الیوت آبرامز سیاستمدار بسیار تندروی قدیمی حالا مسئول امور مربوط به ایران و جانشین برایان هوک در دولت ترامپ شده است. این در حالیست که دیگر فرصت زیادی برای دولت آمریکا باقی نمانده و انتخابات نزدیک است.
رویداد۲۴ برایان هوک گروه اقدام ایران را ترک کرد تا جایش را به الیوت آبرامز، سیاستمدار بدنام آمریکایی دهد. ترامپ در چهارسال گذشته همه چهرههای جنگ طلب خود را رو کرد و حالا نوبت به یکی از سرسختترینها رسیده است. برایان هوک زمانی به دولت ترامپ پیوست که او به تازگی برجام را ترک کرده بود و به دنبال یک استراتژی برای بازگرداندن تهران بر سر میز مذاکره بود. هوک چهره اصلی فشار حداکثری علیه تهران نام گرفت که تا دو هفته قبل، کشور به کشور برای اینکه کشورها را متقاعد به همکاری با واشنگتن علیه آمریکا کند. حالا الیوت آبرامز که همزمان مسئول اموز ونزوئلا هم به حساب میآید به عنوان یک نیروی کارکشته، وظیفه دارد تا با پیش بردن طرح فشار حداکثری، به داد ترامپ در پرونده ایران برسد. در خبرآنلاین با هادی فریمان کارشناس امور آمریکای لاتین به گفتگو نشسته ایم:
کناره گیری برایان هوک از گروه اقدام ایران، خیلی ناگهانی اتفاق افتاد. به نظر میرسد که این خواسته رئیس جمهور آمریکاست تا او این مسند را ترک کند. چرا هوک از تیم ترامپ جدا شد؟به نظر میرسد که برنامههایی که هوک داشت و به دستور ترامپ پیش میرفت، اجرایی نشدند. او تا همین چند هفته قبل با اعتماد به نفس هرچه تمامتر میگفت که ایران تحت فشار است و وعدههایی مبنی بر فروپاشی میداد. اما در حقیقت در هر دو کشوری که آمریکا دست به تحریم و فشار به آنها زده بود و بر رویشان متمرکز بود، وضعیت مطابق میل ترامپ پیش نرفت. بحث تحریمها در مورد ایران و ونزوئلا عقیم ماند. رئیس جمهور آمریکا سعی داشت در چنین برنامههای کامیاب باشد تا در انتخابات دستش در حوزه سیاست خارجه پر به نظر برسد. دلیل این که برایان هوک هم کنار گذاشته شد را باید در همین ناکامی جستجو کرد.
ترامپ امیدوار بود که دستاورد بزرگی در سیاست خارجی داشته باشد. اما این اتفاق رخ نداد. از مهمترین پروندههایی که او بر رویشان حساب میکرد، کره شمالی، ایران و ونزوئلا بود، اما در هیچ یک از آنها موفقیتی به دست نیاورد و عملا پروژه هایش به جایی نرسید. او یک تیم منتخب داشت و اشخاصی، چون بولتون، هوک و... جزو تندروهایی بودند که در کنار ترامپ علیه ایران ایستادند. اما از آن تیم هیچ کس باقی نمانده. بولتون با بدترین شکل دولت را ترک کرد و حالا هم که هوک ترامپ را تنها گذاشته است. در چنین وضعیتی است که او سراغ آبرامز رفته.
بسیاری میگویند که آبرامز بسیار تندروتر از هوک است. با این حال پروژه رئیس جمهور آمریکا برای ترساندن ایران عملا راه به جایی نبرده است. چرا ترامپ او را انتخاب کرده است؟ابرامز از نو محافظه کاران رادیکال است. او سابقه طولانی در نیم کره جنوبی دارد و همواره مسئول روشهای جنگ و عملیاتهای کثیف بوده است. در مناطقی، چون کوبا، السالوادور و هندوراس و ... او عموما توانست با پیش بردن اهدافش به دولتهای مستقر در آنها ضربه وارد کند و از طرفی با وجود اینکه مقامی مرتبط با حقوق بشر داشت به لاپوشانی اقدامات غیرانسانی آمریکاییها در آمریکای جنوبی میپرداخت.
