و بی اعتنایی او به سیاستمداران لبنانی نگرانی‌های بسیاری به وجود آورده است. تا آنجا که بسیاری می‌پرسند مکرون اینبار چه نقشه‌ای برای خاورمیانه دارد؟
در این زمینه با پیروز ایزدی، کارشناس مسائل فرانسه به گفتگو نشستیم:
رفتار مکرون در لبنان، رسانه‌ها را شگفت زده کرده. بسیاری معتقدند او بیش از حد قیم مآبانه برخورد کرده است. دلیل اینکه رئیس جمهور فرانسه چنین رفتاری را از خود نشان داد چه بود؟با توجه به اینکه قبلا لبنان تحت قیومیت فرانسه بوده و دولت پاریس به عنوان ضامن مسیحیان این کشور شناخته می‌شده و هنوز هم می‌شود، مکرون خود را در موقعیتی دید که به شکل جدی وارد صحنه در بیروت شود و حمایت خود را از مسیحیان و جبهه ۱۴ مارس اعلام کند. او خواستار این شده که اصلاحات اساسی در ساختار سیاسی لبنان صورت بگیرد. او کمک‌های فرانسه به لبنان را منوط به این کرد که اصلاحات انجام شود. با توجه به اینکه بعد از این انفجار، چند قطبی بودن لبنان تشدید شده، گروه‌های مختلف دوباره حاضر شده اند و هر کدام به دنبال منافع خود در این وضعیت هستند. مکرون هم از پاریس به بیروت آمد تا در این میانه، حامی منافع گروه‌هایی باشد که به غرب گرایش دارند و برای فرانسه با اهمیت هستند.
در لبنان بخشی از جامعه از این رفتار مکرون استقبال کرده اند و برخی هم خواهان عذرخواهی او برای دخالت مستقیم در امور این کشور هستند. چطور مکرون تا این اندازه آشکار حمایت خود را از گروه‌های مورد پسندش در بیروت اعلام کرد؟با توجه به سابقه استعماری فرانسه، رفتار امانوئل مکرون می‌تواند برای بسیاری در سراسرجهان و نه تنها لبنانی ها، یادآور آن دوران باشد. نگرانی‌ها از این بابت است که کنترل کشور‌هایی که پیش از این مستعمره فرانسه بوده اند بار دیگر به دست آن‌ها بیفتد یا حداقل پاریس تلاش‌هایی را در این زمینه داشته باشد. به همین دلیل رفتار‌هایی که مکرون از خودش در بیروت نشان داد، توجه‌ها را به خود جلب کرد و باعث نگرانی‌هایی شد. چرا که وضعیت استعماری چیز‌های خوبی را به ذهن شنونده نمی‌آورد.
بیشتر بخوانید: انتقاد روزنامه قطری از عربستان و امارات/ اقدام مکرون پس از انفجار بیروت به منزله سیلی به شعور عربی بود
به نظر می‌رسد که بیروت آچمز شده است. مکرون تهدید کرده که چند هفته دیگر به لبنان بر می‌گردد تا اگر اصلاحات انجام نگرفته باشد، خودش دست به کار شود. در حال حاضر وضعیت سیاسی در لبنان چگونه است و آیا دولت حسن دیاب می‌تواند به این سرعت به شرایط کنونی سر و سامان بدهد؟وضعیت در لبنان به شدت بحرانی است. حتی پیش از این انفجار هم سقوط اقتصادی اتفاق افتاده بود که دلیل عمده اش هم همه گیری کرونا بود. حسن دیاب به تازگی پیشنهاد داده که انتخابات پارلمانی زودتر از موعد برگزار شود تا بلکه بتوانند از بحران موجود خارج شوند. شرایط اقتصادی وخیم است و با توجه به بیماری کرونا و انفجاری که در بیروت اتفاق افتاد، صدمات جانی و مالی زیادی به لبنانی‌ها وارد شده است. شرایط اقتضا می‌کند که سیاستمداران لبنانی راه حل و شیوه‌های تازه‌ای را برای عبور از وضعیت در پیش بگیرند و پیشنهادات مکرون هم در همین زمینه است منتها موضوع این است که او هم با توجه به منافع خود فرانسه این پیشنهادات را مطرح کرده که شامل حمایت از برخی گروه‌های خاص در لبنان می‌شود.
با توجه به همه اینها سفر مکرون باعث استقبال بخشی از جامعه شد. حضور او در این کشور و قول‌هایی که داده تا چه اندازه می‌تواند تامین کننده رضایت مردم لبنان باشد؟اگر به ترتیب جمعیتی لبنان توجه کنید، می‌بینید که هجده فرقه و گروه در این کشور در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند. قانون اساسی لبنان که بعد از جنگ داخلی در این کشور در دهه نود میلادی منعقد شده و بر اساس آن گروه‌های عمده مذهبی هر یک مسئولیتی را بر عهده گرفته اند، راه حلی موقتی بوده و در طولانی مدت جوابگوی شرایط این کشور نیست. حالا هم، چون هر یک از گروه‌ها و احزاب تنها منافع خود را بر هر چیز دیگری ترجیح می‌دهند، مشکلات مدام بیشتر می‌شود. به همین دلیل اجماع ملی هم در کشور وجود ندارد و ما شاهد چند دستگی در میان مردم هم هستیم. تا زمانی که یک اجماع با هدف پیگیری منافع ملت لبنان ایجاد نشود، این مشکلات ادامه خواهد داشت. همین حالا بخشی از دخالت مکرون خوشحالند و برخی دیگر به شدت احساس خطر کرده اند. این دو دستگی همیشه در لبنان وجود دارد. هر اتفاقی که بخواهد در این کشور بیفتد، نمی‌تواند بدون اینکه گروه‌های مختلف با یکدیگر هماهنگ شوند، تاثیری بر روی وضعیت لبنانی‌ها داشته باشد.
به نظر می‌آید که مکرون چندان دنباله ماجرای تحریم حزب الله را نگرفته است. او در تماس با ترامپ بعد از سفر به لبنان هم اینکار را بیهوده دانسته بود. به نظر شما عکس العمل حزب الله به رفتاری که فرانسه از خود نشان می‌دهد چه خواهد بود؟حزب الله نیروی نظامی و سیاسی قابل توجهی در لبنان است که اگر قرار باشد راه حل سیاسی در این کشور ارائه شود، باید در جریان امور قرار گیرد. نصرالله و حزب الله لبنان را نمی‌شود نادیده گرفت. با همه اینها، اما یک عده‌ای هنوز این گروه را متهم می‌کنند که نقشی در انفجار سه شنبه گذشته داشته اند. برخی هم مدعی هستند که بندرگاه‌های بیروت تحت کنترل حزب الله بوده است. با این حال این گروه رسما اعلام کرده تسلیحات و مهماتی را در این منطقه انبار نکرده بوده. این طبیعی است که در چنین شرایطی طرف‌های مقابل یکدیگ را متهم به کم کاری کنند.
اما راه حلی عبور لبنان از بحران، چیزی است که پشتیبانی همه گروه‌های سیاسی را با خود داشته باشد. این که اصلاحات مورد نظر مکرون تا چه اندازه مورد استقبال یا عدم استقبال حزب الله قرار بگیرد رابطه مستقیمی با این موضوع دارد که پیشنهادات پاریس تا چه میزان حامی منافع ملی این کشور و مردم آن باشد. اگر همه مردم در نظر گرفته شوند، حزب الله خواهد پذیرفت، اما اگر قرار باشد مکرون به حمایت از یک حزب و گروه وارد عمل شود، به نظر من این گروه در مقابل پاریس خواهد ایستاد.