او عنصر مهمی در مساله براندازی به حساب میآید. او آخرین عنصری است که به تیم ترامپ پیوسته است. دو تحلیل وجود دارد. اول اینکه رئیس جمهور آمریکا به دنبال این بوده تا از هوش آبرامز برای مداخله پنهان و.... در امور ایران استفاده کند و دوم اینکه ترامپ کسی را تندروتر و بدنامتر از آبرامز پیدا نکرده تا به جای هوک بنشاند.
بیشتر بخوانید: الیوت آبرامز جانشین برایان هوک کیست و چه کارنامهای دارد؟
آبرامز در ونزوئلا فعال بوده، اما این کشور همچنان به دست مادورو اداره میشود. این در حالیست که ایالات متحده همه تلاش خود را کرد تا دولت را در ونزوئلا عوض کند. با آن سابقه چطور حالا ترامپ به فکر افتاده تا از این مهره برای ایران هم استفاده کند؟آبرامز متخصص و کارشناس آمریکای جنوبی است با این حساب در امور مربوط به ونزوئلا بسیار تخصص داشت، اما عملا این تخصص باعث نشد تا معادلات در آن کشور عوض شود و کماکان آنکه قدرت را در دست دارد، کسی است که ایالات متحده او را به رسمیت نمیشناسد. این چهره نو محافظه کار با حجم زیادی از ناکامی در کاراکاس روبه رو شد.
مساله این است که زمانه تغییر کرده و سال ۲۰۲۰ با زمانی که الیوت آبرامز برای ریگان و بوش کار میکرد بسیار متفاوت شده است. اگر هنوز در آن دوره به سر میبردیم، برای این مهره آمریکا کاری نداشت تا دست به سرنگونی حکومتها بزند، اما امروز اوضاع عوض شده است. در آمریکای جنوبی مردم و دولتها هوشیارتر شده اند و سطح مقاومتها هم افزایش داشته. برای همین است که دیگر شخصی مثل آبرامز قادر به ایجاد تغییرات مورد نظر آمریکا در دیگر کشورها نیست.
با این حساب تندروی آبرامز به کار ترامپ نخواهد آمد؟همینطور است. آبرامز دیگر یک کارشناس پیر است که دوره اش گذشته. علاوه بر این او هیچ تخصصی در مورد خاورمیانه ندارد. تخصص او در نیم کره جنوبی بود که دیگر حتی آنجا هم دستاوردی برای دولت آمریکا نداشته. بیشتر به نظر میرسد که آوردن او بر سر کار، آخرین تیر ترکش ترامپ باشد. در ایران نیروهای متحدی که مخالف به حساب بیایند وجود ندارد پس تخصص آبرامز در خصوص جنگهای کثیف بیهوده است. او معمولا به دنبال گروههایی میگشت که در میان نیروهای مسلح، با دولتهای وقت در آمریکای جنوبی مخالف باشند و با استفاده از آنها کودتا به راه میانداخت. چنین امکانی الان دیگر وجود ندارد. به ویژه در خصوص ایران چنین چیزی غیر ممکن به نظر میرسد؛ و زمینه برای فعالیت او مناسب نیست.
برخی ناظران میگویند که ترامپ این چهره بدنام را انتخاب کرده تا ایران را در منگنه قرار داده و بترساند تا به پای میز مذاکره برود. این احتمال با توجه به اینکه چیزی به پایان کار دولت نمانده و پیروزی ترامپ حتمی نیست، چقدر جدی است؟من بعید میدانم که یک شخص بتواند چنین اثری بگذارد. ابرامز هر چه که هست از چهرهای مانند بولتون تندروتر نیست. ترامپ اشخاصی مانند تیلرسون و بولتون را بر سر کار آورد، اما نتوانست ایران را وادار کند تا به مذاکره تن دهد. شرایط ایران مشخص است و خواهان بازگشت واشنگتن به توافق هستهای است. تنها راهی که ایران حاضر به مذاکره باشد این است که منافع مردم تامین شود و مذاکره برای هر دوطرف برد برد به حساب بیاید. در غیر این صورت نه بولتون، نه هوک و نه حالا آبرامز قادر به تغییر نظر ایران نیستند.